ÇOCUK ACİLE BAŞVURAN ZEHİRLENME VAKALARININ GERİYE DÖNÜK DEĞERLENDİRİLMESİ
Year 2025,
Volume: 26 Issue: 2, 113 - 121, 28.04.2025
Şehadet Akdeniz
,
Kamil Şahin
,
Murat Elevli
Abstract
AMAÇ: Zehirlenme vakalarının kliniği çok çeşitli olmakla beraber çocuklarda çoğunlukla semptom görülmemektedir. Çalışmamızda, çocuk zehirlenme olguları iki yıllık geriye dönük incelenerek, pandemi sürecinin zehirlenmelere etkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
GEREÇ VE YÖNTEM: Çalışmamız 01.03.2019 - 28.02.2021 tarihleri arasında Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Acil Servisi’ne zehirlenme nedeniyle başvuran 0-18 yaş arasındaki hastaların geriye dönük değerlendirilmesiyle gerçekleştirildi. Hastane bilgi yönetim sisteminden hastaların epidemiyolojik ve klinik verileri kaydedildi. Sonuçlar istatistiksel yöntemlerle değerlendirildi.
BULGULAR: Toplam 636 olgunun %53’ü (338) kız, %47’si (298) erkek idi. Zehirlenmelerin %91,9’unun oral alım ile meydana geldiği görüldü. İhmal/kaza nedenli zehirlenmeler erkek çocuklarında daha sık rastlanırken özkıyım nedenli zehirlenmeler kız çocuklarında daha sık görülmekteydi (p=<0,001). Çoklu ilaç ile zehirlenmeler özkıyım nedenli zehirlenmelerde daha sık rastlanmaktaydı (p=<0,001). Zehirlenmeler en sık evde (%90) gerçekleşmekte ve en sık ilaçlar (%59,8) ile olmaktaydı. Tek ilaç ile zehirlenmelerde en sık rastlanan etken parasetemol idi. Olgularımızın %84,1’i şifa ile taburcu oldu, %6’sı servise yatırıldı, %5,8’i sevk edildi ve %4’ü yoğun bakıma yatırıldı. Ölen vaka olmadı.
SONUÇ: Altı yaş altı çocuklardaki kaza ve ihmal nedeniyle olan zehirlenmeler, ailelere eğitim verilerek, daha büyük çocuklarda görülen intihar nedenli zehirlenmeler, eğitim ve psikososyal destek ile önlenebilir.
Ethical Statement
Çalışmamız için, Haseki Hastanesi Klinik Araştırmalar Etik Kurulundan 21.04.2021 tarihinde 08-2021 karar numarası ile onay alınmıştır.
Supporting Institution
yoktur
Thanks
Çalışmamızın yapılmasında hastanemiz çocuk acilinde çalışan doktorlara teşekkür ederiz.
References
-
1. Türkmenoğlu Y, Akşahin Gümüşoğlu B, Sarıtaş Ü, et al. Çocukluk Çağı Zehirlenmelerine Yeniden Bakış. Okmeydanı Tıp Dergisi. 2015;31(2):82-91.
-
2. Peden M, Oyegbite K, Ozanne-Smith J, et al. eds. World Report on Child Injury Prevention. Geneva: World
Health Organization; 2008.
-
3. Uzel N, Neyzi O, Ertuğrul T (eds). Zehirlenmeler. Pediatri ; 3 Baskı, Cilt 2,İstanbul; Nobel Tıp Kitabevleri. 2002;1529-
55.
-
4. Sharif F, Khan RA, Keenan P. Poisoning in a paediatric hospital. Ir J Med Sci. 2003;172(2):78-80.
-
5. Isac R, Gafencu M, Nastasie IA, et al. Accidental poisoning in paediatric patients–latest folow-up. Archives of
Disease in Childhood. 2017;102:178, 375.
-
6. Gummin DD, Mowry JB, Beuhler MC, et al. 2019 Annual Report of the American Association of Poison Control
Centers' National Poison Data System (NPDS): 37th Annual Report. Clin Toxicol (Phila). 2020;58(12):1360-541.
