Borsada Uygulanan Açığa Satış İşlemi ve Fıkhî Açıdan İncelenmesi

Year 2022, Issue: 40, 137 - 185, 31.12.2022

Serdar Özalp

https://doi.org/10.35209/ksuifd.1165091

Abstract

Günümüz menkul kıymet piyasalarında sermaye piyasası araçlarına çeşitli şekillerde yatırım yapılmaktadır. Bu çerçevede birçok işlem yatırım aracı olarak kullanılmaktadır. Her bir işlem de belli bir hukukî zeminde ele alınmaktadır. İslam iktisadı çalışmaları açısından önemli bir yere sahip olan bu uygulamaların gerek teorik gerekse pratik şekilde işleyişlerinin tespiti önem arz etmektedir. İktisadi hayatın bir parçası olan borsaların bünyesinde gerçekleşen uygulamaların fıkıh açısından değerlendirilmesi için her bir uygulamanın barındırdığı fıkhî konular tespit edilip bu çerçevede incelenmesi gerekmektedir.
Borsada uygulanan işlemlerden birisi de açığa satış işlemidir. Açığa satış işlemi de diğer uygulamalar gibi bünyesinde pek çok fıkhî konuyu barındırmaktadır. Aynı zamanda günümüz piyasalarındaki işlevi ve etkileri bakımından da incelenmesi gereken önemli bir konudur. Çalışma kapsamında, açığa satış işleminin uygulanışı ve barındırdığı fıkhî konular tespit edilip, işlem bu çerçevede fıkıh açısından değerlendirilecektir.

Keywords

İslami Finans, Açığa Satış, Aracı Kurum, Menkul Kıymet, Borsa, Mülkiyet, Garar, Faiz

Short Selling Transaction Applied in the Stock Exchange and its Examination from a Jurisprudential Perspective

Abstract

In today's stock markets, capital market instruments are in-vested in various ways. In this context, many transactions are used as investment instruments. Each transaction is handled on a certain legal basis. Both theoretically and practically, it is important to determine the functioning of these applications, which have an important place in terms of Islamic economic studies. In order to evaluate the applications realized within the body of the stock exchanges in terms of the fiqh, which are a part of economic life, the fiqh issues of each application should be determined and examined within this framework.
One of the transactions applied in the stock market is short selling. The short selling process, like other applications, includes many fiqh issues. Therewithal, it is an important issue that needs to be examined in terms of its function and effects on today's markets. Within the scope of the study, the implementation of the short selling process and the fiqh issues it contains will be determined and the process will be evaluated in terms of fiqh.

Keywords

Islamic Finance, Short Selling, Intermediary Institution, Securities, Stock Market, Proprietary, Gharar, Interest

