Okul Yöneticilerinin Dönüşümcü Liderlik Özellikleri ile Okulların Yenilikçilik Düzeyleri Arasındaki İlişki

Year 2024, Volume: 6 Issue: 2, 192 - 215, 23.12.2024

Fatma Güzelgörür

Abstract

Bu araştırmada, okul yöneticilerinin dönüşümcü liderlik özellikleri ile okulların yenilikçilik düzeyleri arasındaki ilişkinin öğretmen görüşlerine göre incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın evreni, Kahramanmaraş ilinde görev yapan öğretmenlerdir ve araştırma ilişkisel araştırma modelindedir. “Dönüşümcü Liderlik Anketi” ve “Yenilikçi Okul Ölçeği” kullanılan araştırmada verilerin analizinde betimsel, korelasyon ve regresyon analizleri kullanılmıştır. İstatiksel analizler sonucunda; dönüşümcü liderlik boyutları açısından en yüksek ortalamanın idealleştirilmiş etki boyutunda, en düşük ortalamanın ise esin kaynağı olma boyutunda olduğu saptanmıştır. Yenilikçi okul ölçeğine ilişkin dağılımlara bakıldığında ise en yüksek ortalamanın yönetsel destek boyutunda, en düşük ortalamanın ise örgütsel engeller boyutunda olduğu saptanmıştır. Okul yöneticilerinin dönüşümcü liderlik özellikleri ile okulların yenilikçilik düzeyleri arasında pozitif yönlü yüksek bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Okul yöneticilerinin dönüşümcü liderlik özelliklerinden idealleştirilmiş etki ve bireyselleştirilmiş ilgi alt boyutlarının okulların yenilikçilik düzeylerinin anlamlı bir yordayıcısı olduğu tespit edilirken, entelektüel uyarım ve esin kaynağı olma alt boyutlarının anlamlı yordayıcısı olmadığı tespit edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, okul yöneticilerinin, okulların yenilikçilik düzeylerini artırabilmek için öğretmenlerin yaratıcı fikirlerinden daha fazla yararlanmaları gerektiği önerilebilir.

Keywords

Dönüşümcü liderlik, Okul yöneticisi, Yenilikçi okul

Transformational Leadership Characteristics of School Administrators The Relationship Between the Innovation Levels of the Schools

Abstract

This research aims to examine the relationship between the transformational leadership characteristics of school administrators and the innovation levels of schools according to teachers' opinions. The population of the research consists of teachers working in Kahramanmaraş province. The model of the research is relational scanning. In the research where "Transformational Leadership Survey and "Innovative School Scale" were used, descriptive analysis, correlation and regression were used in the analysis of the data. As a result of statistical analysis; In terms of transformational leadership dimensions, it was determined that the highest average was in the idealized influence dimension and the lowest average was in the inspiration dimension. When looking at the distribution of innovative schools, it was determined that the highest average was in the administrative support dimension and the lowest average was in the organizational obstacles dimension.
It was concluded that there is a high positive relationship between the transformational leadership characteristics of school administrators and the innovation levels of schools. While idealized influence and individualized interest sub-dimensions of school administrators' transformational leadership characteristics were found to be significant predictors of schools' innovation levels, intellectual stimulation and inspiration sub-dimensions were not found to be significant predictors. According to the research results, it can be suggested that school administrators should benefit more from teachers' creative ideas in order to increase the innovation levels of schools.

