Türkiye’de Görsel Kalite Analizi Yönteminin Peyzaj Araştırmalarına Yansımaları

Year 2022, Volume: 15 Issue: 1, 409 - 438, 30.03.2022

Zöhre Polat , Hamide Köşe , Betül Arabacı Hayalioğlu

https://doi.org/10.35674/kent.990468

Cited By: 1

Abstract

Görsel kalite analizinin peyzaj mimarlığı araştırmalarında kullanımı, yaşanan çevresel sorunlar ve insanların peyzajı yorumlayıp daha kaliteli bir alanda daha sağlıklı yaşama istekleri ve güzeli arama nedenleri ile son yıllarda çok önem kazanmıştır. Görsel kalite analizi ile elde edilen veriler peyzaj üzerinde oluşan algının nesnel verilere dönüşmesini sağlayarak planlama, tasarım, yönetim, koruma, onarım, uygulama konularında altlık oluşturmaktadır. Görsel kalite çalışmalarının Türkiye’de 1960’lı yıllardan günümüze kadar gelişerek geldiği ve her geçen gün daha fazla çalışma yapılmasına ihtiyaç duyulduğu görülmektedir. Görsel kalite analizi ile ilgili Türkiye’de yapılan araştırmaların derlenmesi bu alanda çalışma yapacak araştırmacılar için veri tabanı oluşturacaktır. Çalışmada Türkiye’deki dergilerde yayınlanan 50 makale, Türkiye’de yapılan ve yabancı dergilerde yayınlanan 35 makale, 12 doktora tezi ve 34 yüksek lisans tezi olmak üzere 131 araştırma incelenmiştir. Bu çalışmalar değerlendirilerek, görsel kalite analizi sonuçlarının peyzaj mimarlığı araştırma alanlarına, yöntemlerine ve konularına yansımaları incelenerek, sonuçlar yorumlanmıştır.

Keywords

Görsel kalite analizi, Peyzaj mimarlığı araştırmaları, Görsel kalite analizi ve Türkiye

Reflections of Visual Quality Analysis Method on Landscape Researches in Turkey

Abstract

Visual quality analysis has become very important in recent years as a result of environmental problems and people's desire to interpret the landscape, live healthier in a better quality area, and seek beauty. It creates a base for planning, design, management, conservation, repair, and implementation, allowing the perception formed on the landscape to turn into objective data. It is observed that visual quality studies as a profession have evolved from 1960s to the present day and more work is needed every day. Compiling research conducted in Turkey related to visual quality assessment will create a literature database for researchers who will work in this research area. In the study, 131 studies were evaluated including 50 articles published in Turkish journals, 35 articles published in foreign journals, 12 doctoral theses and 34 Master's theses. As a result, visual quality studies in Landscape Architecture research, specifically for research methods and research topics were studied and the results are presented in this paper.

Keywords

Visual quality analysis, Landscape Architecture Researches, Visual quality analysis and Turkey

