Kriz Yönetiminde Sokak Düzeyi Bürokratların Rolü: Covid-19 Örneği

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 2-1 - KAYFOR23 Özel Sayısı, 370 - 383, 31.12.2023

Neslihan Savaç , Fatma Neval Genç

Öz

Krizler (yangınlar, sel baskınları, depremler gibi doğal afet türleri, bulaşıcı ve daha önce hiç karşılaşılmamış hastalık türleri, ekonomik düşüşler, terör saldırıları, darbe girişimleri ve daha sayılabilecek birçok örnekle beraber) vatandaşların, kurumların, hayvanların kısacası tüm canlı ve cansız varlıklar için gerekli önlemler alınmadığı müddetçe tehdit oluşturmaktadır. Krizleri ortadan kaldırabilmek ve ülke çıkarları doğrultusunda hareket edebilmek için kriz yönetimi plan, program ve hazırlıklı bir şekilde hareket edilmesini gerektirmektedir. Bu çalışmanın asıl amacı, 2019 yılından bu yana dünyayı etkisi altına alan ve Türkiye’de de hemen hemen her alanda olumsuz etkileri görülen Koronavirüs (Covid-19) pandemisinin sokak düzeyi bürokratlar açısından yetersiz olan literatüre katkı sağlamaktır. “Sokak düzeyi bürokratlar” kavramı Michael Lipsky tarafından literatüre kazandırılmıştır. Sokak düzeyi bürokratlar kavramı en basit haliyle; vatandaş ile birebir temas eden kamu görevlileri anlamına gelmektedir. Koronavirüs (Covid-19) pandemisi ile birlikte gerek sağlık personeli gerek kolluk kuvvetleri gerekse sosyal hizmet sorumluları, tüm sokak düzeyi bürokratlarının önemi daha da ön plana çıkmıştır. Çünkü bunlar, bütün risklere rağmen sahada en aktif rol oynayan kesim olmuşlardır. Bu çalışmada, olası bir kriz durumunda sokak düzeyi bürokratların görev ve görev dışı tüm sorumlulukları yerine getirdikleri halde neden geri planda kaldıkları araştırılacaktır. Bu sebeple sokak düzeyi bürokratların karşılaştıkları güçlükler ve bu güçlüklerin nedenleri Koronavirüs (Covid-19) pandemisi üzerinden değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Kriz Yönetimi, Sokak Düzeyi Bürokrat, Covid-19

