Exploring the Debate on the Use of Pure Turkish through the Türkçe Journal

Year 2023, Issue: 10, 799 - 806, 25.03.2023

Hatice Çarlı , Bahanur Garan Gökşen

https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1246980

Abstract

Magazines are not only a means of communication for discussing social, political, and economic issues but also literary products with a cultural value that bring together the writer-reader and work triad. In Turkish literature, magazines have played a significant role in the development of new thought and art movements, as well as the introduction of young artists. In addition, because they contain articles from many fields such as sociology, natural sciences, art, history, and philosophy, magazines are also important for informing and raising awareness in society.
On July 12, 1932, the idea of removing words from foreign languages and using only pure Turkish words was reintroduced with the 1960 Constitution, following the Language Revolution that took place under the leadership of Mustafa Kemal Atatürk. Therefore, in the 1960s, language-related articles had a significant place on the pages of culture and art magazines. The Türkçe magazine holds a privileged place among the magazines of this period as it focuses on these debates.
The Türkçe magazine, which published 43 issues from January 1960 to July 1964, stands out in language debates with its issues that prioritize the writings of authors who support the Language Revolution. This study will examine the Türkçe magazine, which monitored the pulse of Turkish literature in the 1960s and opened its pages to both renowned authors and young artists, and evaluate the language debates that developed around the Language Revolution through the Türkçe magazine.

Keywords

Türkçe magazine, Turkish literature, poetry, article, criticism.

Öz Türkçe Tartışmalarına Türkçe Dergisi Üzerinden Bakmak

Abstract

Dergiler; sosyal, siyasal ve ekonomik meselelerin tartışıldığı bir iletişim aracı olmasının yanı sıra yazar-okur ve eser üçlüsünü bir araya getirdiği için kültürel değer taşıyan edebî ürünlerdir. Türk edebiyatında da yeni düşünce ve sanat hareketlerinin gelişmesinde, genç sanatçıların tanıtılmasında dergilerin rolü büyüktür. Ayrıca edebiyat dışında sosyoloji, fen bilimleri, sanat, tarih, felsefe gibi pek çok alandan yazılar içermesi sebebiyle dergilerin toplumu bilgilendirme ve bilinçlendirme açısından da önemi vardır.
12 Temmuz 1932’de Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde gerçekleşen Dil Devrimi ile yabancı dillerden gelen sözcüklerin Türkçeden atılması ve bunların yerine sadece öz Türkçe sözcüklerin kullanılması düşüncesi 1960 Anayasası ile yeniden gündeme gelmiş, dolayısıyla 1960’larda kültür ve sanat dergilerinin sayfalarında dile yönelik yazılar geniş bir şekilde yer almıştır. Türkçe dergisi de bu dönemin dergileri arasında söz konusu tartışmalara odaklanması nedeniyle ayrıcalıklı bir yere sahiptir.
Ocak 1960’tan Temmuz 1964’e kadar 43 sayı çıkan Türkçe dergisi, Dil Devrimi’ni savunan yazarların yazılarına ağırlık veren sayılarıyla dil tartışmalarında öne çıkar. Bu çalışmada 1960’lı yıllarda Türk edebiyatının nabzını tutarak dönemin tanınmış yazarlarına ve genç sanatçılarına sayfalarını açan Türkçe dergisi ele alınacak, Dil Devrimi ekseninde gelişen dil tartışmaları Türkçe dergisi üzerinden değerlendirilecektir.

Keywords

Türkçe dergisi, Türk edebiyatı, şiir, makale, eleştiri.

References

• Aykut, A. (1964). Uygur Sözlüğünden Seçmeler. Türkçe, 40, 8.
• Dağlarca, F. H. (1960). Yeni Anayasa Karşısında. Türkçe, 16, 1.
• Dağlarca, F. H. (1962). Mansuroğlu’ya Ağıt. Türkçe, 32, 3.
• Engin, A. (1962a). Yaymaçlarımız (Radyo) Üzerine Bir Eleştirme. Türkçe, 26, 1.
• Engin, A. (1962b). Öz Türkçe Sözcükler. Türkçe, 33, 2.
• Engin, A. (1962c). Eğitim Kuramımıza Toplu Bir Bakış II. Türkçe, 34, 2.
• Gevgilili, A. (1996). Basın/Türkiye Basını. Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi (C. 1, s. 202-227). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Günyol, V. (1986). Sanat ve Edebiyat Dergileri. İstanbul: Alan Yayıncılık.
• Hızlan, D. (1962). Çeviride Özleşme. Türkçe, 29, 4.
• İmzasız (1960). Manşet, Türkçe, 5, 1.
• Konur, E. (1961). Bir Çöküntüye Doğru. Türkçe, 24, 2.
• Kutluk, İ. (1961). Türkçeye Karşı. Türkçe, 20, 3.
• Özek, Ç. (1962). Soruşturma. Türkçe, 28, 4.
• Sungurbey, İ. (1960). Töre (Hukuk) Dili de Türkçeleştirilmelidir. Türkçe, 1, 2.
• Timuroğlu, V. (1963). Öz Türkçe Sözcükler. Türkçe, 36, 2.
• Yavuz, H. (1960). Dil Toplumun Dili. Türkçe, 1, 8.