İMRAHOR CAMİ ve RESTORASYON ÖNCESİ TESPİT ÇALIŞMASI

Yıl 2019, Cilt: 11 Sayı: 20, 193 - 214, 17.06.2019

Zeynep Emel Ekim

Öz

İstanbul'un
fethedilmesinden sonra Üsküdar, hızla gelişme göstererek bir kasaba görünümünde
iken Osmanlı şehir dokusunu oluşturacak çalışmaların başlatılması ile adeta
yeniden kurulmuştur. Fatih Sultan Mehmed, Salacak'ta kendi adıyla anılan bir
mescit yaptırarak Osmanlı klasik şehir dokusuna uyan ilk mahallesinin
adımlarını atmıştır. Salacak
Mahallesi’nde, İmrahor Meydanı'nda yer alan İmrahor Cami, bu meydanın etrafında yer alan birçok tarihi eser ile
beraber günümüzle geçmiş arasında güçlü bir bağ oluşturmaktadır. Bu yapıların
korunması ve gelecek nesillere aktarılması için bakım ve onarımlarının bilinçli
bir şekilde yapılması gerekmektedir. İmrahor Cami yapım süresinden itibaren
birçok onarım geçirmiş fakat son zamanlarda geçirdiği bilinçsiz onarımlar
sonucu özgün halini kısmen yitirmiştir. Dolayısıyla, eserlerin gelecek
nesillere aktarımı, bilimsel restorasyonlarının yapılması ise mümkündür.
Yapının, tespit edilen yaklaşık 1930 senelerine ait fotoğraflarından yola
çıkılarak restorasyon öncesi yapının özgün hali tespit edilmeye çalışılmıştır.
Restorasyon öncesi, koruma ve uygulama çalışmaları için en önemli adım olan tarihi
araştırmalar sonucunda yapının geçirdiği onarım ve tamiratlar tespit
edilmiştir. Ayrıca cami yakınında bulunan çeşme, sadaka taşı, su terazisi gibi
yapılar da araştırılarak bütüncül bir çalışma ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Salacak, İmrahor Cami

Kaynakça

• Akduran, G. (2004). Yüzyılların Görkemli Tanıkları: Mısralardan Gönüllere Üsküdar'ın Anıt Ağaçları, İstanbul: Üsküdar Araştırmaları Merkezi Yayınları.Asan, Ü. (2004). “Üsküdar’ın Canlı Kültür Mirası: Anıt Ağaçlar”, I. Üsküdar Sempozyumu, 23-25 Mayıs 2003 Bildiriler, Cilt: I, (s. 429-442), İstanbul: Üsküdar Araştırmaları Merkezi Yayınları.Ayvansarâyî Hüseyîn Efendi, Alî Sâtı‘ Efendi ve Süleymân Besîm Efendi. (2001). Hadîkatü’l-Cevâmi‘(İstanbul Câmileri ve Diğer Dînî-Sivil Mi’mârî Yapılar), (Haz. Ahmed Nezih Galitekin), İstanbul: İşaret Yayınları.Çeçen, K. (2000). İstanbul’un Osmanlı Dönemi Suyolları, İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi, İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Yayınları.Çeçener, H.B. (2007). Üsküdar Merkez Mahalleleri Osmanlı Dönemi Su Uygarlığı Eserleri, İstanbul: Üsküdar Araştırmaları Merkezi, Yayın No:21.Haskan, M. N. (2001). “Mirahur Camii (İmrahor Camii)”, Yüzyıllar Boyunca Üsküdar, Cilt: I, (s. 270-272), İstanbul: Üsküdar Belediyesi Yayınları.Keskin, M. Ç. (2014). “Sultan III. Ahmed Dönemi Üsküdar Çeşmeleri Üzerine Bir Kaynak: Üsküdarlı Şair Nurî’nin Manzum Tarihi”, VII. Uluslararası Üsküdar Sempozyumu, 2-4 Kasım 2012, (s. 347-359), İstanbul: Üsküdar Belediyesi Yayınları.Konyalı, İ. H. (1976). Âbideleri ve Kitâbeleriyle Üsküdar Tarihi, Cilt: I, İstanbul: Türkiye Yeşilay Cemiyeti Yayınları.Konyalı, İ. H. (1977). Âbideleri ve Kitâbeleriyle Üsküdar Tarihi, Cilt: II, İstanbul: Türkiye Yeşilay Cemiyeti Yayınları.Mehmed Süreyya. (1996). Sicill-i Osmanî 3, (Haz. Nuri Akbayar), İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.Öz, T. (1987). İstanbul Camileri, Cilt: II, Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.Sabbâğ, A. (2005). “Mîrâhur”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Cilt: 30, (s. 141), Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.Seçkin, S. (2017). “Unutulmuş Bir 16. Yüzyıl Mescidi: İstanbul/Fatih Hoca Kasım Camii/Mescidi”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 56, (s. 340-357), Elazığ: Asos Yayınları.Soner, Ş. (2014). “Üsküdar’da III. Ahmet Dönemine Ait Dört Çeşme ve Osmanlı Mimarisinde Nadir Görülen Bir Kemer Tipi Üzerine”, VII. Uluslararası Üsküdar Sempozyumu, 2-4 Kasım 2012, (s. 676-692), İstanbul: Üsküdar Belediyesi Yayınları.Tanışık, İ. H. (1945). İstanbul Çeşmeleri II, Beyoğlu ve Üsküdar Cihetleri, İstanbul: Maarif Matbaası.Ünver, A. S. (1967). “Sadaka Taşları”, Hayat Tarih Mecmuası, Sayı: 2, (s.12-14), İstanbul.Yıldırım İ. ve Yıldırım, N. K. (2014). “Dünden Bugüne Doğancılar Caddesi”, VII. Uluslararası Üsküdar Sempozyumu - 2-4 Kasım 2012, (s. 417-438), İstanbul: Üsküdar Belediyesi Yayınları.
• Arşivlerİstanbul VI Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu ArşiviKültür ve Turizm Bakanlığı İstanbul Encümen Arşivi