A Reading Attempt on Tradition and Folklore Over the Fairy Tales Produced by Chatgpt

Year 2023, Issue: Özel Sayı 1 (Cumhuriyetin 100. Yılına), 524 - 536, 27.10.2023

Hüseyin Aksoy

https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1361382

Cited By: 2

Abstract

This article discusses the ChatGPT artificial intelligence program and today's artificial intelligence technologies through the fairy tale genre, around the concept of "tradition". For this purpose, the existing definitions about tradition, the basic features that reveal the tradition and the working principles of artificial intelligence robots were compared. To support our study, the artificial intelligence robot in question was asked to give various instructions and create fairy tales. Later, the traditionality of these tales was questioned. In this inquiry, evaluations were made especially in terms of the narrative environment (narrator, listener) and function that reveal a folklore product. As a result of these evaluations, the issue of whether artificial intelligence engines, which are widely discussed in the academic community, are the new transmitters of the tradition, has been opened to discussion. As a result, it has been determined that the process that creates tradition and folklore products does not exist in artificial intelligence engines - at least for now - and artificial intelligence engines are currently only text producers. The unique aspect of the study is that it reaches a consistent conclusion that artificial intelligence engines do not have any function in the context of updating tradition, or at least that artificial intelligence engines cannot be tradition carriers.

Keywords

Artificial Intelligence, ChatGPT, tradition, fairytale.

Folklor ve Gelenek Kavramlarına “ChatGPT”nin Yazdığı Masallar Üzerinden Bakmak

Abstract

Bu makale, gelenek kavramı etrafında ChatGPT yapay zekâ programı ve günümüz yapay zekâ teknolojilerini masal türü üzerinden tartışmaya açmaktadır. Bunun için gelenek hakkında yapılmış mevcut tanımlamalar ve geleneği ortaya çıkaran temel özellikler ile yapay zekâ robotlarının çalışma prensipleri karşılaştırılmıştır. Çalışmamızı desteklemek için söz konusu yapay zekâ robotuna çeşitli direktifler verilerek masallar oluşturulmuş ve bu masalların gelenekselliği sorgulanmıştır. Bu sorgulamada özellikle bir halk bilgisi ürününü ortaya çıkaran anlatı ortamı (anlatıcı, dinleyici), işlev açısından değerlendirmelerde bulunulmuş ve akademik camiada çokça tartışılan yapay zekâ motorlarının geleneğin yeni aktarıcısı olup olmadığı hususu tartışmaya açılmıştır. Bu tartışmalar neticesinde, aslında geleneği ve halk bilgisi ürünlerini yaratan sürecin yapay zekâ motorlarında -en azından şimdilik- bulunmadığı tespit edilmiş ve yapay zekâ motorlarının şu an için yalnızca birer metin üreticisi oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmanın özgün yanı, geleneğin güncellenmesi bağlamında yapay zekâ motorlarının herhangi bir işlevinin olmadığı ya da en azından yapay zekâ motorlarının gelenek taşıyıcısı olamayacağı noktasında kendi içinde tutarlı bir sonuca ulaşmasıdır.

Keywords

Yapay zekâ, ChatGPT, gelenek, masal.

