FARKLI KUŞAKLARIN ÖRGÜTSEL BAĞLILIKLARININ SOSYAL PSİKOLOJİ ÇERÇEVESİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ: LİTERATÜR TARAMASI

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 2, 281 - 294, 30.12.2021

Merve Çelik Gönültaş

Öz

Günümüz çalışma hayatı farklı kuşakları içinde barındıran bir görünüme sahiptir. Rekabetin gittikçe arttığı dönemde söz konusu ortamda farklı kuşak mensuplarının çalıştıkları örgüte olan bağlılıklarının sağlanması örgütlerin ayakta kalabilmeleri için gereklidir. Örgütlerin sürdürülebilir olması örgüt çalışanlarının işe bağlılık düzeyine göre şekillenmekte olup örgütlerin yegane hedefi çalışanlarının örgütten ayrılmamasını sağlamaktır. Çalışanlar örgüte ne kadar bağlı olursa o örgütün devamlılığı o derece sağlanır.
Örgütsel bağlılık, örgütün varlığını koruma çabalarının nihai hedeflerinden biridir. Çünkü çalışanların güçlü bağlılık duygusunun sağlanması daha uyumlu, üretken, yüksek sadakat ve sorumluluk duygusu içinde çalışılmasına ve daha az maliyetle örgütün amaçlarına ulaşmasına neden olmaktadır. Çalışma hayatında yer alan farklı kuşakların örgütsel bağlılıklarının değerlendirilmesi çalışmanın konusunu oluşturmaktadır.
Bu doğrultuda öncelikle örgütsel bağlılık kavramına, örgütsel bağlılığı etkileyen faktörlere ve davranışsal sonuçlarına yer verilecek olup, ardından kuşak kavramı incelenecek ve kuşakların davranışsal özellikleri, çalışma hayatına ilişkin değerleri ve örgütsel bağlılıklarını etkileyen faktörler literatürde yapılmış olan çalışmalar değerlendirilerek sosyal psikoloji çerçevesinde ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler

