Bu çalışma, Groningen Üniversitesi öğretim üyelerinden Mohamad el-Merheb’in doktora tezine dayanarak İslam siyaset düşüncesi alanındaki mevcut okuma ve yorumlama pratiklerini eleştirel bir şekilde incelemektedir. Araştırmacıların subjektif yaklaşımlarının oluşturduğu baskın paradigmaları eleştiren El-Merheb, klasik İslam düşünürlerinin emir ya da sultanların iktidarını meşrulaştırma amacı taşıyıp taşımadığını sorgulamaktadır. Çalışma, İslam hukukunun genişleyen devlet yönetimi için uygun olmadığı yönündeki indirgemeci görüşlere karşı çıkarak, Şeriat'ı farklı adalet teorilerini içeren dinamik bir sistem olarak yeniden yorumlamaktadır. El-Merheb, İbn Cemaa'nın keyfi gücü sınırlama ve hukukun üstünlüğünü tesis etme çabalarını vurgularken, Memlük döneminde Sufizmin siyasal etkisini ayrıntılı olarak ele almakta ve tasavvufun fıkha alternatif olarak değil, siyasal hayatta etkin bir güç olarak görülmesi gerektiğini savunmaktadır. Çalışma, önemli figürler ve metinler aracılığıyla İslam siyaset düşüncesine dair yeni perspektifler sunmaktadır. Metodolojik titizliği ve bağlamsalcı analiziyle El-Merheb, Memlük dönemi siyasi fikirlerinin karmaşıklığını ve çeşitliliğini derinlemesine kavramayı sağlayarak İslam tarihi ve siyaset düşüncesi alanına önemli bir katkı sunmaktadır.
This study, based on Mohamad el-Merheb's Ph.D. dissertation at the University of Groningen, critically examines the prevailing reading and interpretive practices in the field of Islamic political thought. El-Merheb critiques the dominant paradigms formed by the subjective approaches of scholars and questions whether classical Islamic thinkers aimed to legitimise the power of amirs or sultans. The study challenges the reductionist view that Islamic jurisprudence was unsuited to the expansion of state governance, and reinterprets sharia as a dynamic system that encompasses different theories of justice. El-Merheb highlights Ibn Jamāʿah's efforts to limit arbitrary power and establish the rule of law, and thoroughly examines the political influence of Sufism in the Mamluk period, arguing that Sufism should be seen as an influential force in political life rather than an alternative to Islamic jurisprudence. The study presents new perspectives on Islamic political thought through the analysis of key figures and texts. With methodological rigour and contextual analysis, El-Merheb's work provides a deep understanding of the complexity and diversity of political ideas in the Mamluk period, making a significant contribution to the fields of Islamic history and political thought.
تستند هذه الدراسة إلى أطروحة الدكتوراه لمحمد المرهب في جامعة خرونينغن، وتتناول بالنقد الممارسات الحالية في قراءة وتفسير الفكر السياسي الإسلامي. ينتقد المرهب النماذج السائدة التي تشكلت بفعل الرؤية الذاتية للباحثين، ويشكك في ما إذا كان المفكرون الإسلاميون الكلاسيكيون يهدفون إلى إضفاء الشرعية على سلطة الأمراء أو السلاطين. كما تتحدى الدراسة الآراء التبسيطية التي ترى أن الفقه الإسلامي غير مناسب لإدارة الدولة، وتعيد تفسير الشريعة كنظام ديناميكي يشمل نظريات مختلفة عن العدالة. ويبرز المرهب جهود ابن جماعة في تقييد السلطة التعسفية وتأسيس سيادة القانون، ويدرس بالتفصيل التأثير السياسي للتصوف في فترة المماليك، مدعياً أن التصوف يجب أن يُنظر إليه كقوة مؤثرة في الحياة السياسية بدلاً من كونه بديلاً عن الفقه الإسلامي. كما تقدم الدراسة وجهات نظر جديدة عن الفكر السياسي الإسلامي من خلال تحليل الشخصيات والنصوص الهامة. وبفضل الدقة المنهجية والتحليل السياقي، يقدم عمل المرهب فهماً عميقاً لتعقيد وتنوع الأفكار السياسية في عصر المماليك، مما يساهم بشكل كبير في مجالي التاريخ الإسلامي والفكر السياسي.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Medieval History (Other) |
Journal Section | Book Review |
Authors | |
Publication Date | June 28, 2024 |
Submission Date | May 16, 2024 |
Acceptance Date | June 11, 2024 |
Published in Issue | Year 2024 Volume: 2 Issue: 1 |