References

• Arslan, M. (2010). Denizli Yöresinde Masal Anlatma Geleneği. Milli Folklor, 86, 50-57.
• Aykaç, O. (2021). Televizyonda Sözlü Kültürün Yeniden-Üretimi: ‘Hangimiz Sevmedik’ Dizisindeki İcat Edilmiş Atasözleri. Milli Folklor, 132, 150-165.
• Başgöz, İ. (1988). Masalın Anlatıcısı. Masal Araştırmaları Folktale Studies I. (Haz.: Nuri Taner). İstanbul: Art San.
• Bilge Savcı, E. (2023). Evaluation of Texts Produced by Artificial Intelligence in Terms of Folklore. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, 16(41), 1-14.
• Boratav, P. N. (2000). Tekerleme (Türk Halk Masalının Tipolojik ve Stilistlik İncelemesine Katkı). (Çev. İsmail Yerguz), İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı.
• Bowler, G. M. (2018). Netrografi: Sanal Kültürleri ve Toplulukları İncelemek İçin Tasarlanmış Bir Yöntem. (çev. İlayda Tekirdağlı Korkmaz-Zeynep Safiye Baki Nalcıoğlu). İnternet Folkloru: Netlore ve Netnografi. (haz. M. Öcal Oğuz vd.). Ankara: Geleneksel Yayınları.
• Bronner, S. J. (2018). Halk Biliminin Dijitalleştirilmesi ve Sanallaştırılması. (çev. Şafak Yılmaz-Zehra Bayır). İnternet Folkloru: Netlore ve Netnografi. (haz. M. Öcal Oğuz vd.). Ankara: Geleneksel Yayınları.
• De Vos, G. A. (2018). Folklor ve İnternet: Netlore. (çev. Nurulhude Baykal). İnternet Folkloru: Netlore ve Netnografi. (haz. M. Öcal Oğuz vd.). Ankara: Geleneksel Yayınları.
• Duman, M. (2019). Geleneksellik-Gerçeklik İlişkisi Bağlamında Bilginin Niteliği ve Folklorda Yalan Haber – I. Folklor/Edebiyat.
• Dundes, A. (1998). Halk Kimdir?. (çev.: Metin Ekici). Millî Folklor, 37, 139-153.
• Duymaz, A. (2019). Tekerlemeler. İstanbul: Yapı Kredi.
• Ekici, M. (2004). Halk Bilim Araştırmalarında Üçüncü Boyut. TÜBAR-XVI, 13-20.
• Ekici, M. (2005). Türk Sözlü Geleneğinde Anlatıcılar ve Anlatmalar Arasındaki İlişkiye Art Zamanlı (Diyakronik) ve Eş Zamanlı (Senkronik) Bir Bakış. Mitten Meddaha Türk Halk Anlatıları Uluslararası Sempozyum Bildirileri. Ankara: Gazi Üniversitesi THBMER Yayını.
• Ekici, M. (2008). Geleneksel Kültürü Güncellemek Üzerine Bir Değerlendirme. Milli Folklor, 80(20), 33-38. Ergun, P. (2014). Türk Masal Anlatıcısının Kimliği. Millî Folklor, 26(104), 33-45.
• Ersoy, R. (2012). Halk Bilimi Çalışmalarının Gelişimine Paralel Olarak ‘Alan Araştırması’ Kavramını Yeniden Düşünmek. Millî Folklor, 94, 5-13.
• Fedakâr, S. (2011). Özbek Sözlü Geleneğinde Masallar. İzmir: Egetan Bas.
• Floridi L. ve Chiriatti, M. (2020). GPT-3: Its Nature, Scope, Limits, and Consequences. Minds and Machines 30: 681–694.
• Gasouka, M.; Arvanitidou Z. vd. (2018). Folklor Araştırması ve Yeni Zorlukları: Etnografiden Netnografiye. (çev. Zeynep Safiye Baki Nalcıoğlu). İnternet Folkloru: Netlore ve Netnografi. (haz. M. Öcal Oğuz vd.). Ankara: Geleneksel Yayınları.
• Güçlütürk O. G. ve Cankat, R. (2021). Yapay Zekâ ile Oluşturulan Ürünlerin Eser Niteliği ve Eser Sahipliği Meselesi. Gelişen Teknolojiler ve Hukuk II: Yapay Zekâ. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık.
• Güçlütürk, O. G. (2022). Chatgpt ile Üretilen İçeriklerin Eser Niteliğinin 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Bakımından Değerlendirilmesi. Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2022(2), 1899-1918.
