8. Sınıf Öğrencilerinin Eleştirel Dinleme Becerilerinin İncelenmesi

Year 2023, Issue: 12, 1136 - 1145, 26.09.2023

Nazire Firdevs Bayar , M. Onur Kan

https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1337318

Abstract

Bu araştırmanın amacı, 8. sınıf öğrencilerinin eleştirel dinleme becerilerini incelemektir. Betimsel tarama modelinde tasarlanan araştırmanın çalışma grubunu Hatay Antakya’da 2020-2021 eğitim-öğretim yılında öğrenimine devam eden 101 8. sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmaya 51 kız, 50 erkek öğrenci katılmıştır. Çalışma grubundaki öğrenciler uygun örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. Verilerin toplanmasında araştırmacılar tarafından geliştirilen Kişisel Bilgi Formu ve Eleştirel Dinleme Becerisi Ölçme Aracı kullanılmıştır. Elde edilen veriler tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve ilişkisiz örneklem t testi ile çözümlenmiştir.
Çalışma sonucunda araştırmaya katılan öğrencilerin eleştirel dinleme becerisi ile annenin öğrenim durumu arasında –annesi üniversite mezunu olan öğrenciler lehine- anlamlı farklılık bulunmuştur. Ayrıca, öğrencilerin eleştirel dinleme becerisi ile yıllık okunan kitap sayısı arasında -15 kitaptan fazla okuyanlar lehine-, Türkçe dersi notu -notu 5 olanların lehine- ve bilgisayar, tablet, TV karşısında geçirilen süre -gün içinde 1-2 saat vakit geçirenlerin lehine- arasında anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. Bununla birlikte, eleştirel dinleme becerisi ile cinsiyet ve babanın öğrenim durumu arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır.

Keywords

Türkçe dersi, dinleme, eleştirel dinleme.

Examining Critical Listening Skills of the 8th Grade Students

Abstract

The purpose of this research is to examine the 8th grade students’ critical listening skills. The study group of the research designed in the descriptive survey model consists of 101 8th grade students studying in Hatay Antakya in the 2020-2021 academic year. The students in the study group, 51 female and 50 male students were determined by convenient sampling method. Personal Information Form and Critical Listening Skills Assessment Tool developed by the researchers were used to collect data in the study. One-way analysis of variance (ANOVA) and independent sample t-test were employed to analyze the data.
As a result of the study, a significant difference was found between the critical listening skills of the students participating in the research and the educational status of their mothers -in favor of the students whose mothers were university graduates. In addition, significant difference was observed between students’ critical listening skills and the number of books read annually - in favor of those who read more than 15 books -, Turkish course grade - in favor of those with a grade of 5 - and the time spent in front of computers, tablets, TV - in favor of those who spend 1-2 hours a day. However, no significant difference was found between their critical listening skills, and gender and educational status of their fathers.

Keywords

Turkish course, listening, critical listening.