References

• Adevî, Muhammed Şükrî el-Cemîl. Borsatü’l-evrâki’l-mâliyye fî mîzâni’ş-Şerî‘ati’l-İslâmiyye: Dirâse fıkhiyye mukârene. İskenderiye: Mektebetü’l-Vefâi’l-Kânûniyye, 1. Basım, 2014.
• Akdaş, Hakkı - Akar, Nuri. “Borsada Fiyat Oluşumu: Gözetim, Denetim, Kredili İşlemler ve Açığa Satış İşlemleri”. Güncel Dinî Meseleler İstişare Toplantısı - X: Menkul Kıymetler Borsası ve İslamî Açıdan Değerlendirilmesi. 49-64. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2020.
• Akîl, Akîl b. Abdurrahman. “Ahkâmu’l-intifâ‘ bi’l-merhûn”. Mecelletü’l-Cem‘iyyeti’l-Fıkhiyyeti’s-Su‘ûdiyye 7 (1431/2010), 341-386.
• Aksoy, Mine. Açığa Satış, Menkul Kıymet Ödünç İşlemleri, Türkiye ve Dünya Uygulamalarının Karşılaştırılması. İstanbul: Kadir Has Üniversitesi, Sosyal Biilimler Estitüsü, Doktora Tezi, 2008.
• Ali Cuma, Muhammed. Mevsû‘atü’l-iktisâdi’l-İslâmî fi’l-mesârif ve’n-nukûd ve’l-esvâki’l-mâliyye. ed. Rıfat Seyyid el-‘Avedî. 11 Cilt. Kahire: Dâru’s-Selâm, 1431/2010.
• Ali Haydar Efendi. Dürerü’l-hükkâm şerhu Mecelleti’l-ahkâm. çev. Rasim Gündoğdu - Osman Erdem. 4 Cilt. İstanbul: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2. Basım, 2017.
• Alkış, Alpaslan. “Mecelle’de Akid Teorisi”. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 456-483. https://doi.org/10.33437/ksusbd.568352
• Apaydın, H. Yunus. “Îne”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 22/283-285. İstanbul: TDV Yayınları, 2000.
• Apaydın, H. Yunus. “Karz”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 24/520-525. İstanbul: TDV Yayınları, 2001.
• Aytekin, Sinan vd. “BİST Pay Piyasasında Açığa Satış Yasağı ve COVID-19 Düzenlemelerinin Piyasa Etkinliği Üzerinde Etkisi”. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi 10/4 (2021), 2433-2448.
• Bardakoğlu, Ali. “Bey‘”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 6/13-19. İstanbul: TDV Yayınları, 1992.
• Bardakoğlu, Ali. “Butlân”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 6/476-478. İstanbul: TDV Yayınları, 1992.
• Bekgöz, Sezai. Açığa Satış ve Kredili Menkul Kıymet İşlemleri. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 1994.
• Bekîr, Muhammed Ahmed. “Hükmü’l-intifâ‘ bi’ş-şeyi’l-merhûn: Dirâse mukârene beyne’ş-şerî‘a ve’l-kânûn”. Mecelletü Külliyeti’ş-Şerî‘a ve’l-Kanûn bi-Esyût 5/18 (2006), 233-381.
• Bervârî, Şaban Muhammed İslâm. Borsatü’l-evrâki’l-mâliyye min manzûri’l-İslâmî: Dirâse tahlîliyye nakdiyye. Beyrut-Lübnan/Dımeşk: Dâru’l-Fikri’l-Mu‘âsır/Dâru’l-Fikr, 1. Basım, 1423/2002.
• Bilgili, İsmail. İslam Hukukunda Ma’dûmun Satımı. b.y.: Desen Ofset Matbaacılık, 1. Basım, 2011.
• Coşkun, Yener. “Kredili İşlemler ve Küresel Kriz Açısından İMKB’de Açığa Satış İşlemleri”. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar Dergisi 47/547 (2010), 77-94.
• Çalış, Halit - Hacak, Hasan. “Rehin”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 34/538-542. İstanbul: TDV Yayınları, 2007.
