Abstract
Hayvan atıkları, birçok ürün için geleneksel bir besin kaynağıdır. Bununla birlikte, yüksek amonyak içeriği ve patojenler nedeniyle, doğrudan toprağa uygulandığında bitkiler açısından zararlı olabilmektedir. Kompostlaştırma, son yıllarda hayvan atıklarını yönetmek için yaygın olarak kullanılmaktadır. Kompostlanmış hayvan atıkları, ürüne ve toprağa birçok fayda sağlamaktadır. Saf hayvan atıkları, uygun şekilde kompostlaştırma için genellikle çok yüksek azot ve nem içeriğine sahiptir. Bu nedenle karbon/azot oranını ve nem içeriğini dengelemek için saman, odun kalıntısı veya yaprak gibi diğer organik maddelerle karıştırılabilmektedir. Bu çalışmada, büyükbaş hayvan atığı ile meyve ve sebze atıklarının birlikte kompostlaştırılmasında nem içeriğinin etkisi araştırılmıştır. Kentsel katı atıklara %10, %25 ve %40 oranlarında büyükbaş hayvan atığı ilave edilmiştir. 100 gün boyunca sıcaklık, pH ve nem içeriği parametreleri incelenmiştir. Elde edilen sonuçlar, büyükbaş hayvan atıklarının meyve sebze atıkları ile kompostlaştırıldığında nem içeriğinin dengelendiğini, kompostlaştırma için gerekli yüksek termofilik sıcaklık derecelerinin sağlandığını ve optimal pH aralığına ulaşıldığını göstermektedir