Hangi Kentler Benzer Güvenlik Düzeyine Sahip? Güvenli Kentler Endeksi İçin Çok Boyutlu Ölçekleme Analizi

Year 2025, Volume: 18 Issue: 3, 1641 - 1668

Çiğdem Koşar Taş

https://doi.org/10.35674/kent.1549278

Abstract

Kentsel güvenlik olgusu genel anlamıyla, bir kentin sınırları içerisinde yaşayan bireylerin yaşamlarını idame ettirirken can ve mal güvenliklerinin sağlanması şeklinde ifade edilebilir. Önceleri daha basit bir şekilde ifade edilen güvenlik ve kentsel güvenlik kavramları, günümüzde artan nüfus yoğunluğu, yaşanan teknolojik gelişmeler ve değişen sağlık koşulları ile çok daha karmaşık bir yapı haline gelmiştir. Bu durum da kentsel güvenlik kavramının çok yönlü olarak ele alınması ve incelenmesi ihtiyacını doğurmuştur. Bu ihtiyaç neticesinde The Economist Intelligence Unit tarafından dünyanın önde gelen kentlerinin güvenlik durumlarının ortaya konulabilmesi amacıyla “Güvenli Kentler Endeksi” adı altında bir rapor yayınlanmaktadır. 2015 yılından itibaren her iki yılda bir yayınlanan raporun sonuncusu 2021 yılına ait olup kentsel güvenliği geniş çaplı ele alan bu endekste güvenlik kavramı; kişisel güvenlik, dijital güvenlik, altyapı, sağlık ve çevre güvenliği şeklinde isimlendirilen 5 temel alandaki 76 farklı gösterge ile detaylı olarak incelenmektedir. İlgili endekste genel endeks skoru 0 ile 100 arasında değer almakta olup 5 ana göstergenin ortalaması alınarak hesaplanmaktadır. 5 ana gösterge de standartlaştırılmış değerlere sahip olup 0 ile 100 arasında değerler almaktadır. 100’e yakın olan değerler güvenliğin yüksekliğini, 0’a yakın olan değerler ise güvenliğin düşüklüğünü ifade etmektedir. Yayınlanan son raporda öncekilerden farklı olarak Portekiz’in başkenti Lizbon da ele alınan göstergeler ile güvenlik düzeyine göre incelenmektedir. Ayrıca son endeks geliştirilirken daha önce diğer ana göstergeler altında ele alınan çevresel göstergelerin, güvenliğin her unsuru üzerinde etkileri olduğu ve bağımsız değerlendirmeyi hak ettiği düşünülmüş, 2021 yılı itibariyle çevre güvenliği de güvenli kentler endeksinin bir başka ana göstergesi olarak ele alınmıştır. Bu çalışmada da Dünya’nın önde gelen 60 kenti için hesaplanan 2021 yılı raporuna ait en güncel endeks verileri kullanılmış olup tüm kentler analize dahil edilmiştir. Çalışmanın amacı ilgili endeks kapsamında ele alınan 60 kenti 5 ana gösterge çerçevesinde çok boyutlu olarak incelemektir. Bu amaçla çalışmada Çok Boyutlu Ölçekleme Analizinden faydalanılmış hem kentler hem de ele alınan göstergeler benzerliklerine göre gruplandırılmıştır. Elde edilen bulgular neticesinde kentlerin gruplandırılmasında ekonomik durum, sosyo-kültürel yapı, yönetim şekilleri ve uygulanan politikaların etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords

Güvenli Kentler, Altyapı Güvenliği, Çevre Güvenliği, Dijital Güvenlik, Kişisel Güvenlik, Sağlık Güvenliği, Çok Boyutlu Ölçekleme Analizi

Ethical Statement

Bu makalede etik kurul iznine gerek yoktur, buna ilişkin ıslak imzalı etik kurul kararı gerekmediğine ilişkin onam formu sistem üzerindeki makale süreci dosyalarına eklenmiştir.

Supporting Institution

Bu çalışma için herhangi bir finansal destek alınmamıştır.