• Çıtak, Serdar. ABD Finans Sistemi İçinde Aracı Kurumlar. Ankara: Sermaye Piyasası Yayınları, 1998.
• Derdîr, Ebu’l-Berâkât Ahmed b. Muhammed b. Ahmed. eş-Şerhu’s-Sağîr ‘alâ ekrabi’l-mesâlik. thk. Mustafa Kemal Vasfî. 4 Cilt. Kahire: Dâru’l-Me‘ârif, ts.
• Dönmez, İbrahim Kâfi. “Garar”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 13/366-371. İstanbul: TDV Yayınları, 1996.
• Duaylec, Mübârek b. Muhammed b. Hamed. er-Rehnu fi’l-fıkhi’l-İslâmî. Riyâd: y.y., 1. Basım, 1420/2000.
• Durmuş, Abdullah. “Fıkıhta Karz (Ödünç) Sözleşmesinde Vade Şartının Bağlayıcılığı Meselesi”. İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi 16 (2010), 315-330.
• Dusuki, Asyraf Wajdi - Abozaid, Abdelazeem. “Figh Issues in Short Selling as Implemented in the Islamic Capital Market in Malaysia”. JKAU: Islamic Economic 21/2 (2008), 63-78.
• Elitaş, Cemal - İlarslan, Kenan. “Açığa Satış ve Muhasebeleştirilme”. Muhasebe ve Finansman Dergisi 43 (2009), 137-153.
• Fevzân, Mübarek b. Süleyman Âl-i. el-Esvâku’l-mâliyye min manzûri’l-İslâmî. Cidde: Merkezü’n-Neşri’l-‘İlmî, 1. Basım, 1431/2010.
• Gökçe, Deniz. Para & Finans Ansiklopedisi. 3 Cilt. İstanbul: Creative Yayıncılık ve Tanıtım, 1996.
• Gökçen, Tuncer. “Yakarsa Dünyayı Gariban Yatırımcı Yakar: 8 Başlıkta Wall Street’e Başkaldırının Adı Gamestop”. Independent Türkçe (30 Ocak 2021). https://www.indyturk.com/node/308341/ekonomi%CC%87/yakarsa-d%C3%BCnyay%C4%B1-gariban-yat%C4%B1r%C4%B1mc%C4%B1-yakar-8-ba%C5%9Fl%C4%B1kta-wall-streete-ba%C5%9Fkald%C4%B1r%C4%B1n%C4%B1n
• Güney, Necmeddin. “İslam Borçlar Hukukunda Satım Akdinin Konusuna Dair Cehâlet ve Akde Etkisi”. İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi 16 (2010), 491-502.
• Güney, Necmeddin. Satım Akdi Özelinde İslam Borçlar Hukukunda Garar. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2013.
• Hamîs, Abdurrahman b. Abdullah. el-Muhâtara fi’l-mu‘âmelâti’l-mâliyyeti’l-mu‘âsıra. Riyâd: Dâru Künûzi İşbîliyâ, 1434/2013.
• Hancerî, Süleyman. el-Esvâkü’l-mâliyye ve ahkâmuha’l-fıkhiyye. el-Memleketü’l-Mağribiyye: Vizâretü’l-Evkâf ve’ş-Şuûni’l-İslâmiyye, 1431/2010.
• Huneynî, Muhammed Vecîh. Tahvîlu borsati’l-evrâki’l-mâliyye li’l-‘amel vifka ahkâmi’ş-Şerî‘ati’l-İslâmiyye: Dirâse tatbîkiyye. Ammân: Dâru’n-Nefâis, 1430.
• İbn Hazm, Ebû Muhammed Ali b. Ahmed b. Saîd. el-Muhallâ bi’l-âsâr. thk. Şuayb Arnavut, Abdülkadir Arnavut. 11 Cilt. b.y.: İdâretü’t-Tıbbâ‘ati’l-Münîra, 1. Basım, 1352.
• İbn Kayyım, Muhammed b. Ebî Bekr b. Eyyûb el-Cevziyye. İ‘lâmu’l-muvakı‘în an Rabbi’l-‘âlemîn. thk. Raha Abdurraûf Sa‘d. 4 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Ceyl, 1. Basım, 1973.
• İbn Kudâme, Abdullah b. Ahmed b. Muhammed. el-Muğnî. thk. Abdullah b. Abdilmuhsîn et-Türkî, Abdülfettâh Muhammed el-Hulv. 15 Cilt. Riyâd: Dâru ‘Âlemi’l-Kütüb, 3. Basım, 1417/1997.
