Review
BibTex RIS Cite

Litvanya’nın Hava Savunma Doktrini Üzerine Çok Boyutlu Bir Yaklaşım: Tehdit Algısı, Maliyet Etkinliği ve Stratejik Derinlik

Year 2026, Issue: ERKEN GÖRÜNÜM, 1 - 1
https://doi.org/10.17134/khosbd.1680761

Abstract

Litvanya’nın hava savunma kapasitesi, günümüzün çok boyutlu tehdit ortamında kritik bir savunma başlığı olarak öne çıkmaktadır. Kaliningrad’daki Rus askeri yapılanmasının doğrudan baskısı, NATO’nun doğu kanadında yer alan Litvanya’yı hem konvansiyonel hem de hibrit tehditlere açık hale getirmektedir. Bu çalışma, Litvanya’nın mevcut hava savunma envanteri, NATO ile entegrasyonu ve bölgesel güvenlik parametrelerini analiz ederek, maliyet etkinlik temelli bir savunma stratejisi geliştirmeyi amaçlamaktadır. Yüksek tedarik ve işletme maliyetlerine sahip F-35 gibi platformlar ya da Patriot sistemleri yerine, çok katmanlı ve esnek çözümler olarak insansız hava sistemleri (İHA), bölgesel iş birlikleri ve envanter ortaklığı esaslı hibrit modeller önerilmektedir. Litvanya’nın sınırlı bütçesi ve demografik yapısı dikkate alınarak, Türkiye’den temin edilebilecek Bayraktar TB2, Akıncı, Kızılelma ve ANKA-3 gibi platformlar ile NATO uyumlu, sürdürülebilir ve maliyet etkin bir hava gücü mimarisi oluşturulabileceği değerlendirilmektedir. Deniz sahasında ise insansız hava araçları ile müşterek çalışabilecek silahlı insansız deniz araçlarının kullanılabileceğine değinilmektedir. Çalışmada, savunma sistemlerine ilişkin ekonomik analizler, jeopolitik riskler ve stratejik savunma doktrinleri bütüncül bir yaklaşımla ele alınmıştır. Aynı zamanda, sistemlerin toplam sahip olma maliyeti, bakım-idame altyapısı ve eğitim personeli ihtiyaçları gibi mali yük kalemleri karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. NATO’nun döngüsel hava savunma konsepti ile Litvanya’nın ulusal kabiliyetleri arasında uyumlu bir yapı kurulması hedeflenmektedir. Bu doğrultuda, çalışma hem karar alıcılara hem de savunma planlamacılarına stratejik bir perspektif sunmayı amaçlamaktadır.

Ethical Statement

Yazar, herhangi bir çıkar çatışması olmadığını beyan eder.

Supporting Institution

Bu araştırma hiçbir dış finansman almamıştır.

Thanks

Bu araştırma hiçbir dış finansman almamıştır.

