SAĞLIK HARCAMALARI EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: OECD ÜLKELERİ ÜZERİNE PANEL VERİ ANALİZİ (2000-2015)

Year 2018, Volume: 8 Issue: 16, 365 - 380, 24.12.2018

Gülistan Zengin , Gökçen Özkan

https://doi.org/10.31834/kilissbd.437940

Cited By: 2

Abstract

Ekonomik büyüme, en basit anlatımla reel milli gelirin artmasıdır. Yapılan çalışmada ekonomik büyümenin ana unsurlarından sağlık harcamaları ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin ortaya konulması hedeflenmektedir. Çalışma da 21 OECD ülkesinin kişi başına GSYH ($/kişi), toplam ilaç satışları (tutar/$) ve kişi başına sağlık harcamaları (cari fiyatlar) arasındaki ilişkiyi 2000-2015 yılları için incelenmiş olmasıdır. Analizde durağanlık sınaması için birim kök testi, Pedroni ile Kao eş bütünleşme testi ve Granger nedensellik testi sınanmıştır. Elde edilen sonuçlar, eşbütünleşme analizi neticesinde kullanılan değişkenler arasındaki ilişkinin uzun dönemli olduğu şeklindedir. Granger nedensellik testi sonucunda ise kişi başına GSYH, kişi başına sağlık harcamalarına çift yönlü nedensellik ve kişi başına sağlık harcamaları, toplam ilaç satış tutarı arasında tek taraflı nedensellik ilişkisinin olduğu sonucuna varılmıştır.

