TRABZON KENTİ MİMARLARI ÜZERİNE KANTİTATİF BİR DEĞERLENDİRME (1963-2014)

Yıl 2019, Cilt: 13 Sayı: 26, 491 - 506, 21.03.2019

Bahar Küçük Karakaş Aysun Aydın Öksüz

https://doi.org/10.18220/kid.562322

Öz

Trabzon Mimarlar Odası üye sayıları, cinsiyetleri ve mezun oldukları
okullar üzerinden kantitatif bir değerlendirmenin yapıldığı bu çalışma, ilk
üyenin kayıt yaptırdığı 1963 yılı itibariyle başlayıp tez çalışmasının tarihsel
üst sınırı olan 2014 yılı ile sonlandırılmıştır. Çalışmanın amacı, Trabzon
kenti mimarlık ortamı için bir veri altlığı oluşturulmasıdır. Çalışmada,
verilerin niceliksel dökümü sürecinde kantitatif analiz, literatür verilerinin
sayısal verilerle ilişkilendirilmesi bölümünde ise kalitatif analiz yöntemi
kullanılmıştır. Elde edilen veriler, dönemin siyasi, toplumsal, ekonomik ortamı
doğrultusunda incelenmiş ve yorumlanmıştır. Sonuç olarak, Trabzon mimarlık
ortamı için, 1972, 1993 ve 2010 yıllarının dönüm noktalarını oluşturduğu, söz
konusu yılların serbest mimarlık ortamı, mesleğe dair cinsiyet algısı ve kente
duyulan aidiyet bağlamında önemli referanslar sunduğu görülmüştür. Çalışma,
Trabzon kenti mimarlık mesleği tarihi için 50 yıllık bir süreci, hem Türkiye
hem de Trabzon mimarlık ortamı ve koşulları bağlamında okuması ve değerlendirmesinin
yanında kente dair önemli bir niceliksel verinin dökümünü oluşturması
bakımından önem taşımaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Mimar, Örgütlenme, Mimarlar Odası, Kantitatif Analiz

A QUANTITATIVE EVALUATION ON THE ARCHITECTS IN TRABZON: (1963-2014)

Öz

This quantitative study, focusing on the members
of the Chamber of Architects in Trabzon, their genders and their graduated
schools, covered the years between 1963 when its first member was enrolled and
2014 that was the historical upper limit of the thesis. The study aimed at
creating a database for the architectural ethos of Trabzon. In this study,
quantitative analysis was used in quantitative review of data while qualitative
analysis was used to correlate the quantitative data with the related
literature. The data was analyzed and interpreted in terms of the political,
social and financial setting of the period. As a result of the study, it was
demonstrated that the years 1972, 1993 and 2010 heralded considerable elements
regarding the architectural ethos of Trabzon in terms of the gender perception
of the profession and the sense of belonging to the city. The study is
significant since it analyzes a 50-year period of the profession in Trabzon in
terms of architectural ethos and concerning both Turkey and Trabzon cases, and
also, it presents a considerable amount of quantitative data regarding the
city.

