KUR’AN’DA İRONİK ANLATIMIN BİR ÖRNEĞİ: TEBBET SURESİ

Year 2012, Issue: 20, 68 - 93, 03.12.2012

Ahmet Abay

Abstract

Dil insanoğlunun meramını anlatmasının en önemli ve

başat aracıdır. İnsanın yaratılış tarihi kadar da eskidir. Allah’ın

insanla iletişime geçme aracıdır da aynı zamanda. Bu nedenle

her kavme kendi dilinde bir elçi gönderilmiştir.

Dilin önemli olması kadar onun kullanımı ve nasıl ifade

edildiği de önemlidir. Edebiyat, dilin kullanılmasından doğmuştur.

Aynı zaman da Edebiyat, dilin ihtiva ettiği incelikleri, güzellikleri

ve sanatları ortaya koyar. Bu çalışma Edebiyatta bir anlatım

tarzı olan ironinin Kur’an ayetlerinde nasıl kullanıldığının

izlerini sürmeyi amaçlamaktadır. Bunu yaparken Kur’an’ın genelinde

değil, Tebbet Suresi bağlamında nasıl kullanıldığını irdelemektedir.

Kur’an hem kendi zamanının hem de tüm zamanların en

muciz kitabıdır. Kur’an’ın indiği zaman diliminde Edebiyat zirvede

idi. Bu nedenle Kur’an bir vahiy kitabı olduğu kadar aynı

zamanda edipleri aciz bırakan edebi bir metindir. Bu özelliğe

sahip olan Kur’an, insana mesajı ulaştırırken söz sanatlarını en

ince ayrıntısına kadar kullanmıştır.

Keywords

Kur’an, Peygamber, dil, ironi, Ebu Leheb

References

• AKBAŞ, Vahap, “Mehmet Âkif’te bir anlatım aracı olarak nükte ve ironi”, www.mehmetakifarastirmalari.com /index.php?option=com_content&view=228
• ALBAYRAK, Halis, Allah’ın Nüzul Dönemindeki Farklı Davranış Tarzının Mü’minin Kur’an Anlayışına Ka- tacağı Bayut Üzerine, Kur’an Sempozyumu 2-4 Şubat 1996, Fecr Yayınevi, Ankara 1996.
• BAYRAM, Yusuf,-ÇAP, Sabri, Kur’an’da Edebi Sanat- lar,http://www.yeniumit.com.tr/konular/detay/k uranda-edebi-sanatlar
• BSTS / Felsefe Terimleri Sözlüğü 1975
• ENGİNÜN, İnci, Ölümünün 50. Yılında Mehmet Akif Ersoy, Marmara Üniversitesi Yayınları No:439, Fen- Ede- biyat Fakültesi Yayınları No:5 İstanbul, 1986.
• GÜÇBİLMEZ, B. Beliz, Modern Sonrası tiyatroda İroni ve bir Örnek Olarak Tom stoppard tiyatrosu, (Yayın- lanmamış Doktora Tezi), s. 13, Ankara 2002.
• HALEFULLAH, M.Ahmed, Kur’an’da Anlatım Sanatı, (Çev. Şaban Karataş), Ankara Okulu Yayınları, Ankara, 2002
• HİCAZİ, Muhammed Mahmud, Furkan Tefsiri, İlim Yayın- ları
• İBN AŞUR, Mumammed Tahir, Tefsiru’t Tahrir ve’t Tenvir, Daru’t Tenvir, Tunus, 1984. I-XXX.
• İBN KESİR, Eb’il Fida İsmail b. Ömer, Tefsir’ul Kur’an’il Azim, Daar İbn Hazm, Beyrut, 2000.
• İBN MANZUR, Muhammed. B. Mükrim, Lisan’ül Arap, Daar Sadır, Beyrut ts. I-XV.
• KURTUBİ, Muhammed b. Ahmed b. Ebi Behr, el Cami-u li Ahkâmi’l Kur’an, Al-Resaleh Yayınevi, Beyrut, 2006. I-XXIV.
• KUTUP, Seyyid, Fizilal’il Kur’an, Beyrut.( Daru’l Şuruk) 1985. I-VI.
• ÖZYALÇINER, Adnan, Haldun Taner Öykücülüğü Üstüne, Gösteri Dergisi, Ocak 1984.
• MEVDUDİ, Seyyid Ebu’l A’la, Tefhimu’l Kur’an, (Trc. Ku- rul), İnsan Yayınları, İstanbul, 1987. I-VII.
• MİR, Mustansir, Kur’anda İroni: Bir Yusuf Kıssası İncele- mesi, (çev. Ali AKAY), Dicle Üni. İlahiyat Fak. Der- gisi, C.IX, sayı I, Diyarbakır 2007.
• ES-SABUNİ, Muhammed Ali, Safvetü’t-Tefasir, Daru’l Kur’an’il Kerim, Beyrut,1981. I-III.
• ŞAHİN, İbrahim, Romantik Bir Tavır Olarak İroni, Celal Bayar Ünv., Fen-Edb. Fak., II. Uluslararası Türk Tarihi ve Edebiyatı Kongresi, 11-13 Kasım 2005, Manisa.
• TABERİ, Ebu Cafer Muuhammed b. Cerir, Câmiu'l-Beyân an Te'vili âyi'l-Kur'an, Kahire, 2001. I-XXVI.
• TOKUR, Behlül, Kur’an’da Soru Kalıpları ve Metaforlar, Atatük Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sa- yı: 36, Erzurum 2011
• TOSUN, Necip, Modern Öykü Kuramı, Öyküde İronik Anla- tım, Hece Yayınları, Ankara, Kasım 2011.
• TÜRKÇE SÖZLÜK, TDK Yayınları (10. Baskı) Ankara 2005
• ÜSTÜN, Dökmen, Var Olmak Gelişmek Uzlaşmak, Sistem Yay., İstanbul, 2005, 14. baskı
• YAZIR, Elmalılı M. Hamdi, , Hak Dini Kur’an Dili, (Azim dağıtım, I.baskı), İstanbul, 1992. I-X.
• YILDIRIM, Celal, İlmin Işığında Asrın Kur’an Tefsiri, Ana- dolu Yayınları, İstanbul 1991.
• ZEMAHŞERİ, Muhammed b. Ömer, el- Keşşaf, Riyad, 1988.
• ZUHAYLİ, Vehbe, Tefsiru’l-Münir, Daru’l fikril Muasır, Beyrut,1991.