Açık Enflasyon Hedeflemesi Stratejisi ve Türkiye Deneyimi

Yıl 2007, Cilt: 2007 Sayı: 2, 1 - 28, 01.06.2007

İlhan Eroğlu

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Açık Enflasyon Hedeflemesi Stratejisi ve Türkiye Deneyimi

Öz

Merkez Bankalarının asli görevleri olan, ekonomide fiyat istikrarını sağlama amacından uzaklaşmaları, 1990’lı yıllardan itibaren Merkez Bankalarına olan toplumsal güveni azaltırken, ülkelerdeki enflasyon beklentilerini de arttırmıştır. Bu durum, hükümetleri yeni para politikası stratejisi olarak enflasyon hedeflemesi uygulamasına yöneltmiştir. İlk olarak 1990 yılında Yeni Zelanda’da uygulanan stratejinin başarılı sonuçlar vermesi, diğer ülkelerin de enflasyon hedeflemesine yönelmesine neden olmuştur. Uygulama öncesinde, programın istenilen hedefe ulaşması bakımından bir takım ön koşullarının hazırlanması gerekmektedir. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerdeki ekonomik ve sosyal yapı farklılıkları, bu hazırlık sürecini değiştirebilirken, uygulama sonuçlarını da etkileyebilmektedir. Gelişmiş ülkelerde oldukça başarılı sonuçlar gösteren enflasyon hedeflemesi gelişmekte olan ülkelerde, özellikle uygulamaya geçiş aşamasında zorluklarla karşılaşılmasına sebep olmaktadır. Türkiye’de ise uzun yıllardır yaşanan istikrarsızlıklar ve yüksek kronik enflasyon, açık enflasyon hedeflemesi uygulamasına geçişi geciktirmiştir. Ön koşullarının 2005 yılında tamamlanmasından sonra açık enflasyon hedeflemesi stratejisi 2006 yılında uygulanmaya başlanmıştır