-
7. Ulu K, Hasbal Akkuş C, Ulu ŞE, Erkum İT, Oral Cebeci S. Çocukluk Çağı Zehirlenmelerinin Geriye Dönük
Değerlendirilmesi ve Maliyet Analizi. Çocuk Dergisi. 2019;19(3):138-47.
-
8. Öztoprak Ü, Energin V. Çocuk Acil Servisine Zehirlenme Nedeniyle Başvuran Olguların Değerlendirilmesi.
Journal of Contemporary Medicine. 2020;10(4):585-90.
-
9. Özaslan MM, Temiz F, Acıpayam C, Seringeç Akkeçeci BN, Dalkıran T. Kahramanmaraş Sütçü İmam
Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Acil Servisine Ocak 2013-Haziran 2017 Yılları Arasında Zehirlenme Nedeniyle
Başvuran Hastaların 11. Demografik Olarak İncelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi
Dergisi. 2021;16(2):251-56.
-
10. Dereci S, Tuğba K, Gençer A, Serdaroğlu F, Akçam M. Isparta bölgesindeki çocukluk çağı zehirlenmelerinin
değerlendirilmesi. Dicle Tıp Dergisi. 2015;42(3):319-25.
-
11. Penny, L, Moriarty T. Poisoning in children. Continuing Education in Anaesthesia, Critical Care and Pain.
2009;9(4):109-113.
-
12. Arısoy N, Aji DY. Zehirlenmeler. Onat T (ed). Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları;1. Baskı, Cilt 2, İstanbul; Eksen Yayınları.
1996; 1037-55.
-
13. Aji DY, İlter Ö. Türkiye’de çocuk zehirlenmeleri. Türk Ped Arşivi. 1998;33:154-8.
-
14. Yorulmaz A, Akbulut H, Yahya İ, Aktaş R, Emiroğlu HH, Peru H. Çocuk acil servisine zehirlenme nedeni ile
başvuran olguların geriye dönük olarak değerlendirilmesi. Journal of Pediatric Emergency and Intensive Care
Medicine. 2017;4:96-103.
-
15. Günay A, Uğurlu Z, Ceylan A, Ayten N. 2012-2017 Yılları Arasında Başkent Üniversitesi Ankara Hastanesi Çocuk
Acil Servis'e Başvuran Zehirlenme Olgularının Geriye Dönük Olarak İncelenmesi. Çocuk Acil ve Yoğun Bakım
Dergisi. 2019;6(1):13 - 7.
-
16. Ulusal Zehir Danışma Merkezi 2014-2020 yılları Raporları s: 137-286. Available from;
https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/kurumsal/yayinlarimiz/Raporlar/Uzem/uzem_ raporlari_2014-20.pdf.
-
17. Akgül F, Er A, Çelik FÇ, Çaglar A, Ulusoy E, Yilmaz D, et al. Retrospective analysis of childhood poisoning. Çocuk
Acil ve Yogun Bakım Dergisi, 2016;3(2): 91-6.
-
18. Lin YR, Liu TH, Liu TA, Chang YJ, Chou CC, Wu HP. Pharmaceutical poisoning exposure and outcome analysis
in children admitted to the pediatric emergency department. Pediatrics and Neonatology. 2011;52(1):11-7.
-
19. Aktepe E, Kandil Ş, Göker Z, Sarp K, Topbaş M, Özkorumak E. İntihar girişiminde bulunan çocuk ve ergenlerde
sosyodemografik ve psikiyatrik özelliklerin değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2006;5(6):444 - 54.
-
20. Arat C, Türkmenoğlu Y, Akşahin BG, et al. Assessment of Suicidal Poisoning In Our Pediatric Emergency
Department. Van Medical Journal. 2016;23(1):7-12.
-
21. Bucak İH , Turgut M, Tümgör G, Eynallı A. Çukurova Bölgesinde Üçüncü Basamak Bir Hastanede 2006-2010
Yılları Arasında Çocukluk Çağı İlaç Zehirlenmelerinin Değerlendirilmesi. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi.
2015;9(2):124-30.
-
22. Bronstein AC, Spyker DA, Cantilena LR Jr, et al. 2008 Annual Report of the American Association of Poison
Control Centers' National Poison Data System (NPDS): 26th Annual Report. Clin Toxicol (Phila). 2009;47(10):911-
1084.