References

• Acar, C. ve Ayhan Güneroğlu, N. (2009). Trabzon Kentindeki Çizgisel Bitki Kompozisyonlarının Tür Çeşitliliği ile İşlevsel ve Görsel Değerleri Üzerine Bir Araştırma. Ekoloji, 18(72), 65-73.
• Acar, C. ve Kurdoğlu, B. C. (2005). Kaçkar Dağları Milli Parkında Görsel Kalite Değerlendirmesi. Korunan Doğal Alanlar Sempozyumu, 219-226.
• Acar, C., Kurdoglu, B. C., Kurdoglu, O. ve Acar, H. (2006). Public Preferences For Visual Quality And Management İn The Kackar Mountains National Park (Turkey). International Journal Of Sustainable Development & World Ecology, 13(6), 499-512.
• Acar, H., Eroğlu, E. ve Acar, C. (2013). Landscape Values Of Rocky Habitats İn Urban And Semi-Urban Context Of Turkey: A Study Of Tokat City. Journal Of Food, Agriculture And Environment, 11(2), 1200-1211.
• Acarlı, B. ve Kiper, T. (2018). Kent Meydanlarının Geçmiş ve Günümüz Görüntülerinin Görsel Peyzaj Kalitesinin Saptanması: İstanbul İli Taksim Meydanı Örneği. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 8(17), 15-31.
• Adıgüzel, E. (2019). Bursa İli Gölbaşı Gölet’inde Rekreasyonel ve Turistik Alanların Görsel Peyzaj Kalitesi Yönünden Değerlendirilerek Rekreasyonel ve Turistik Etkinliklerin Belirlenmesi. Bursa Uludağ Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Bursa.
• Ak, M. K. (2010). Akçakoca Kıyı Bandı Örneğinde Görsel Kalitenin Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Ankara.
• Ak, M. K. (2013). Visual Quality Assessment Methods İn Landscape Architecture Studies. In Advances İn Landscape Architecture. Intechopen, Chapter 11, 279-290.
• Ak, M. K. ve Kaya, S. (2016). Düzce Üniversitesi Yerleşkesi Örneğinde Çim Alanların Görsel Algı Değerlendirmesi. Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Ormancılık Dergisi, 12(2), 231-240.
• Ak, M. K. ve Yılmaz, O. (2016). The Visual Quality Assessment Of Urban Coastline Landscapes: A Case Study Of Akçakoca City (Turkey). Biological Diversity And Conservation, 9(2), 180-187.
• Ak, T. (2005). Kentsel Dış Mekânlar Bağlamında Çanakkale Saat Kulesi ve Çevresine Yönelik Bir Görsel Analiz Çalışması. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale.
• Aklıbaşında, M. (2013). Yahyalı İlçesi ve Yakın Çevresinin Peyzaj Potansiyelinin Sürdürülebilir Turizm ve Rekreasyonel Kullanımlar Yönünden Değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı, Doktora Tezi, Erzurum.
• Aklıbaşında, M. ve Bulut, Y. (2018). Kırsal Turizm Planlamasında Farklı Peyzaj Tiplerinin Görsel Kalite Yönünden Değerlendirilmesi. Akademik Ziraat Dergisi, 7(1), 93-100.
• Aksakal, B. (2019). Erzurum Havalimanı-Palandöken Kayak Merkezi Yol Güzergahının Kış Mevsimi Açısından Görsel Kalite Analizinin Değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
• Akten, M. ve Çelik, M. (2013). Evaluation Of Visual Landscape Perception For Incilipinar And Adalet Park Cases. Journal Of Food, Agriculture & Environment, 11(2), 1532-1538.
• Anonymous (2002). Guidelines For Landscape And Visual İmpact Assessment, İnstitute Of Environmental Assessment And The Landscape İnstitute, E&Fn Spon, 166.
• Arı, Y. (2005). Amerikan Kültürel Coğrafyasında Peyzaj Kavramı. Doğu Coğrafya Dergisi, 10(13), 311-339.
• Arriaza, M., Cañas-Ortega, J. F., Cañas-Madueño, J. A. ve Ruiz-Aviles, P. (2004). Assessing The Visual Quality Of Rural Landscapes. Landscape And Urban Planning, 69(1), 115-125.
• Arthur, L. Ve Boster, R. (1976). Measuring Scenic Beauty: A Selected Bibliography, Usda Forest Service General Technical Report Rm-25.
• Aşur F. (2017). Van Kenti Yakın Çevresi Kıyı Alanı Örneğinde Sulak Alanlar ve Görsel Peyzaj Kalite Değerlendirmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 4(4), 506-515.
• Aşur F. ve Alphan, H. (2017). Van Gölü Güney Kıyı Alanlarında Yerleşim Alan Kullanım Değerlendirmesi ve Görsel Analiz Yaklaşımları. Journal Of The Institute Of Science And Technology, 7(4), 223-233.
• Aşur F. ve Alphan, H. (2018). Görsel Peyzaj Kalite Değerlendirmesi ve Alan Kullanım Planlamasına Olan Etkileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 28(1), 117-125.
• Aşur, F. (2019). Van Kenti Dönüşen Peyzaj Örneğinde İpekyolu ve Milli Egemenlik Parklarının Mevcut Durum Analizleri. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 6(3), 566-578.
• Aşur, F. ve Alphan, H. (2018). Görsel Peyzaj Kalite Değerlendirmesi ve Alan Kullanım Planlamasına Olan Etkileri. Yyü Tarım Bilimleri Dergisi, 28(1), 117-125.