örgütsel bağlılık, kuşak kavramı, sosyal psikoloji

Kaynakça

• Akıncı, G. (2018). Generatıon Y Preferences At Workplace In Relatıon To Job Satısfactıon & Organızatıonal Commıtment. Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstisüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Angle, H. L. ve Perry, J. L. (1981). An Empirical Assessment of Organizational Commitment and Organizational Effectiveness. Administrative Science Quarterly, 26 (1), 1-14.
• Ayhün, S. E. (2013). Kuşaklar Arasındaki Farklılıklar ve Örgütsel Yansımaları. Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2 (1), 93-112.
• Bakan, İ. (2011). Örgütsel Stratejilerin Temeli Örgütsel Bağlılık. Gazi Kitabevi.
• Balay, R. (2000). Yönetici ve Öğretmenlerde Örgütsel Bağlılık. Nobel Yayınları.
• Becker, H.S. (1960). Notes on the Concept of Commitment. American Journal of Sociology, 66, 32-42.
• Bektaş, Y. (2014). X ve Y Kuşaklarının Çalışma Yaşamından Beklentilerinin Karşılanma Düzeyi İle Örgütsel Bağlılıkları Arasındaki İlişki: Ankara’da Bankacılık Sektöründe Bir Örnek Araştırma, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Çelik, M. (2014). Hizmet Sektöründeki Y Kuşağı Çalışanlarının İş Hayatındaki Beklentileri (İstanbul Örneği). Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Çetin, M.Ö. (2004). Örgüt Kültürü ve Örgütsel Bağlılık. Nobel Yayın Dağıtım.
• Çorum, A.A. (2012). Y Kuşağına Yönelik İnsan Kaynakları Uygulamaları Ve Bir Şirket Örneği, Bahçeşehir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Üniversitesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Eren, E. (1998).Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi. Beta Basım Yayım.
• Gürbüz, S. (2015). Kuşak Farklılıkları: Mit mi, Gerçek mi? . İş ve İnsan Dergisi, 2(1), 39- 57.
• Hunt, S. D. ve Morgan, R. M. (1994). Organizational Commitment: One of Many Commitmentor Key Mediating Construct?, Academy of Management Journal, 37(6).
• Iverson, R, D. ve Buttigieg, D,M. (1998). Affective, Normative, and Continuance Commitment: Can the Right Kind of Commitment be Managed, Working Paper, 7.
• İnce, M. ve Gül, H. (2005). Yönetimde Yeni Bir Paradigma: Örgütsel Bağlılık. Çizgi Kitabevi.
• İşçimen, D. S. (2012). Y Kuşağı Çalışanların İş Yaşamından Beklentilerinin Karşılanma Düzeyi İle Kurumsal Bağlılıkları Arasındaki İlişki ve Bir Örnek Uygulama, Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• İzmirlioğlu, K. (2008). Konumlandırmada Kuşak Analizi Yardımıyla Tüketici Algılarının Tespiti: Türk Otomotiv Sektöründe Bir Uygulama, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Muğla.
• Karaaslan, S. (2014). Kuşaklararası Farklılıkları Örgütler Üzerinden Anlamak: Bir Alan Araştırması, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Kışlalı, A.T. (1976). Siyasal Tutumlarda Kuşak ve Cinsiyet Etkenleri. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 31 (1), 117-130.
• Liou, K. ve C.Ronald N. (1994). Dimensions of Organizational Commitment in the Public Sector: An Empirical Assessment. Public Administration.
• Lok, P. ve Crawford, J. (1999). The Relationship Between Commitment and Organizational Culture, Subculture, Leadership Style And Job Satisfaction in Organizational Change and Development. Leadership & Organization Development Journal, 20, 365-377.
• Mathieu, J. E. ve Zajac, D. M. (1990). A Review and Meta-Analysis of The Antecedents, Correlates, And Consequences Of Organizational Commitment. Psychological Bulletin, 108(2), 171-194.
• McDonald, D.J. ve Makin, P.J. (2000). The Psychological Contract, Organisational Commitment and Job Satisfaction of Temporary Staff, Leadership & Organization Development Journal, 21(2), 84-91.
• Meyer, J.P. ve Allen, N.J. (1991): “A Three Component Conceptualization of Organizational Commitment”, Human Resources Management Review, 1, 61-89.
• Meyer, J.P., Allen, N.J. ve Smith, C.A. (1993). Commitment to Organization’s and Occupations: Extension and Test of a Three Component Conceptualization, Journal of Applied Psychology, 78(4), 538-551.
• Morris, J. H. ve Sherman, J. D. (1981). Generalizability of an organizational commitment model. The Academy of Management Journal, 24(3), 512-526.
• Mowday, R.T., Steers, R.M. ve Porter, L.W. (1979), The Measurement of Organizational Commitment, Journal of Vocational Behavior, 14, 224-247.
• Mowday, R. T.,. Porter, L.W. ve Steers, R.M. (1982). Employee- Organization Linkages: The Psychology of Commitment, Absenteeism, and Turnover, NewYork, Academic Pres.
• Mücevher, M.H. (2015). X Ve Y Kuşağının Birbirlerine Karşı Özellik ve Etkileşim Algıları: Sdü Örneği, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Northcraft, G.B. ve Neale, M.A. (1990). Organizational Behavior, A Management Challenge, The Dryden Press: USA.
• O’Reilly, C. A, Chatman, J., ve Caldwell, D. F. (1991). People and organizational culture: A profile comparison approach to assessing person-organization fit. Academy of Management Journal, 34(3), 487-516.
• Ok, H. (2019). Kuşakların Çalışma Tutum ve Alışkanlıkları: Denizli İli Örneği, Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Denizli.
• Oliver, N. (1990). Rewards, Investments, Alternatives and Organizational Commitment: Empirical Evidence and Theoretical Development”, Journal of Occupational Psychology, 63(1).19-31
• Öz, Ü. (2015). XYZ Kuşaklarının Özellikleri ve Y Kuşağının Örgütsel Bağlılık Düzeyi Analizi, Atılım Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Özer, P.S., Eriş, E.D., Özmen, Ö. (2013). Kuşakların Farklılaşan İş Değerlerine İlişkin Emik Bir Araştırma, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 123-142.
• Özkan A. ve Salepçioğlu MA. (2018). Y Kuşağı Çağrı Merkezi Çalışanlarında Örgütsel Bağlılık Ve İş Tatmini. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(86), 452-464.
• Reıchers, A.E. (1986). Conflict and Organizational Commitments, Journal of Applied Psychology, 71(3). 508-514.
• Schermerhorn, J.R., Hunt, J.G. ve Osborn, R.N. (1994). Managing Organization Behavior, Fifth Edition, John Willey&Sons, Inc: New York.
• Şar, T. (2020). X Ve Y Kuşaklarının Örgütsel Bağlılıklarının İncelenmesi Üzerine Bir Çalışma. Bahçeşehir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Toruntay, H. (2011). Takım Rolleri Çalışması: X ve Y Kuşağı Üzerinde Karşılaştırmalı Bir Araştırma, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Wahn, J. C. (1998). Sex Differences in the Continuance Component or Organization Commitment, Group & Organizational Management, 23(3), 256-268.
• Wiener, Y. (1982). Commitment and organizations: A normative view. Academy of Management Review, 7(3), 418-428.
• Yalçın, A. ve İplik F.N. (2005). “Beş Yıldızlı Otellerde Çalışanların Demografik Özellikleri İle Örgütsel Bağlılıkları Arasındaki İlişkiyi Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma: Adana İli Örneği”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(1), 395-412.
• Yiğit, Z. (2010). X ve Y Kuşaklarının Örgütsel Tutumlar Açısından İncelenmesi ve Bir Örnek Olay, Bahçeşehir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.