-
23. Biçer S, Sezer S, Çetindağ F, et al. Çocuk Acil Kliniği 2005 Yılı Akut Zehirlenme Olgularının Değerlendirilmesi.
Marmara Medival Journal. 2015;20(1):12-20.
-
24. Aygin D, Açıl H. Çocuk acil ünitesine başvuran 0-18 yaş arası zehirlenme olgularının incelenmesi. Şişli Etfal
Eğitim ve Araştıma Hastanesi Tıp Bülteni. 2014;48(1):27-33.
-
25. Gökay SS, Yılmaz HL, Çelik T ve ark. Çocuk Acil Servisimize Getirilen Zehirlenme Olgularının Değerlendirilmesi.
Journal of Pediatric Emergency and Intensive Care Medicine. 2014;1:81-6.
-
26. Lee HL, Lin HJ, Yeh SY, Chi CH, Guo HR. Etiology and outcome of patients presenting for poisoning to the
emergency department in Taiwan: a prospective study. Human and Experimental Toxicology. 2008;27(5):373-
79.
-
27. Sümer V, Güler E, Karanfil R, Dalkıran T, Gürsoy H, Garipardıç M at al. Çocuk acil servisine başvuran
zehirlenme olgularının geriye dönük olarak değerlendirilmesi. Türk Pediatri Arşivi. 2011;46(3):234-40.
-
28. Keka A, Ramosaj A, Toro H, et al. Acute poisoning in children; changes over the years, data of pediatric clinic
department of toxicology. Journal of Acute Disease. 2014;3(1):56-8.
-
29. Güven Baysal Ş, Yıldız FM. Çocukluk çağı zehirlenme olgularının epidemiyolojik ve demografik özelliklerinin
incelenmesi. Ege Tıp Bilimleri Dergisi. 2018;1(2):37-42.
-
30. Genç G, Saraç A, Ertan Ü. Çocuk Hastanesi Acil Servisine Başvuran Olguların Değerlendirilmesi. Nobel
Medicus. 2007;3(1):18-22.
-
31. Binay Ç, Şahin GT, Biçer S, ve ark. Çocuk Acil Ünitesi 2006 Yılı Zehirlenme Vakalarının Değerlendirilmesi. Journal
of Academic Emergency Medicine/Akademik Acil Tip Olgu Sunumlari Dergisi, 2010;9(1):31-40.
-
32. Kendirci HNP, Çolakoğlu EY, Hızlı Ş ve ark. Hastanemiz çocuk acil servisine başvuran zehirlenme olgularının
eğerlendirilmesi. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi, 2011;5(1):29-35.
RETROSPECTIVE EVALUATION OF POISONING CASES ADMITTED TO THE PEDIATRIC EMERGENCY DEPARTMENT
Year 2025,
Volume: 26 Issue: 2, 113 - 121, 28.04.2025
Şehadet Akdeniz
,
Kamil Şahin
,
Murat Elevli
Abstract
OBJECTIVE: Although the clinical presentation of poisoning cases varies widely, children are mostly asymptomatic. In our study, we aimed to retrospectively evaluate the pediatric poisoning cases in a two-year period and to evaluate the effect of the Covid-19 pandemic process on poisonings.
MATERIAL AND METHODS: Our study was conducted by retrospectively evaluating patients aged 0-18 years who were admitted to the Pediatric Emergency Department of the Pediatrics Clinic between 01.03.2019 and 28.02.2021 due to poisoning. Epidemiologic and clinical data of the patients were recorded. The results were evaluated by statistical methods.
RESULTS: Of the total of 636 cases, 53% (338) were female and 47% (298) were male. It was observed that 91.9% of the poisonings occurred by oral ingestion. Poisonings due to negligence/accident were more common in boys, while poisonings due to suicide were more common in girls (p=<0.001). Multi-drug poisonings were more common in suicidal poisonings (p=<0.001). Poisonings occurred most frequently at home (90%) and most frequently with drugs (59.8%). The most common single drug poisoning agent was paracetemol. Of the total 84.1% of our patients were discharged with cure, 6% were hospitalized in the ward, 5.8% were referred and 4% were hospitalized in the intensive care unit, with no case of exitus.
