Oyunculukta Ses ve Performans Sürecinde Yaşanan Fonksiyonel Ses Problemleri

Year 2025, Volume: 12 Issue: 1, 317 - 326, 30.06.2025

Kenan Özsever , Semih Çelenk

https://doi.org/10.26650/CONS2025-1613865

Abstract

İnsan sesi iletişim, duygusal ifade ve sanatsal performans için kullanılan karmaşık ve çok yönlü bir enstrümandır. Ses, birincil işlevleri farklı olan anatomik sistemlerin ortak bir çıktısıdır. Bu sistemler; Respiratör, Vibratör ve Rezonatör Sistem’dir. Doğada bir güç kaynağının ürettiği enerjinin vibrasyon kazanarak ardışık enerji parçalarına dönüşmesi ve ardından yayılması sonucu oluşmaktadır. Oyunculuk sanatında ses, sahne performansının başat unsurlarından biridir. Oyunculuk performansı ses tekniği yetisi, beden sağlığının sürekliliği ve maksimum ses ile doğrudan ilişkilidir. Bu yüzden oyuncuların ses sağlıklarına yaşamları boyunca özen göstermesi gerekmektedir. Bu bağlamda oyuncuların yaşadığı ses problemleri doğrudan sahne performansına olumsuz yönde etki ederek oyuncunun mesleğini sürdürmesine engel teşkil edebilmektedir. Oyunlukta karşılaşılan başlıca ses problemleri, fonksiyonel ses problemleridir. Fonksiyonel ses problemleri, anatomik veya nörolojik bir neden olmaksızın, ses organlarının yanlış ve aşırı kullanımı sonucu ortaya çıkan ses bozukluklarıdır. Bu araştırma oyunculukta ses kullanımı ve yaşanan fonksiyonel ses problemlerine odaklanmaktadır. Ses problemlerinin tanımlanması, oyuncuların başlıca yaşadığı ses problemlerinin nedenlerinin incelenmesi ve bu problemleri gidermeye yönelik stratejilerinin ele alınacağı bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden dokümanmetin analizi kullanılarak elde edilen veriler tartışmaya açılacak ve incelenecektir.

Keywords

Oyunculuk , ses , ses problemleri , fonksiyonel ses problemleri

Voice in Acting and Functional Voice Problems in the Performance Process

Abstract

The human voice is a complex and versatile instrument used for communication, emotional expression and artistic performance. The voice is a common output of anatomical systems with different primary functions. These systems are the respiratory, vibratory and resonant systems. In nature, it is the result of the energy produced by an energy source, which gains vibration, transforms into successive energy parts and then spreads out. Acting performance is directly related to vocal technique ability, continuity of body health and maximum voice. Therefore, actors should pay attention to their vocal health throughout their lives. In this context, voice problems experienced by actors can have a direct negative impact on stage performance and prevent the actor from continuing in the profession. The most common voice problems in actors are functional voice problems. Functional voice problems are voice disorders that occur as a result of improper and excessive use of the vocal organs without an anatomical or neurological cause. This research focuses on voice use and functional voice problems in acting. This study discusses and analyses the data obtained using document text analysis, one of the qualitative research methods, by defining voice problems, examining the causes of the main voice problems experienced by actors and strategies for overcoming these problems.