• Aşur, F., Deniz Sevimli, S. ve Yazıcı, K. (2020). Visual Preferences Assessment Of Landscape Character Types Using Data Mining Methods (Apriori Algorithm): The Case Of Altınsaç And Inkoy (Van/Turkey). Journal Of Agricultural Science And Technology, 22(1), 247-260.
• Avcıbaşı Korkma, Z. (2013). Kent Ormanlarında Estetik Potansiyelin Belirlenmesi (İstanbul, Emirgan Korusu Örneği). İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Aykun Dikmen, B. (2019). Erzurum Kentsel Açık Yeşil Alanlarında Meyve Ağaçlarının Kullanımı ve Kente Sağladığı Görsel Kalite Etkisi. Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum
• Aytaş, İ. ve Uzun, S. (2015). Düzce Kent Merkezindeki Yaya Alanlarının Görsel Peyzaj Kalitesinin Belirlenmesi. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 65(1), 11-29.
• Bakırcı, G. ve Kiper, T. (2019). Kentsel Peyzajlarda Görsel Algıya Dayalı Olarak Mekânsal Tercihlerin Belirlenmesi: Topkapı Şehir Parkı Örneği. Kent Akademisi, 12(4), 765-778.
• Benliay, A. ve Altuntaş, A. (2019). Visual Landscape Assessment With The Use Of Cloud Vision Apı: Antalya Case. Uluslararası Peyzaj Mimarlığı Araştırmaları Dergisi, E-Issn: 2602-4322, 3(1), 07-14.
• Benliay, A., Soydan, O. ve Kayku, M. (2015). Aspendos-Sillyon-Perge Bisiklet Güzergahı Örneğinde Peyzaj Görsel Kalitesi ve Peyzaj Özelliklerinin Değerlendirilmesi. Artium, 3(1), 48-64.
• Bogenç, Ç., Bekçi, B. ve Üçok, M. (2018). Kent Parklarında Sosyalleşme Mekânlarında Ki Görsel Kalite Değerlendirmesi; Rize Sahil Parkı Örneği. In Proceedings Of European Conference On Scıence, Art & Culture (Ecsac-2018), Antalya, 381-386.
• Bozhüyük, Z. R. (2007). Erzurum Kent Merkezindeki Bazı Tarihi Yapı ve Çevreleri Üzerine Görsel Etki Değerlendirmesi. Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
• Bulut, Z. (2006). Kemaliye (Erzincan) İlçesi ve Yakın Çevresinin Alternatif Turizm Kapsamında Rekreasyonel Turizm Potansiyelinin Belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı, Doktora Tezi, Erzurum.
• Bulut, Z. ve Acar, C. (2017). Peyzajda neden ‘görsel kalite analizi’yaparız?. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 10(2), 19-29.
• Bulut, Z. ve Yılmaz, H. (2008). Determination Of Landscape Beauties Through Visual Quality Assessment Method: A Case Study For Kemaliye (Erzincan/Turkey). Environmental Monitoring And Assessment, 141(1), 121-129.
• Bulut, Z. ve Yilmaz, H. (2009). Determination of waterscape beauties through visual quality assessment method. Environmental monitoring and assessment, 154(1), 459-468.
• Bulut, Z., Karahan, F. ve Sezen, I. (2010). Determining visual beauties of natural waterscapes: A case study for Tortum Valley (Erzurum/Turkey). Scientific Research and Essays, 5(2), 170-182.
• Caf, A. (2014). Bingöl-Erzurum Karayolu Güzergâhının Görsel Kalite Analizi. Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tez, Erzurum.
• Cengiz Gökçe, G. Ve Açıksöz, S. (2015). Kültürel Peyzaj Bileşenleri ve Turizm İlişkisinde Görsel Peyzaj Analizi: Nallıhan-Beydili Köyü Örneği. I. Eurasia International Tourism Congress: Current Issues, Trends, And Indicators (Eıtoc-2015), 409-419.
• Cengiz, T. (2014). Visual Quality Method İn Assessing Landscape Characteristics: Case Study Of Bozcaada İsland. Journal Of Coastal Research, 30(2), 319-327.
• Coşkun, S., Yıldız, Ö. ve Yazıcı, A., (2010). Psikiyatrik Rehabilitasyonda Fotoğrafın Kullanımı. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 1 (3), 121-127.
• Craik, K.H. (1968). The Comprehension Of The Everyday Physieal Environment. Journal Of The. American Institute Of Planners. 34:29-37.
• Çağlayan Kaptanoğlu, A. (2006). Peyzaj Değerlendirmesinde Görsel Canlandırma Tekniklerinin Kullanıcı Tercihlerine Etkileri. İstanbul Üniversitesi, Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı, Doktora Tezi, İstanbul.
• Çakcı, I. (2007). Peyzaj Planlama Çalışmalarında Görsel Peyzaj Değerlendirmesine Yönelik Bir Yöntem Araştırması. Ankara Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Ankara.
• Çakcı, I. ve Çelem, H. (2009). Kent Parklarında Görsel Peyzaj Algısının Değerlendirilmesi. Journal Of Agricultural Sciences, 15(01), 88-95.
• Çankal, Ş. D. (2016). Orman Alanlarındaki Yolların Görsel Kalite Açısından Değerlendirilmesi. Bursa Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Orman Ürünleri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Bursa.
• Çelik, D. ve Açıksöz, S. (2016). Visual Landscape Analysis İn Planning Process: The Case Of Amasra. Oxidation Communications, 39, 3562-3578.
