Comparison Of Alternative Tourism Potentials and Swot Analyzes of Districts of Zonguldak from The Perspective Of Local Governments

Year 2025, Volume: 18 Issue: 2, 800 - 826, 15.03.2025

İhsan Kazkondu , Şule Kıycı , Şeyda Bükrücü Kazkondu

https://doi.org/10.35674/kent.1518784

Abstract

Tourism is a sector which grows rapidly around the world and maintains the development of the region where it operates. Nowadays, individuals are turning to alternative tourism types and this tendency also means the development of local governments In this research, municipalities (Çaycuma, Devrek, Karadeniz Ereğli and Central Districts of Zonguldak province) were interviewed as local stakeholders and SWOT analyzes were made and compared in terms of the tourism potentials of the determined regions. The main purpose of the study is to determine the alternative tourism potential of the region and to determine the perspective of local governments on this situation. The visibility of both regional and local governments increases with alternative tourism activities. The tourism sector will continue its development at high speed as long as it creates areas of attraction that distinguish it from its peers. In the research, face-to-face interview method which one of the qualitative research techniques was used. The research is based on examining the tourism potential in Zonguldak province. With the research findings, it has been terminated that the contribution of local stakeholders to tourism activities should be increased, the visibility of activities that have potential but are waiting to be unearthed or have not been advertised sufficiently, and thus the region should be made a center of attraction in terms of nature, sea and alternative tourism. Further more, this study made some suggestions to local stakeholders about what can be done to develop alternative tourism

Keywords

Local Governments, Zonguldak, Alternative Tourism, SWOT, Tourism Potential

Yerel Yönetimlerin Perspektifinden Zonguldak’ın İlçelerinin Alternatif Turizm Potansiyellerinin ve Swot Analizlerinin Karşılaştırılması

Abstract

Turizm, dünya genelinde hızla büyüyen ve faaliyette bulunulan yörenin kalkınmasını sağlayan bir sektördür. Günümüzde bireyler alternatif turizm türlerine yönelmekte ve bu yöneliş aynı zamanda yerel yönetimlerin kalkınması anlamını taşımaktadır. Bu araştırmada yerel paydaş olarak belediyeler (Zonguldak ilinin Çaycuma, Devrek, Karadeniz Ereğli ve Merkez İlçeleri) ile görüşülmüş ve belirlenen bölgelerin turizm potansiyelleri noktasında SWOT analizleri yapılarak karşılaştırılmıştır. Çalışmanın ana amacı bölgenin alternatif turizm potansiyelinin belirlenmesi ve yerel yönetimlerin bu duruma bakış açısının saptanmasıdır. Alternatif turizm faaliyetleri ile hem bölge hem de yerel yönetimlerin görünürlüğü artmaktadır. Turizm sektörü benzerlerinden ayırt edici cazibe alanları yarattığı müddetçe gelişimini yüksek ivmeli bir biçimde devam ettirecektir. Araştırmada nitel araştırma tekniklerinden yüz yüze görüşme yöntemi kullanılmıştır. Araştırma, Zonguldak ilindeki turizm potansiyelinin incelenmesini esas almaktadır. Araştırma bulguları ile özellikle yerel paydaşların turizm faaliyetlerine katkısının artırılması, potansiyele sahip ama gün yüzüne çıkarılmayı bekleyen veya yeterli oranda reklamı yapılmamış faaliyetlerin görünürlüğünün sağlanması, bölgenin böylelikle gerek doğa gerek deniz gerekse de alternatif turizm konularında cazibe merkezi haline getirilmesi gerektiği neticelerine ulaşılmıştır. Ayrıca bu çalışma ile alternatif turizmin geliştirilmesi açısından yerel paydaşlara neler yapılabileceği hususunda bazı önerilerde bulunulmuştur.