• Gültekin, M. (2013). Kazan-Tatar Masalları (İnceleme-Metinler). Ankara: Atatürk Kültür Merkezi. Gültekin, M. (2017). Kazan Tatar Türklerinde Masal Anlatma Geleneği. Sosyal Bilimler Dergisi. (7)14.
• Gürçayır Teke, S. (2014). Dönüşen Anneliğe Yönelik Netnografik Bir Analiz: Blogger Anneler. Millî Folklor, 103, 32-47.
• Hobsbawn, J. E. (2006). Geleneğin İcadı. İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Howard, R. G. (2018). “Elektronik Melezlik: Yerel Ağların Israrcı Süreçleri”. (çev. Ahmet Erman Aral-Gözde Tekin). İnternet Folkloru: Netlore ve Netnografi. (haz. M. Öcal Oğuz vd.). Ankara: Geleneksel Yayınları.
• Karagöz, E. (2020). Masallarda Başlayış Formelleri: İdil-Ural (Tatar ve Başkurt) Masalları Örneği. Millî Folklor, 128, 60-75.
• Karagöz, E. (2021). Masallarda Bitiş Formelleri: İdil Ural (Tatar) Masalları Örneği. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, 14(36), 1207-1226.
• Kaynak Balta, B. (2021). Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Kapsamında Eser Kavramı ve Yapay Zekâ Ürünleri, Ankara: Seçkin Yayınları.
• King, S. A. (2018). İnternet Topluluklarının Araştırılması: Sonuçların Raporlanması İçin Önerilen Etik Kurallar. (çev. Barış Ulutaş). İnternet Folkloru: Netlore ve Netnografi. (haz. M. Öcal Oğuz vd.). Ankara: Geleneksel Yayınları.
• Newall, V. J. (2014). Halk Bilimi ve Geleneğin Uyumu (Folklorizm). (çev. Nejla Kayalı Orta). Uygulamalı Halk Bilimi. (haz. M. Öcal Oğuz vd.). Ankara: Geleneksel Yayınları.
• Oğuz, Ö. (2007). Folklor ve Kültürel Mekân. Millî Folklor, 76, 30-32.
• Olasik, M. (2023). “Good morning, ChatGPT, Can We Become Friends?” An Interdisciplinary Scholar’s Experience of ‘Getting Acquainted’ with the OpenAI’s Chat GPT: An Auto Ethnographical Report. European Research Studies Journal. XXVI(2). 269-284.
• Ong, W. J. (2018). Sözlü ve Yazılı Kültür: Sözün Teknolojileşmesi. (çev. Sema Postacıoğlu Banon). İstanbul: Metis Yayıncılık.
• Özdemir, N. (2023). Gelenek Bilgesi Atadan Yapay Zekâya. Culture Academy, 3(1), 1-23.
• Özdemir, Y. (2021). Post-Truth ve Folklor: Hakikat Sonrası Dönemde Gelenek Bilgisinde Sapmalar. Dijital Kültür-3. Kocaeli: Arı Sanat Yayınevi.
• Pavlik, J. V. (2023). Collaborating With ChatGPT: Considering the Implications of Generative Artificial Intelligence for Journalism and Media Education. Journalism & Mass Communication Educator, 78(1), 84-93. Sakaoğlu, S. (2007). Masal Araştırmaları. Ankara: Akçağ.
• Sanders, B. (2020). Öküzün A’sı: Elektronik Çağda Yazılı Kültürün Çöküşü ve Şiddetin Yükselişi. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Turing, A. (1950). Computing Machinery And Intelligence. Mind, LIX(236), 433–460.
• Yıldırım, D. (1998). Türk Bitiği-Araştırma ve İnceleme Yazıları. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Yılmaztekin, H. K. (2020). Türk Fikri Haklar Hukuku Yapay Zekâ Tarafından Meydana Getirilen Eserleri Korumak İçin Hazır mı?, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 2.
• Yılmaztekin, H. K. (2021). Yapay Zekânın Eser Sahipliği, Ankara: Adalet Yayınevi.
• Zorluel, M. (2019). Yapay Zekâ ve Telif Hakkı, TBB Dergisi, 142, 305-356.
• Elektronik Kaynaklar
• URL-1: https://openai.com/about/ (Erişim Tarihi: 12.06.2023).
• URL-2: https://openai.com/blog/chatgpt (Erişim Tarihi: 13.06.2023).
• URL-3: https://www.telegraph.co.uk/news/2023/09/13/chatgpt-artificial-intelligence-hospital-accident-emergency/ (Erişim Tarihi: 13.09.2023).