Keywords

Acting , voice , voice problems , functional voice problems

References

• American Speech Language Hearing Association. American Speech-Language-Hearing Association. (2024, Şubat 01) Tarihinde Https:// Www.Asha.Org/ Adresinden Alındı. google scholar
• Kabaağaç, S., & Alova, E. (1995). Latince Türkçe sözlük. SosYal YaYınlar. google scholar
• Alexander, F. M. (1946). The use of the self. London: Chaterson Limited. google scholar
• Aristoteles. (1995). Retorik. Yapı Kredi YaYınları. google scholar
• Arnold, R., & GodfreY E., L. (1967). Voice- speech - language: Clinical communicology its physiology and pAthology. California: Wadsworth Publishing CompanY İnch. google scholar
• Aronson, A. E., & Bless, D. M. (2009). Clinical voice disorders. Thieme Medical Publishers. google scholar
• BerrY, C. (1973). Voice and the actor. Macmillan Publishing. google scholar
• Boone, D. (1997). Is your voice telling on you? How to find and use your natural voice. Singular Publishe Rgroup Inc. google scholar
• Chapman, J. L. (2017). Singing and teaching singing. Plural Publishing. google scholar
• Denizoğlu, İ. (2020). Klinik vokoloji. Doctorvox Sağlık Hizmetleri ve Medikal Sistemler Ltd. Şti. google scholar
• Ferrari, E. P., & At.Al. (2023). Risk of dYsphonia and voice qualitY in performing arts students. Sociedade Brasileira De Fonoaudiologia. Doi: 10.1590/2317-1782/20232022036en google scholar
• Fısher, J., & KaYes, G. (2016). This is a Voice. Wellcome Collection. google scholar
• Fotios, K., & Charalampos, P. A. (2014). The sound effect of ancient Greek theatrical masks. International Computer Music Association, 1444-1451. google scholar
• Gerçeker, M., Yorulmaz, İ., & Ural, A. (2000, 8 1). Ses ve konuşma. K.B.B. ve Baş Boyun Cerrahisi Dergisi, 71-78. google scholar
• Grotowski, J. (2002). Towards a poor theatre. Routledge. google scholar
• Gürzap, C. (2009). Söz söyleme ve diksiyon. Remzi Kitabevi. google scholar
• Kızıldeli, N. (2008). Programlı bir ses eğitimine bağlı olarak solunum mekanizmasının sesin algısal, görsel, akustik ve aerodinamik özellikleri üzerine etkileri. [Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Bölümü, Müzik Eğitimi Bilim Dalı]. google scholar
• Koufman, J. A., & Blalock, P. (1982). Classification and approach to patients with functional voice disorders. Ann Otol Rhinol Laryngol, 372-377. Doi: 10.1177/000348948209100409 google scholar
• Lessac, A. (1997). The use and training of the human voice. Mcgraw-Hill Higher Education. google scholar
• LeYns., C., & At.Al. (2022). Vocal qualitY after a performance in actors compared to dancers. Journal of Voice, 141-159. Doi: 10.1016/J.Jvoice.2020.04.023 google scholar
• Liberman, D. E. (2015). insan vücudunun öyKüsü - sağlık, hastalık ve evrim, (R. Bilgin, Çev.) İstanbul: SaY YaYinları. google scholar
• Linklater, K. (2006). Freeing the natural voice: imagery and art in the practice of voice and language. Drama Publishers. google scholar
• Mellian, K. (2015). Breath, impulse, and the authentic voice: an actor’s journeY through fitzmaurice voicework. The Faculties of The Departments of Music, Theatre and Dance California State UniversitY. google scholar
• Mishra, S.; At Al. (2000). 24 hours prior to curtain. Journal of Voice: Official Journal of the Voice Foundation. Doi: 10.1016/ S0892-1997(00)80098-3 google scholar
• Munro, M., & Larson, M. (1996, 11). The influence of bodY integration on voice production. Journal of Singing - The Official Journal of the National Association of Teachers of Singing, 17-24. google scholar
• Ömür, M. (2001). Sesin peşinde, Pan YaYincilik. google scholar
• ÖzmenaY, P. T. (2018). Alexander Tekniği'nin temel uYgulama ilkeleri ve çalişma Yöntemleri. Akademik Müzik Araştırmaları Dergisi, 65-81. google scholar
• Rodenburg, P. (1992). The right to speak working with the voice, Methuen Drama. google scholar
• Sataloff, R. T. (2017). Treatment of voice disorders, Plural Puplishing. google scholar
• Taşer, S. (1992). Konuşma eğitimi, İleri Kitabevi YaYinlari. google scholar
• Turner, J. C. (2007). Voice and speech in the theatre, A & C Black Publishers Limited. google scholar
• UğurtaY, Ö. (2006). Ses kısıklığı yakınması olan hastalarda tedavinin etkinliğinin değerlendirilmesi. [Yüksek Lisans Tezi, Dokuz EYlül Üniversitesi Sağlik Bilimleri Enstitüsü]. google scholar
• Vasconcelos, D., Gomes, A. O. C., & Araûjo, C. M. T. (2019). Vocal fold polYps: literatüre review. International Archives of OtorhinolarYn-gologY, 23 (i), 116-124. https://doi.org/l0.1055/s-0038-1675391 google scholar