Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

SUÇUN CEZAYI ARTIRAN NİTELİKLİ HALLERİNDE HATANIN CEZA SORUMLULUĞUNA ETKİSİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME YARGITAY CGK 2020/1-433 E., 2023/28 K., 26.01.2023

Yıl 2024, Cilt: 3 Sayı: 1-2, 91 - 102, 07.04.2025

Öz

Kasten işlenen suçta, failin tasavvurundaki şahıs ya da konu yerine bir başka şahıs ya da konunun etkilenmesi halinde, şahısta veya konuda hata kurumu gündeme gelir. Şahıs veya konu, kanuni tipin bir parçası olarak ilgili suç normunda tanımlanmış olabilir. Failin, bu unsuru bilmeden fiilini gerçekleştirmesi halinde artık o suç fiili bakımından kasten hareket ettiği söylenemez. Kişi, şartları dahilinde taksirli davranışından ötürü sorumlu tutulur. Unsur yanılgısı olarak karşımıza çıkan bu durum, kastı kaldıran hata halidir. Suçun maddi unsuruna dahil olduğu kabul edilen nitelikli haller de kast kapsamında kalmalıdır. Bu nedenle, suçun nitelikli halini teşkil eden şahıs veya konuyu bilmeyen failin, nitelikli haller yönünden kasten hareket etmediği sonucuna varılır. TCK m. 30/2’de karşılık bulan bu durum da kastı kaldıran hata örneğidir. Nitelikli haller yönünden taksirin bulunması ceza artımı gerektirmeyeceğinden kişi, suçun basit şeklinden cezalandırılır. Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun 26.1.2023 tarihli ve E. 2020/1-433, K. 2023/28 sayılı Kararına konu teşkil eden olay özelinde; suçun cezayı artıran nitelikli hallerin hukuki niteliği, ceza sorumluluğuna etkisi, kaçınılmazlık değerlendirmesine gerek olup olmadığı ve temel suç yönünden failin ayrıca tasavvur ettiği şahıs veya konu bakımından da sorumlu tutulup tutulamayacağı konuları ele alınmıştır.

Kaynakça

  • Akbulut B, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 8. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2021.
  • Artuk M. E/Gökcen A/Alşahin M. E/Çakır K, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 15. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2021.
  • Çataklı H, “Kişisel Haksızlık Öğretisini İkna Edici Kılan Suç Dogmatiği ve Norm Teorisine İlişkin Argümanlar”, EBYÜHFD, Cilt: XXIII, Sayı: 3-4, 2019, 279-309.
  • Değirmenci O, “Ceza Hukukunda Yanılma Kavramı ve Hukuka Uygunluk Nedenlerinde Yanılma”, TBBD, 2014 (110), 129-188.
  • Demirbaş T, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 16. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2021.
  • Erdem M. R, “Suçun Konusunda Yanılma ve Sapma”, Prof. Dr. Durmuş Tezcan’a Armağan, DEÜHFD, Cilt: 21, 2019, 43-68.
  • Hafızoğulları Z/Özen M, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 12. Baskı, US-A Yayınevi, Ankara, 2019.
  • Hakeri H, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 25. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2021.
  • Karakehya H, Ceza Hukuku Genel Hükümler -I-, Nisan Yayınevi, Eskişehir, 2018.
  • Koca M/Üzülmez İ, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 16. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2023.
  • Özgenç İ, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 19. Bası, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2023.
  • Özbek V. Ö, “Türk Ceza Kanununda Hata (m. 30)”, CHD, Cilt: 3, Sayı: 2, 2008, 83-99.
  • Özbek V. Ö/Doğan K/Bacaksız P, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 12. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2021.
  • Sözüer A, Suça Teşebbüs, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Bölümü (Doktora Tezi), 1993.
  • Şenol C, “5237 Sayılı Türk Ceza Kanununa Göre Suçun Maddi ve Nitelikli Unsurlarında Hata (TCK m. 30/1-2)”, CHD, Cilt: 13, Sayı: 38, 2018, 113-145.
  • Tulay M. E, Ceza Hukukunda Şahısta veya Konuda Hata, Adalet Yayınevi, Ankara, 2022.
  • Tulay M.E, “Suç Ortaklarının Cezai Sorumluluğu Üzerinde Kamu Görevlisi Sıfatının Hukuki Etkisi”, AÜHFD, Cilt: 70, Sayı: 4, 2021, 1223-1259.
  • Yerdelen E, “Ceza Hukukunda Yorum Hatası (Der Subsumtionsirrtum)”, CHD, Cilt: 9, Sayı: 25, 2014, 69-101.
Toplam 18 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Hukuk (Diğer)
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Muhammed Emre Tulay 0000-0002-7828-8302