CONCLUSIONS: Prevention of accidental and negligent poisoning in children under six years of age can be achieved by educating families. Suicide-related problems in older children can be prevented through education and psychosocial support.
References
-
1. Türkmenoğlu Y, Akşahin Gümüşoğlu B, Sarıtaş Ü, et al. Çocukluk Çağı Zehirlenmelerine Yeniden Bakış. Okmeydanı Tıp Dergisi. 2015;31(2):82-91.
-
2. Peden M, Oyegbite K, Ozanne-Smith J, et al. eds. World Report on Child Injury Prevention. Geneva: World
Health Organization; 2008.
-
3. Uzel N, Neyzi O, Ertuğrul T (eds). Zehirlenmeler. Pediatri ; 3 Baskı, Cilt 2,İstanbul; Nobel Tıp Kitabevleri. 2002;1529-
55.
-
4. Sharif F, Khan RA, Keenan P. Poisoning in a paediatric hospital. Ir J Med Sci. 2003;172(2):78-80.
-
5. Isac R, Gafencu M, Nastasie IA, et al. Accidental poisoning in paediatric patients–latest folow-up. Archives of
Disease in Childhood. 2017;102:178, 375.
-
6. Gummin DD, Mowry JB, Beuhler MC, et al. 2019 Annual Report of the American Association of Poison Control
Centers' National Poison Data System (NPDS): 37th Annual Report. Clin Toxicol (Phila). 2020;58(12):1360-541.
-
7. Ulu K, Hasbal Akkuş C, Ulu ŞE, Erkum İT, Oral Cebeci S. Çocukluk Çağı Zehirlenmelerinin Geriye Dönük
Değerlendirilmesi ve Maliyet Analizi. Çocuk Dergisi. 2019;19(3):138-47.
-
8. Öztoprak Ü, Energin V. Çocuk Acil Servisine Zehirlenme Nedeniyle Başvuran Olguların Değerlendirilmesi.
Journal of Contemporary Medicine. 2020;10(4):585-90.
-
9. Özaslan MM, Temiz F, Acıpayam C, Seringeç Akkeçeci BN, Dalkıran T. Kahramanmaraş Sütçü İmam
Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Acil Servisine Ocak 2013-Haziran 2017 Yılları Arasında Zehirlenme Nedeniyle
Başvuran Hastaların 11. Demografik Olarak İncelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi
Dergisi. 2021;16(2):251-56.
-
10. Dereci S, Tuğba K, Gençer A, Serdaroğlu F, Akçam M. Isparta bölgesindeki çocukluk çağı zehirlenmelerinin
değerlendirilmesi. Dicle Tıp Dergisi. 2015;42(3):319-25.
-
11. Penny, L, Moriarty T. Poisoning in children. Continuing Education in Anaesthesia, Critical Care and Pain.
2009;9(4):109-113.
-
12. Arısoy N, Aji DY. Zehirlenmeler. Onat T (ed). Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları;1. Baskı, Cilt 2, İstanbul; Eksen Yayınları.
1996; 1037-55.
-
13. Aji DY, İlter Ö. Türkiye’de çocuk zehirlenmeleri. Türk Ped Arşivi. 1998;33:154-8.
-
14. Yorulmaz A, Akbulut H, Yahya İ, Aktaş R, Emiroğlu HH, Peru H. Çocuk acil servisine zehirlenme nedeni ile
başvuran olguların geriye dönük olarak değerlendirilmesi. Journal of Pediatric Emergency and Intensive Care
Medicine. 2017;4:96-103.
-
15. Günay A, Uğurlu Z, Ceylan A, Ayten N. 2012-2017 Yılları Arasında Başkent Üniversitesi Ankara Hastanesi Çocuk
Acil Servis'e Başvuran Zehirlenme Olgularının Geriye Dönük Olarak İncelenmesi. Çocuk Acil ve Yoğun Bakım
Dergisi. 2019;6(1):13 - 7.
-
16. Ulusal Zehir Danışma Merkezi 2014-2020 yılları Raporları s: 137-286. Available from;
https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/kurumsal/yayinlarimiz/Raporlar/Uzem/uzem_ raporlari_2014-20.pdf.