Anahtar Kelimeler

Architect, Organisation, The Chamber of Architects, Quantitative Analysis

Kaynakça

• KAYNAKLAR
• AKYÜZ, LEVİ Eti-COŞGUN, Nilay-ERDOĞDU, ERKARSLAN, Özlem “Türkiye’de Mimarlık Eğitimine Niceliksel Bir Bakış”, Mimarlık, Ocak-Şubat, S: 381, 2015.
• “ACE Araştırmasına Göre Avrupa’da Ekonomik Kriz Mimarlık Mesleğini Derinden Etkiliyor”, Mimarlık Dünyasından, Mimarlık, 2009, S: 349.
• “Mimarlık Haberleri”, Mimar, S: 1, 1931, s. 27.
• “Türkiye’de Mimarlık 2009”, Bülent Tuna (Ed.), TMMOB Mimarlar Odası Yayınları, Yalçın Matbaası, Ankara 2009.
• “Yüksek Mühendislik ve Yüksek Mimarlık Kanunu Projesi Münasebetile”, Arkitekt, S: 3-4, 1941, s. 89-97.
• “Oda’dan”, Mimarlık, S: 2, 1987, s. 25-28.
• AYSEV DENEÇ, Evren, “Türkiye Kentlerinin Mekânsal Üretiminde TOKİ etkisi”, Mimarlık, 2014, S: 378.
• BAYAR, Çimen, “Kadın Mimarlarımızın Konumu”, Mimarlık, S: 235, 1989, s. 52-54.
• BAYDAR, Gülsüm, “Meslekleşmenin Kurucu Öğeleri”, Arif Şentek (çev), içinde Osmanlı-Türk Mimarlarında Meslekleşme, Mimarlar Odası Yayınları, Ankara 2012, s. 57-58. CENGİZKAN, N. Müge, “Mimarlar Odası ve Türkiye Mimarlık Ortamına Katkıları”, Türk Kütüphaneciliği, C: 23, S: 4, 2009, s. 907-919.
• DOĞU, Nizamettin, “Mimarlar Derneği, Doğuşu, Oluşu, Bugünü”, Mimarlık, S: 4, 1967, s. 30-31.
• Erişim: 2 Mayıs 2018, http://herkesicinmimarlik.org/ Erişim: 2 Mayıs 2018, http://ismd.org.tr/kurumsal/tarihce/ Erişim: 2 Mayıs 2018, http://www.izmir-smd.org.tr/Sayfa/2/Tarihce Erişim: 2 Mayıs 2018, http://www.md1927.org.tr/tarihçe Erişim: 2 Mayıs 2018, http://www.tdmmb.org.tr/?page_id=7019 Erişim: 2 Mayıs 2018, http://www.tmmmb.org.tr/e.php?e=11_hakkimizda Erişim: 2 Mayıs 2018, http://www.tsmd.org.tr/TR,1/hakkimizda.html Erişim: 26 Mart 2018, http://mo.org.tr/index.cfm?sayfa=belge&sub=detail&bid=41&MID=41&recid=4462%20&1534-D83A_1933715A=5da5e6dd5508ed164de087d053999f52e5085b11,%2021 %20Nisan%202015. Erişim: 26 Mart 2018, http://mo.org.tr/index.cfm?sayfa=belge&sub=detail&bid=41&MID=41&recid=4463.
• EŞKİNAT, Rana - TEPECİK, Filiz, “İnşaat Sektörüne Küresel Bir Bakış”, Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, C: 14, S: 1, 2012, s. 25-41.
• GÜNDÜZ, Turgut, Kantitatif Analiz Ders Kitabı, Bilge Yayıncılık, Ankara 1990.
• GÜNERGUN, Feza, “Osmanlı Mühendis ve Mimarları Arasında İlk Cemiyetleşme Teşebbüsleri”, Osmanlı İlmi ve Mesleki Cemiyetleri 1. Milli Türk Bilim Tarihi Sempozyumu, 3-5 Nisan 1987, İÜ Edebiyat Fakültesi Basımevi, İstanbul 1987, s.155-196.
• GÜVENÇ, Kaya, “Yasaların İçinden TMMOB’nin Öyküsü”, Mühendislik ve Mimarlık Yapmak Yasal Yetkiye Bağlanıyor, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği, Kardelen Ofset, Ankara 2006, s. 18-21.
• KARAKAŞ, Bahar, “Türkiye’de Mimarlık Okullarının Tarihsel Serüveni Üzerine”, Mimarlık Dekorasyon, S: 266, s. 28-30.
• KÜÇÜK, Bahar, “Mimarlığın Aktörleri: Trabzon (1970-2014)”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon 2015. OMACAN, Engin, “Oda’dan”, Mimarlık, S: 86/1, 1986, s. 12-13.
• OMACAN, Engin, “Oda’dan”, Mimarlık, S: 9, 1985, s. 8-9.
• ÖZDEL, İlker, “Türkiye'de Mimarlık Dergiciliği’nin 70 Yılı: Mesleki Örgütlenme Ortamı Olarak Mimarlık Dergileri”, Mimarlık, S: 300, 2001, s. 29-33.
• PIERCE, Willis Conway-HAENISCH, Edward Lauth-SAWYER, Donald Turner Quantitative analysis, New York, John Wiley & Sons, s. 1. A.B.D. 1958.
• Resmi Gazete, “Mühendislik ve Mimarlık Hakkındaki 1035 sayılı Kanuna Ek Kanun”, Başbakanlık Basımevi, S: 3077, 1936.
• Resmi Gazete, “Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanununda Değişiklik Yapan KHK”, Başbakanlık Basımevi, S: 18167, 1983.
• SAYAR, Zeki, “1’inci Türk Yapı Kongresinden Beklediklerimiz”, Arkitekt, S: 1-2, 1948, s. 3-4.
• ŞENYURT, Oya, “Türkiye’de Yapı Üretiminde Modernleşme ve Taahhüt Sisteminin Oluşumu”, Doktora Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul 2006. TANYELİ, Uğur, “Türkiye’de Mimari ModernleşMenin Büyük Dönemeci (1900-1930)”, Arredamento Mimarlık, S: 10, 1998, s. 64-67.
• TMO Çalışma Raporu (Şubat 2016-Şubat 2018), 2018.
• TMO Karar Defterleri, “Mimarlar Odası Trabzon Şubesi Toplantı Tutanağı”, 28 Nisan 1987, 1987a.
• TMO Karar Defterleri, “Mimarlar Odası Trabzon Şubesi Toplantı Tutanağı”, 19 Haziran 1987, 1987b.
• TMO Karar Defterleri, “Mimarlar Odası Trabzon Şubesi Toplantı Tutanağı”, 29 Şubat 1988, 1988.
• TMO Karar Defterleri, “Mimarlar Odası Trabzon Şubesi Toplantı Tutanağı”, 1 Mart 2006, 2006.
• TMO Karar Defterleri, “Mimarlar Odası Trabzon Şubesi Toplantı Tutanağı”, 1 Mart 2012, 2012.
• ÜNALIN, Çetin, Cumhuriyet Mimarlığının Kuruluşu ve Kurumlaşması Sürecinde Türk Mimarlar Cemiyeti’nden Mimarlar Derneği 1927’ye. Mimarlar Derneği 1927, Mas Matbaacılık, Ankara 2002.