References

• Aktaş, Ş. ve Gündüz, O. (2004). Yazılı ve Sözlü Anlatım Kompozisyon Sanat. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Akyol, H. (2014). Türkçe Öğretim Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Altunkaya, H. (2018). Dinleme Türleri. Akçay. A. (Ed.). Dinleme/İzleme Eğitimi içinde. (s.77-115). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Arı, G. (2010). Yeni Öğretim Programlarına Göre Kuramdan Uygulamaya Türkçe Öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Ateş, M. (2018). Ortaokul Öğrencilerinin Dinleme Kaygılarının İncelenmesi. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum Eğitim Bilimleri ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(19), 139-154.
• Azizoğlu, N. İ. (2020). Ortaokul Öğrencilerinin Eleştirel Dinleme Becerilerinin Geliştirilmesi. Yüksek lisans tezi. Sakarya: Sakarya Üniversitesi.
• Bagheri, M. ve Karami, S. (2014). The Effect of Explicit Teaching of Listening Strategies and Gender On Efl Learners’ Ielts Performance. Journal of Language Teaching & Research, 5(6). 1387-1392.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel F. (2019). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Can, A. (2019). SPSS ile Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi. Ankara: Pegem Akademi.
• Corder, K., Atkin, A. J., Bamber, D. J., Brage, S., Dunn, V. J., Ekelund, U., vd. (2015). Revising On the Run Or Studying On the Sofa: Prospective Associations Between Physical Activity, Sedentary Behaviour, and Exam Results In British Adolescents. International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity, 12(1), 1–8.
• Creswell, J. W. (2003). Research Design: Qualitative, Quantitative and Mixed Methods Approaches. California: Sage Publications.
• Çarkıt, C. (2018). Ortaokul Türkçe Derslerinde Dinleme Becerisinin Değerlendirilme Sürecine Yönelik Öğretmen Görüşleri. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 5(27), 2782-2793.
• Doğan, Y. (2019). Dinleme Eğitimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Duker, S. (1962). Basics in Critical Listening. The English Journal, 51(8), 565-567.
• Erdem, A. ve Erdem, M. (2014). “Dinle İzle Anlat” Dinleme ve Konuşma Yeterlikleri Ölçeğinin Geliştirilmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(4), 415-432.
• Ferrari-Bridgers, F., Vogel, R. ve Lynch, B. (2017). Fostering and Assessing Critical Listening Skills In the Speech Course. International Journal of Listening, 1(31), 19-32.
• Gerez Taşgın, F. (2019). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Dinleme ve Okuma Öz Yeterlikleri ile Öğrenme Stillerinin İncelenmesi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(5), 209–222.
• Güneş, F. (2007). Türkçe Öğretimi. Ankara: Engin Yayınevi.
• Hall, W., Davis, N., Bolen, L. ve Chia, R. (1999). Gender and Racial Differences In Mathematical Performance. The Journal of Social Psychology, 139(6), 677-689.
• Jiang, D., Kalyuga, S. ve Sweller, J. (2018). The Curious Case of Improving Foreign Language Listening Skills By Reading Rather Than Listening: An Expertise Reversal Effect. Educational Psychology Review, 30, 1139–1165.
• Karasar, N. (2006). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Kaya, M. F. (2014). Dinleme Türleri Ölçeğinin Türk Kültürüne Uyarlanması, Dil Geçerliği ve Faktör Yapısının Belirlenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(3), 321- 340.
• Keçik, İ. ve Uzun, L. (2004). Türkçe Sözlü ve Yazılı Anlatım. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Kemiksiz, Ö. (2015). Türkçe Öğretiminde Eleştirel Dinleme. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (2), 299-316.
• Kline, A. J. (1996). Listening Effectively. Alabama: Air University Press.
• Lundsteen, S. W. (1979). Listening: Its Impact at All Levels On Reading and the Other Language Arts. Urbana: National Council of Teachers of English.
• Maden, S. ve Durukan, E. (2011). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Dinleme Stillerinin Çeşitli Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(4), 101- 112.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2006). Türkçe Dersi Öğretim Programı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2015). Türkçe Dersi Öğretim Programı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2018). Türkçe Dersi Öğretim Programı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2019). Türkçe Dersi Öğretim Programı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Purdy, M., ve Borisoff, D. (Ed.) (1997). Listening in Everyday Life: A Personal and Professional Approach. University Press of America.
• Trace, J. (2013). Designing A Task Based Critical Listening Construct For Listening Assessment. Second Language Studies, 32(1), 59-111.
• Uçgun, D. (2016). Ortaokul Öğrencilerinin Okuma ve Dinleme Kaygıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(4), 1958-1970.
• Ünalan, Ş. (2006). Türkçe Öğretimi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Yalçın, A. (2002). Türkçe Öğretim Yöntemleri: Yeni Yaklaşımlar. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Yıldız, N. (2015). Dinleme Stratejileri Öğretiminin Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Dinlediğini Anlama Becerilerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.