References

  • [1] Hybrid CoE. “Russia’s hybrid threat tactics against the Baltic Sea region: From disinformation to sabotage.” https://www.hybridcoe.fi/publications/hybrid-coe-working-paper-32-russias-hybrid-threat-tactics-against-the-baltic-sea-region-from-disinformation-to-sabotage/ (2024)
  • [2] Baltic Sentinel. “Russian GPS jamming near Kaliningrad disrupts Lithuanian coast, causing drones to crash or fly out of control.” https://balticsentinel.eu/8266822/russian-gps-jamming-near-kaliningrad-disrupts-lithuanian-coast-causing-drones-to-crash-or-fly-out-of-control (2025).
  • [3] Associated Press, “Finnish carrier suspends Estonia flights after GPS interference prevents 2 landings.” https://apnews.com/article/finnair-finland-estonia-gps-interference-flights-c347fe58902b553a936a3efc42e6cc2f (2025).
  • [4] Lehto, E., & Sytas, A. “Finland police investigate role of foreign ship after power cable outage.” Reuters. https://www.reuters.com/world/europe/finland-police-investigate-role-foreign-ship-after-power-cable-outage-2024-12-26/ (2024).
  • [5] CBS News. “Russia positions nuclear-capable missiles in Kaliningrad amid NATO tensions.” https://www.cbsnews.com/news/russia-s-400-iskander-ballistic-missile-systems-kaliningrad-countermeasures-nato/ (2022)
  • [6] Warsaw Institute “Baltic states versus Russian hybrid threats. Warsaw Institute Special Reports.” https://warsawinstitute.org/baltic-states-versus-russian-hybrid-threats/ (2021).
  • [7] Janes. “Lithuania orders more NASAMS and MSHORAD air defence systems.” https://www.janes.com/osint-insights/defence-news/weapons/lithuania-orders-more-nasams-and-mshorad-air-defence-systems (2024).
  • [8] LRT. “Lithuania buying Swedish air defence system for €147m.” https://www.lrt.lt/en/news-in-english/19/2313587/lithuania-buying-swedish-air-defence-system-for-eur147m (2024).
  • [9] Saab. “Saab receives MSHORAD air defence order from Lithuania.” https://www.saab.com/newsroom/press-releases/2024/saab-receives-mshorad-air-defence-order-from-lithuania (2024).
  • [10] Ministry of National Defence of the Republic of Lithuania. “Lithuania and Poland to purchase Piorun air defence systems together.” https://kam.lt/en/lithuania-and-poland-to-purchase-piorun-air-defence-systems-together/ (2024).
  • [11] H. Craig, "World Air Forces 2024". FlightGlobal. (2023).
  • [12] J. Hill, “Lithuania falls behind on training personnel for Black Hawks. Army Technology.” https://www.army-technology.com/news/lithuania-falls-behind-on-training-personnel-for-black-hawks/ (2024).
  • [13] Ministry of National Defence of the Republic of Lithuania. “Pirmieji lietuviški koviniai dronai pasiekė kariuomenės sandėlius [The first Lithuanian combat drones have reached the army's warehouses].” https://kam.lt/pirmieji-lietuviski-koviniai-dronai-pasieke-kariuomenes-sandelius/ (2023)
  • [14] LRT. “Lithuania to buy two military boats from Finland.” https://www.lrt.lt/en/news-in-english/19/2530884/lithuania-to-buy-two-military-boats-from-finland (2025).
  • [15] D. Gorenburg, “Kaliningrad: Impregnable fortress or Russian Alamo?”. https://www.cna.org/our-media/indepth/2023/05/kaliningrad-impregnable-fortress-or-russian-alamo (2023).
  • [16] Foreign Policy Association, “Bubble Trouble: Russia’s A2/AD Capabilities.” https://fpa.org/bubble-trouble-russia-a2-ad/ (2016).
  • [17] J. E. Fallon ve R. Ashby, “Reality Check: NATO and the Russian Baltic Fleet. Defence Viewpoints.” https://www.defenceviewpoints.co.uk/articles-and-analysis/reality-check-nato-and-the-russian-baltic-fleet (2025).
  • [18] B. Maftei, “Electronic warfare in the Baltic theater: Russia’s strategy for disrupting NATO operations. The Erudite Elders.” https://www.eruditeelders.com/electronic-warfare-in-the-baltic-theater-russias-strategy-for-disrupting-nato-operations-f87f6573f1bb (2024).
  • [19] K. Dobija, “The political and military aspects of creating Anti-Access/Area-Denial (A2/AD) systems: The example of China and Russia,” Safety & Defense 7(2):22-39, 2021.
  • [20] Ministry of National Defence of the Republic of Lithuania, “Lithuania's membership in NATO.” https://kam.lt/en/lithuanias-membership-in-nato/ (2022)
  • [21] NATO. “20 years of safeguarding NATO airspace – Baltic Air Policing. NATO Allied Air Command.“ https://ac.nato.int/archive/2024/20_years_BAP_COMAIRCOM (2024).
  • [22] C. Doğut, “Turkish Air Force protects Baltic skies.” Defence Turkey Magazine. https://www.defenceturkey.com/en/content/turkish-air-force-protects-baltic-skies-4780 (2021).
