A POLITICAL MARKETING ORIENTATED APPROACH TO POLITICAL COMMUNICATION PROCESSES: 2023 PRESIDENTIAL ELECTIONS

Yıl 2025, Cilt: 27 Sayı: 49, 924 - 949, 29.08.2025

Ercan Çiçek , Onur Tos

https://doi.org/10.18493/kmusekad.1555241

Öz

In modern democracies, political communication and political marketing encompass strategic approaches designed to communicate effectively with the electorate in order to manipulate election results in the predicted manner. This study aims to examine the political marketing strategies of Recep Tayyip Erdoğan and Kemal Kılıçdaroğlu in the 2023 presidential elections and their discourses in their election rallies, with a focus on the rallies held in cities with high population density such as Istanbul, Ankara and Izmir, through content analysis, one of the qualitative research methods. The rallies in the cities selected using purposive sampling method reveal which approaches candidates adopt in their political marketing strategies, which persuasion techniques they use and the effects of these approaches on their interaction with voters. The data collected through a documentation review provides a detailed analysis of how leaders shape the perception of their constituencies and identify similarities and differences in their political communication and marketing strategies. The findings show that Recep Tayyip Erdoğan emphasized economic growth and security in his rallies and conveyed a strong leadership message with vision-oriented phrases such as “Turkey's Century”, whereas Kemal Kılıçdaroğlu emphasized justice, democracy and inclusiveness, offering messages of social unity and hope. This study provides a framework for understanding the impact of political marketing strategies on electoral processes and offers strategic and practical recommendations for future research.

Anahtar Kelimeler

Political Communication , Political Marketing , Election Rallies , Presidential Elections , Content Analysis.

POLİTİK İLETİŞİM SÜREÇLERİNE POLİTİK PAZARLAMA ODAKLI BİR BAKIŞ: 2023 CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMLERİ

Öz

Politik iletişim ve politik pazarlama, modern demokrasilerde seçmenlerle etkili bir iletişim kurarak seçim sonuçlarını öngörülen şekilde yönlendirmek üzere tasarlanan stratejik yaklaşımları kapsamaktadır. Bu çalışma, 2023 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Recep Tayyip Erdoğan ve Kemal Kılıçdaroğlu’nun politik pazarlama stratejilerini ve seçim mitinglerindeki söylemlerini, özellikle İstanbul, Ankara ve İzmir gibi nüfus yoğunluğu yüksek şehirlerde gerçekleştirilen mitingler odağında, nitel araştırma yöntemlerinden içerik analiziyle incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırmada amaçlı örnekleme yöntemi kullanılarak belirlenen şehirlerdeki mitingler, adayların politik pazarlama stratejilerinde hangi yaklaşımları benimsediğini, hangi ikna tekniklerini kullandıklarını ve bu yaklaşımların seçmenlerle kurdukları etkileşim üzerindeki etkilerini ortaya koymaktadır. Doküman incelemesiyle toplanan veriler, liderlerin seçmen kitleleri üzerindeki algıyı nasıl şekillendirdiğini, politik iletişim ve pazarlama stratejilerinde benzerlikler ile farklılıkları belirlemek için detaylı bir analiz sunmaktadır. Bulgular, Recep Tayyip Erdoğan’ın mitinglerinde ekonomik büyüme ve güvenlik konularını ön plana çıkardığını, “Türkiye Yüzyılı” gibi vizyon odaklı ifadelerle güçlü bir liderlik mesajı verdiğini; Kemal Kılıçdaroğlu’nun ise adalet, demokrasi ve kapsayıcılığı vurgulayarak toplumsal birlik ve umut mesajları sunduğunu göstermektedir. Bu çalışma, politik pazarlama stratejilerinin seçim süreçlerindeki etkisini anlamaya yönelik bir çerçeve sunarak, gelecekteki çalışmalar için stratejik ve uygulamalı öneriler sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Politik İletişim , Politik Pazarlama , Seçim Mitingleri , Cumhurbaşkanlığı Seçimleri , İçerik Analizi