Keywords

Innovative school, School administrator, Transformational leadership

References

• Abbak, Y. ve Erdamar, G. (2024). Öğretmenlerin bireysel yenilikçilik düzeyleri ile yenilikçi okul algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0(60), 226-252. https://doi.org/10.9779/pauefd.1108835
• Açıkalın, A. (2000). İlköğretim okulu yöneticilerinin dönüşümcü liderlik özellikleri ve empati becerileri arasındaki ilişki (Ankara ili örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi.
• Andrews, P. (2007). Barriers to ınnovation: You will face five big obstacles. Leadership Excellence, 24(10), 20-21.
• Akbolat, M., Işık, O. ve Yılmaz, A. (2013). Dönüşümcü liderlik davranışının motivasyonve duygusal bağlılığa etkisi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 6(11), 35-50. https://doi.org/10.18092/ijeas.54064
• Akın, U. (2019). Liderlik. N. Cemaloğlu ve M. Özdemir (Ed.), Eğitim yönetimi içinde (s.131-158). Pegem Akademi Yayıncılık.
• Akyürek, M. İ. (2022). Yenilikçi okul ile yöneticilerin demokratik liderlik özellikleri arasındaki ilişki. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(1), 1-11. https://doi.org/10.33437/ksusbd.912763
• Altun, A. S. (2003). İlköğretim okulu müdürlerinin dönüşümcü liderliğe verdikleri önem ve uygulama düzeyleri. İlköğretim Online, 2(1), 10-17. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ilkonline/issue/8613/107273
• Argon, T. ve Ekinci, S. (2016). İlk ve ortaokul öğretmenlerinin örgütsel özdeşleşme ve örgütsel sinizm düzeylerine ilişkin görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 1-19. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2016.16.1-5000182908
• Aslan, H. ve Kesik, F. (2016). Yenilikçi okul ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 22(4), 463-482. https://doi.org/10.14527/kuey.2016.018
• Avcı, A. (2015). Öğretmen algılarına göre okul müdürlerinin liderlik stilleri. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 12-2(24), 161-189. https://dergipark.org.tr/tr/pub/iuhayefd/issue/8803/110051
• Avolio, B. J., Bass, B. M. ve Jung, D. I. (1999). Re-examining the components of transformationaland transactional leadership using the multifactor leadership questionnaire. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 72(4), 441-462. https://psycnet.apa.org/record/1999-15684-003
• Ayrancı, E. ve Öge, E. (2010). Dönüşümsel liderlik kavramı hakkında önde gelenteoriler ve Türkiye’de kavramı ele alan çalışmalar. Anadolu Bil Meslek Yüksekokulu Dergisi, 0(17), 3746.https://dergipark.org.tr/tr/pub/abmyoder/issue/46454/583561
• Aydın, M. (2010). Eğitim yönetimi. Hatipoğlu Yayıncılık.
• Aydın, M. (2013). Eğitimde örgütsel davranış. Gazi Kitapevi Yayıncılık.
• Ayık, A., Diş, O. ve Çelik, Z. (2015). Okul müdürlerinin dönüşümcü liderlik rolleri ile okulların değişime açıklığı arasındaki ilişki. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(2), 547564. https://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/225904/okul-mudurlerinin-donusumcu-liderlik-rolleri-ile-okullarin-degisime-acikligi-arasindaki-iliski
• Bajaj, B. ve Medury, C. (2013). Relatıonshıp between emotıonal and socıal competences and transformatıonal leadershıp style. İnternatıonal Journal of Research in Commerce, 0(3), 56-59. https://www.researchgate.net/publication/357622058_Relationship_between_emotional_social_competences_and_transformational_leadership_style
• Bass, B., M. (1985). Leadership and performance byond expectation. Free Press.
• Başaran, D. S. ve Keleş, S. (2015). Yenilikçi kimdir? Öğretmenlerin yenilikçilik düzeylerinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(4), 106-118.https://www.acarindex.com/hacettepe-universitesi-egitim-fakultesi-dergisi/yenilikci-kimdir-ogretmenlerin-yenilikcilik-duzeylerinin-incelenmesi-675080