Keywords

Yerel Yönetimler, Zonguldak, Alternatif Turizm, SWOT, Turizm Potansiyeli

References

• Afkhami, B. (2021). Archaeological tourism; Characteristics and functions. Journal of Historical Archaegology and Anthropoogical Sciences, 6(2):57-60.
• Altınay, M. (1996). Alternatif turizm. TÜRSAB Dergisi, 151(1), 60.
• Akyol, C. (2021). Alternatif turizm türlerinin destinasyonlara katkısı; Artvin ve spor turizmi. Journal of Humanities and Tourism Research, 11(1), 177-194.
• Arslan, N. Y., ve Akgün, Ş. (2023). Alternatif turizm, E. Aksoy Kendirci (Ed.) Sağlık bilimleri alanında uluslararası araştırmalar XVII içinde (s. 156). Eğitim Yayınevi, Ankara.
• Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı. (2015). Zonguldak turizm master planı. (15.05.2024), https://bakkakutuphane.org/upload/dokumandosya/turizm-master-plani_1.pdf
• Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı. (2020). Batı karadeniz kalkınma planı vizyon, strateji ve eylemler. (15.05.2024), https://bakkakutuphane.org/upload/dokumandosya/bakka-2021-2025-kurumsal-stratejik-plan.pdf
• Bayer, M. Z. (1992). Turizme giriş. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Yayını No:253, İstanbul.
• Belediye Kanunu. (2005). 5393 belediye kanunu. (6.06.2023), https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.5393-20150404.pdf).
• Bichler, B.F., ve Peters, M. (2021). Soft adventure motivation: An exploratory study of hiking tourism. Tourism Review, 16(2), 473-488.
• Çakmak, T. F. (2020). Profesyonel turist rehberlerinin gözünden Karadeniz Ereğli’nin turizm potansiyelinin incelenmesi. Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(2), 157-170.
• Çankaya, C. (1996). Türk Turizm Ekonomisine Katkıları Doğrultusunda Rafting Sporu ve Turizminin Başarısı ve Geleceğinin Değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı, İstanbul.
• Çavdırlı, C.M. (2019). Alternatif turizm. N. Kozak ve M. Kozak (Ed.), Türkiye turizm ansiklopedisi içinde, Detay Yayıncılık, Ankara.
• Çelik, A. (2008). Kültür turizmi çerçevesinde inanç turizmi: Diyarbakır ili örneği. (Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi). Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Demirbulat, Ö.G., ve Saatci G. (2020). Endüstriyel miras turizmi üzerine Zonguldak ili özelinde bir değerlendirme. Journal of Global Tourism and Technology Research, 1(1), 35-49.
• Demirer, D., ve Hatırnaz, B. (2023). Alternatiflilik mi, aşırılaşma mı? Turizm çeşitlerinin son güncel durumu. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 7(1), 32-62.
• Deniz Ticaret Odası (2024). Denizcilik sektör raporu, İstanbul. (Erişim Tarihi: 6.11.2024) https://www.denizticaretodasi.org.tr/media/SharedDocuments/sektorraporu/2024/Denizcilik%20Sekt%C3%B6r%20Raporu%202023_web2.pdf.
• Dennison, N., ve Buttler R. (1990). Alternative forms of tourism. International Journals of Hospitality Management, 163(1), 120-131.
• Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü. (2012). Zonguldak doğa turizmi master planı 2013-2023. (Erişim Tarihi: 05.05.2024), https://www.bakkakutuphane.org/upload/dokumandosya/zonguldak_ili_doga_turizm_master_plani.pdf
• Doğanay, S. (2019). Yayla turizmi. N. Kozak ve M. Kozak (Ed.), Türkiye turizm ansiklopedisi içinde, Detay Yayıncılık, Ankara.