• İbn Teymiyye, Takıyyüddîn Ahmed b. Abdilhalîm b. Mecdiddîn. Mecmû‘u fetâvâ. nşr. ‘Amir el-Cezzâr, Enver el-Bâz. 35 Cilt. b.y.: Dâru’l-Vefâ Mansûra, 3. Basım, 1119.
• İbnü’l-Hümâm, Kemâlüddîn Muhammed b. Abdilvâhid b. Abdilhamid. Fethûl-kadîr li’l-‘âcizi’l-fakîr. thk. Şeyh Abdurrezzâk Mehdî. 10 Cilt. Beyrut-Lübnan: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 1. Basım, 1424/2003.
• İnanır, Ahmet. İslam Hukukunda Bileşik-Mürekkeb Mâlî Sözleşmeler ve Çağdaş Finansman Yöntemlerindeki Uygulamaları. Tokat: Gece Kitaplığı, 1. Basım, 2015.
• İrşîd, Mahmud Abdülkerim. Mehâtırü’s-semsere ve ‘alâkatuhâ bi’l-vesâta ve tahdîdi ücûri’s-simsâr fi’l-esvâk: Dirâse fıkhiyye. Ammân: Dâru’n-Nefâis, 1. Basım, 1436/2015.
• Karabacak, Serkan. Açığa Satış İşlemleri. İstanbul: Sermaye Piyasası Kurulu Denetleme Dairesi Yeterlilik Etüdü, Yeterlilik Etüdü, 2002.
• Karadâğî, Ali Muhyiddîn Ali. Buhûs fî fıkhi’l-mu‘âmelâti’l-mâliyyeti’l-mu‘âsıra. Beyrut-Lübnan: Dâru’l-Beşâiri’l-İslâmiyye, 1. Basım, 1422/2001.
• Karî b. ‘Îd, Muhammed Ali. “el-Eshum, el-İhtiyârât, el-Müstakbeliyyât envâ‘uhâ ve’l-mu‘âmelât elltî tecrî fîhâ”. Mecelletü Mecma‘i’l-Fıkhi’l-İslâmî 7/1 (1412/1992), 195-222.
• Kâsânî, Alâüddîn Ebû Bekr b. Mes‘ûd b. Ahmed. Bedâi‘u’s-sanâ’i‘ fî tertîbi’ş-Şerâ’i‘. 7 Cilt. Beyrut-Lübnan: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 2. Basım, 1406/1986.
• Kulak, Fatih. Menkul Kıymet Piyasalarında Açığa Satış ve Menkul Kıymet Ödünç İşlemleri: Teori: Yasal Esaslar ve Muhasebeleştirilmesine Eleştirel Bir Yaklaşım. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2002.
• Mâverdî, Ali b. Muhammed b. Habîb. el-Hâvi’l-kebîr fî fıkhi mezhebi’l-İmâm eş-Şâfi‘î. thk. eş-Şeyh Ali Muhammed Abdülmevcûd, eş-Şeyh Ali Muhammed Muavvid. 18 Cilt. Beyrut-Lübnan: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 1. Basım, 1414/1994.
• Merginânî, Burhânüddîn Ali b. Ebî Bekr b. Abdilcelîl. el-Hidâye şerhu Bidâyeti’l-mübtedî. thk. Tallâl Yusuf. 4 Cilt. Beyrut-Lübnan: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, ts.
• Mevsılî, Abdullah b. Mahmud b. Mevcûd. el-İhtiyâr li ta‘lîli’l-Muhtâr. 5 Cilt. Beyrut-Lübnan: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, ts.
• Meydânî, Tâlib b. Hammâde. el-Lübâb fî şerhi’l-Kitâb. 1 Cilt. Beyrut-Lübnan: Mektebetü’l-‘İlmiyye, ts.
• Musk, Elon. “u can’t sell houses u don’t own...” Twitter. 28 Ocak 2021 23:34. Erişim 16 Ağustos 2022. https://twitter.com/elonmusk/status/1354890601649610753
• Nevevî, Ebû Zekeriyya Yahya b. Şeref Mürî. Kitâbü’l-mecmû‘. thk. Muhammed Necib el-Mutî‘i. 23 Cilt. Cidde: Mektebetü’l-İrşâd, ts.
• Nevevî, Ebû Zekeriyya Yahya b. Şeref Mürî. Ravzatü’t-tâlibîn. thk. eş-Şeyh Ali Muhammed Abdülmevcûd, eş-Şeyh Ali Muhammed Muavvid. 8 Cilt. Riyâd: Dâru ‘Âlemi’l-Kütüb, 1423/2003.
• Onur, Mehmet. İslam Borçlar Hukukunda Risk Teorisi ve Rizikolu Akitler. Ankara: Astana Yayınları, 1. Basım, 2018.