• Başaran, İ. E. (2004). Yönetimde insan ilişkileri. Nobel Yayıncılık.
• Bennis, W. (1973). The learning ivory tower. Jossey-Bass.
• Beycioğlu, K. ve Aslan, M. (2010). Okul gelişiminde temel dinamik olarak değişim ve yenileşme: Okul yöneticileri ve öğretmenlerin rolleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 153-173. https://dergipark.org.tr/tr/pub/yyuefd/issue/13709/165985
• Bilir, M. E. (2007). Öğretmen algılarına göre ilköğretim okul yöneticilerin dönüşümcü liderlik özellikleriyle öğretmenlerin iş doyumu ilişkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi.
• Bodur, E. ve Argon T. (2019). Yenilikçi okul ve örgüt iklimine ilişkin öğretmen görüşleri. Uluslararası Liderlik Eğitimi Dergisi, 1(1), 75-88. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ijolt/issue/45248/566931
• Boydak, O. M. ve Karabatak, S. (2013). Ortaöğretim okul yöneticilerinin yenilik yönetimine yaklaşımları ve karşılaştıkları sorunlar. International Online Journal of Educational Sciences, 5(1), 258-273. https://www.researchgate.net/publication/317344791_Secondary_School_Administrators'_Approaches_to_Innovation_Management_and_Encountered_Problems
• Burns, M. G. (1978). Leadership. Harper-Row.
• Bursalıoğlu, Z. (2012). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Bülbül, T. (2017). Yenilik yönetimi H. B. Memduhoğlu ve K. Yılmaz (Ed.), Yönetimde yeni yaklaşımlar içinde (s.44-71). Pegem Akademi Yayıncılık.
• Chan, S. W., Omar, S.S., Ramlan, R., Ahmad, F., Zaman, İ. ve İdrus, N. (2018). Emotional ıntelligence and transformational leadership among managers in manufacturing companies. International Journal of Engineering and Technology, 3(21), 1-4. https://www.researchgate.net/publication/326981814_Emotional_Intelligence_and_Transformational_Leadership_Among_Managers_in_Manufacturing_Companies
• Conger, J. A. ve Kanungo, R. N. (1987). Toward a behavioral theory of charismatic leadership in organizational settings. The Academy of Management Review, 12(4), 637-647. https://www.researchgate.net/publication/248126140_Toward_a_Behavioral_Theory_of_Charismatic_Leadership_in_Organizational_Settings
• Celep, C. (2004). Dönüşümsel liderlik. Anı Yayıncılık.
• Çakar, U. (2003). Duygusal zekanın dönüşümcü liderlik davranışı üzerindeki etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir Demokrasi Üniversitesi.
• Çalışkan, M. (2017). Dönüştürücü liderlik ve örgütsel yenilikçilik arasındaki ilişki üzerine bir uygulama. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ardahan Üniversitesi.
• Çayak, S. ve Erol, İ. (2022). Öğretmenlerin değişime hazır olma düzeyleri ile okulların yenilikçilik düzeyleri arasındaki ilişki. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2), 1529-1558. https://doi.org/10.29299/kefad.1035762
• Çelik, S. ve Eryılmaz, F. (2006). Öğretmen algılarına göre endüstri meslek lisesi müdürlerinin dönüşümcü liderlik düzeyleri (Ankara ili örneği). Politeknik Dergisi, 9(4), 211-224. https://dergipark.org.tr/tr/pub/politeknik/issue/33023/367118
• Çelik, V. (1998). Eğitimde dönüşümcü liderlik. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 0(16), 423–442. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kuey/issue/10380/127018
• Çelik, V. (2012). Eğitimsel liderlik. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Çetiner, A. (2008). İlköğretim okulu müdürlerinin dönüşümcü liderlik davranışlarını gösterme düzeylerine ilişkin öğretmen görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi.
