Polysemy in Booklet Texts Used in Listening Education in Teaching Turkish to Foreigners: Yedi İklim B1-B2

Year 2023, Issue: 11, 837 - 859, 30.06.2023

Muammer Şehitoğlu

https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1301992

Abstract

In the study, it is aimed to determine the noun transfers at the polysemy level in the texts in the B1-B2 level listening booklets prepared for teaching Turkish to foreigners and to contribute to the classification of their usage. In addition, the qualities of the noun transfer elements in the texts of the booklet were evaluated and interpreted in the context of the communication of the texts. As a method, document analysis technique based on qualitative research design was used. The texts in the listening booklets at the B1-B2 level were scanned. The examples determined by scanning in the texts have been brought together on the basis of classification in the form of concepts within the framework of the theoretical basis of the study in terms of name transfer elements showing the polysemy qualities. In the study, the classification of the concepts determined in the theoretical framework with content analysis was handled on the basis of the questions of the study problem and qualitative data were interpreted in this direction. In this context, noun transfers, which are determined as polysemy qualities, were determined as predicate elements, and they were interpreted and evaluated together with the sentence contexts in the text fragments.In line with the findings, it was observed that the frequency of noun transfers as a predicative element is intense in 53 texts in the listening booklets belonging to both levels. The frequency of such noun transfers in listening booklet texts at B1 level is higher than at B2 level. The frequency of such noun transfers in listening booklet texts at B1 level is higher than at B2 level. Only 4 of the 26 texts at B1 level did not include predicative noun transfer. On the other hand, 8 out of 27 texts at B2 level did not include a predicative noun transfer element. The predicate noun transfer elements were used extensively in the concepts of death, road and life at both levels. At B1 level, the frequency of passing the noun transference elements expressing the concept of mind is high. At the B2 level, the concept fields of experience and death are expressed with an equal number of noun transfer items.In addition, it has been seen that the predicative noun transfers in the listening texts of both levels gain communicative meaning in the part / whole relationship.

Keywords

Listening skill, polysemy, teaching Turkish to foreigners.

Yabancılara Türkçe Öğretiminde Dinleme Eğitiminde Kullanılan Kitapçık Metinlerinde Çok Anlamlılık: Yedi İklim B1-B2

Abstract

Çalışmada, yabancılara Türkçe öğretimi için hazırlanmış olan B1-B2 düzeyindeki dinleme kitapçıklarında yer alan metinlerdeki çok anlamlılık düzeyinde ad aktarımlarının tespitinin yapılması ve onların kullanımlarıyla ilgili sınıflandırmalarına katkı sunulması amaçlanmıştır. Ayrıca, kitapçık metinlerindeki ad aktarım ögelerinin nitelikleri cümle bağlamında değerlendirilip yorumlanmıştır. Yöntem olarak, nitel araştırma desenine dayanan doküman incelemesi tekniği kullanılmıştır. B1-B2 düzeyindeki dinleme kitapçıklarında yer alan metinler taranmıştır. Metinlerde taranarak belirlenen örnekler, çok anlamlılık niteliğini gösteren ad aktarım ögeleri bakımından çalışmanın kuramsal temeli çerçevesinde kavramlar biçiminde sınıflandırma temel alınarak bir araya getirilmiştir. Çalışmada, içerik analiziyle kuramsal çerçevede belirlenmiş kavramların sınıflandırılması çalışma probleminin soruları da temel alınarak ele alınmış ve bu doğrultuda nitel veriler yorumlanmıştır. Bu bağlamda, çok anlamlılık niteliği olarak belirlenen ad aktarımları yüklemcil ögeler olarak tespit edilerek, metin parçalarındaki yer aldığı cümle bağlamları ile birlikte anlamlandırılmış ve değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgular doğrultusunda, her iki düzeye ait dinleme kitapçıklarındaki 53 metinde yüklemcil öge olarak ad aktarımlarının geçiş sıklığının yoğun olduğu görülmüştür. B1 düzeyi dinleme kitapçığı metinlerinde bu türden ad aktarımlarının geçiş sıklığı, B2 düzeyine göre yüksektir. B1 düzeyindeki 26 metinden sadece 4’ünde yüklemcil ad aktarımı yer almamıştır. Buna karşın, B2 düzeyindeki 27 metinden 8’inde yüklemcil ad aktarım ögesi yer almamıştır. Yüklemcil ad aktarım ögeleri her iki düzeyde de ölüm, yol ve hayat kavram alanlarında yoğun kullanılmıştır. B1 düzeyinde, akıl kavram alanını ifade eden ad aktarım ögelerinin geçiş sıklığı yüksektir. B2 düzeyinde ise, deneyim ve ölüm kavram alanları eşit sayıda ad aktarım ögesiyle ifade edilmiştir. Ayrıca, her iki düzeye ait dinleme metinlerinde yüklemcil ad aktarımlarının parça / bütün ilişkisi içinde iletişimsel anlam değeri kazandıkları görülmüştür.