Kaynakça

• Arı, E., Yılmaz, V. ve Başkan, E. (2015). Seçmen Oy Verme Davranışlarının Betimlenmesi İçin Bir Yapısal Eşitlik. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 7(3), 1-17.
• Aziz, A. (2021). Siyasal İletişim. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Barnhurst, K. G. (2011). The New “Media Affect” and the Crisis of Representation for Political Communication. The International Journal of Press/Politics, 16(4), 573-593.
• Blumler, J. G. (2015). Core Theories of Political Communication: Foundational and Freshly Minted. Communication Theory, 25(4), 426-438.
• Blumler, J. G. ve Kavanagh, D. (1999). The Third Age of Political Communication: Influences and Features. Political Communication, 16(3), 209-230.
• Bowen, G. A. (2009). Document Analysis as a Qualitative Research Method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40.
• Creswell, J. W. ve Clark, V. L. (2017). Designing and Conducting Mixed Methods Research. New York: Sage Publications.
• Çakmak-Kılıçaslan, E. (2008). Siyasal İletişim: İdeoloji ve Medya İlişkisi. İstanbul: Kriter Basım Yayım Dağıtım.
• Çankaya, E. (2018). Siyasal İletişim: Dünyada ve Türkiye'de. Ankara: İmge Kitabevi.
• Çetinkaya, A. (2020). 31 Mart 2019 İstanbul Yerel Seçimlerinin Tekrar Edilmesi Kararının Gazete Manşetlerindeki Sunumu. İnönü Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi (İNİF E-Dergi), 5(2), 93-111.
• Çolakoğlu, E. ve Tan, A. (2018). Siyasal İletişim Araçlarının Oy Verme Davranışı Üzerindeki Etkisi: 2017 Referandumu Üzerine Bir Araştırma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 13(3), 89-102.
• Divanoğlu, S. U. (2008). Seçim Kampanyalarında Siyasal Pazarlama Karması Elemanlarının Yeri ve Önemi. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(2), 105-118.
• Doğan, A. (2017). Türkiye'de Siyasal İletişim ve Siyasal Davranış. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Doğan, A. (2021). Yerel Seçimlerde Siyasal İletişim. Ankara: Nobel Bilimsel Eserler.
• Doğan, A. ve Göker, G. (2017). Mitingler ve Seçmenler Üzerindeki Etkisi: 30 Mart 2014 Yerel Seçimleri Elazığ Seçmeni Örneği. Erciyes İletişim Dergisi, 5(2), 146-162.
• Doğan, A. ve Göker, G. (2021). Siyasal İletişim Araştırmaları. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Ekinci, N. (2014). Siyasal İletişim Çalışmalarında Kapsam ve Yaklaşım Sorunsalı. İletişim ve Diplomasi(4), 5-24.
• Eroğlu, A. H. ve Bayraktar, S. (2010). Siyasal Pazarlama Uygulamalarının Seçmen Tercihleri Üzerindeki Etkileri - İzmir İli Örneği -. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(12), 187-207.
• Festinger, L. (1962). A Theory of Cognitive Dissonance. Stanford: Stanford University Press.
• Foster, S. (2010). Political Communication. Edinburgh: Edinburgh University Press.
• Grix, J. (2010). The Foundations of Research. London: Palgrave Macmillan.
• Güllüpunar, H. (2013). Siyasal Kampanya Mesaj Stratejileri ve Seçmen Algısı: Gümüşhane Araştırması. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(8), 1935- 1952.
• Johnson-Cartee, K. S. ve Copeland, G. (2013). Negative Political Advertising: Coming of Age. New York: Routledge.
• Kahneman, D. (2017). Hızlı ve Yavaş Düşünme. (F. Deniztekn, & O. Ç. Deniztekin, Çev.) İstanbul: Varlık Yayınları.
• Kaid, L. (2008). An Integrated Approach to Communication Theory and Research. New York: Routledge.
• Kalender, A. (2014). Siyasal İletişim. Konya: Tablet Kitabevi.
• Kantar, G. (2017). Türk Siyasetinde Politik Dil Kullanımı: Recep Tayyip Erdoğan'ın 12 Haziran 2011 Genel Seçimleri Miting Konuşmalarının, Söylem Dilinin İçerik Analizi. Van YYÜ İİBF Dergisi, 2(4), 174-206.
• Klinger, U. ve Svensson, J. (2015). The Emergence of Network Media Logic in Political Communication: A Theoretical Approach. New Media & Society, 17(8), 1241-1257.