• Çobanoğlu, Ü. (2006). Öğretmenlerin örgütsel değişmeyi destekleyici yöneticidavranışlarının sıklığına ilişkin algıları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi.
• Dede, P. N. (2019). Dönüşümcü liderlik ve örgütsel bağlılık ilişkisinde lidere olan güvenin aracı rolü üzerine bir araştırma. Busıness Management Studıes: An Internatıonal Journal, 7(4), 1923-1943. http://doi.org/10.15295/bmij.v7i4.1250
• Denison, R. (2008). Organizational culture and ınnovation: Understanding the link. Research Notes, 2(2), 1-4. http://denisonconsulting.com/wp-content/uploads/2019/05/denison-research-culture-and-innovation.pdf
• Doğan, S. (2018). Çağdaş liderlik yaklaşımları N. Güçlü ve S. Koşar (Ed.) Eğitim yönetiminde liderlik içinde (s.91-126). Pegem Akademi Yayıncılık.
• Dursun, Y. (2009). Öğretmenlerin tükenmişlik düzeyleri ile yöneticileri için algıladıkları dönüşümcü ve etkileşimci liderlik stilleri arasındaki ilişki: Karabük ilköğretim okulları örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi.
• Dülker, A. P. (2019). Dönüşümcü liderlik ve örgütsel sinizm ilişkisi: Balıkesir ili örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi.
• Edizler, G. ve Akbulut, E. (2011). Özel öğretim kurumlarında eğitim yöneticilerinin dönüşümcü liderlik boyutları. Erciyes İletişim Dergisi, 2(2), 20-32. https://dergipark.org.tr/tr/pub/erciyesiletisim/issue/5865/77620
• Eraslan, L. (2004). Okul düzeyinde dönüşümcü Liderlik. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 1- 22. https://dergipark.org.tr/tr/pub/erziefd/issue/5993/79742
• Erdoğan, İ. (2015). Eğitimde değişim yönetimi. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Eren, E. (2015). Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi. Beta Yayıncılık.
• Erkuş, A. ve Günlü, E. (2008). Duygusal zekanın dönüşümcü liderlik üzerine etkileri. İşletme Fakültesi Dergisi, 9(2), 187-209. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ifede/issue/4597/62842
• Erol, E. (2014). Eğitim fakültelerinde örgütsel iklim ile örgütsel politika algısı arasındaki İlişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi.
• Eryılmaz, F. (2006). Endüstri meslek lisesi okul müdürlerinin dönüşümcü liderlik özelliklerine sahip olma düzeyleri (Ankara ili örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi.
• Göksal, G. Y. (2017). Okul yöneticilerinin dönüşümcü liderlik özelliklerini gösterme düzeylerine ilişkin öğretmen görüşleri (Aydın ili Bozdoğan ilçesi örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi.
• Göl, E. (2012). İlköğretim okul yöneticilerinin yenilik yönetimi yeterliklerine ilişkin öğretmen algıları (Kırklareli İli Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi.
• Görgel, H. M. (2018). Okul yöneticilerinin yenilik yönetimi yeterliklerine ilişkin öğretmen ve okul yöneticisi algılarının incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi.
• Güneş, A. M. ve Buluç, B. (2012). İlköğretim okullarında dönüşümcü liderlik ile örgütsel adalet arasındaki ilişki. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(3), 411-4327. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tebd/issue/26095/274961
• Güney, S. (2008). Davranış bilimleri. Nobel Yayıncılık.
• Hunt, J. B. ve Fitzgerald, M. (2013). The relationship between emotional intelligence and transformational leadership: An ınvestigation and review of competing claims in the literatüre. American International Journal of Social Science, 2(8), 30-38. http://hdl.handle.net/1959.13/1301238
• İbiş, Y. ve Şenol, M. (2021). Uzaktan eğitimde dönüşümcü liderlik. Uluslararası Liderlik Çalışmaları Dergisi: Kuram ve Uygulama, 4(3), 193-207. https://doi.org/10.52848/ijls.960045
