PSİKOLOJİK SERMAYENİN POZİTİF SES ÇIKARMA DAVRANIŞI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: SAĞLIK SEKTÖRÜNDE KARŞILAŞTIRMALI BİR UYGULAMA

Yıl 2022, Cilt: 12 Sayı: 2, 25 - 45, 30.12.2022

Nida Palabıyık , Esra Akay

https://doi.org/10.47147/ksuiibf.1135838

Öz

Bu araştırmanın temel amacı sağlık sektöründeki yöneticilerin psikolojik sermayelerinin pozitif ses çıkarma davranışları üzerinde etkisi olup olmadığını belirlemektir. Bu doğrultuda öncelikle sağlık sektöründeki yöneticilerin, yönetim alanı itibariyle psikolojik sermayelerinde ve pozitif ses çıkarma davranışlarında bir farklılık olup olmadığı araştırılmıştır. Uygun örnekleme yöntemiyle uygulanan anket verileri; frekans analizi, t-testi, korelasyon ve regresyon analizleri yardımıyla incelenmiştir. Ulaşılan bulgular; sağlık sektöründeki yöneticilerin psikolojik sermayeleri ile pozitif ses çıkarma davranışlarının yönetim alanlarına göre (idari birim-tıbbi birim) farklılaştığını göstermiştir. Araştırma değişkenleri arasında anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Regresyon analizi sonucunda ise değişkenler arasında anlamlı bir etki olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Psikolojik sermaye, ses çıkarma, pozitif ses çıkarma