Which Cities Have Similar Security Levels? Multi-Dimensional Scaling Analysis for The Safe Cities Index

Abstract

The phenomenon of urban security can be expressed in general terms as ensuring the safety of life and property while maintaining the lives of individuals living within the boundaries of a city. The concepts of security and urban safety, which were previously expressed in a simpler way, have become a much more complex structure with the increasing population density, technological developments and changing health conditions today. This situation has led to the need to address and examine the concept of urban security in a multifaceted manner. As a result of this need, a report named “Safe Cities Index” is published by The Economist Intelligence Unit in order to reveal the security situations of the world's leading cities. The last of the report, which has been published every two years since 2015, belongs to 2021. It is examined in detail with 76 different indicators in 5 basic areas called personal security, digital security, infrastructure, health and environmental security. The general index score in the relevant index takes a value between 0 and 100 and is calculated by taking the average of 5 main indicators. All 5 main indicators have standardized values and take values between 0 and 100. Values close to 100 indicate high security, and values close to 0 indicate low security. In the last report published, unlike the previous ones, Lisbon, the capital of Portugal, is examined according to the indicators and security level. In addition, while the last index was being developed, it was thought that the environmental indicators, which were previously considered under other main indicators, have effects on every element of security and deserve independent evaluation, and as of 2021, environmental safety was considered as another main indicator of the safe cities index. In this study, the most up-to-date index data of the 2021 report, calculated for the world's 60 leading cities, was used and all cities were included in the analysis. The aim of the study is to examine the 60 cities considered within the scope of the relevant index in a multidimensional manner within the framework of 5 main pillars. For this purpose, Multidimensional Scaling Analysis is used in the study, and both the cities and the pillars are grouped according to their similarities. As a result of the findings, it has been concluded that the economical situation, socio-cultural structure, management styles and applied policies are effective in the grouping of cities.

Keywords

Safe Cities, Infrastructure Security, Environmental Security, Digital Security, Personal Security, Health Security, Multidimensional Scaling