• Karataş, S., Gök, R. ve Özçetin, S. (2015). Okul yöneticilerinin yenilik yönetimi yeterliklerine ilişkin öğretmen algıları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0(33), 167–185. https://dergipark.org.tr/tr/pub/maeuefd/issue/19406/206354
• Karip, E. (1998). Dönüşümcü liderlik. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(16), 443-465. https://dergipark.org.tr/en/pub/kuey/issue/10380/127019
• Keleş, G. Ö. (2009). İlköğretim okulu müdürlerinin dönüşümcü liderlik özelliklerini gösterme düzeylerine ilişkin öğretmen görüşleri (Muğla İli Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi.
• Kılınç, A., Ç. ve Özdemir, S. (2016). Liderlik kapasitesi. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Kiriş, İ. (2013). İlkokul müdürlerinin dönüşümcü liderlik özelliklerini gösterme düzeylerine ilişkin öğretmen görüşleri: Adana ili örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çağ Üniversitesi.
• Kiriş, B. ve Aslan, H. (2019). Okul müdürlerinin dönüşümcü liderlik özellikleri ile öğretmenlerin mesleki benlik saygıları arasındaki ilişkiye yönelik öğretmen algıları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18(72), 1656-1675. https://dergipark.org.tr/tr/pub/esosder/issue/47063/527121
• Kocasaraç, H. ve Karataş, H. (2018). Yenilikçi öğretmen özellikleri: Bir ölçek geliştirme çalışması. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 34- 57. https://doi.org/10.29065/usakead.349977
• Koçel, T. (2011). İşletme yöneticiliği. Beta Basım Yayıncılık. Kurtuluş, M. F. (2012). Eğitimde inovasyon: Öğretmen ve öğrencilerin inovasyona bakışı ve yeterliliğinin sorgulanması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gebze Teknik Üniversitesi.
• Küçükali, R. (2015). Yönetim felsefesi. Nobel Yayıncılık.
• Mete, U. (2018). Öğretmen algılarına göre okul müdürlerinin dönüşümcü liderlik özellikleri ve problem çözme becerilerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• Moolenaar, N., Daly, A., Caillier, S. ve Cohen, A. (2014). Linked to ınnovation: Shaping an ınnovative climate through network ıntentionality and educators. Social Network Position, Journal of Educational Change, 15(2), 99-123. https://research.utwente.nl/en/publications/linked-to-innovation-shaping-an-innovative-climate-through-networ
• Moolenaar, N. M., Daly, A. D. ve Sleegers, P. J. C. (2010). Occupying the principal position examining relationships between transformational leadership social network and schools ınnovative climate. The University Council for Educational Administration, 46 (5), 623-670.
• Murat, G. ve Açıkgöz, B. (2007). Yöneticilerin örgüt kültürü algılamalarına ilişkin bir analiz: Zonguldak karaelmas üniversitesi örneği. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(5), 1–20. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ijmeb/issue/54590/744170
• Nadir, A. (2010). Okul müdürlerinin dönüşümcü liderlik özellikleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yakın Doğu Üniversitesi.
• Okçu, V. (2014). Öğretmenlerin algılarına göre okul yöneticilerini dönüşümsel ve işlemsel liderlik stilleri ile okuldaki farklılıkları yönetme becerileri arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(6), 2147-2174.https://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/251925?view=ris&download=251925.ris
• Ök, A., Ök, N., Eski, A. ve Çetinasker, P. (2023). Öğretmenlerin okul yöneticilerinin dönüşümcü liderlik davranışlarına ilişkin görüşleri. Ulusal Eğitim Dergisi, 3(11), 2791-7037. https://uleder.com/index.php/uleder/article/view/398
• Özbek, M. F. ve Kosa, G. (2009). Duygusal bağlılık, örgütsel destek, üst yönetim desteği ve personel güçlendirmenin hizmet kalitesi üzerindeki etkisi: Kırgızistan’da banka iş görenleri üzerinde bir uygulama. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 0(34), 189-212. https://doi.org/10.18070/euiibfd.62317