• Özalp, Serdar. Borsada Açığa Satış İslam Hukuku Açısından Bir Değerlendirme. İstanbul: İktisat Yayınları, 1. Basım, 2020.
• Özsoy, İsmail. “Faiz”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 12/110-126. İstanbul: TDV Yayınları, 1995.
• Samar, Mahmut. İslam Hukukunda Akitlerin Birleştirilmesi (Safkateyn) ve Günümüz Finans Uygulamalarına Etkisi. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2018.
• Serahsî, Muhammed b. Ahmed b. Ebî Sehl. el-Mebsût. 30 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Ma‘rife, 1414/1993.
• SPK, Sermaye Piyasası Kurulu. “Basın Açıklaması”. Erişim 16 Ağustos 2022. https://www.spk.gov.tr/Duyuru/Goster/20200630/1
• Süleyman, Mübârek b. Süleyman b. Muhammed Âl-i. Ahkâmü’t-te‘amül fî’l-esvâki’l-mâliyyeti’l-mu‘âsıra. 2 Cilt. Riyâd: Dâru Künûzi İşbîliyâ (Künûzu İşbîliyâ), 1. Basım, 1426/2005.
• Şatnâvî, Zekeriyya Selâme İsa. el-Âsarü’l-iktisâdiyye li-esvâki’l-evrâki’l-mâliyye min manzûri’l-iktisâdi’l-İslâmî. Ammân: Dârü’n-Nefâis, 1. Basım, 1429/2009.
• Şâvîş, Velid Mustafa. es-Siyâsetü’n-nakdiyye beyne’l-fıkhi’l-İslâmî ve’l-iktisâdi’l-vaz‘î. Herndon: el-Ma‘hedü’l-‘Âlemi li’l-Fikri’l-İslâmî, 1432/2011.
• Şehâvâ, İbrâhim Desûkî. “Rehin Alan Tarafın Rehnin Mülkiyetinden Yararlanması”. çev. Recep Özdemir. EKEV Akademi Dergisi 61 (2015), 479-492.
• Şerifler, Ünal. “GameStop Hikayesi: Reddit, Açığa Satanlar ve Wall Street Direnişi”. ACCAFIN | MUDEFIN. Erişim 16 Ağustos 2022. https://www.accafin.com/finans/borsa-ve-halka-arz/gamestop-hikayesi-reddit-aciga-satanlar-ve-wall-street-direnisi
• Şeyh, Üsame Abdülalîm. “Beyu‘l-eshûm ‘ale’l-mekşûf fî Borsati’l-evrâki’l-mâliyye: Dirâse fıkhiyyye mukârene”. Mecelletü Dâri’l-İftâi’l-Mısriyye 14 (2013), 10-42.
• Şîrâzî, Cemâlüddin İbrahim b. Ali b. Yusuf. el-Mühezzeb fî fıkhi’l-imâm eş-Şâfi‘î. haz. Şeyh Zekeriyya Umeyrât. 3 Cilt. Beyrut-Lübnan: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 1416/1995.
• Şirbînî, Muhammed b. Ahmed el-Hatîb. Muğni’l-muhtâc ilâ ma‘rifeti me‘ânî elfâzi’l-Minhâc. 4 Cilt. Beyrut-Lübnan: Dâru’l-Ma‘rife, 1418/1997.
• Takasbank. “Takas Esasları”. Erişim 17 Ağustos 2022. https://borsaistanbul.com/tr/sayfa/337/piyasalar-takas-esaslari
• TRT Haber. “Abd’de Küçük Yatırımcılar Ezber Bozdu”. Erişim 16 Ağustos 2022. https://www.trthaber.com/haber/gundem/abdde-kucuk-yatirimcilar-ezber-bozdu-552819.html
• Uysal, Özgür. Kredili Menkul Kıymet, Açığa Satış ve Ödünç Menkul Kıymet İşlemleri ve Türkiye Örneği. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2001.
• Yaran, Rahmi. İslam Hukukuna Göre Hukuki İşlemler ve Hükümleri. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2011.
• Yıldırım, Abdurrahman. Borsanın ABC’si Ayılar, Boğalar ve Paranız. Ankara: Bilgi Yayınevi, 2. Basım, 1990.