Anahtar Kelimeler

Enflasyon, enflasyon hedeflemesi, fiyat istikrarı, mali baskınlık, mali derinlik

Kaynakça

• AKTAN, C. C., U. Utkulu ve S. Togay, (1998). Nasıl Bir Para Sistemi? Parasal Disiplin ve Parasal Ġstikrar Ġçin Alternatif Öneriler, Birinci Basım, Ġstanbul: ĠMKB Yayınları.
• ALESĠNA, A. and L. H. Summers, (1993). “Macroeconomic Performance: Some Comparative Evidence”, Journal of Money Credit and Banking, Vol:25, No:2.
• ALPARSLAN, M. ve P. A. Erdönmez, (2000). “Enflasyon Hedeflemesi”, Bankacılar Dergisi, Sayı.35, http://www.tbb.org.tr/turkce/arastirmalar/EnflasyonHedeflemesi.doc., EriĢim: 05.04.2007.
• BERNANKE, B. and F. S. Mishkin, (1997). “Inflation Targeting: A New Framework for Monetary Policy?”, Journal of Economic Perpectives, Vol:11, Issue:2, Spring, http://www2.gsb.columbia.edu/faculty/fmishkin/PDFpapers/w5893.pd f, EriĢim:10.04.2007.
• BÜYÜKAKIN, T. ve C. Erarslan, (2004). “Enflasyon Hedeflemesi ve Türkiye‟de Uygulanabilirliğinin Derlendirilmesi”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,
• CARARE, A., A. Schaechter, M. Stone and M. Zemler, (2002). “Establishing Initial Conditions in Support of Inflation Targeting”, IMF Working Paper, WP/02/102, Washington, D.C. http://www.imf.org/external/pubs/ft/wp/2002/wp02102.pdf, EriĢim: 25.04.2007.
• CUKĠERMAN, A., S. B. Webb and B. Neyapti, (1992). “Measuring The Independence of Central Bank and Its Effect on Policy Outcomes”, The Word Bank Economic Review, Vol:6, No:3. Çiçek, M., (2002). “Enflasyon Hedeflemesi” YayınlanmamıĢ Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi SBE.
• ÇOLAKOĞLU, B., (2002). “Enflasyon Hedeflemesi Stratejisine GeçiĢ Bağlamında T.C. Merkez Bankası Bağımsızlığının Fonksiyonelliği”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:4, No:2.
• DANES, M. K., (1995). “Comment on Measuring The Indepence of Cukierman, Webb, Neyaptı”, The World Bank Economic Review, Vol:9, No:2.
• DEBELLE, G. , P. Masson, M. Savastone and S. Sharma, (1998). “Inflation Targeting As A Framework for Monetary Policy”, International Monetary Fund, Economic Issues, No:15, http:/www.imf.org/external/pubs/ft/issues/issues15/index.htm, EriĢim: 25.04.2007.
• GRĠLLĠ V. D. M and G. Tabellini, (1991). “Political and Monetary Institution and Public Financial Policies in Industrial Countries”, Economic Policy, Vol:6, No:13.
• GUNNAR, J., (1999). “The Relative Merits and Implication of Targeting for South Africa”, IMF Working Paper, WP/99/116, http://www.imf.org/external/pubs/ft/wp/1999/wp99116.pdf. EriĢim: 25.04.2007.
• GÜL, E., A. Ekinci ve A. A. Gürbüz, (2006). Enflasyonla Mücadelede Enflasyon Hedeflemesi, Bursa, Ekin Kitapevi.
• GÜLTEKĠN, N. B ve K. Yılmaz, (1996). “Para Kurulu Nedir? Ne Zaman Gerekir?” , Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı Yay.
• GÜNAY, A. ve A. Özen, (2002). “Avrupa Birliği‟nde Mali Disiplinin Sağlanmasına Yönelik Maastricht Kriterlerinin Anayasal Ġktisat Perspektifinde Değerlendirilmesi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:4, Sayı:2.
• HAZIROLAN, U., ( 1999). “Inflation Targeting: Japanese Case and Prospects for Turkey”, Hazine MüsteĢarlığı, Ankara, http://www.treasury.gov.tr/arastirma_inceleme/arinc_24_01.pdf, EriĢim: 03.03.2007.
• IMF, “Does Inflation Targeting Work in Emerging Markets?”, Word Economic Outlook, Chapter:4, http://www.imf.org/Pubs/FT/weo/2005/02/pdf/chapter4.pdf. EriĢim: 30.05.2007
• KHAN, M. S., (2003). “Current Issues in the Desing and Conduct of Monetary Policy”, IMF Working Paper, WP/03/56 Washington, D. C., http://www.imf.org/external/pubs/ft/wp/2003/wp0356.pdf, EriĢim: 10.04.2007.