• Dünya Turizm Örgütü. (1999). Sustainable development of tourism. Guide for local authorities on developing sustainable tourism–an annotated bibliography. (Erişim Tarihi: 03.05.2024), http://sdt.unwto.org/en/content/publications-1
• Düzgün, E. (2021). Pandemi sonrası yeni turist tercihi: Glamping turizmi. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 11(1), 145-158.
• Edwards, J., ve Llurdes, J. (1996). Mines and quarries: Industrial heritage tourism. Annals of Tourism Research, 23(1), 341-363.
• Fidan, F., ve Önür, S. (2021). Analysis of the industrial heritage in Zonguldak and recommendations for its reutilization. International Journal of Conservation Science, 12(1), 177-194.
• Fredman, P., Haukeland, J.V., Tyryvainen, L., Stensland, S., ve Wall-Reinius, S. (2021). “Nature-based Tourism in a Nordic Context”, Nordic Perspectives on Nature-Based Tourism, (Fredman, P., ve Haukeland, J.V.), Edward Elgar Publishing Limited, Massachusetts.
• Garda, B., ve Temizel, M. (2016). Sürdürülebilir turizm çeşitleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi, 12(1), 83-103.
• Güngör, Ş. (2022). Kapadokya kültür yolunun alternatif turizm rotası bağlamında değerlendirilmesi. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(3), 1784-1802.
• Hacıoğlu, N., ve Avcıkurt, C. (2008). Turistik ürün çeşitlendirmesi. 1.Baskı, Nobel Yayınları, Ankara.
• Hahury, H. D., Saptenno, F., Batkunda, L., Louhenapessy, F. H., ve Oppier, H. (2023). Tourism development and impacts of local livelihood transition on the highlands of Mount Nona, Ambon Island. International Journal of Professional Business Review, 8(1), 1-17.
• Helgadóttir, G., ve Katherine, D. (2021). 20 Years of Nordic rural tourism research: A review and future research agenda. Scandınavıan Journal of Hospıtalıty and Tourısm, 21(1), 60-69.
• Hu, F., Wang, Z., Sheng, G. Lia, X., Chen, C., Geng, D., Hong, X., Xu, N., Zhu, Z., Zhang, Z., Zhu, L., ve Wang, G. (2022). Impacts of National Park tourism sites: A perceptual analysis from residents of three spatial levels of local communities in Banff National Park. Environment, Development and Sustainability, 24(1), 3126-3145.
• İzmir Büyükşehir Belediyesi (İBB), (2020). Dünya kentlerinden ilham veren proje uygulamaları. SODEMSAN Yayınları.
• Janowski, I., Sarah, G., ve Anna, K. (2021). Dimensions of adventure tourism. Tourism Management Perspectives, 37(1), 1-11.
• Kalay, G., ve Ertürk, E. B. (2024). Zonguldak Kandilli Bölgesi endüstriyel mirasının korunması ve turizme kazandırılması bağlamında bir öneri. Journal of Humanities and Tourism Research, 14(2), 146-165.
• Karakaş, A., Aytar, E., ve Mohamed, A. A. (2023). Bartın ili Ulus ilçesi turizm potansiyeli SWOT analizi ile belirlenmesi. 1. Bilsel Uluslararası Dünya Bilim ve Araştırma Kongresi, 24-25 Haziran 2023, İstanbul, 876-889.
• Kesgin, M., Önal, İ., Kazkondu, I., & Uysal, M. (2022). Gastro-tourism well-being: the interplays of salient and enduring determinants. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 34(9), 3253-3277.
• Koçak, A., ve Arun, Ö. (2013). İçerik analizi çalışmalarında örneklem sorunu. Selçuk İletişim, 4(3), 21-28.
• Kongre Uzmanı (2024, 24 Haziran). İstanbul kongre şehirleri sıralamasında Avrupa’da 4 sıra atladı. (Erişim Tarihi: 06.11.2024), https://www.kongreuzmani.com/istanbul-kongre-sehirleri-siralamasinda-avrupa-da-4-sira-atladi.html.