• Özdemir, S. ve Cemaloğlu, N. (2000). Eğitimde örgütsel yenileşme ve karara katılma. Milli Eğitim Dergisi, 0(146), 54-63. https://www.researchgate.net/publication/279195765_Egitimde_Orgutsel_Yenilesme_ve_Ogretmenlerin_Karara_Katilimi
• Özerbaş, M. A. ve Kayabaşı, Y. (2019). Sınıf öğretmenleri ve sınıf öğretmen adaylarının bireysel yenilikçi profillerinin karşılaştırması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 0(17), 285-303. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tebd/issue/50950/595762
• Özkan, H. H. (2009). Mesleki teknik eğitimde inovasyon ihtiyacı. [Sözlü bildiri]. I Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongre Kitabı, Çanakkale, Türkiye.
• Öztürk, N. K. (2016). Kurumsal itibar ve liderlik davranışlarının marka değerine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kadir Has Üniversitesi.
• Öztürk, Z. Y. ve Summak, M. S. (2014). İlköğretim okulu öğretmenlerinin bireysel yenilikçiliklerinin incelenmesi. International Journal of Sport Culture and Science, 2(1), 844-853. https://doi.org/10.14486/IJSCS158
• Podsakoff, P. M., Mackenzıe, S. B. ve Boomer, W. H. (1990). Transformational leader behaviors and their effects on followers trust in leader satisfaction and organizational citizen ship behaviors. The Leadership Quarterly, 107-142. https://sci-hub.se/10.1016/1048-9843(90)90009-7
• Riege, A. (2005). Three-dozen knowledge and sharing barriers managers must consider. Journal of Knowledge Management, 9(3), 18-35. https://www.researchgate.net/publication/239416416_Three-dozen_knowledge-sharing_barriers_managers_must_conside
• Riggio, R. E. (2016). Endüstri ve örgüt psikolojisine giriş. (Çeviren: B. Özkara). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Robbins, S. P. ve Judge, T. A. (2012). Örgütsel davranış. (Çeviren: İ. Erdem). Nobel Yayıncılık.
• Rogers, E. M. (2003). Diffusion of innovations. The Free Press.
• Sabuncuoğlu, Z. ve Tüz, M. (2008). Örgütsel psikoloji. Alfa Aktüel Yayıncılık.
• Sağnak, M., Kuruöz, M., Polat, B. ve Soylu, A. (2015). Dönüşümcü liderlik ve yenilikçi iklim: Psikolojik güçlendirmenin aracılık etkisinin incelenmesi. Eurasian Journal of Educational Research, 15(60), 149-162. https://doi.org/10.14689/ejer.2015.60.9
• Sergiovanni J. S. ve Carver F. D. (1973). The new school executive: a theory of administration. Dood, Mead and Company Inc.
• Shamir, B., House, R. J. ve Arthur, M. B. (1993). The motivational effects of charismatic leaders: A self-concept-based theory. Organization Science, 4(2) 577-594. https://www.researchgate.net/publication/247932400_The_Motivational_Effects_of_Charismatic_Leadership_A_Self-Concept_Based_Theory
• Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics. Pearson.
• Tan, E., Çelik, M., Çeken, H., Çelik, N., Atlı, M., Maço Enduruncan, E. ve Eşbak, E. (2023). Okul müdürlerin öğretimsel liderlik davranışlarının öğretmen algılarına göre incelenmesi. Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 10(5), 1641-1654. https://dergipark.org.tr/tr/pub/atdd/issue/79550/1335002
• Tanrıverdi, H. ve Paşaoğlu, S. (2014). Dönüşümcü liderlik, örgütsel adalet ve iş tatmini arasındaki ilişkileri belirlemeye yönelik okulöncesi öğretmenleri üzerinde bir araştırma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(50), 274-293. https://doi.org/10.17755/esosder.71721
• Taş, A. ve Çetiner, A. (2011). Ortaöğretim okulu müdürlerinin dönüşümcü liderlik davranışlarını gerçekleştirme durumlarına ilişkin öğretmen görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(2), 369-392. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tebd/issue/26100/275003