• Yılmaz, Celali. Sermaye Piyasasında Kredili Menkul Kıymet Alımları, Açığa Satış ve Menkul Kıymet Ödünç İşlemleri: Teori ve Türkiye Uygulaması. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 1996.
• Zuhaylî, Vehbe. İslâm Fıkıh Ansiklopedisi. çev. Ahmed Efe vd. 10 Cilt. İstanbul: Risale Yayıncılık, 1994.
• “Bey‘”. el-Mevsû‘atü’l-fıkhiyye. 9/5-42. Kuveyt: Vizâretü’l-Evkâf ve’ş-Şuûni’l-İslâmiyye, 1407/1987.
• “Bey‘atân fî bey‘a”. el-Mevsû‘atü’l-fıkhiyye. 9/264-273. Kuveyt: Vizâretü’l-Evkâf ve’ş-Şuûni’l-İslâmiyye, 1407/1987.
• “Bey‘u menhiyyu ‘anhu”. el-Mevsû‘atü’l-fıkhiyye. 9/143-236. Kuveyt: Vizâretü’l-Evkâf ve’ş-Şuûni’l-İslâmiyye, 1407/1987.
• “Finans Piyasalarında ANARŞİ (Yatırımcılar Dikkat! - Paranız için Dikkat!)”. haz. Özgür Demirtaş. YouTube. Yayın Tarihi 31 Ocak 2021. https://www.youtube.com/watch?v=UBKh7tpTAgM
• Art of Economics. “Gamestop, Açığa Satış, Short Squeeze ve Daha Fazlası.”, 12 Şubat 2021. https://artofeconomicscom.wordpress.com/2021/02/12/gamestop-aciga-satis-short-squeeze-ve-daha-fazlasi/
• “Gamestop Hissesiyle Başladı, Milyonları Etkiledi!” Erişim 16 Ağustos 2022. https://bigpara.hurriyet.com.tr/borsa/haber/gamestop-hissesiyle-basladi-milyonlari-etkiledi_ID1467955/
• “Gamestop Raporu: 17 Dolarlık Hisse Fiyatı 400 Dolara Nasıl Çıktı?” Erişim 16 Ağustos 2022. https://www.ntv.com.tr/dunya/gamestop-raporu17-dolarlik-hisse-fiyati-400-dolara-nasil-cikti,CETF1IoFo0C7g1juD6gURQ
• “Gamestop’ta Açığa Satan Fonda Zarar Belli Oldu”. 01 Şubat 2021. Erişim 16 Ağustos 2022. https://www.bloomberght.com/gamestop-ta-aciga-satan-fonda-zarar-belli-oldu-2273762
• “Garar”. el-Mevsû‘atü’l-fıkhiyye. 31/149-167. Kuveyt: Vizâretü’l-Evkâf ve’ş-Şuûni’l-İslâmiyye, 1414/1994.
• Takasbank ÖPP Prosedürü, İstanbul Takas ve Saklama Bankası A.Ş. Takasbank Ödünç Pay Piyasası Uygulama Esasları Prosedürü. Türkiye: Takasbank. Erişim 14 Ağustos 2022. Erişim 14 Ağustos 2022. https://www.takasbank.com.tr/documents/prosedurler/takasbank-odunc-pay-piyasasi-uygulama-esaslari-proseduru_220322.pdf
• Takasbank ÖPP Yönergesi, İstanbul Takas ve Saklama Bankası A.Ş. Takasbank Ödünç Pay Piyasası Yönergesi. Türkiye: Takasbank. Erişim 14 Ağustos 2022. Erişim 14 Ağustos 2022. https://www.takasbank.com.tr/documents/yonergeler/takasbank-odunc-pay-piyasasi-yonergesi_04082022.pdf
• Pay Senedi Standardı, Pay Senedi İhracı ve Alım-Satımı Standardı. Türkiye: Türkiye Katılım Bankaları Birliği (TKBB), 26 Ağustos 2020. Erişim 23 Ağustos 2022. https://tkbbdanismakurulu.org.tr/standartlar
• SPK Açığa Satış, Sermaye Piyasası Araçlarının Kredili Alım, Açığa Satış ve Ödünç Alma İşlemleri Hakkında Tebliğ (Kanun No. Seri: V No: 65). Resmi Gazete 25168 (14 Temmuz 2003).
• TDD Ocak-2022, Takasbank Değerlendirme Dokümanı: Ocak 2022. Erişim 14 Ağustos 2022. Erişim 14 Ağustos 2022. https://www.takasbank.com.tr/documents/Document/2022-cpmi-iosco-takasbank-mkt-uyum-degerlendirmesi_31032022.pdf