Keywords

Sağlık Harcamaları, Ekonomik Büyüme, OECD Ekonomileri, Panel Veri Analizi

References

• 1. Arisoy İbrahim., Ünlükaplan İlter., Ergen, Zuhal. "Sosyal Harcamalar ve İktisadi Büyüme İlişkisi: Türkiye Ekonomisinde 1960?2005 Dönemine Yönelik Bir Dinamik Analiz", Maliye Dergisi, pp.398-421, 2010
• 2. Artan Seyfettin.,Hayaloğlu Pınar. Demirel Selim Koray.(2017). BRICS Ülkelerinde Kamu Sağlık Harcamaları Etkinliğinin Belirleyicileri. Sosyal Güvenlik Dergisi • Journal Of Socıal Securıty • 2017/1.
• 3. Bhargava, Alok, Jamison, Dean T. ve Lau, Lawrence (2000). “Modeling The Effects Of Health On Economic Growth”, GPE Discussion Paper Series, 33, s.1-33.
• 4. Bulgurcu Berna., Özdemir Pınar.,(2015). "Geçiş Ekonomilerinde Sağlık Harcamalarının Etkinliği Üzerine Bir İnceleme", Ege Akademik Bakış Dergisi, vol.15, pp.523-537.
• 5. Çalışkan Şadan., Karabacak Mustafa. Meçik O.(2013)Türkiye’de Sağlık-Ekonomik Büyüme İlişkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi – Sayı 37 Temmuz.
• 6. Çalışkan Zehra.(2009). OECD Ülkelerinde Sağlık Harcamaları: Panel Veri Analizi. Erciyes Üniversitesi iktisadi ve idari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 34, Temmuz-Aralık 2009, ss.117-137.
• 7. Çetin, Murat. Ecevit, Eyyup. (2010). “Sağlık Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: OECD Ülkeleri Üzerine Bir Panel Regresyon Analizi”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 11(2): 166-182.
• 8. Dağdemir, Özcan. (2009). “Sağlık ve Ekonomik Büyüme: 1960-2005 Döneminde Gelişmekte Olan Ülkelerde Sağlık ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Karşılıklı İlişkinin Analizi”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 64(2): 75-96.
• 9. Daştan,İlker., Çetinkaya, Volkan. (2015). OECD Ülkeleri ve Türkiye’nin Sağlık Sistemleri, Sağlık Harcamaları ve Sağlık Göstergeleri Karşılaştırması. SGD-Sosyal Güvenlik Dergisi, 5 (1), 104-134.
• 10. Dreger, Christian and Reimers, Hans-Eggert, Health Care Expenditures in OECD Countries: A Panel Unit Root and Cointegration Analysis (2005). IZA Discussion Paper No. 1469.
• 11. Elmi, Z.M. ve Sadeghi, S. (2012). Health Care Expenditures and Economic Growth in Developing Countries: Panel Co-Integration and Causality. Middle-East Journal of Scientific Research, 12(1): 88-91.
• 12. Hayaloğlu Pınar., Bal Hasan Çebi(2015) Üst Orta Gelirli Ülkelerde Sağlık Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi Cilt 3, Sayı 2, 2015, ss.35-44 ISSN:2147-804X http://www.isletmeiktisat.com.
• 13. Heshmati, Almas (2001), “On The Causality Between Gdp And Health Care Expenditure In Augmented Solow Growth Model”, Sse/Efı Working Paper Series İn Economics And Finance, 423, s. 1-19. http://www.bilgiyonetimi.org/cm/pages/mkl_gos.php?nt=234.
• 14. Kao, C. (1999). Spurious Regression and Residual-Based Tests for Co-integration in Panel Data. Journal of Econometrics, 90, ss. 1-44.
• 15. Kar, Muhsin., Ağır, Hüseyin (2003), “Türkiye’de Beşeri Sermaye ve Ekonomik Büyüme: Nedensellik Testi”, II. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi Bildiriler Kitabı, 181-190.
• 16. Karagül, Mehmet (2002), “Beşeri Sermayenin İktisadi Gelişmedeki Rolü ve Türkiye Boyutu”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Yayınları, Anıt Matbaa, Ankara, Yayın no: 37.
• 17. Kibritçioğlu, Aykut. (1998). İktisadi Büyümenin Belirleyicileri Ve Yeni Büyüme Modellerinde Beşeri Sermaye. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 53(01).
• 18. Mazgit, İsmail. (2002). Bilgi Toplumu Ve Sağlığın Artan Önemi. I. Ulusal Bilgi, Ekonomi Ve Yönetim Kongresi,(Hereke Kocaeli), 405-415.
• 19. Nazlıoğlu, Şaban., Soytaş, U. (2012). OilPrice, Agricultural Commodity Prices, And The Dollar: A Panel Cointegration And Causality Analysis. Energy Economics, 34, ss.1098-1104.
• 20. Pedroni, P. (1999). Crıtıcal Values For Coıntegratıon Tests In Heterogeneous Panels With Multiple Regressors. Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 61, ss.644-670
• 21. Sağın, Abdüsselam., Karasaç, Fatih. OECD Ekonomilerinde Sağlık Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi. Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7 (1), 72-86.
• 22. Saraçoğlu, Sıtkı can., Songur, Mehmet. (2017) Sağlık harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: Avrasya ülkeleri örneği, KAÜİİBFD 8(16), 353-372.
• 23. Selim, Sibel., Uysal, Doğan., Eryiğit, Pınar. Türkiye’de Sağlık Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisinin Ekonometrik Analizi. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7 (3), 13-24.
• 24. TABAN, Sami. (2006), “Türkiye’de Sağlık ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik İlişkisi”, Sosyoekonomi, 2: 31- 46.
• 25. Tang, C. F. ve Ch’ng, K. S. (2011). The Granger Causality Between Health Expenditure and Income in Southeast Asia Economies. African Journal of Business Management, 5(16): 6814-6824
• 26. Tıraşoğlu, Muhammet., Yıldırım, Burcu. (2015). Yapısal Kırılma Durumunda Sağlık Harcamaları Ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Üzerine Bir Uygulama. Ejovoc (Electronic Journal of Vocational Colleges), 2 (2), 111-117.
• 27. Tıraşoğlu, Muhamed., Yıldırım, Burcu. (2012) Yapısal Kırılma Durumunda Sağlık Harcamaları Ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Üzerine Bir Uygulama. Electronic Journal of Vocational Colleges December/Aralık.
• 28. Zahra Mila Elmi and Somaye Sadegh (2012). Health Care Expenditures and Economic Growth inDeveloping Countries: Panel Co-Integration and Causality . Middle-East Journal of Scientific Research 12 (1): 88-91.