Radyolojik Tetkik Bekleyen Hastaların İyonizan Radyasyon ve Radyasyondan Korunma Konusunda Bilgi Düzeyleri: Kesitsel Bir Anket Çalışması

Year 2009, Volume: 10 Issue: 1, 25 - 31, 01.04.2009

Aylin Yucel Emel Karakas Emre Bulbul İlker Kocar Berna Duman Aslihan Onur

Abstract

Keywords

-

Radyolojik Tetkik Bekleyen Hastaların İyonizan Radyasyon ve Radyasyondan Korunma Konusunda Bilgi Düzeyleri: Kesitsel Bir Anket Çalışması

Abstract

Amaç: Radyolojik tetkik için gelen hastaların iyonizan radyasyon ve radyasyondan korunma hakkında bilgi düzeylerini araştırmaktır. Gereç ve Yöntem: Üniversite hastanesinde 224 hastaya kesitsel bir anket uygulandı. Tıp fakültesi öğrencileri tarafından hastalara iyonizan radyasyon, zararlı etkileri ve bu etkilerden korunma hakkında sorular soruldu. Puanlar, 24 bilgi sorusu için toplam 100 üzerinden değerlendirildi. Bulgular: Katılımcıların %32.6 ilkokul mezunuydu. Hastaların çoğu (%91.5) daha önceden radyolojik tetkik yaptırmıştı. Ortalama puan 54.78±20.08 idi. Puanlar açısından kadınlar (55.72±19.44) ve erkekler (53.54±20.93) arasında, ve düşük (54.30±18.45) ve yüksek (55.27±21.71) eğitim düzeyli katılımcılar arasında anlamlı fark saptanmadı (P>0.05). Daha önce BT tetkiki yaptıranlarda puanlar (59.76±18.23), yaptırmayanlardan (51.38±20.66) anlamlı şekilde yüksekti (P=0.002). Radyasyonun kansere neden olduğunu bilenlerin puanı (57.78±19.87) ile bilmeyenlerin (46.56±18.42) arasında anlamlı fark vardı (P=0.001). Bu soruyu bilme oranı eğitim düzeyi ile artma gösteriyordu (P=0.032). Sonuç: Katılımcıların çoğu daha önceden radyolojik tetkik yaptırmış olmalarına rağmen, radyasyondan korunma hakkında yetersiz bilgiye sahipti. Hastaların çoğu ilkokul mezunu olduğundan, ilkokulda radyasyon ve korunma hakkında dersler konulmalıdır. Fakat en önemli rol radyoloji bölümlerine düşmektedir, radyasyondan korunma hakkında bilgilendirme broşürleri hastalar için yararlı olacaktır

Keywords

Radyasyondan korunma, radyolojik sağlık, radyasyonun etkileri

References

• Wrixon AD. New recommendations from the International Commission on Radiological Protection- a review. Phys Med Biol 2008;53:R41-60.
• Ratnapalan S, Bona N, Chandra K, Koren G. Physicians’ perceptions of teratogenic risk associated with radiography and CT during early pregnancy. AJR 2004;182:1107-1109.
• Lawrence TS, Ten Haken RK, Giaccia A. Principles of Radiation Oncology. In: DeVita VT Jr., Lawrence TS, Rosenberg SA, editors. Cancer: Principles and Practice of Oncology. 8th ed. Philadelphia: Lippincott Williams and Wilkins, 2008.
• Quinn AD, Taylor CG, Sabharwal T, Sikdar T. Radiation protection awareness in non-radiologists. Br J Radiol 1997;70:102-106.
• Shiralkar S, Rennie A, Snow M, Galland RB, Lewis MH, Gower-Thomas K. Doctors’ knowledge of radiation exposure: questionnaire study. BMJ 2003;327:371-372.
• Jacob K, Vivian G, Steel JR. X-ray dose training: are we exposed to enough?. Clin Radiol 2004;59:928- 934.
• Lee CI, Haims AH, Monico EP, Brink JA, Forman HP. Diagnostic CT scans: Assessment of patient, physician, and radiologist awareness of radiation dose and possible risks. Radiology 2004;231:393-398.
• Thomas KE, Parnell-Parmley JE, Haidar S, Moineddin R, Charkot E, BenDavid G, et al. Assessment of radiation dose awareness among pediatricians. Pediatr Radiol 2006;36:823-832.
• Arslanoğlu A, Bilgin S, Kubalı Z, Ceyhan MN, İlhan MN, Maral I. Doctors’ and intern doctors’ knowledge about patients’ ionizing radiation exposure doses during common radiological examinations. Diagn Interv Radiol 2007;13:53-55.
• Singh RK, McCoubrie P, Burney K, Miles JA. Teaching medical students about radiation protection- -what do they need to know? Clin Radiol 2008;63:1344-1349.
• Mubeen SM, Abbas Q, Nisar N. Knowledge about ionising and non-ionising radiation among medical students. J Ayub Med Coll Abbottabad 2008;20:118- 121.
• Soye JA, Paterson A. A survey of awareness of radiation dose among health professionals in Northern Ireland. Br J Radiol 2008;81:725-729.
• Fartum AR, Gjertsen JE, Larsen JL. Patients' knowledge of the effects of X-rays.[Abs]. Tidsskr Nor Laegeforen 2000;120:3427-3428.
• Brenner DJ, Sawant SG, Hande MP, Miller RC, Elliston CD, Fu Z ET AL. Routine screening mammography: how important is the radiation-risk side of the benefit-risk equation?. Int J Radiat Biol 2002;78:1065-1067.
• Brenner D, Elliston C, Hall E, Berdon W. Estimated risks of radiation-induced fatal cancer from pediatric CT. AJR 2001;176:289-296.
• Heyes GJ, Mill AJ, Charles MW. Mammography- oncogenecity at low doses. J Radiol Prot 2009;29:A123-132.
• Society of Pediatric Radiology. The ALARA concept in pediatric CT intelligent dose reduction. Multidisciplinary conference organized by the Society of Pediatric Radiology. August 18-19, 2001. Pediatr Radiol 2002;32:242-244.
• Larson DB, Rader SB, Forman HP, Fenton LZ. Informing parents about CT radiation exposure in children: It’s OK to them. AJR 2007;189:271-275.
• Slovis TL, Berdon WE. Perfect is the enemy of the very good. Pediatr Radiol 2002;32:217-218.
• Earnest F, Swensen SJ, Zink FE. Respecting patients autonomy: screening at CT and informed consent. Radiology 2003;226:633-634.