• Çetinkaya, Ç. (2015). Yeniden İşlevlendirilen Endüstriyel Mekânların Görsel Algı Değerlendirmesi: İzmir Tarihi Havagazı Fabrikası. Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Doktora Tezi, İzmir.
• Çorbacı, Ö. L. ve Oğuztürk, T. (2019). Evaluation Of Amasra’s Visual Landscape Quality İn Terms Of Natural, Historical, And Cultural Values. New Approaches To Spatial Planning And Design. 1st Ed. Berlin, Germany: Peter Lang, 379-396.
• Danıel, T.C. ve Boster, R.S. (1976): Measuring Landscape Esthetics: The Scenic Beauty Estimation Method, Usda Forest Service Research Paper Rm- 167, Rocky Mountain Forest And Range Experiment Station Forest Service U.S. Department Of Agriculture.
• Daniel, T. (2001). Whither Scenic Beauty? Visual Landscape Quality Assessment İn The 21st Century. Landsc. Urban Plann. 56, 267–281.
• Daniel, T. C. ve Vining, J. (1983). Methodological İssues İn The Assessment Of Landscape Quality. In I. Altman & J. F.Wohlwill, (Eds), Human Behaviour And Environment, Vol. 6: Behaviour And The Natural Environment. New York: Plenum Press, 39-84.
• Demirci Küni, E. (2010). Atatürk Üniversitesi Yerleşkesinin Görsel Kalite Yönünden Değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
• Demirkan, G. Ç. (2018). Visual Landscape Quality Assessment And Reflection On Urban Areas. Science, Ecology And Engineering Research İn The Globalizing World, 127.
• Dere, E. E. (2017). Peyzaj Görsel Analizi ve Değerlendirilmesi: Tem Otoyol Örneği. Namık Kemal Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Tekirdağ.
• Dinçer, A. A. (2011). Görsel Peyzaj Kalitesinin ‘Biçimsel Estetik Değerlendirme Yaklaşımı ’İle İrdelenmesi Üzerine Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Döner, S. (2015). Kentsel Alanlarda Kullanılan Su Öğelerinin Görsel Kalite Değerlendirmesi. Yüksek Lisans Tezi, Düzce Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Düzce.
• Düzgüneş, E. ve Demirel, Ö. (2015). Evaluation Of Rural Areas İn Terms Of Landscape Quality: Salacik Village (Trabzon/Turkey) Example. Environmental Monitoring And Assessment, 187(6), 1-9.
• Düzgüneş, E. Ve Demirel, Ö. (2015). Milli Parklarda Doğal ve Kültürel Kaynak Değerlerinin Görsel Peyzaj Kalite Yönünden Değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 5(12), 13-23.
• Elinç, H. (2011). Görsel Kalite Değerlendirmesi yöntemi ile Antalya İli Alanya İlçesindeki Abdurrahman Alaettinoğlu ve Alanya Belediye Başkanları Kent Parklarının İrdelenmesi. Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Konya.
• Elinç, H. ve Polat, A. T. (2012). Evaluation Of Urban Park İn Alanya County With Visual Quality Assessment Method Antalya/Turkey. International Journal Of Natural & Engineering Sciences, 6(2), 71-78.
• Eminağaoğlu, Z. ve Surat, H. (2019). İstinat Duvarlarının Kent Kimlik Ögesi Olarak Değerlendirilmesi-Artvin Örneği. Planlama Dergisi, 29(3), 288–298.
• Ercan, G. (2014). Sorbus Domestica L.'Nin Görsel Kalitesinin Saptanması ve Bartın Kenti Örneğinde Kullanımının Yaygınlaştırılması Amacıyla Generatif Üretimi. Bartın Üniversitesi, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Bartın.
• Erdönmez, İ. M. Ö. (2005). İstanbul’daki Korunan Alanlarda Rekreasyonel Kullanımların Görsel Etkileri: Polonezköy Tabiat Parkı Örneği. Korunan Doğal Alanlar Sempozyumu, 449-456.
• Eroğlu, E. ve Acar, C. (2018). A Visual Assessment Of Roadside Poplar Plantings İn Turkey. Journal Of Agricultural Sciences, 24(2), 185-198.
• Eroğlu, E. ve Başaran, N. (2017). İç Mekân Dikey Bahçe Bitki Kompozisyonlarının Görsel Peyzaj Kalitesinin Değerlendirilmesi. Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Ormancılık Dergisi, 13(2), 32-49.
• Eroğlu, E. ve Özdede, S. (2014). Visual Effects Of Vertical Gardens İn Landscape Designs: A Case Study Of Düzce University Campus. Peer Reviewed Proceedings Of Digital Landscape Architecture, 7, 413-418.
• Fuante De Val, G.D.L.F., Atauri, J.A. ve De Lucio, J.V. (2006). Relationship Between Landscape Visual Attributes And Spatial Pattern İndices: A Test Study İn Mediterranean-Climate Landscapes. Landscape And Urban Planning. 77(4), 393-407.
• Gobster, P. H., Nassauer, J. I., Daniel, T.C. ve Fry, G. (2007) The Shared Landscape: What Does Aesthetics Have To Do With Ecology? Landscape Ecology, 22(7), 959-972.
• Gökalp, D. D. ve Yazgan, M. E. (2013). Kırsal Peyzaj Planlamada Agroturizm ve Agriturizm. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2013(1), 25-29.
