İİBF ÖĞRENCİLERİNİN KARİYER PLANLAMASINDA MUHASEBE VE BANKACILIK-FİNANS MESLEKLERİNİN YERİ: SCHEİN’İN KARİYER DEĞERLERİ KÜMESİ AÇISINDAN BİR ANALİZ

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 1, 33 - 58, 30.06.2020

Mehmet Demir , Hesna Yıldırım

Öz

Bu çalışmanın amacı, Schein’ın Kariyer Değerleri Kümesi temelinde İİBF öğrencilerinin kariyer planlamasında muhasebe ve bankacılık-finans mesleklerine yer vermelerinde etkili olan faktörleri tespit etmektir. Bu amaç için geliştirilen anket, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi İİBF’de 1. ve 4. sınıfta okuyan 512 öğrenci üzerinde Nisan 2019’da uygulanmıştır. Veriler, SPSS 23 istatistiksel paket programı ile analiz edilmiştir. Cinsiyet, sınıf düzeyi ve okunan bölüm değişkenlerinin ifadelere ait katılım düzeylerinde anlamlı bir farka yol açıp açmadığı Mann Whıtney U ve Kruskal-Wallis H Testi ile belirlenmiştir. Analizler sonucunda, muhasebe ve bankacılık-finans mesleklerinin tercihinde Schein’ın Kariyer Değerleri Kümesinde yer alan “Güdü ve İhtiyaçlar” boyutundaki ifadelere “kararsızım”, hem “Mesleki Yetenek” hem de “Değer Yargıları” boyutlarında yer alan ifadelere ise “doğru” düzeyinde katılım gösterildiği saptanmıştır. Bazı ifadelerde değişkenler açısından anlamlı farklılığın olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Bankacılık-Finans, Kariyer Planlama, , Schein’in Kariyer Değerleri

Kaynakça

• Acar, Raşit ve Özdaşlı, Kürşat (2017), Bireysel Kariyer Planlama Yapmanın Öğrenci Başarısı Üzerindeki Etkisi: SBMYO Öğrenci Üzerine Bir Araştırma, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Cilt.9 Sayı. 21, Burdur.
• Akın, Osman ve Onat, Osman Kürşat (2015), Muhasebe Eğitimi Alan Öğrencilerin Meslek Seçimini Etkileyen Faktörler: Demografik Farklılaşmalar Üzerine Bir Araştırma, Uluslar Arası Ekonomik ve İdari Araştırmalar Dergisi, 8(15), s. 310-311.
• Aktaş, Hakkı ve Çetin, Canan (2005), Hava Harp Okulu Endüstri Mühendisliği İle Marmara Üniversitesi İİBF Öğrencilerinin Kariyer Değerlerinin Karşılaştırılması, XII. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi içinde (s, 194), İstanbul: Golden Print Ofset Basım ve Yayın Hizmetleri.
• Akyüz, Fatma- Yeşil, Tolga- Ay, Fırat (2018 ), Muhasebe Mesleği Seçiminde Etkili Olan Faktörlerin İncelenmesi: Uşak Üniversitesi İktisadi ve İdari Bölümler Fakültesi Öğrencilerine Yönelik Bir Uygulama, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, Özel Sayı, s. 298-327.
• Alioğulları, Zişan Duygu (2012). Örgütsel Sessizlik ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişki-Bir Uygulama, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum. Aytaç, Serpil (2005). Çalışma Yaşamında Kariyer Yönetimi Planlaması Gelişimi ve Sorunları, Ezgi Kitabevi, Bursa.
• Batur, Hikmet Zeynep ve Adıgüzel, Orhan (2014), Schein'in Kariyer Değerleri Perspektifinde Öğrencilerin Kariyer Tercihlerini Etkileyen Faktörler Üzerine Bir Araştırma: Isparta İli Fen Lisesi Öğrencileri Örneği, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, sayı, 42, Haziran, ss. 41
• Çarıkçı, İlker Hüseyin ve Erdoğan Morçin, Sine (2014), Önlisans Turizm Öğrencilerinin Kariyer Değerleri: Sarıkamış Örneği, Elektronik Mesleki Gelişim ve Araştırma Dergisi (EJOIR), Cilt: 2, Sayı 2. s.67-81
• Decenzo, David and Robbins, Stephen (2007), Fundamentals Of Human Resource Management, John Willey & Sons, Inc,: United States Of America.
• Güldü, Özgür ve Ersoy Kart, Müge (2017), Kariyer Planlama Sürecinde Kariyer Engelleri ve Kariyer Geleceği Algılarının Rolü, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Cilt 72, No. 2, s. 377-400.
• Fisher, Teresa and Mildred, Griggs. (1995), “Factors That Influence The Career Development of African-American and Latino Youth“, The Journal of Vocational Education Research, 20 (2): (çev. Özgür Güldü ve Müge Ersoy Kart ) s. 57-74.
• Jaffe, Daniel and Scott, Morton (1991). Career Development for Empowerment in a Changing Work World. In Kummerow, J. M. (Ed.). New Directions in Career Planning, Palo Alto, California: CPP Books, (çev. Özgür Güldü ve Müge Ersoy Kart ), s. 33-59.
• Kartal, Mahmut ve Bardakçı, Sait (2018). SPSS ve AMOS Uygulamalı Örneklerle Güvenirlik ve Geçerlik Analizleri. Ankara. Akademisyen Kitabevi.
• Kula, Ömer ve Adıgüzel, Orhan (2015), Lisansüstü Öğrencilerinin Kariyer Planlamalarına Etki Eden Faktörler: Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 292, Cilt.20, Sayı.1, s.291-315
• Müftüoğlu, Yadigar Vasfi ve Erol, İlknur (2013), Kariyer Kavramı ve Maden Mühendisleri İçin Kariyer Seçenekleri, Madencilik, Cilt 52, Sayı 4, Aralık, s. 37-43.
• Öktem Özgür, Ayşenur (2014), Kariyer değerleri ve algılanan istihdam edilebilirlik arasındaki ilişkinin incelenmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, YL Tezi, ss. 30, İzmir.
• Öner, Mehmet (2001), Bireysel Kariyer Planlaması, Kariyer Yayıncılık, Ankara.
• Özdemir, Yasemin ve Mazgal, Sercan (2012), Bir Kariyer Tercihi Olarak Girişimcilikte Dışsal Faktörlerin Etkisi: Sakarya Örneği, Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, Haziran, s. 87-102.
• Salant, P. and Dillman, D. A. (1994), How to Conduct Your Own Survey, John Wiley & Sons, Inc. Newyork.
• Schein, Edgar Henry (1990), CareerAnchors (discoveringyourrealvalues), San Francisco, ss.8-10
• Schein, Edgar Henry (2006), Career Anchors, Self Assessment, USA: John Wiley & Sons, Inc, ss.16
• Taşlıyan, Mustafa- Arı, Nazmiye Ülkü- Duzman, Burak (2011), İnsan Kaynakları Yönetiminde Kariyer Planlama ve Kariyer Yönetimi: İİBF Öğrencileri Üzerinde Bir Alan Araştırması, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, Cilt3,Sayı2, www.sobiad.org/eJOURNALS/dergi_YBD/arsiv/2011_2/mustafa_tasliyan.pd , (15.02.2019)
• TDK (2018). Genel Türkçe Sözlük.
• Uslu, Mustafa (2006), Sınıf Öğretmenlerinin Kariyer Değerlerinin Belirlenmesi (Sarıyer İlçesi Örneği), Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı, Adana.
• https://en.wikipedia.org (21.03.2020)