• Kotler, P. ve Keller, K. L. (2015). Marketing Management: Global Edition. New Jersey: Pearson Education.
• Krippendorff, K. (2019). Content Analysis: An Introduction to Its Methodology. Sage Publications: Thousand Oaks.
• Lees-Marshment, J. (2009). Global Political Marketing. London: New York.
• Lees-Marshment, J. (2011). The Political Marketing Game. New York: Palgrave Macmillan.
• Lees-Marshment, J. (2014). Political Marketing: Principles and Applications. London: Routledge.
• Lilleker, D. G. (2012). Key Concepts in Political Communication. London: Sage Publications.
• Lilleker, D. G. (2012). People, Parties and Parliaments: Election Campaigns, Media and Their Impact. European Journal of Communication, 27(2), 187-194.
• Lilleker, D. G. (2015). Interactivity and Branding: Public Political Communication as a Marketing Tool. Journal of Political Marketing, 14(1-2), 111-128.
• Lilleker, D. G. ve Koc-Michalska, K. (2013). Online Political Communication Strategies: MEPs, E-Representation, and Self-Representation. Journal of Information Technology & Politics, 10(2), 190-207.
• Madsar, S. (2021). Politik İletişim Aracı Olarak Sosyal Medya: 2018 Cumhurbaşkanlığı Seçimlerinde Adayların Twitter Kullanımı Üzerine Bir İnceleme. Mediarts (1), 61-85.
• Marland, A., Giasson, T. ve Lees-Marshment, J. (2012). Political Marketing in Canada. Vancouver: UBC Press.
• McCombs, M. E. ve Shaw, D. L. (1972). The Agenda-Setting Function of Mass Media. The Public Opinion Quarterly, 36(2), 176-187.
• McDonnell, J. ve Taylor, P. J. (2014). Value Creation in Political Exchanges: A Qualitative Study. Journal of Political Marketing, 13(3), 213-232.
• McLeod, D. M., Kosicki, G. M. ve McLeod, J. M. (2008). Media Effects. New York: Routledge.
• McNair, B. (2017). An Introduction to Political Communication. London: Routledge.
• Nagel, F., Maurer, M. ve Reinemann, C. (2012). Is There a Visual Dominance in Political Communication? How Verbal, Visual, and Vocal Communication Shape Viewers' Impressions of Political Candidates. Journal of Communication, 62(5), 833-850.
• Nalçınkaya, Ö. (2023). Siyasal Seçim Kampanyalarında Mesaj Stratejileri: 27. Dönem Milletvekili Genel Seçiminde Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Üzerine Bir İnceleme. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İİBF Dergisi, 25(2), 731-768.
• Negrine, R. ve Papathanassopoulos, S. (2010). The Transformation of Political Communication. New York: Routledge.
• Neuendorf, K. A. (2017). The Content Analysis Guidebook. Thousand Oaks: Sage Publications.
• Nielsen, S. W. (2011). Three Faces of Political Marketing Strategy. Journal of Public Affairs, 12(4), 293-302.
• Nulty, P., Theocharis, Y., Popa, S. A., Parnet, O. ve Benoit, K. (2016). Social Media and Political Communication in the 2014 Elections to the European Parliament. Electoral Studies, 44, 429-444.
• O’Shaughnessy, N. (2001). The Marketing of Political Marketing. European Journal of Marketing, 35(9/10), 1047- 1057.
• O'Cass, A. (2001). Political Marketing: An Investigation Of The Political Marketing Concept and Political Market Orientation in Australian Politics. European Journal of Marketing, 35(9/10), 1003-1025.
• Ormrod, R. P., Henneberg, S. C. ve O'Shaughnessy, N. J. (2013). Political Marketing: Theory and Concepts. Los Angeles: Sage Publications.
• O'Shaughnessy, N. J. ve Henneberg, S. C. (2002). The Idea of Political Marketing. Westport: Praeger Publishers.
• Oyero, O., Oyesomi, K., Adeniyi, S. ve Igbinoba, A. O. (2016). Rally as a Political Public Relations Strategy for Public Acceptance of a Political Party : A Focus on APC Presidential Campaign in Lagos State. IFE PsychologIA : An International Journal, 24(2), 165-172.