• Gültürk, P. (2013). Tekirdağ Kent Merkezi Kıyı Şeridinin Görsel Peyzaj Kalitesi Yönünden Değerlendirilmesi. Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Tekirdağ.
• Gültürk, P. ve Şişman, E. E. (2015). Tekirdağ Kent Merkezi Kıyı Şeridinin Görsel Peyzaj Kalitesi Yönünden Değerlendirilmesi ve Mekân Tercihine Etkisi. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 12(1), 81-89.
• Güneroğlu, N. (2017). Akarsu Rehabilitasyonunun Peyzaj Kalitesi Üzerindeki Etkileri. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 18(1), 10-20.
• Güngör, S. ve Arslan, M. (2003). Beyşehir İlçesi ve Yakın Çevresi Turizm ve Rekreasyon Kullanımına Yönelik Peyzaj Potansiyelinin Saptanması Üzerine Bir Araştırma. Selçuk Journal Of Agriculture And Food Sciences, 17(32), 64-73.
• Güngör, S. ve Arslan, M. (2004). Turizm ve Rekreasyon Stratejileri Için Swot Analizi, Görsel Kalite Değerlendirmesi, Turizm Tesislerinin Beğenilirliği ve Turizm Tesisleri Durum Analizi Uygulamasi: Beyşehir İlçesi Örneği. Selcuk Journal Of Agriculture And Food Sciences, 18(33), 68-72.
• Güngör, S. ve Polat, A. T. (2018). Relationship Between Visual Quality And Landscape Characteristics İn Urban Parks. Journal Of Environmental Protection And Ecology, 19(2), 939-948.
• Gürbüz, K. (2021). Farklı Peyzaj Tasarımları ile Erzurum Kenti Köprülü Kavşaklarının Görsel Kalitesinin Artırılması Senaryoları. Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
• Habron D. (1998). Visual Perception Of Wild Land İn Scotland. Landscape And Urban Planning 42, 45-56.
• Hacıalioğlu, A., Eroğlu, E. ve Kahveci, H. (2019). Farklı Arazi Örtüsüne Bağlı Peyzaj Bileşenlerinin Görsel Değerlendirilmesi: Yuvacık Baraj Havzası Örneği. Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Ormancılık Dergisi, 15(2), 59-77.
• Hardal, S. (2011). Açık Alanlarda Görsel Kalite Değerlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma: Yıldız Korusu Örneği. İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Irmak, M. A. (2008). Erzurum İli ve Yakın Çevresinin Flora Turizmi Potansiyeli Açısından Değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi, Fen bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Erzurum.
• Irmak, M. A. ve Yılmaz, H. (2010). Farklı Peyzaj Karakter Alanlarına Göre Doğal ve Kültürel Kaynak Değerlerinin Görsel Analizi: Erzurum Örneği. GOÜ, Ziraat Fakültesi Dergisi, 27(2), 45-55
• Kalın, A. (2004). Çevre Tercih ve Değerlendirmesinde Görsel Kalitenin Belirlenmesi ve Geliştirilmesi: Trabzon Sahil Bandı Örneği. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı, Doktora Tezi, Trabzon.
• Kaplan, A. ve Coşkun Hepcan, Ç. (2004). Ege Üniversitesi Kampüsü ‘Sevgi Yolu'nun Görsel (Etki) Değerlendirme Çalışması. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 41(1).
• Kaplan, A., Taşkın, T. ve Önenç, A. (2006). Assessing The Visual Quality Of Rural And Urban-Fringed Landscapes Surrounding Livestock Farms. Biosystems Engineering, 95(3), 437-448.
• Kaplan, R. Kaplan, S. ve Ryan Rl. (1998). With People İn Mind: Design And Management Of Everyday Nature. Washington Abd: Island Press.
• Kaplan, S., Kaplan, R. ve Wendt, J.S. (1972). Rated Preferenee And Eomplexity For Natural And Urban Visual Material. Perception And Psyclıoplıyics. 12 (4): 354-356.
• Karahan, A. ve Sezen, İ. (2019). Erzurum Kentindeki Bazı Önemli Parkların Peyzaj Kalite Göstergelerinin Değerlendirilmesi. Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi, 8(Enar Özel Sayı), 54-63.
• Karahan, F. (2003). Erzurum-Rize Karayolu Koridoru Peyzaj Planlaması ve Manzara Yolu Olarak Kullanıma Sunulma Olanakları. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı, Doktora Tezi, Erzurum.
• Karaşah, B. (2017). A Visual Landscape Assessment Of Forest Roads:‘Case Of Kafkasör-Mersivan Route, Artvin’. Kastamonu University Journal Of Forestry Faculty, 17(3), 404-413.
• Kaya, S.., Başar, H., Can, T ve Müderrisoğlu, H. (2016). Düzce Üniversitesi Konuralp Yerleşkesinde Görsel Peyzaj Kalitesinin Değerlendirilmesi. Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Ormancılık Dergisi, 12(2), 123-142.
• Keleş, E., Atik, D. ve Bayrak, G. (2018). Visual Landscape Quality Assessment İn Historical Cultural Landscape Areas. European Journal Of Sustainable Development, 7(3), 287-300.
• Kendirci, G. (2019). Duvarların Görsel Kalitesinin Artırılması Üzerine Bir Araştırma: İzmit Örneği. Kastamonu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Kastamonu.
• Kıroğlu, E. (2007). Erzurum Kenti ve Yakın Çevresindeki Bazı Rekreasyon Alanlarının Görsel Peyzaj Kalitesi Yönünden Değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