Keywords

Dinleme becerisi, çok anlamlılık, yabancılara Türkçe öğretimi.

References

• Aksan, D. (2006). Anlambilim, Anlambilim Konuları ve Türkçenin Anlambilimi. (4.Basım), Ankara: Engin Yayınevi.
• Atalay, D. T. (2019). Dinleme Becerisinin Temel Kavramları. (Ed. Alyılmaz, S. & Karahan, Ü. B). Dinleme Eğitimi, içinde (ss. 55-65), Erzurum: Fenomen Yayıncılık.
• Ayre, C. & Scally A. J. (2014), Critical Values for Lawshe’s Content Validity Ratio: Revisiting the Original Methods of Calculation. Measurement and Evaluation in Counseling and Development, 47 (1), 79–86.
• Bowen, G. A. (2009). Document Analysis as a Qualitative Research Method. Qualitative Research Journal, 9 (2), 27-40.
• Council of Europe (2020). Common Europen Framework of Reference for Languages: learning, teaching, assessment-Companion Volume, Council of Europe Publishing, Strasbourg, www.coe.int/lang-cefr. Demir, A. & Açık, F. (2011). Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretilmesinde Kültürlerarası Yaklaşım ve Seçilecek Metinlerde Bulunması Gereken Özellikler. TÜBAR-XXX, 51-72.
• Demirel, Ö. (2002). Türkçe Öğretimi. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Er, O. (2019). Dinleme Kaygısı. (Ed. Alyılmaz, S. & Karahan, Ü. B). Dinleme Eğitimi, içinde (ss.55-65), Erzurum: Fenomen Yayıncılık.
• Ergin, A., & Birol, C. (2000). Eğitimde İletişim. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Guiraud, P. (1999). Anlambilim. (Çev. Vardar, B., La semantique). İstanbul: Multilingual.
• Günay, D. (2007). Sözcükbilime Giriş. İstanbul. Multilingual.
• Güneş, F. (2007). Türkçe Öğretimi ve Zihinsel Yapılandırma. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Kayatürk N. & Tiryaki, N. E. (2017). Yabancılara Türkçe Öğretimi Kitaplarındaki Dinleme Metinlerinin Örtülü Anlam Açısından Değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(39), 300-319.
• Korkmaz, B. C. (2018). Yabancı Dil Olarak Türkçenin Öğretiminde Kullanılan Dinleme Metinlerinin İncelenmesi ve Değerlendirilmesi. Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi.
• Lawshe, Charles H. (1975), A Quantitative Approach To Content Validity. Personnel Psychology, 28, 563-575.
• Lyons, J. (1983). Kuramsal Dilbilime Giriş. Ankara: TDK Yayınları.
• Mert, E. L. (2011). 8.Sınıf Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinlerin Metinsellik Ölçülerine Uygunlukları. Ankara Üniversitesi Dil Dergisi, 153, 7-23.
• Özbay, M. (2009). Dinleme Eğitimi. Ankara: Öncü Kitap.
• Panther, K., & Thornburg, L. (1999). The potantiality for actuality metonymy in English and Hungarian. (Ed. Panther, K. & Radden G). Metonymy in Language and Rhought, içinde (ss. 333-357), Amsterdam, Philadelphia: John Benjamins.
• Türkçe Sözlük (2011). (11.Baskı), Ankara: TDK Yayınları.
• Ullmann, S. (1972). Semantics an İntroduction to the Science of Meaning. Great Britain: Oxford Basil Blackwell. Uzun, L. G. (1988). Dil Bilimi Açısından Deyim Kavramı ve Türkiye Türkçesindeki Örneklerin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi.
• Veneziano, L. & Hooper, J. (1997), A Method for Quantifying Content Validity of Health-Related Questionnaires. American Journal of Health Behavior, 21 (1), 67-70.
• Yaylagül, Ö. (2005). Divân ü Lügâti’t Türk’teki Ada Aktarmalı (Metonymic) Yapılar. Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, 3(1), 77-88.
• Yedi İklim Türkçe Ders Kitabı ve Dinleme Becerisi Kitapçıkları, Türkçe Öğretim Seti. Yunus Emre Enstitüsü (2018).
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin.
• Yurdugül, H. (2005). Ölçek Geliştirme Çalışmalarında Kapsam Geçerliği İçin Kapsam Geçerlik İndekslerinin Kullanılması. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildirileri I, 771-774.
• Yurdugül, H. & Bayrak, F. (2012). Ölçek Geliştirme Çalışmalarında Kapsam Geçerlik Ölçüleri: Kapsam Geçerlik İndeksi ve Kappa İstatistiğinin Karşılaştırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 264-271