• Köktürk, N. (2023). Gastronomi turizminin çekiciliği ve geliştirilebilirliği: Zonguldak ilinde bir uygulama. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 11(3), 1919-1940.
• Köksalanlar, A. A. (2024). Turist rehberleri gözünden İznik turizminin SWOT analizi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 34(1), 187-200.
• Köşker, H., ve Özbey, Z. (2022). Zonguldak ili endüstriyel miras turizmi potansiyelinin SWOT analizi. Sosyal, Beşerî ve İdari Bilimler Dergisi, 5(7), 962-977.
• Kurnaz, H. A. (2020). Bolu turizm potansiyelinin turist rehberleri açısından değerlendirilmesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 8(1), 523-537.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı, (2020). Ağustos 2020 sınır bülteni. (Erişim Tarihi: 18.06.2024), https://yigm.ktb.gov.tr/TR-9851/turizmistatistikleri.html
• Kültür ve Turizm Bakanlığı, (2023). Turizm çeşitleri. (Erişim Tarihi: 03.06.2023), https://www.ktb.gov.tr/TR-96269/turizm-cesitleri.html
• Kültür ve Turizm Bakanlığı, (2024). T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Ocak-Temmuz 2024 turizm istatistikleri. (Erişim Tarihi: 26.10.2024), https://basin.ktb.gov.tr/TR-375656/turkiyeye-gelen-ziyaretci-sayisinda-onemli-artis.html
• Negiz, N., ve Akman, E. (2011). Yerel yönetimlerin turizme yönelik ve turizmi etkileyen hizmetleri: Olması gereken‐gerçekleşen düzleminde bir değerlendirme. I.Uluslararası IV. Ulusal Eğirdir Turizm Sempozyumu, Isparta, 1‐4 Aralık 2011.
• Ngoc, N. M., Tien, N. H., Hieu, V. M., Duc, L. D. M., ve Trang, T. T. T. (2023). Sustainable integration in Vietnam’s tourism industry. World Review of Entrepreneurship, Management and Sustainable Development, 3(1), 1-16.
• Mavuş, F. B. (2021). Erzincan ili Kemaliye (Eğin) ilçesinin somut kültürel miras değerleri. Turizm Ekonomi ve İşletme Araştırmaları Dergisi, 3(1), 110-115.
• Özan, M. B., Polat, H., Gündüzalp, S., ve Yaraş, Z. (2015). Eğitim kurumlarında SWOT analizi. Turkish Journal of Educational Studies, 2(1), 1-28.
• Özer, O. (2019). Türkiye’nin av turizmi potansiyeli konusunda bir değerlendirme. Journal of Gastronomy Hospitality and Travel, 3(1), 71-86.
• Öztekin, E. (2021). Zonguldak ilinin ekoturizm potansiyeli ve SWOT analizi. Doğu Coğrafya Dergisi, 26(45), 171-182.
• Özşahin, E., ve Kaymaz, Ç. K. (2015). Türkiye şelalelerinin turizm potansiyelinin coğrafi yaklaşımla incelenmesi. Route Educational and Social Science Journal, 2(2), 12-29.
• Papathanassis, A. (2017). Cruise tourism management: state of the art. Tourism Review, 72(1), 104-119.
• Ritchie, B. W., ve Hall, C. M. (1999). Bicycle tourism and regional development: A New Zealand case study. Anatolia, 10(2), 89-112.
• Rogerson, C. M., ve Jayne M. R. (2020). Camping tourism: A review of recent international scholarship. GeoJournal of Tourism and Geosites, 28(1), 349-359.
• Schroeder, T. (2004). Motivations of resource-based tourism operators in North Dakota. The Journal of Extension, 42(6), 115-127.
• Sezer, İ. (2022). Karadeniz'de alternatif bir turizm önerisi: Kruvaziyer turizmi. Karadeniz Araştırmaları 75(1), 861-908.
• Sezer, İ. (2014). “Kruvaziyer Turizminde Dikkat Çeken Bir Nokta: Kuşadası Limanı”. Eastern Geographical Review, 32 (1), 49-78.
• Sezgin, M., ve Karaman, A. (2008). Turistik destinasyon çerçevesinde sürdürülebilir turizm yönetimi ve pazarlaması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(1), 429-438.