-
17. Akgül F, Er A, Çelik FÇ, Çaglar A, Ulusoy E, Yilmaz D, et al. Retrospective analysis of childhood poisoning. Çocuk
Acil ve Yogun Bakım Dergisi, 2016;3(2): 91-6.
-
18. Lin YR, Liu TH, Liu TA, Chang YJ, Chou CC, Wu HP. Pharmaceutical poisoning exposure and outcome analysis
in children admitted to the pediatric emergency department. Pediatrics and Neonatology. 2011;52(1):11-7.
-
19. Aktepe E, Kandil Ş, Göker Z, Sarp K, Topbaş M, Özkorumak E. İntihar girişiminde bulunan çocuk ve ergenlerde
sosyodemografik ve psikiyatrik özelliklerin değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2006;5(6):444 - 54.
-
20. Arat C, Türkmenoğlu Y, Akşahin BG, et al. Assessment of Suicidal Poisoning In Our Pediatric Emergency
Department. Van Medical Journal. 2016;23(1):7-12.
-
21. Bucak İH , Turgut M, Tümgör G, Eynallı A. Çukurova Bölgesinde Üçüncü Basamak Bir Hastanede 2006-2010
Yılları Arasında Çocukluk Çağı İlaç Zehirlenmelerinin Değerlendirilmesi. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi.
2015;9(2):124-30.
-
22. Bronstein AC, Spyker DA, Cantilena LR Jr, et al. 2008 Annual Report of the American Association of Poison
Control Centers' National Poison Data System (NPDS): 26th Annual Report. Clin Toxicol (Phila). 2009;47(10):911-
1084.
-
23. Biçer S, Sezer S, Çetindağ F, et al. Çocuk Acil Kliniği 2005 Yılı Akut Zehirlenme Olgularının Değerlendirilmesi.
Marmara Medival Journal. 2015;20(1):12-20.
-
24. Aygin D, Açıl H. Çocuk acil ünitesine başvuran 0-18 yaş arası zehirlenme olgularının incelenmesi. Şişli Etfal
Eğitim ve Araştıma Hastanesi Tıp Bülteni. 2014;48(1):27-33.
-
25. Gökay SS, Yılmaz HL, Çelik T ve ark. Çocuk Acil Servisimize Getirilen Zehirlenme Olgularının Değerlendirilmesi.
Journal of Pediatric Emergency and Intensive Care Medicine. 2014;1:81-6.
-
26. Lee HL, Lin HJ, Yeh SY, Chi CH, Guo HR. Etiology and outcome of patients presenting for poisoning to the
emergency department in Taiwan: a prospective study. Human and Experimental Toxicology. 2008;27(5):373-
79.
-
27. Sümer V, Güler E, Karanfil R, Dalkıran T, Gürsoy H, Garipardıç M at al. Çocuk acil servisine başvuran
zehirlenme olgularının geriye dönük olarak değerlendirilmesi. Türk Pediatri Arşivi. 2011;46(3):234-40.
-
28. Keka A, Ramosaj A, Toro H, et al. Acute poisoning in children; changes over the years, data of pediatric clinic
department of toxicology. Journal of Acute Disease. 2014;3(1):56-8.
-
29. Güven Baysal Ş, Yıldız FM. Çocukluk çağı zehirlenme olgularının epidemiyolojik ve demografik özelliklerinin
incelenmesi. Ege Tıp Bilimleri Dergisi. 2018;1(2):37-42.
-
30. Genç G, Saraç A, Ertan Ü. Çocuk Hastanesi Acil Servisine Başvuran Olguların Değerlendirilmesi. Nobel
Medicus. 2007;3(1):18-22.
-
31. Binay Ç, Şahin GT, Biçer S, ve ark. Çocuk Acil Ünitesi 2006 Yılı Zehirlenme Vakalarının Değerlendirilmesi. Journal
of Academic Emergency Medicine/Akademik Acil Tip Olgu Sunumlari Dergisi, 2010;9(1):31-40.
-
32. Kendirci HNP, Çolakoğlu EY, Hızlı Ş ve ark. Hastanemiz çocuk acil servisine başvuran zehirlenme olgularının
eğerlendirilmesi. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi, 2011;5(1):29-35.