References

• Al-Hilli, A. M. A. & Al-Alwan, H. A. S. (2023). Toward the Safe City Index development: Infrastructure security indicators. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science, 012012, doi: 10.1088/1755-1315/1202/1/012012
• Ali. S. N. M., Tarmidi, Z., Maimun, N. H. A., Noor, N. A. M., Hassan, N., Sidek, A., Nasir, A. N. M., & Ramly, Z. M. (2022). Assessing safety level of affordable housing based on safe city concepts. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science, 1064(1), 012013.
• Alpar, R. (2017). Uygulamalı çok değişkenli istatistiksel yöntemler. 5. Baskı, Ankara: Detay Yayıncılık.
• Anuar, A. N. A., Jaini, N., Kamarudin, H., & Nasir, R.A. (2011). Effectiveness evaluation of safe city programme in relation to the tourism industry. In Procedia Engineering 20, 407–414. doi: https://doi.org/10.1016/j.proeng.2011.11.183.
• Ateş, D. (2009). Küresel şehirde güvenlik sorunu. ODTÜ Gelişme Dergisi, 36(Haziran), 1-23.
• Berg, V. D., Pol, P. M. J., Mingardo, G., Carolien, J. M., & Ashgate, A. (2006). The safe city: Safety and urban development in european cities. USA: Ashgate.
• Burgoa, N. & Rosado, A. (2023). Assessment of urban development: A composite indicator analysis of the safe city index through the 'benefit of the doubt' model. TEC Empresarial, 17(3), 46– 62.
• Bülbül, S., & Köse, A. (2010). Türkiye’de bölgelerarası iç göç hareketlerinin çok boyutlu ölçekleme yöntemi ile incelenmesi. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 39(1), 75-94.
• Çolak A., & Ceylan M. A. (2023). Güvenli şehir kavramının teorilerle ve mekânsal bakış açısı ile incelenmesi. USBAD Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi, 5(13), 626-648.
• Economist Intelligence Unit. https://www.eiu.com/n/about/, Erişim tarihi: 02.01.2025.
• Güneş, İ. (2019). Küresel kent endeksleri üzerine karşılaştırmalı bir inceleme. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Habitat III. (2016). United Nations’ new urban agenda. Habitat III, Resolution adopted by the General Assembly on 23 December 2016, Seventy-first session, Agenda item 20, 2017.
• Hair, J., Anderson R. E., Tatham R. L., & Black W. C. (1995). Multivariate data analysis. 4th ed. New Jersey: Prentice-Hall Inc.
• Hong, C. (2022). “Safe Cities” in Pakistan: Knowledge infrastructures, urban planning, and the security state. Antipode, 54(5), 1476–1496.
• Hout, M. C., Papesh, M. H., & Goldinger, S. D. (2013). Multidimensional scaling. WIREs Cogn Sci 2013, 4, 93–103. doi: 10.1002/wcs.1203
• Kalaycı, Ş. (2009). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Kaya Cicerali, L. & Cicerali, E. E. (2018). Şehir ve güvenlik yaklaşımlarında çevresel kriminolojiye tarihsel bir bakış. Kent Araştırmaları Dergisi, 23(9), 95-112.
• Kehoe, M., Cosgrove, M., De Gennaro, S., Harrison, C., Harthoorn, W., Hogan, J., …, Peters. C. (2011). Smarter cities series: Understanding the IBM approach to smarter cities. IBM Redguides for Business Leaders, 1–30. doi: https://doi.org/10.1147/JRD.2010.2048257.
• Kourtit, K., Pele, M. M. M., Nijkamp, P. & Pele, D. T. (2021). Safe cities in the new urban world: A comparative cluster dynamics analysis through machine learning. Sustainable Cities and Society, 66(1), 102665, 1-8.
• Kruskal, J. B. (1964). Multidimensional scaling by optimizing goodness of fit to a nonmetric hypothesis. Psychometrika, 29, 1–27.
• Lacinák, M., & Ristvej, J. (2017). Smart city, safety and security. Procedia Engineering, 192, 522–527.
• Maslow, A. H. (1943). A theory of human motivation. Psychological Review, 50, 370-396.
• Nasir, S., Haewoon, N., Mian Imtiaz Ul, H., Saqib, M., & Bhatti, D. (2018). A survey on multidimensional scaling. ACM Computing Surveys, 51, 1–25.
• Nielsen, I. & Smyth, R. (2008). Who wants safer cities? Perceptions of public safety and attitudes to migrants among China’s urban population. International Review of Law and Economics, 28, 46–55.
• Payam, M. M. (2018a). Daha emin, güvenli ve adil kentler: Adıyaman yerel yönetimleri için bir strateji önerisi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(30), 1270-1318.
• Payam, M. M. (2018b). Emniyet, Güvenlik, Kent Emniyeti ve Kent Güvenliği: Kavramsal Bir Analiz. Avrasya Terim Dergisi, 6(1), 15 – 25.
• Raj, P., & Raman, A. C. (2015). The role and relevance of software-defined cloud infrastructure. In Intelligent cities: Enabling tools and technology. US: CRC Press, Taylor & Francis Group.
• Safe Cities Index. (2021). https://safecities.economist.com/, Erişim tarihi: 20.04.2024.
• Samsudin, S., Tarmidi, Z., Maimun, N. A., Noor, N. M., Nasir, A. M., & Sidek, A. (2021). Assessing safety level of UTM Campus based on safe city concepts. The International Archives of Photogrammetry, Remote Sensing and Spatial Information Sciences, 46, 479- 488.
• Shamsuddin, S. B. & Hussin, N. A. B. (2013). Safe city concept and Crime Prevention Through Environmental Design (CPTED) for urban sustainability in Malaysian cities. American Transactions on Engineering & Applied Sciences, 2(3), 223-245.
• Svitková, K. (2014). Contemporary security from the urban standpoint: Cities in the face of risks and threats. Journal of the Spanisch Institute for Strategic Studies, 3, 1-18.
• Şentürk, H. (2021). Güvenli kentler. Kent ve Siyaset, 8-15. https://sehirvesiyaset.com.tr/wp-content/uploads/2021/Dergi3/08-15-guvenlisehirler-hulusi-senturk.pdf
• Tao, C., Ling, X., Guofeng, S., Hongyong, Y., & Quanyi, H. (2014). Architecture for monitoring urban infrastructure and analysis method for a smart-safe city. 2014 Sixth International Conference on Measuring Technology and Mechatronics Automation, 151–154. doi: https://doi.org/10.1109/ICMTMA.2014.40.
• Thani, S. K. S. O., Hashim, N. H. M., & Ismail, W. H. W. (2016). Surveillance by design: Assessment using principles of Crime Prevention through Environmental Design (CPTED) in urban parks. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 234, 506–514.
• Timm, N. H. (2002). Applied multivariate analysis. New York: Springer-Verlag.
• Vitalij, F., Robnik, A., & Alexey, T. (2012). “Safe city”-an open and reliable solution for a safe and smart city. Elektrotehniski Vestnik, 79(5), 262.
• Yiğitcanlar, A. T., & Foth, M. (2018). Can cities become smart without being sustainable? A systematic review of the literature. Sustainable Cities and Society. doi: https://doi.org/10.1016/j.scs.2018.11.033.