• Kiper, T., Korkut, A. ve Üstün Topal, T. (2017). Görsel Peyzaj Kalite Değerlendirmesi: Kıyıköy Örneği. Ksü Doğa Bilimleri Dergisi, 20(3), 258-269.
• Kiracıoğlu, Ö. (2007). Orman Alanlarındaki Görsel Kalitenin Tahmini: Çeşmealtı Ormanları Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Orman Mühendisliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Isparta.
• Koçak, A. (2018). Kırsal Alandaki Yapılaşmaların Görsel Kalite Değerlendirmesi Açısından İrdelenmesi: İstanbul Belgrad Ormanı Örneği. İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Konseyi, A. (2000). AK Peyzaj Sözleşmesi. https://www.peyzaj.org.tr/mevzuat/mevzuat_detay.php?kod=159. (Erişim Tarihi: 01.07.2021)
• Korkut, A., Kiper, T. ve Topal, T. Ü. (2017). Kentsel peyzaj tasarımda ekolojik yaklaşımlar. Artium, 5(1), 14-26.
• Laurie, I.C. (1975). Aesthetic Factors İn Visual Evaluation. In: Zube, E.N., Brush, R.O., Fabos, J.G. (Eds.), Landscape Assessment: Values, Perceptions And Resources. Dowden Hutchinson And Ross, Stroudsburg, 102–117.
• Litton, R.B. (1968). Forest Landscape Deseription And Invenrories: Abasis For Land Planning And Design. Usda Forest Service Research Paper 49, Berkeley, Calif: Pacific Soutwest Forest And Range Experiment Station.
• Lothian, A. (1999). Landscape And The Philosophy Of Aesthetics: İs Landscape Quality İnherent İn The Landscape Or İn The Eye Of The Beholder?. Landscape And Urban Planning, 44(4), 177-198.
• Lynch, K. (1960). The İmage Of The City (Vol. 11). Mıt Press.
• McHarg, I. (1969). Design with nature. Toronto: John Wiley & Sons, Inc.
• Meinig, D. W. (1992). A life of Learning, Charles Homer Haskins Lecture, American Council of Learned Societies, ACLS Occasional Paper No: 19.
• Meitner, Michael J. (2004)."Scenic Beauty Of River Views İn The Grand Canyon: Relating Perceptual Judgments To Locations." Landscape And Urban Planning, 68(1), 3-13.
• Müderrisoğlu, H. ve Eroğlu, E. (2006). Bazı İbreli Ağaçların Kar Yükü Altında Görsel Algılanmasındaki Farklılıklar. Turkish Journal Of Forestry, 7(1), 136-146.
• Nasar Jl (1992) Visual Preferences İn Urban Street Scenes A Crosscultural Comparison Between Japan And The United States. Environmental Aesthetics: Theory, Research, Applications. Editör: Nasar J. Cambridge: Cambridge University Press, 260-274.
• Ode, A. K. ve Fry, G. L. A. (2002). Visual Aspects İn Urbanmwoodland Management. Urban Forestry & Urban Greening, 1, 15–24.
• Oktay, H. (2017). Bitkisel Peyzaj Tasarımlarının Değerlendirilmesinde Estetik: Antalya Konyaaltı Bölgesi. Akdeniz Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Antalya.
• Oktay, H. ve Erdoğan, R. (2020). Bitkisel Tasarımların Formal (Biçimsel) Estetik Model Bağlamında Değerlendirilmesi: Antalya Konyaaltı Bölgesi. Mediterranean Agricultural Sciences, 33(1), 51-57.
• Ögçe, H., Müderrisoğlu, H. ve Uzun, S. (2020). Visual İmpact Assessment Of The Istanbul Land-Wall. Indoor And Built Environment, 29(10), 1359-1373.
• Önder, S. ve Polat, A. T. (2004). Konya İli Karapınar İlçesi’nin Ekoturizm Yönünden Görsel Kalite Değerlendirmesi ve Swot Analizi. Selcuk Journal Of Agriculture And Food Sciences, 18(33), 80-86.
• Özdemir, H.G., (2012). Değişik Açık ve Yeşil Alanlarda Bitkisel Tasarım Yönünden Güvenilirlik Faktörünün Analizi, Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
• Özgeriş, M. (2014). Tortum ve Uzundere’deki Rekreasyonel Tesislerin Görsel Kalite Analizi. Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
• Özgeriş, M. ve Karahan, F. (2015). Rekreasyonel Tesislerde Görsel Kalite Değerlendirmesi Üzerine Bir Araştırma: Tortum ve Uzundere (Erzurum) Örneği. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 16(1), 40-49.
• Özgüç Erdönmez, İ. M. ve Çağlayan Kaptanoğlu, A. Y. (2007). Peyzaj Estetiği ve Görsel Kalite Değerlendirmesi. Journal Of The Faculty Of Forestry Istanbul University, 58(1), 39-51.
• Özgüç, İ. M. (1999). Tem Hadımköy-Kınalı Arası Peyzaj Planlaması Üzerinde Görsel Araştırmalar. Journal Of The Faculty Of Forestry Istanbul University, 49(2), 115-132.
• Özgüç, İ. M. (1999). Tem Hadımköy–Kınalı Arası Peyzaj Planlaması Üzerinde Görsel Araştırmalar. İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı, Doktora Tezi, İstanbul.
• Özhancı, E. (2018). Yürüyüş Güzergâhlarında Mekânsal-Görsel Niteliklerin Algı ve Aktivite Üzerindeki Etkileri; Nevşehir Örneği. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 20(1), 32-42.
