Türkiye’de Savunma Harcamaları ile Araştırma ve Geliştirme (AR-GE) Harcamalarının İktisadi Büyümeye Etkisinin Kısa ve Uzun Dönemli Analizi

Yıl 2020, Cilt: 19/1 Sayı: 37, 1 - 24, 04.05.2020

Şerif Canbay

Öz

Günümüz politika yapıcılarının en temel hedefleri içerisinde istikrarlı bir iktisadi büyüme trendini yakalamak vardır. Bu büyüme trendini yakalayabilmek için ise farklı dönemlerde farklı araçlar kullanılmıştır. Bu özellikle 1950’li yıllarla birlikte teknolojik ilerlemelerin iktisadi büyüme üzerindeki etkilerinin tespiti dikkatlerin bu alana kaymasına yol açmıştır. Teknolojik ilerlemelerin gerçekleşmesinin ardında yatan güç ise AR-GE faaliyetleridir. AR-GE faaliyetlerinin geçmişine bakıldığında ortaya çıkmasına zemin hazırlayan sektörün savunma sektörü olduğu görülmektedir.
Bu çalışmada Türkiye’nin savunma harcamaları ile AR-GE harcamalarının iktisadi büyüme üzerindeki etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda Türkiye’nin 1990-2017 dönemi için savunma harcamaları, AR-GE harcamaları ve GSYIH değişkenlerine ait veriler kullanılarak yapısal kırılmalı Otoregresif Gecikmesi Dağıtılmış Modeline (ARDL) dayalı Sınır Testi yapılmış ve değişkenler arasındaki ilişkiler tahmin edilmeye çalışılmıştır. Yapılan analiz sonucunda kısa dönemde savunma harcamalarında görülen %1’lik bir artış iktisadi büyümeyi yaklaşık %0,1, uzun dönemde ise %0,08 oranında azaltmaktadır. Ayrıca AR-GE harcamalarında kısa dönemde meydana gelen %1’lik bir artış iktisadi büyümeyi %0,87 kadar, uzun dönemde ise %2 civarında artırdığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İktisadi Büyüme, Savunma Harcamaları, Araştırma ve Geliştirme Harcamaları

Short-Term and Long-Term Analysis of The Impact of Defence Spending and Research and Development (R&D) Spending on Economic Growth in Turkey

Öz

One of the main objectives of today's policy-makers is to catch the trend of steady economic growth. In order to achieve this growth, different tools have been used in different periods. The attention has shifted to this area in the 1950s in line with the determination of the effects of technological advances on economic growth in particular. The underlying force behind technological advances is R&D activities. When we look at the history of R&D activities, we see that the defence industry is what sets the ground for R&D.
This study aims to investigate the effects of Turkey's defence spending and R&D spending on economic growth. For this purpose, Bounds Testing based on the structural break Autoregressive Distributed-Lag Model (ARDL) was performed using data on defence spending, R&D spending and GDP variables for the period 1990-2017 in Turkey, and the relationships between variables were estimated. As a result of the analysis, it was found that a 1% increase in defence spending in the short term reduced economic growth by approximately 0.1%, and 0.08% in the long term. In addition, while a 1% increase in R&D spending increased economic growth by 0.87% in the short term and 2% in the long term.

Anahtar Kelimeler

Economic Growth, Defence Spending, Research and Development (R&D) Spending, ARDL Bound Test