Kaynakça

• Açıkgöz, R. (2020). “Bir Afet Türü Olarak Salgınlar: Veba Ve Covid-19 Örnekleri Bağlamında Sosyolojik Bir Çözümleme”., Can, İ. (Editör), Afet Sosyolojisi İçinde (189-208). İstanbul. Çizgi Kitabevi Yayınları.
• Ajulor, O., R., O., F., A., & A., O. (2020). Covıd 19: Assessing Social Welfare Policy and the Involvement of Street Level Bureaucrats in Nigeria. International Journal of Innovative Research in Social Sciences and Strategic Management Techniques, 7, 1-14. Https://Doi.Org/10.48028/İiprds/İjirsssmt.V7.İ1.01
• Akman, Elvettin. 2019. “Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminde Kamu Politikası Aktörleri”. Paradoks Ekonomi Sosyoloji Ve Politika Dergisi 15(1):35-54.
• Alcadipani, R., Cabral, S., Fernandes, A., & Lotta, G. (2020). Street-Level Bureaucrats Under Covid-19: Police Officers’ Responses in Constrained Settings. Administrative Theory & Praxis, 42(3), 394-403.
• Alkan, Haluk. 2020. “Covıd-19 Sonrasında Yönetsel Kapasite: Demokrasi Bağlamında Devletlerin Geleceği”. Küresel Salgının Anatomisi: İnsan ve Toplumun Geleceği. Ankara: Tüba Yayınları.
• Arpacı, Sabri Çağdaş. 2023. “Tapu Müdürlüklerinde Çalışan Sokak Düzeyi Bürokratlarının Örgütsel Adalet Algılarının Örgütsel Bağlılıkları Üzerindeki Etkisi: İzmir İli Alan Araştırması”.
• Aykaç, B. (2001). Kamu Yönetiminde Kriz ve Kriz Yönetimi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(2), 123-132.
• Baltaş, Z. (2002). Krizde Fırsatları Görmek: Yöneticiler İçin Krizde Yönetim El Kitabı. İstanbul Remzi Kitabevi.
• Bayram, Ayhan. 2015. “İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin Doğal Afetlere Dayalı Kriz Yönetimi Ve İstanbul Halkının Bakış Açısı”. Doktora Tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
• Can, Halil, Öznur Aşan Azizoğlu, ve Eren Miski Aydın. 2011. Organizasyon ve Yönetim. Sekizinci Baskı. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Carlitz, R., Yamanis, T., & Mollel, H. (2021). Coping With Denialism: How Street-Level Bureaucrats Adapted And Responded To Covıd-19 İn Tanzania. Journal Of Health Politics, Policy And Law, 46. Https://Doi.Org/10.1215/03616878-9349128
• Civinskas, R., Šumskas, G., & Dvorak, J. (2021). Beyond The Front-Line: The Coping Strategies And Discretion Of Lithuanian Street-Level Bureaucracy During Covıd-19. Corvinus Journal Of Sociology And Social Policy, 12, 3-28. Https://Doi.Org/10.14267/Cjssp.2021.1.1
• Demirtaş, Hasan. 2000. “Kriz Yönetimi”. Kuram Ve Uygulamada Eğitim Yönetimi 23(23):353-73.
• Doğan, Merve. 2023. “Uluslararası Kuruluşlarda Ve Türk Kamu Yönetiminde Kriz Yönetimi: Covid-19 Örneği”. Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
• Esra, Sarı, ve Sarı Buşra. 2020. “Kriz Zamanlarında Eğitim Yönetimi: Covıd-19 Örneği”. Uluslararası Liderlik Çalışmaları Dergisi: Kuram Ve Uygulama 3(2):49-63.
• Ezgi, Atik, ve Fatma Neval Genç. 2022. “Covid-19 Pandemi Sürecinde Büyükşehir Belediyelerinin Gerçekleştirdiği Çalışmalar”. Artuklu Kaime Uluslararası İktisadi Ve İdari Araştırmalar Dergisi 5(1):49-83.
• Genç, Fatma, Neval. 2008. “Kriz İletişimi: Marmara Depremi Örneği”. Selçuk İletişim 5(3):161-75.
• Genç, Fatma Neval. 2009. “Kriz Yönetimi ve Kamu Yönetiminde Uygulanabilirliği”. Verimlilik Dergisi (4):7-22.
• Genç, Fatma Neval. (2021). Kriz Yönetimi-Covid-19 Pandemisi Örneği, Ankara: Nobel Yayınevi.
• Gofen, A., & Lotta, G. (2021). Street-Level Bureaucrats At The Forefront Of Pandemic Response: A Comparative Perspective. Journal Of Comparative Policy Analysis: Research And Practice, 23(1), 3-15.
• Gouri, V. (2022). Indianjournals.Com Role Of Street Level Bureaucrats During Covıd-19: A Study İn India. Dynamics Of Public Administration, 38, 105-115.
• Güler, Hüsnü Gürkan. 2022. “Türkiye’de Covid-19 Salgınıyla Mücadele Sürecinde Kriz Yönetimi ve Kamu Politikaları”. Yüksek Lisans Tezi, Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
