Türkiye'de Finansal Piyasal ile Ekonomik Büyüme İlişkisi

Yıl 2007, Cilt: 2007 Sayı: 2, 438 - 455, 01.06.2007

Yusuf Demir Erdoğan Öztürk Mesut Albeni

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Türkiye'de Finansal Piyasal ile Ekonomik Büyüme İlişkisi

Öz

Bu çalışmada 1995–2005 döneminde Türkiye’de bankacılık sistemi ve hisse senedi piyasası ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki ampirik olarak analiz edilmektedir. Özellikle 1980 sonrası finansal liberalizasyon süreci ile birlikte bankacılık sektörü hızla gelişmeye başlamış ve özel sektörün ihtiyaç duyduğu fonların sağlanmasında önemli görevleri yerine getirmiştir. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) ise 1986 yılında kurulmuş ve özellikle 1990 sonrasında hızla büyümüştür. Bankacılık sektöründeki gelişmeler ve menkul kıymet borsalarının gelişimi ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkiler ekonomi literatüründe merak konusu olmuştur. Geleneksel büyüme modellerinin aksine içsel büyüme modellerinin ekonomik performansı ele alırken finansal gelişmeler ve teknolojik gelişmeler ile de ilişkilendirmesi bu çalışmalara olan ilgiyi artırmıştır. Bu çalışmada, VAR modelleri kullanılarak bulunan ampirik sonuçlar, uzun dönemde finansal piyasalar ve büyüme arasında tek taraflı doğrusal nedensellik bulunduğunu ortaya koymuştur. Errorcorrection modelleri ile bulunan sonuçlar, uzun dönemde, banka ve hisse senedi yolu ile finanslamanın ekonomik büyümeyi artırabeleceğini, fakat bu etkinin küçük olduğunu göstermiştir. Ayrıca, hisse senedi piyasasının ekonomik büyümeye katkısının, bankacılık sektörü yoluyla finanslamayla karşılaştırıldığında daha küçük olduğu görülmektedir

Anahtar Kelimeler

Finansal piyasalar, Ekonomik Büyüme, Bankacılık

Kaynakça

• ABU-Bader, S. ve Abu-Qarn, A., “Financial Development and Economic Growth: Time Series Evidence from Egypt”, Monaster Center for Economic Research, Ben-Gurion Universty of the Negeu, Discussion Paper, No. 05-14.
• APAK, S. ve Uçak, A. (2007), “Ekonomik Büyümenin Anlamlılığı ve Gelişmişlik: Türkiye Ekonomisi Üzerine Bir İnceleme”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı:34, Nisan, 57-65.
• ARESTİS, P. ve Demetriades, P. O. (1997), “Financial Development and Economic Growth”, Economic Journal 107, 783-799.
• ATJE, R. ve Jovanoviç, B. (1993), “Stock Markets and Development”, European Economic Review 37, 632-640.
• CAPORALE, G. M., Howells, P. G. A., Soliman, A. M. (2005), “Endogenous Growth Models and Stock Market Development: Evidence from four Countries”, Review of Development Economics, Vol. 9, No. 2, 166-176.
• DEMETRİADES, P. O. ve Hussein, K. (1996), “Does Financial Development Cause Economic Growth?”, Journal of Development Economics 51, 387-411.
• DEMİRGÜÇ-Kunt, A. (1994), “Developing Country Capital Structure and Emerging Stock Markets”, Policy Research Working Paper, WPS, No: 933.
• DEMİRGÜÇ-Kunt, A. ve Levine, R. (1996), “Stock Markets, Corporate Finance and Economic Growth: an Overview, The World Bank Economic Review 10, 223-239.
• DEMİRGÜÇ-Kunt, A. ve Levine, R. (1996b), “Stock Market Development and Financial Intermediaries: Stylized Facts, The World Bank Economic Review 10, 291-321.
• DOW, J. ve Gorton, G. (1995), “Stock Market Efficiency and Economic Efficiency: Is There a Connection? NBEN Working Paper, No: 5233.
• GREENWOOD, J. ve Jovanoviç, B. (1990), “Financial Development, Growth and the Distrubition of Income”, Journal of Political Economy, V: 98, 1076-1107.
• GROSS, M. D. (2001), “Financial Intermediation: a Contrubuting Factor to Economic Growth and Employment”, ilo.org/public/eng.
• GÜRSOY, C. T. ve Hassa, Al-Aali (2000), “Causal Relationships Between Financial and Economic Development in Gulf Countries”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, V: 1 / 1.
• GÜRSOY, C. T. ve Müslümov, A. (2000), “Stock Market and Economic Growth: a Causality Test”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, V: 1 / 2.
• HONDROYİANNİS, G., Lolos, S., Papapetrou, E. (2005), Financial Markets and Economic Growth in Greece, 1986-1999”, Int. Fin. Markets, Inst. And Money, V: 15, 173-188.
• KİNG, R. G. ve Levine, R. (1993a), “Finance and Growth: Schumpeter Might be Right”, Quarterly Journal of Economics, 108, 717-738.
• KİNG, R. G. ve Levine, R. (1993b), “Finance, Enterprenaurship and Growth: Theory and Evidence”, Journal of Monetary Economics, 32, 513-542.
• LEİGH, L. (1997), “Stock Market Equilibrium and Macroeconomic Fundementals” IMF Working Paper, WP/79/15.
• LEVİNE, R. (1991), “ Stock Markets, Growth and Tax Policy”, Journal of Finance, V: 46, 1445-1465.
• LEVİNE, R. (1997), “Financial Development and Economic Growth: Views and Agenda”, Journal of Economic Literature, Vol. 35,688- 726.
• LEVİNE, R. ve Zervos, S. (1995), “Stock Market Development and Long-Run Growth”, World Bank Economic Review, Vol. 182, No: 4, 942-963.
• LEVİNE, R. ve Zervos, S. (1996), “Stock Market Development and Long-Run Growth”, World Bank Economic Review, 10(2), May, 323- 339.
• OBSTFELD, M. (1994), “Risk, Diversification, and Growth”, The American Economic Review, Vol. 84, No. 5, (December), 1310-1329. PAGANO, M. (1993), “Financial Markets and Growth: an Overview”, European Economic Review 37; 613-622.
• SİNG, H. (1995), “Some New Evidence on Determinants of Foreign Direct İnvestment in Developing Countries, World Bank Policy Research Working Paper, No 1531, 15-16.
• T. GHİRMAY (2004), “Financial Development and Economic Growth in Sub-Saharan African Countries: Evidence from Time Series Analysis”, African Development Review, Vol. 16, 415-432.
• WAGABACA, C. (2004), “Financial Development and Economic Growth in Fiji”, Economics Department Reserve Bank of Fiji, WP 2004/03.