• Stojanovic, A. J., ve Melovic, B. (2022). National Park tourism. D.E. Buhalis (Ed.). The encyclopedia of tourism management and marketing içinde, Elgar Publishing, Massachusetts.
• Şahinkoç, E. M., ve Yüksel, Ö. (2020). Türkiye’de turizm çeşitlendirmesi gerekliliği ve küresel salgın sürecinde gerçekleştirilebilecek alternatif turizm türleri. Current Debates on Social Sciences 5 Human Studies, 16(4), 155-175.
• Şaprak, V., ve Yılmaz, V. (2023). Yerel yönetimlerde turizmin gelişimi ve kalkınma planları. Malatya Turgut Özal Üniversitesi Sosyal ve Beşerî Bilimler Dergisi, 3(2), 338-354.
• Tekeli, H. (2001). Turizm pazarlaması ve planlaması. 12. Baskı, Detay Yayıncılık, Ankara.
• Türkay, O., ve Saraç, Ö. (2019). Altyapı, üstyapı ve çevre sorunlarının turist şikayetleri kapsamında değerlendirilmesi ve yerel yönetimlerin çözüm potansiyeli: Antalya örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 10(Ek Sayı), 98-110.
• TÜRSAB. (2014). Gastronomi turizmi raporu. (Erişim Tarihi: 09.06.2024), https://www.tursab.org.tr/dosya/12302/Tursab-Gastronomi-Turizmi-Raporu_12302_3531549.Pdf
• TÜRSAB. (2013). Kongre turizmi raporu. (Erişim Tarihi: 15.05.2024), http://www.tursab.org.tr/tr/seyahat-acentalari/seyahat-acentasi-arama?search=1#main-navigation
• TÜSİAD. (2014). Türkiye’de alternatif turizmin gelişmesine yönelik değerlendirmeler. 1. Baskı, Sis Yayıncılık, İstanbul.
• Ulusan, Y., ve Batman, O. (2010). Alternatif turizm çeşitlerinin Konya turizmine etkisi üzerine bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(1), 243-260.
• URBACT. (2024). Shops with a history. (Erişim Tarihi: 27.10.2024), https://urbact.eu/good-practices/shops-history
• Uyrun, A. (2020). Su sporları turizmi: Gelecek turizm trendleri. Paradigma Akademisi, İstanbul.
• 5393 Sayılı Belediyeler Kanunu, (2005). Belediye kanunu. (Erişim Tarihi: 15.04.2024), https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.5393.pdf
• Xie, P. F. (2006). Developing industrial heritage tourism: A case study of the proposed Jeep Museum in Toledo, Ohio. Tourism Management, 27(6), 1321-1330.
• Yeşiltaş, M., Çeken, H., ve Öztürk, İ. (2009). Karadeniz bölgesindeki turizm olanaklarının SWOT analizi ile değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(1), 250-269.
• Yontürk, İ., ve Çakar, K. (2023) Covid-19 salgınında turizm paydaşlarının kriz yönetim stratejisi ve acil eylem planı geliştirmesine yönelik algıları: Diyarbakır örneği. Turizm ve Araştırma Dergisi, 12(2), 44-80.
• Zengin, B., Şen, L. M., ve Ökçüm, O. (2023). Karasu’da alternatif turizm türlerinin geliştirilmesine yönelik bir araştırma. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 7(3), 535-553.
• Zonguldak Valiliği. (2024). Zonguldak il brifingi. (Erişim Tarihi: 24.10.2024), http://www.zonguldak.gov.tr/kurumlar/zonguldak.gov.tr/planlama/Zonguldak-Il-Brifingi-Subat-2024-_62-sy_.pdf
• Zou, Y., Xiao, H., ve Yang, Y, (2022). Constructing identity in space and place: Semiotic and discourse analyses of museum tourism. Tourism Management, 93(1), 1-12.
• Zywiolek, J., Matulewski, M., ve Santos, G. (2023). The kano model as a tool for assessing the quality of hunting tourism: A case from Poland. International Journal for Quality Research, 17(4), 1097-1112.