• Özhancı, E. ve Yılmaz, H. (2011). Rekreasyon Alanlarının Görsel Peyzaj Kalitesi Yönünden Değerlendirilmesi; Erzurum Örneği. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(2), 67-76.
• Özhancı, E. ve Yılmaz, H. (2013). Değişik Peyzaj Karakterleri Barındıran Dağların, Foto Safari Amaçlı Görsel Peyzaj Analizi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 44(1), 83-89.
• Özhancı, E. ve Yılmaz, H. (2017). Görsel Peyzaj Kalite Değerlendirmelerinde Kalite Göstergelerinin Mekansal Yansımaları. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 31(43), 157-173.
• Özkan, U. Y. (2014). Assessment Of Visual Landscape Quality Using Ikonos İmagery. Environmental Monitoring And Assessment, 186(7), 4067-4080.
• Öztürk, S., Işınkaralar, Ö. ve Ayan, E. (2018). Visibility Analysis in Historical Environments: The case of Kastamonu Castle and its Surrounding. Journal of Current Researches on Social Sciences, 8 (4), 405-412.
• Özvan, H. (2020). Van Gölü Doğu Kıyı Alanlarının Görsel Peyzaj Kalitesi Açısından Değerlendirilmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Van
• Özvan, H. ve Bostan, P. (2019). Çeşitli Yöntemlerin Karşılaştırılması ile Görsel Estetik Kalite Değerlendirilmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 29(1), 159-167.
• Palmer, J. (2004). ‘Using Spatial Metrics To Predict Scenic Perception İn A Changing Landscape: Dennis, Massachusetts’. Landscape And Urban Planning 69: 201–218
• Palmer, J.R. ve Hoffman, E. (2001). Rating Reliability And Representation Validity İn Scenic Landscape Assessments. Landscape And Urban Planning. 54, 149-161.
• Perez, J.G. (2002). ‘Ascertaining Landscape Perceptions And Preferences With Pair-Wise Photographs: Planning Rural Tourism İn Extremadura, Spain’. Landscape Research 27 (3): 297–308.
• Peron, E., Purcell, A.T., Staats, H.J., Falcher, S. ve Lamb, R.J. (1998). Models Of Preference For Outdoor Scenes: Some Experimental Evidence. Environment & Behavior, 330(3),261-305.
• Polat, A. T. (2012). Kent Parklarında Görsel Kalite ve Doğallık Derecesi Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesi. Journal Of The Institute Of Science And Technology, 2(3), 85-92.
• Polat, A. T. ve Akay, A. (2015). Relationships Between The Visual Preferences Of Urban Recreation Area Users And Various Landscape Design Elements. Urban Forestry & Urban Greening, 14(3), 573-582.
• Polat, A. T. ve Önder, S. (2006). Karapınar İlçesi ve Yakın Çevresi Peyzaj Özelliklerinin Ekoturizm Kullanımları Yönünden Değerlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma. Selcuk Journal Of Agriculture And Food Sciences, 20(40), 53-64.
• Polat, A. T. ve Önder, S. (2011). Konya İli Kent Parklarının Görsel Kalitesinin Belirlenmesi, I. Konya Kent Sempozyumu, 347-357.
• Polat, A. T., Güngör, S. ve Adıyaman, S. (2012). Konya Kenti Yakın Çevresindeki Kentsel Rekreasyon Alanlarının Görsel Kalitesi ile Kullanıcıların Demografik Özellikleri Arasındaki İlişkiler. Ksü Doğa Bilimleri Dergisi Özel Sayı, 70–79.
• Polat, A. T., Öztürk Kurtaslan, B. ve Peker, E. (2012). Gençlik Parkında Kullanılan Açık Alan Heykellerine Yönelik Park Kullanıcılarının Görsel Algıları. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 13(2), 170-180
• Polat, Z., Kilicaslan, C., Kara, B. ve Deniz, B. (2015). Visual Quality Assessment Of Trees And Shrubs İn The South Campus Of Adnan Menderes University İn Spring. Fresenius Environ. Bull, 24, 4303-4315.
• Real, E., Arce, C. ve Sabucedo, J. M. (2000). Classification Of Landscapes Using Quantitative And Categorical Data, And Prediction Of Their Scenic Beauty İn North-Western Spain. Journal Of Environmental Psychology, 20(4), 355-373.
• Sarı, D. ve Karaşah, B. (2015). Hatila Vadisi Milli Parkı'nda (Artvin) Yer Alan Farklı Vejetasyon Tiplerinin Görsel Değerlendirmesi Üzerine Bir Çalışma. Turkish Journal Of Forestry, 16(1), 65-74.
• Sayın, G. (2019). Kayseri İli Doğal Peyzajlarında Ekoturizm ve Görsel Peyzaj Kalitesi Üzerine Bir Araştırma. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş.
• Scott, A. (2002). Assessing Public Perception Of Landscape: The Landmap Experience. Landsc. Res. 7 (3), 271–295.
• Sezen, I. (2009). Erzurum-Bayburt-Of Karayolu Güzergahının Manzara Yolu Olarak Değerlendirilmesine Yönelik Görsel Analiz. Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Erzurum.
• Sezen, I. ve Yılmaz, S. (2010). Visual Assessment For The Evaluation Of Erzurum-Bayburt-Of Highway As Scenic Road. Scientific Research And Essays, 5(4), 366-377.