• MALATYALI, N. K., (1998). “Enflasyon Hedeflemesi Ülke Uygulamalarına Örnekler ve Türkiye‟de Uygulanabilirliği”, Ankara, DPT Yayını, Yay No:1998-01.
• MASSON, P. R., M. A. Savastano and S. Sharma, (1997). “The Scope for Inflation Targeting in Developing Countries”, IMF Working Paper, WP/97/130, Washington, D. C. http://www.imf.org/external/pubs/ft/wp/wp97130.pdf, EriĢim: 10.05.2007.
• MĠSHKĠN, F. and A. Posen, (1997). "Inflation Targeting: Lessons from Four Countries", Federal Reserve Bank of New York, Economic Policy Review, Vol:3, No:3, http://www2.gsb.columbia.edu/faculty/fmishkin/research.html, EriĢim: 25. 04. 2007.
• MĠSHKĠN, F. S. and K. S. Hebbel, (2001). “One Decade of Inflation Targeting in the World: What Do We Know and What Do We Need To Know?”, NBER Working Papers, No:8397, http://www2.gsb.columbia.edu/faculty/fmishkin/research.html, EriĢim: 03.04.2007.
• MĠSHKĠN, F. S., (1999). “International Experiences with Different Monetary Policy Regimes”, NBER Working Paper, No: 6965, http://papers.nber.org/papers/w6965.pdf, EriĢim: 10.05.2007.
• MĠSHKĠN, F., (2000). “Inflation Targeting in Emerging Market Countries”, The American Economic Review, http://www2.gsb.columbia.edu/faculty/fmishkin/research.html, EriĢim: 25. 04. 2007.
• OKTAR, S., (1996). Merkez Bankasının Bağımsızlığı, Birinci Basım, Ġstanbul: Bilim Teknik Yayınevi.
• OKTAR, S., (1998). Enflasyon Hedeflemesi, Birinci Basım, Ġstanbul: Bilim Teknik Yayınevi.
• OKTAR, S., (2001). “Yeni Bir Para Politikası Stratejisi Olarak Enflasyon Hedeflemesi (Inflation Targeting) YaklaĢımı ve Türkiye‟de Uygulanabilirliği”, Banka-Mali ve Ekonomik Yorumlar Dergisi, Y:38.
• Orhan, O. Z. ve S. Erdoğan, (2005). Para Politikası, Ġstanbul.
• ÖZTÜRK, S, (2003). GeliĢmekte Olan Ülkelerde Enflasyon Hedeflemesi Politikası ve Türkiye‟de Uygulanabilirliği, YayınlanmamıĢ Doktora Tezi, Ġstanbul Üniversitesi SBE.
• SARGENT, T. and N. Wallace, (1981). “Some Unpleasant Monetarist Arithmetic”, Federal Reserve Bank of Minneapolis, Quarterly Review:5, http://www.minneapolisfed.org/research/QR/QR531.pdf, EriĢim: 10.04.2007.
• SCHALĠNG, E., (1995). Institutions and Monetary Policy: Credibility, Flexibility and Central Bank Indepence, Edward Elgar Pub.com. Sherwin, M., (2000). “Institutional Frameworks for Inflation Targeting” http://www.rbnz.govt.nz/speeches/0097459.html, EriĢim: 14.04.2007.
• ġANLI, B., (2006). “Enflasyon Hedeflemesi Uygulamaları Ve Türkiye Açısından Değerlendirilmesi”, Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:16, http://www.manas.kg/pdf/sbdpdf16/Makaleler/03_Sanli.pdf, EriĢim: 30.03.2007.
• TCMB, (2002). “2002 Yılında Para ve Kur Politikası ve Muhtemel GeliĢmeler”, Basın Duyurusu, Sayı:2002–1, http.//www.tcmb.gov.tr, EriĢim: 03.01.2002.
• TCMB, (2005). Enflasyon Hedeflemesi Rejimin Genel Çerçevesi ve 2006 Yılında Para ve Kur Politikası, Ankara, Aralık.
• TCMB, (2006). Enflasyon Hedeflemesi Rejimi Kitapçığı, TCMB, Ankara.
• TUTAR, E., (2005). Enflasyon Hedeflemesinin ÖnkoĢulları: Türkiye‟de Para Politikası Araçları ve Enflasyon Arasındaki ĠliĢkinin Ġncelenmesi, YayınlanmamıĢ Uzmanlık Tezi, TCMB.
• USTA, B., (2003). Enflasyon Hedeflemesi: GeliĢmekte Olan Ülkeler ve Türkiye‟de Uygulanabilirliği, YayınlanmamıĢ Uzmanlık Tezi, TCMB, Ankara.
• UYGUR, E.(2001). “Enflasyon, Para ve Mali Baskı: Ġktisat Politikasında Geri KalmıĢlık”, Ġktisat, ĠĢletme ve Finans, Yıl: 16, S: 189.
• YILDIRIM, O., Türkiye‟de Parasal Programlama Ve Enflasyon Hedeflemesi, http://www.geocities.com/ceteris_tr/o_yildirim7.doc EriĢim: 27.04.2007.
• YÜKSELER, Z., (2005). IMF Programları ve Enflasyon Hedeflemesi (Brezilya Deneyimi ve Türkiye Ġçin Dersler), Türkiye Ekonomi Kurumu TartıĢma Metni, http ://www.tek.org.tr, EriĢim: 10.04.2007.