  • [23] T.C. Millî Savunma Bakanlığı [@tcsavunma]. “The Turkish Air Force has just started its Enhancing Air Policing mission in Poland. 4xF-16 aircraft from our 161st Jet Squadron…”. https://x.com/tcsavunma/status/1412765146892677126 (2021).
  • [24] Ministry of National Defence of the Republic of Lithuania. “Strengthening NATO presence in Lithuania.” https://kam.lt/en/strengthening-nato-presence-in-lithuania/ (2023).
  • [25] SIPRI. “Military Expenditure Database.” https://sipri.org (2024).
  • [26] J. Judson, “Sweden locked in to buy Patriot missile defense system.” Defense News. https://www.defensenews.com/digital-show-dailies/smd/2018/08/10/sweden-locked-in-to-buy-patriot-missile-defense-system/ (2018)
  • [27] I. S. Bisht, “Saab to upgrade Gripen aircraft, including new missiles.” The Defense Post. https://thedefensepost.com/2024/12/26/saab-upgrade-gripen-aircraft/ (2024) [28] H. Ossa, & T. Koivula, “What would Finland bring to the table for NATO?” War on the Rocks. https://warontherocks.com/2022/05/what-would-finland-bring-to-the-table-for-nato/ (2022)
  • [29] Finnish Government. “New long-range air defence system for the Finnish Defence Forces.” https://valtioneuvosto.fi/en/-/new-long-range-air-defence-system-for-the-finnish-defence-forces (2023).
  • [30] M. Fornůsek, & M. G. Bartoszewicz, “Modern army for modern times or private paramilitary? Polish Territorial Defense Force as a benchmark case in conflict evolution.” Democracy and Security, 20(1), 1–23. https://doi.org/10.1080/17419166.2023.2220108 (2023).
  • [31] L. Kelly, “Poland signs $4.75 billion deal for U.S. Patriot missile system facing Russia.” Reuters. https://www.reuters.com/article/us-raytheon-poland-patriot/poland-signs-4-75-billion-deal-for-u-s-patriot-missile-system-facing-russia-idUSKBN1H417S/ (2018). [32] Ukrinform. “Poland transfers ten MiG-29 fighter jets to Ukraine.” https://www.ukrinform.net/rubric-ato/3706466-poland-transfers-ten-mig29-fighter-jets-to-ukraine.html (2023). [33] Army Recognition. “Poland achieves milestone as first pilot takes control of F-35 Lightning II at Fort Smith US Air Base.” https://armyrecognition.com/news/aerospace-news/2025/breaking-news-poland-achieves-milestone-as-first-pilot-takes-control-of-f-35-lightning-ii-at-fort-smith-us-air-base (2025).
  • [34] Reuters. “Poland buys 96 Apache helicopters from U.S.” https://www.reuters.com/world/poland-buys-96-apache-helicopters-us-2024-08-13/ (2024).
  • [35] North Atlantic Treaty Organization. “Ballistic missile defence.” NATO. https://www.nato.int/cps/en/natohq/topics_49635.htm (2024). [36] G. Jennings, “Romania receives first F-16s from Norway.” Janes. https://www.janes.com/osint-insights/defence-news/defence/romania-receives-first-f-16s-from-norway (2023). [37] Baykar. “Romanya'ya Bayraktar TB2 İhracatı.” https://baykartech.com/tr/press/romanyaya-bayraktar-tb2-ihracati/ (2023) [38] Army Recognition. “Romania completes Patriot air defense certification to protect NATO eastern flank.” https://armyrecognition.com/focus-analysis-conflicts/army/defence-security-industry-technology/romania-completes-patriot-air-defense-certification-to-protect-nato-eastern-flank (2024).
  • [39] World Bank. “GDP Lithuania.” https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.CD?locations=LT (2024).
  • [40] Eurostat. “Government expenditure on defence.” https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Government_expenditure_on_defence (2025).
  • [41] D. Berganini, “Should U.S. keep spending $12.5B each year on Patriot anti-missile system?” Breaking Defense. https://breakingdefense.com/2012/10/should-u-s-keep-spending-12-5b-every-year-on-patriot-anti-miss/ (2012).
  • [42] ASELSAN, “GÖKDEMİR 100 Hava ve Füze Savunma Sistemi.” https://www.aselsan.com/tr/savunma/urun/3344/gokdemir-100 (2024).
  • [43] Meteksan Defence, “ULAQ Successfully Hit the Target.” https://www.meteksan.com/en/news/ulaq-successfully-hit-the-target (2021).
  • [44] ASELSAN, “MARLİN EW 100.” https://www.aselsan.com/tr/savunma/urun/3213/marlin-ew-100 (2025).
  • [45] TÜBİTAK SAGE, “GÖKDEMİR” https://www.sage.tubitak.gov.tr/hava-savunma-fuzeleri/gokdemir/ (2025).
There are 39 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Weapon Systems
Journal Section Articles
Authors

Arif Emre Örün 0000-0002-9690-9125

Early Pub Date August 25, 2025
Publication Date October 23, 2025
Submission Date April 21, 2025
Acceptance Date August 6, 2025
Published in Issue Year 2026 Issue: ERKEN GÖRÜNÜM

Cite

IEEE A. E. Örün, “Litvanya’nın Hava Savunma Doktrini Üzerine Çok Boyutlu Bir Yaklaşım: Tehdit Algısı, Maliyet Etkinliği ve Stratejik Derinlik”, Savunma Bilimleri Dergisi, no. ERKEN GÖRÜNÜM, pp. 1–1, August2025, doi: 10.17134/khosbd.1680761.