• Tekin, N. (2012). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel değişime ilişkin görüşleri: Siirt ili örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi.
• Tok, T. N. ve Bacak, E. (2013). Öğretmenlerin iş doyumu ile yöneticileri için algıladıkları dönüşümcü liderlik özellikleri arasındaki ilişki. International Journal of Human Sciences, 10(1), 1135-1166. https://www.arastirmax.com/en/publication/uluslararasi-insan-bilimleri-dergisi/10/1/ogretmenlerin-doyumu-ile-yoneticileri-icin-algiladiklari-donusumcu-liderlik-ozellikleri-arasindaki-iliski/arid/76d53fd7-ece0
• Safia, M. ve Ayık, A. (2022). Dönüşümcü liderlik ile okulların öğrenen örgüt olma ve öğretmenlerin iş tatmini düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Asya Çalışmaları, 6(21), 67-84. https://doi.org/10.31455/asya.1095772
• Şahin, S. (2005). İlköğretim okulu müdürlerinin dönüşümcü ve sürdürümcü liderlik stilleri (İzmir ili örneği). Eğitim ve Bilim Dergisi, 30(135), 39-49. https://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/5050
• Şen, Y. ve Yaşlıoğlu, M. M. (2010). Dönüşümcü liderliğin yeniliği destekleyici örgüt iklimi üzerindeki etkisini belirlemeye yönelik bir araştırma. Yönetim Dergisi, 21(66), 97-117. https://dergipark.org.tr/en/pub/iuiieyd/issue/9198/115513
• Ulutaş, S. (2010). Kriz yönetimi ve dönüşümcü liderlik. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Uzun, S., Karabacak, N., Karatay, E. ve Şen, M. (2023). Okul müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışlarının dönüşümcü liderlik ve motivasyon aracılığı ile öğrenci başarısı üzerine etkisi. Premium E-Journal of Social Sciences (Pejoss), 7(33), 705–713. https://pejoss.com/index.php/pub/article/view/256
• Varış, F. (1982). Eğitimde yenileşme kavramı. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 15(1), 56-60. https://dergipark.org.tr/tr/pub/auebfd/issue/48577/617072
• Yaşar. İ. (2020). İlkokul ve ortaokullarda çalışan öğretmenlerin perspektifinden okullarının yenilikçilik düzeylerinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Harran Üniversitesi.
• Yazıcı, S. (2000). Rekabetçi avantaj sağlamada yaratıcılık ve yenilik. Verimlilik Dergisi Milli Prodüktivite Merkezi Yayını, (0)3, 79–92. https://scholar.google.com.tr/citations?view_op=view_citation&hl=tr&user=LXhRqPgAAAAJ&citation_for_view=LXhRqPgAAAAJ:0EnyYjriUFMC
• Yılmaz, L. (2010). Halk eğitimi merkezi yöneticilerinin dönüşümcü liderlik özellikleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi.
• Yılmaz, P. (2019). Öğretmen algılarına göre okul müdürlerinin dönüşümcü liderlik davranışları ile örgütsel iletişim arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi.
• Yurdakul, İ., Kaya, P., Gökoğlan, A. ve Altay, H. (2024). Eğitimde yenilikçi yaklaşımların geliştirilmesine yönelik okul yöneticilerinin görüşleri. Ulusal Eğitim Dergisi, 4(1), 147–164. https://uleder.com/index.php/uleder/article/view/426
• Yüner, B. ve Özdemir, M. (2020). Okul yenilikçiliği ile öğretmen yaratıcılığı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0(50), 162-179. https://doi.org/10.9779/pauefd.538207
• Zengin, R., Akın, M. A. ve Karadaş, H. (2021). Okul müdürlerinin dönüşümcü liderlik davranışları ile öğretmenlerin örgütsel tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkininin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(3), 2677-2706. https://doi.Org/10.17679/inuefd.991281
• Zeren, H. (2007). İlköğretim okulu müdürlerinin dönüşümcü liderlik stilleri ile bu okullarda görevli öğretmenlerin örgütsel bağlılığı arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Harran Üniversitesi.