Kaynakça

• Kaynakça
• Kitaplar
• Freeman, C. ve Soete, L. (2003). Yenilik İktisadı. Ergun Türkcan (çev.), Ankara: Tübitak Yayınları. Marx, K. (2015), Kapital-Birinci Cilt. 11. Baskı. Alaattin Bilgi (çev.), Ankara: Sol Yayınları. Özmucur, Süleyman (1995), The Economics of Defense and The Peace Dividend in Turkey, Boğaziçi Üniversitesi Basımevi, İstanbul. Ram, R. (1995), Defense Expenditures and Economics Growth, Handbook of Defense Economics I, (Ed: Keith Hartley and Todd Sandler), Amsterdam: Elsevier Science B.V. Ricardo, D. (2007), Ekonomi Politiğin ve Vergilendirmenin İlkeleri. Tayfun Ertan (çev.), İstanbul: Belge Yayınları. Schumpeter, J. A. (1939), Business Cycles: A Theoretical, Historical, and Statistical Analysis Of The Capitalist Process. New York ve London: McGraw-Hill.
• Makaleler
• Aghion, P. ve Howitt, P. (1992), A Model of Growth Through Creative Destruction, Econometrica, 60(2), 323-351. Altın, O. ve Kaya, A. (2009), Türkiye’de Ar-Ge Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensel İişkinin Analizi, Ege Akademik Bakış, 9(1), 251-259. Bai, J., ve Perron, P. (2003). Computation and analysis of multiple structural change models. Journal of applied econometrics, 18(1), 1-22. Benoit, E. (1978), Growth and Defense in Developing Countries, Economic Development and Cultural Change, 26(2), 271-280. Biswas, B. ve Ram, R. (1986), Military Expenditures and Economic Growth in Less Developed Countries: An Augmented Model and Further Evidence, Economic Development and Cultural Change, 34(2), p. 361-72. Bozkurt, C. (2015), R&D Expenditures and Economic Growth Relationship in Turkey, International Journal of Economics and Financial Issues, 5(1), 188-198. Canbay, S., ve Pirali, K. (2019), Türkiye'de Savunma Harcamalari İle Yenilenebilir Enerji Tüketiminin Enerji İthalati Üzerindeki Etkileri. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD), 11(21), 398-410. Deger, S., ve Smith, R. (1983), Military Expenditure and Growth in Less Developed Countries, Journal of Conflict Resolution, 27(2), 335-353. Deger, S. (1986), Economic Development and Defense Expenditure, Economic Development and Cultural Change, 35(1), 179-96. Falk, M. (2007), R&D Spending in The High-Tech Sector and Economic Growth, Research in Economics, 61(3), 140-147. Freire-Serén, Mª. J. (1999), Aggregate R&D Expenditure and Endogenous Economic Growth, UFAE and IAE Working Papers, 436(99), 1-31. Giray, F. (2004), Savunma Harcamaları ve Ekonomik Büyüme, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 5(1), 181–199. Goel, R. K. ve Ram, R. (1994), Research and Development Expenditures and Economic Growth: A Cross-Country Study, Economic Development and Cultural Change, 42(2), 403-11. Gittleman, M. ve Wolff, E. N. (1995), R&D Activity and Cross Country Growth Comparisons, Cambridge Journal of Economics, 19, 189-207. Güloğlu, B. ve Tekin, R. B. (2012), A Panel Causality Analysis of the Relationship Among Research and Development, Innovation and Economic Growth in High- Income OECD Countries, Eurasian Economic Review, 2(1), 32-47. Karagöl, E. ve Palaz, S. (2004), Does Defense Expenditure Deter Economic Growth In Turkey? A Cointegration Analysis, Defence and Peace Economics, 15(3), 289-298. Kollias, C., ve Makrydakis, S. (2000), A Note On The Causal Relationship Between Defence Spending And Growth In Greece: 1955-93, Defence and Peace Economics, 11(1), 173-184. Korkmaz, S. (2015), The Effect of Military Spending on Economic Growth and Unemployment in Mediterranean Countries, International Journal of Economics and Financial Issues, 5(1), 273-280. Lee, J. W. ve Yu, B. G. (2002), An Endogenous Growth Model Approach to the Korean Economic Growth Factors, The Journal of Productivity, 8, 1-13. Lichtenberg, F. R. (1992), R&D Investment and International Productivity Differences, National Bureau of Economic Research Working Paper Series, 4161, 1-39. Lucas, R. E. (1988), On The Mechanics of Economic Development, Journal of Monetary Economics, 22, 3-42. Luh, Y. H. ve Chang, S. K. (1997), Building The Dynamic Linkages Between R&D and Productivity Growth, Journal of Asian Economics, 8(4), 525-545. Mintz, A., ve Stevenson, R. T. (1995), Defense Expenditures, Economic Growth, and the “Peace Dividend” A Longitudinal Analysis of 103 Countries, Journal of Conflict Resolution, 39(2), 283-305. Park, W. G. (1995), International R&D Spillovers and OECD Economic Growth, Economic Inquiry, 33(4), 571-591. Payne, J. E., ve Ross, K. E. (1992), Defense Spending and The Macroeconomy, Defence Economics, 3 (2), 161-168. Pesaran, M. H., Shin, Y. ve Smith, R. J. (2001), Bounds Testing Approaches to The Analysis of Level Relationships, Journal of Applied Econometrics(16), 289-326. Romer, P. M. (1986), Increasing Returns and Long-Run Growth, The Journal of Political Economy, 95(5), 1002-1037. Romer, P. M. (1990), Endogenous Technological Change, The Journal of Political Economy, 98(5), 71-102. Sezgin, S. (1997), Country Survey X: Defence Spending In Turkey, Defence and Peace Economics, 8(4), 381-409. Shefer, D. ve Frenkel, A. (1998), Local Milieu and Innovations: Some Empirical Results, The Annals of Regional Science, 32(1), 185-200. Solow, R. M. (1956), A Contribution to the Theory of Economic Growth, The Quaterly Journal of Economics, 70(1), 65-94. Sylwester, K. (2001), R&D and Economic Growth, Knowledge, Technology, & Policy, 13(4), 71-84. Topal, M. H. (2018), Türkiye’de Askerî Harcamalar ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Bir Analizi (1960-2016), Maliye Dergisi, 174, 175-202. Yakovlev, P. (2007), Arms Trade, Military Spending, and Economic Growth, Defence and Peace Economics, 18(4), p. 317-338. Yaylalı, M., Akan, Y. ve Işık, C. (2010), Türkiye’de Ar&Ge Yatırım Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Eş-Bütünleşme ve Nedensellik İlişkisi: 1990–2009, Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 5(2), 13-26. Yılancı, V. ve Özcan, B. (2010), Yapısal Kırılmalar Altında Türkiye İçin Savunma Harcamaları ile GSMH Arasındaki İlişkinin Analizi, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 11(1), 21-33.