• Patton, M. Q. (2015). Qualitative Research & Evaluation Methods: Integrating Theory and Practice. New York: Sage Publications.
• Paul, R. ve Elder, L. (2023). Sokratik Sorgulama Sanatı. İstanbul: Psikonet Yayınları.
• Perloff, R. M. (2021). The Dynamics of Political Communication: Media and Politics in a Digital Age. New York: Routledge.
• Petty, R. E. ve Cacioppo, J. T. (1986). Communication and Persuasion: Central and Peripheral Routes to Attitude Change. New York: Springer.
• Reilly, I. ve Boler, M. (2014). The Rally to Restore Sanity, Prepoliticization, and the Future of Politics. Communication, Culture and Critique, 7(4), 435-452.
• Safiullah, M., Pathak, P., Singh, S. ve Anshul, A. (2017). Social Media as an Upcoming Tool for Political Marketing Effectiveness. Asia Pacific Management Review, 22(1), 10-15.
• Savigny, H. (2011). The Problem of Political Marketing. London: Bloomsbury.
• Schacter, D. L., Gilbert, D. T. ve Wegner, D. M. (2011). Psychology. New York: Worth.
• Sezgin, M. ve Gökçe, S. (2017). Meclis’te Grubu Bulunan Partilerin, 2015 Genel Seçimlerinde, Gazetelerde Çıkan Miting Haberlerinin İçerik Çözümlemesi. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 130-144.
• Sherif, M. ve Hovland, C. I. (1981). Social Judgment: Assimilation and Contrast Effects in Communication and Attitude Change (Yale Studies in Attitude and Communication). Manhattan: Praeger.
• Snyder, J. M. veYousaf, H. (2020). Making Rallies Great Again: The Effects of Presidential Campaign Rallies on Voter Behavior, 2008-2016. National Bureau of Economic Research, 1-45.
• Stieglitz, S. ve Dang-Xuan, L. (2014). Social Media and Political Communication - A Social Media Analytics Framework. Social Network Analysis and Mining, 3(4), 1277-1291.
• Strömbäck, J. (2007). Political Marketing and Professionalized Campaigning. Journal of Political Marketing, 6(2-3), 49-67.
• Szwarcberg, M. (2014). Political Parties and Rallies in Latin America. Party Politics, 20(3), 456-466.
• Şahin, K. (2014). AKP, CHP ve MHP’nin 2007 Genel Seçim Kampanyalarına Yönelik İdeolojik Bir Analiz. International Journal of Human Science, 11(2), 1004-1022.
• Tan, A. (2017). Demokrasi İçin Politik Pazarlama. Ankara: Detay Yayınları.
• Taşmurat, T. (2019). Siyasal İletişim Süreci ve Siyasal Mesaj Stratejileri. NOSYON: Uluslararası Toplum ve Kültür Çalışmaları Dergisi(2), 64-79.
• Tokgöz, O. (2019). Seçimler, Siyasal Reklamlar ve Siyasal İletişim. Ankara: İmge Kitabevi.
• Tokgöz, O. (2020). Siyasal İletişimi Anlamak. Ankara: İmge Kitabevi.
• Tosyalı, H. ve Sütcü, C. S. (2019). Türkiye'de Sosyal Medya Üzerinden Siyasal Propaganda Yapmak: 2018 Cumhurbaşkanı Seçimi Örneği. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 14(51), 61-89.
• Towner, T. L. ve Dulio, D. A. (2013). New Media and Political Marketing in the United States: 2012 and Beyond. London: Routledge.
• TÜİK. (2024). Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, 2023. Ankara: Türkiye İstaitstik Kurumu.
• Ünal, N. ve Mazman, İ. (2020). Partilerin Televizyon ve Sosyal Medya Üzerinden Seçmeni Etkileme Stratejileri. Dicle Üniversitesi İİBF Dergisi, 10(19), 58-78.
• Vesnic-Alujevic, L. (2013). Members of the European Parliament Online: The Use of Social Media in Political Marketing. Brussels: Centre for European Studies.
• Wolfsfeld, G. (2022). Making Sense of Media and Politics: Five Principles in Political Communication. New York: Routledge.
• Yalın, B. ve Çolak, R. (2020). Siyasal İletişimde Yeni Bir Ortam ve İmkân Olarak Sosyal Medya Mitingi: 2019 Yerel Seçimleri Uygulama Örneği. Turkish Studies - Social Sciences, 15(1), 753-766.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2021). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.