• Sezen, İ., Külekçi, E. A. ve Keleş, B. (2019). Kent İçi Yol Ağaçlarının Sonbahar Renk Etkilerinin Görsel Kalite Analizi: Erzurum Kenti Örneği. Kent Akademisi, 12(4), 739-751.
• Surat, H. (2017). Kent Parklarının Görsel Peyzaj Algısının Peyzaj Mimarlığı Öğrencileri Tarafından Değerlendirilmesi. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 19(1), 70-80.
• Tanış, Ö. (2019). Üniversite Öğrencilerinin Gümüşhane İli Rekreasyon Alanları Üzerine Görsel Kalite Değerlendirmesi. Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimler Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
• Tanış, Ö. (2019). Üniversite Öğrencilerinin Gümüşhane İli Rekreasyon Alanları Üzerine Görsel Kalite Değerlendirmesi. Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
• Tarım, B. (2014). Görsel Peyzaj Değerlendirmesinde Nesnel ve Algısal Yaklaşımların Karşılaştırmalı Analizi. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Taylor, J. G., Zube, E. H. ve Sell, J. L. (1987). Landscape Assessment And Perception Research Methods. In R. W. Marans, W. Michelson & R. B.Bechtel (Eds.), Methods İn Environmental And Behavioral Research, 361- 393. Van Nostrand, New York.
• Temelli, M. (2008). Çukurova Üniversitesi Yerleşkesi Örneğinde Görsel Etki Değerlendirme Çalışmalarına Metodolojik Bir Yaklaşım. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Adana.
• Timur, Ö.B. (2021). Ilgaz Devrez Alt Havzazsının Karşılaştırmalı Görsel Kalite Analizi. International Social Mentality And Researcher Thinkers Journal, 7(41), 273-283.
• Turgut, G. E. (2020). Rekreasyon Alanlarında Görsel Peyzaj Kalite Değerlendirmesi: Denizli Örneği. Pamukkale Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Şehir ve Bölge Planlama Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Denizli
• Turgut, H., Atabeyoğlu, Ö., Yılmaz, H. ve Irmak, M. A. (2012). Evaluating Different Planting Design Compositions For Visual Landscape Quality İn Street Planting. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 13(1), 49-66.
• Tüfekçioğlu, H. K. (2008). Tarihsel Çevrede Görsel Peyzaj Kalite Değerlendirmesi İstanbul Yedikule Örneği. İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul
• Tveit, M., Ode, Å. Ve Fry, G. (2006). Key Concepts İn A Framework For Analysing Visual Landscape Character. Landscape Research, 31(3), 229-255.
• Ulrich, R. S. (1984). View Through A Window May İnfluence Recovery From Surgery. Science, 224(4647), 420-421.
• Uzun, F. Ç. (2018). Kastamonu Tabiat Parklarının Görsel Kalite Analizi. Kastamonu Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Kastamonu.
• Uzun, O. ve Müderrisoğlu, H. (2011). Visual Landscape Quality İn Landscape Planning: Examples Of Kars And Ardahan Cities İn Turkey. African Journal Of Agricultural Research, 6(6), 1627-1638.
• Uzzell, D. (1991). Environmental Psychological Perspectives On Landscape. Landscape Research, 3-10.
• Ürüşan, E. (2010). Unıversıade 2011 Kapsamında Erzurum Kenti Görsel Peyzaj Kalitesinin Yükseltilmesinde Yeni Açılımlar. Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
• Val, G.F., Atauri, A.J. ve Lucio, Jose, (2006). Relationship Between Landscape Visual Attributes And Spatial Pattern Indices: A Test Study İn Mediterranean-Climate Landscapes, Landscape And Urban Planning, 77, 393-407.
• Wherreth J R (1996). Visualization Techniques for Landscape Evaluation, Doctoral dissertation (online) http://bamboo.mluri.sari.ac.uk/jo/research.htm1
• Wu Y, Bishop I, Hossain H, Sposito V (2006). Using GIS in landscape visual quality assessment. Applied GIS 2 (3): pp. 18.1–18.20.
• Yakan, O. E. (2018). Güzelcehisar (Bartın İli) Kıyı Yerleşiminde Görsel Peyzaj Değerlendirmesi. Bartın Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Bartın.
• Yazıcı, G. (2019). Kent Parklarının Görsel Peyzaj Kalitesi Yönünden Değerlendirilmesi; Topkapı Şehir Parkı Örneği. Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Tekirdağ.
• Yazıcı, G. ve Kiper, T. (2019). Kentsel Peyzajlarda Görsel Algıya Dayalı Olarak Mekânsal Tercihlerin Belirlenmesi: Topkapı Şehir Parkı Örneği. Kent Akademisi, 12(4), 765-778.
• Yazıcı, K. (2018). Evaluation Of Visual Landscape Quality İn The Wetlands North Of Sivas (Turkey). Appl. Ecol. Environ. Res, 16(4), 4183-4197.
• Yazıcı, K. (2019). Evaluatıon Of The Vısual Qualıty Of Hıstorıcal Surroundıngs In Urban Landscape Wıth Q-Sort Analysıs. The Most Recent Studıes In Scıence And Art, 537.
• Zube, E.H., (1984). Themes İn Landseape Assessment Theory. Landscape Journal. 3: 104-110.