Yayımlanma Tarihi 7 Nisan 2025
Gönderilme Tarihi 4 Mart 2024
Kabul Tarihi 3 Mayıs 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Cilt: 3 Sayı: 1-2

Kaynak Göster

APA Tulay, M. E. (2025). SUÇUN CEZAYI ARTIRAN NİTELİKLİ HALLERİNDE HATANIN CEZA SORUMLULUĞUNA ETKİSİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME YARGITAY CGK 2020/1-433 E., 2023/28 K., 26.01.2023. Karar İncelemeleri Dergisi, 3(1-2), 91-102.
AMA Tulay ME. SUÇUN CEZAYI ARTIRAN NİTELİKLİ HALLERİNDE HATANIN CEZA SORUMLULUĞUNA ETKİSİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME YARGITAY CGK 2020/1-433 E., 2023/28 K., 26.01.2023. KİD. Nisan 2025;3(1-2):91-102.
Chicago Tulay, Muhammed Emre. “SUÇUN CEZAYI ARTIRAN NİTELİKLİ HALLERİNDE HATANIN CEZA SORUMLULUĞUNA ETKİSİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME YARGITAY CGK 2020/1-433 E., 2023/28 K., 26.01.2023”. Karar İncelemeleri Dergisi 3, sy. 1-2 (Nisan 2025): 91-102.
EndNote Tulay ME (01 Nisan 2025) SUÇUN CEZAYI ARTIRAN NİTELİKLİ HALLERİNDE HATANIN CEZA SORUMLULUĞUNA ETKİSİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME YARGITAY CGK 2020/1-433 E., 2023/28 K., 26.01.2023. Karar İncelemeleri Dergisi 3 1-2 91–102.
IEEE M. E. Tulay, “SUÇUN CEZAYI ARTIRAN NİTELİKLİ HALLERİNDE HATANIN CEZA SORUMLULUĞUNA ETKİSİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME YARGITAY CGK 2020/1-433 E., 2023/28 K., 26.01.2023”, KİD, c. 3, sy. 1-2, ss. 91–102, 2025.
ISNAD Tulay, Muhammed Emre. “SUÇUN CEZAYI ARTIRAN NİTELİKLİ HALLERİNDE HATANIN CEZA SORUMLULUĞUNA ETKİSİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME YARGITAY CGK 2020/1-433 E., 2023/28 K., 26.01.2023”. Karar İncelemeleri Dergisi 3/1-2 (Nisan2025), 91-102.
JAMA Tulay ME. SUÇUN CEZAYI ARTIRAN NİTELİKLİ HALLERİNDE HATANIN CEZA SORUMLULUĞUNA ETKİSİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME YARGITAY CGK 2020/1-433 E., 2023/28 K., 26.01.2023. KİD. 2025;3:91–102.
MLA Tulay, Muhammed Emre. “SUÇUN CEZAYI ARTIRAN NİTELİKLİ HALLERİNDE HATANIN CEZA SORUMLULUĞUNA ETKİSİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME YARGITAY CGK 2020/1-433 E., 2023/28 K., 26.01.2023”. Karar İncelemeleri Dergisi, c. 3, sy. 1-2, 2025, ss. 91-102.
Vancouver Tulay ME. SUÇUN CEZAYI ARTIRAN NİTELİKLİ HALLERİNDE HATANIN CEZA SORUMLULUĞUNA ETKİSİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME YARGITAY CGK 2020/1-433 E., 2023/28 K., 26.01.2023. KİD. 2025;3(1-2):91-102.