• Güner, S. (2020). Covid 19 Pandemisinin Önlenmesi Sürecinde Kolluk Kuvvetlerinin Fonksiyonlarının Değerlendirilmesi (Master’s Thesis)
• Haşit, Gürkan. 1999. “İşletmelerde Kriz Yönetimi Ve Türkiye’nin Büyük Sanayi İşletmeleri Üzerinde Yapılan Araştırma Çalışması”. Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Hadna, A., Listyaningsih, U., & Ihwanudin, I. (2022). To What Extent Have Street-Level Bureaucrats Used Their Discretionary Powers During The Covıd-19 Pandemic İn Indonesia? International Journal Of Public Sector Management, 35. Https://Doi.Org/10.1108/Ijpsm-12-2021-0272
• Kadıbeşegil, Salim. 2002. Kriz Geliyorum Der. İstanbul: Mediacat Yayınları.
• Karlı, Rukiye Gizem Öztaş, Ve Selma Çelikyay. 2020. “Akıllı Kentlerin Gelişiminde Covid-19 Etkisi”. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Salgın Hastalıklar Özel Sayısı):321-38.
• Kılınç, E. (2020). “Afetlerde Kriz Yönetimi”., Can, İ. (Editör), Afet Sosyolojisi İçinde (351-362). İstanbul. Çizgi Kitabevi Yayınları.
• Lipsky, Michael. 1980. Street Level Bureaucracy,Dilemmas Of The Individual İn Public Services. Russell Sage Foundation.
• Lotta, G. S., Magri, G. M., Nunes, A. C., Benedito, B. S., Aliberti, C., Ribeiro, E. C., ... & Santos, A. (2021). The İmpact Of The Covid-19 Pandemic On The Performance Of Street Level Bureaucrats İn Brezilya.Revista Brasileira De Ciencia Politica.
• Negiz, Nilüfer, Pınar Savaş Yavuzçehre, Ve Özkan Yalçın. 2021. “Covid-19 Sürecinde Kentler Ve Kentliler: Yaşananlar Ve Beklentiler Üzerine Tespitler (Göller Bölgesi Bulguları)”. Hacettepe Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 39(Covid 19 Özel Sayısı):135-53.
• Oba Erdoğan, Cansu. 2019. “Street Level Bureaucrats And Service Provision: The Case Of Syrian Refugees İn Altındağ, Ankara”. Master’s Thesis, Middle East Technical University.
• Övgün, Barış, Ve Gül Hasan. 2019. “Kriz Yönetiminde Reform”. Resilience 3(2):173-81.
• Özcan, Arif Behiç, ve Ahmet Samet Tokdemir. 2022. “Covid-19 Pandemisi ve Türkiye’nin Kamu Diplomasisi Uygulamaları”. İletişim ve Diplomasi (7):117-36.
• Özsoy, Sultangül. 2022. “Türkiye’nin Covıd-19 Pandemisi İle Mücadelesinde Karantina Yönetimi Ve Kolluğun Rolü”. Yüksek Lisans Tezi, İçişleri Bakanlığı Jandarma Ve Sahil Güvenlik Akademisi Güvenlik Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Öztek, Zafer. 2020. “Pandemi Mücadelesi Ve Yan Kazanımlar”. Journal Of Health And Society,(Covid-19 Özel Sayı) 6-14.
• Pira, Aylin, Ve Çisil Sohodol. 2015. Kriz Yönetimi Halkla İlişkiler Açısından Bir Değerlendirme. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Rühle, Michael. 1993. “Crisis Management İn Nato”. European Security 2(4):491-501.
• Saraçoğlu, Hande. 2021. “Covıd-19’un Kentler Üzerindeki Etkisi: Van İli Örneği”. Yüksek Lisans Tezi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van.
• Semerci, Hasret. 2022. “Dünyadaki Aşılama Konulu Kamu Politikalarının Karşılaştırmalı Analizi: Covid-19 Örneği”.
• Turan, Menaf, Ve Hicran Hamza Çelikyay. 2020. “Türkiye’de Kovid-19 İle Mücadele: Politikalar Ve Aktörler”. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi 3(1):1-25.
• Tutar, H. (2000). Kriz Ve Stres Ortamında Yönetim. İstanbul: Hayat Yayınları.
• Ünalmış, A. Nafiz, Ve Ceren Gürseler, Ed. 2019. Afrika’da Krizler, Kriz Yönetimi Ve Türkiye. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Yılmaz, Ali. 2023. “Türkiye’de Mülki İdarenin Kriz Yönetme Kapasitesinin Değerlendirilmesi: Covid-19 Örneği”. Doktora Tezi, Hacı Bayram Veli Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Yücel, Kaan. 2021. “Salgın Yönetimi ve Yerel Yönetimler: İskenderun İlçesi Covıd-19 Salgını ile Mücadele Örneği”. Yüksek Lisans Tezi, Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Osmaniye.