Kaynakça

• Akçay, V. H. (2014). Psikolojik sermaye ölçeği uyarlaması: geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 49(2), 72-85.
• Avolio, B. J. ve Bass, B. M. (2002). Developing potential across a full range of leadership: cases on transactional and transformational leadership. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
• Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84(2), 191–215.
• Botero, I. ve Van Dyne, L. (2009). Employee voice behavior interactive effects of LMX and power distance in the United States and Colombia. Management Communication Quarterly, 23(1), 84-104.
• Brinsfield, C. T. (2014). Employee voice and silence in organizational behavior. Ed. A. Wilkinson, J. Donaghey, T. Dundon ve R. Freeman, Handbook of Research on Employee Voice (s. 114-132) içinde.
• Bryant, F. B. ve Cvengros, J. A. (2004). Distinguishing hope and optimism: Two sides of A coin, or two separate coins? Journal of Social and Clinical Psychology, 23(2), 273-302.
• Chou, H.W., Lin, Y.H., Chang, H.H. ve Chuang, W.W. (2013). Transformational leadership and team performance: the mediating roles of cognitive trust and collective efficacy. SAGE Open, 3(3), 1-10.
• Çankır, B. (2016). Çalışanlarda pozitif ses çıkartma davranışı nasıl oluşur? Örgütsel güven, psikolojik sözleşme ihlali, lider-üye etkileşimi ile pozitif ses çıkartma davranışı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimleri Fakültesi Dergisi, 5(2), 1-12.
• Çankır, B. ve Yener: (2017). İş’te Pozitif Davranış. İstanbul: Çizgi Yayınları.
• Farreli, D. ve Rusbult, C. (1992). Exploring the exit, voice, loyalty, and neglect typology: The influence of job satisfaction quality of alternatives, and investment size. Employee Responsibilities and Rights Journal, 5(3), 201-218.
• Freeman, R. ve Medoff, J. (1984). What do unions do? New York: Basic Books.
• Gürbüz: ve Şahin, F. (2018). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (Felsefe-Yöntem-Analiz) (Cilt 5). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Goldsmith, A., Veum, J. ve Darity, W. (1997). The impact of psychological and human capital on wages. Economic Inquiry, 15, 815-829.
• Hill, M. (2015). Aklımın Aklı: Psikoloji (Cilt 2) (M. Durak, E. Şenol-Durak ve U. Kocatepe, Çev.) Ankara: Nobel Yayınevi.
• Hirschman, A. (1970). Exit, voice, and loyalty. Massachusetts and London: Harvard University Press Cambridge.
• Kandemir , M. (2020). Pozitif psikolojik sermaye. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Kersting, K. (2003). Turning happiness into economic power. Monitor on Psychology, 34, 11-26.
• Kline, R. (2011). Principles and practice of structural equation modelling (Cilt 3). New York, London: The Guilford.
• Kutanis, R. ve Oruç, E. (2015). Pozitif psikolojik sermayenin örgüt içi politik davranışlara Etkisi: Akademisyenler üzerine bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi,, 7(3), 36-58.
• Luthans, F. (2002a). Positive organizational behavior developing and managing psychological strengths. Academy of Management Executive, 16(1), 57-72.
• Luthans, F. (2002b). The need for and meaning of positive organizational behavior. Journal of Organizational Behavior, 23(6), 695-706.
• Luthans, F., Luthans, K. ve Luthans, B. (2004). Positive psychological capital: Beyond human and social capital. Business Horizons, 47(1), 45-50.
• Luthans, F., Youssef, C. ve Avolio, B. (2004). Human, social and now positive psychological capital managemet: Investing in people for competitive advantage. Organizational Dynamics, 33(2), 143-160.
• Luthans, F., Youssef, C. ve Avolio, B. (2006). Psychological capital: Developing the human competitive edge. Oxford: Oxford University Press. Luthans, F., Avolio, B. J., Avey, J. B. ve Norman: M. (2007). Positive Psychological Capital: Measurement and Relationship with Performance and Satisfaction, Personnel Psychology, 60, 541-572.
• Luthans, F., Youssef, C. ve Avolio, B. (2007a). Psychological capital: Investing and developing positive organizational behavior. Ed. D. L. Nelson ve C. L. Cooper, Positive organizational behavior, (s. 9-24) içinde. London: SAGE Publications.
• Luthans, F., Youssef, C. ve Avolio, B. (2007b). Psychological capital: Developing the human competitive rdge. Oxford: Oxford University Press.
• Maynes, T. D. ve Podsakoff, P. M. (2014). Speaking more broadly: An examination of the nature, antecedents, and consequences of an expanded set of employee voice behaviors. Journal of Applied Psychology, 99(1), 87–112.
• Morrison, E. (2011). Employee voice behavior: Integration and directions for future research. The Academy of Management Annals, 5(1), 373-412.
• Morrison, E. (2014). Employee voice and silence. Annual Review of Organizational Psychology and Organizational Behavior, 1(1), 173–197.
• Nikolaou, I., Vakola, M. ve Bourantas, D. (2008). Who speaks up at work? Dispositional influences on employees’ voice behavior. Personnel Review, 37(6), 666 – 679.
• Organizational Silence: A barrier to change and development in a pluralistic world. Morrison, E. W. ve Milliken, F. J.(2000). The Academy of Management Review, 25(4), 706-725.
• Palabıyık, N. (2022). Örgütsel ses çıkarma davranışı ve öncülleri. İstanbul: Kriter Yayınevi.
• Palabıyık, N. ve Akay, E. (2020). Pozitif örgütsel davranış. Ed. H. Kara. Örgütsel davranış platformu kuram ve uygulamadan yazılar (s. 165-180) içinde. Ankara: Merdiven Yayınları.
• Pekdemir, I., Koçoğlu, M. ve Gürkan, G. (2014). Özerklik ve ödüllendirme algılarının çalışan performansı üzerindeki etkisinde çalışanın inovasyona yönelik davranışının aracılık rolüne yönelik bir araştırma. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 43(2), 332-350.
• Scheier, M., Carver, C. ve Bridges, M. (1994). Distinguishing optimism from neuroticism (and trait anxiety, self-mastery, and self-esteem): A reevaluation of the life orientation test. Journal of Personality and Social Psychology, 67, 1063-1078.
• Seçer, İ. (2015). Psikolojik test geliştirme ve uyarlama süreci SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Seligman, M. ve Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive psychology: An introduction. American Psychologist, 55(1), 5-14.
• Snyder, C. (2000). Handbook of hope: Theory, measures and applications. San Diego: Academic Press.
• Şener, E., Çetinkaya, F., Yüksel, A. ve Akkoca, Y. (2018). Pozitif ses çıkartma davranışının öncülü olarak iletişim doyumu. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(2), 165-175.
• Tabachnick, B. ve Fidell, L. (2013). Using Multivariate Statistics. Boston: Pearson.
• Van Dyne, L. ve LePine, J. (1998). Helping and voice extra-role behaviors: Evidence of construct and predictive validity. Academy of Management Journal, 41(1), 108–119.
• Yıldız, D. ve Uzunsakal, E. (2018). Alan araştırmalarında güvenı̇lı̇rlı̇k testlerı̇nı̇n karşılaştırılması ve tarımsal verı̇ler üzerı̇ne bı̇r uygulama. Uygulamalı Sosyal Bilimler Dergisi, 1, 14-28.
• Yeşilkuş, F., Özbozkurt, O. ve Korkmazyürek, H. (2022). Psikolojik sermayenin işe angaje olma üzerindeki etkisinde pozitif ses çıkartma davranışının aracılık rolü. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(48), 185-202.
• Youssef, C. ve Luthans, F. (2007). Positive organizational behavior in the workplace: The impact of hope, optimism, and resilience. Journal of Management, 33(5), 774–800.