A Historical Perspective on Teaching and Learning of Turkish as a Foreign Language

Yıl 2012, Cilt: 9 Sayı: 2, 167 - 188, 01.06.2012

Doç. Dr. Mustafa Arslan

Öz

-

Anahtar Kelimeler

-

Tarihi Süreçte Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi-Öğrenimi Çalışmaları

Öz

Bu çalışmanın amacı, Türk dilinin tarihi süreçte yabancı dil olarak öğretim ve öğrenimi üzerine yapılan faaliyetleri, kaynakları anlaşılır bir şekilde açıklamaktır. Türk dilinin bilinen tarihinden günümüze kadar yabancı dil olarak öğretimi ve öğrenimi üzerine yapılan çalışmalar, sahalar, filologlar ve eserleri araştırılmıştır. Ulaşılan kaynaklara dayanılarak tarihte Türk dilinin yabancılara öğretimi ve öğrenimi çalışmaları; Arap ve Farslara Türk dilinin öğretimi, Rusya‟da Türk dilinin öğretimi ve öğrenimi, Balkanlarda Türk dilinin öğretimi ve öğrenimi, Batıda Türk dilinin öğrenilmesi ve çağdaş Türk dili öğretimi şeklinde konu beş başlıkta toplanmış ve bu bağlamda incelenmiştir

Anahtar Kelimeler

Tarihi Süreç, Yabancı Dil Olarak Türkçe, Öğretim-Öğrenim Çalışmaları

Kaynakça

• Açık, Fatma (2008). “Türkiye‟de Yabancılara Türkçe Öğretilirken Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, Doğu Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Bölümü Uluslararası Türkçe Eğitimi ve Öğretimi Sempozyumu, Kıbrıs, 27-28 Mart
• Akalın, Şükrü Haluk (2004). “Balkan Türkoloji Araştırmaları Merkezi (BAL- TAM) ve Etkinlikleri”, BAL-TAM Türklük Bilgisi, S:1, s.192.
• Aksan, Doğan (1978). “Dilbilimin Yüksek Öğretimdeki Yeri”, konulu seminer. Hacettepe Üniversitesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü ve “Ankara Dilbilim Çevresi”nin İşbirliğiyle, Ankara, 16-17 Şubat: s.42-49.
• Akyüz, Yahya (2008). Türk Eğitim Tarihi, Ankara, Pegem Akademi
• Artun, Erman (2007). “Güney-Doğu Avrupa‟da Osmanlı ve Osmanlı Sonrası Türk Uygarlıklarının Öteki Uygarlıklarla Halk Kültürü Yönünden Karşılıklı Etkileşimi”, 4. Uluslararası Güneydoğu Avrupa Türkoloji Sempozyumu, 03-07.12: Zagreb.
• Aruç, Numan (2010). “Olivera Yaşar-Nasteva‟nın Makedonca-Türkçe Sözlük Denemesi”, Hikmet İlmi Araştırmalar Dergisi-Journal of Scientific Research, S:16, s.18-22.
• Aslan, Betül (2009). “Sovyet Rusya Hâkimiyetinde Yaşayan Türklerin Ortak Birleştirilmiş Türk Alfabesinden „Rus Kiril‟ Alfabesine Geçirilmesi”, A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S:40, s.371.
• Ataöv, Türkkaya (1972). “Sovyetler Birliği‟nde Türkoloji Çalışmaları”, A.Ü. SBFD, S:27, s.90-91.
• Aykut, Altan (1984). “İgor Destanı Üzerine”, Türk Dili Dergisi, S:43, s.308- 311.
• Baskakov, N. Aleksandrovich (1984). İmena polovtsev i nazvaniya polovetskih plemen v russkih letopisyah. Alma-Ata: Tyurskara onomastika.
• Baskakov, N. Aleksandrovich (1992). Türk Kökenli Rus Soyisimleri, Bakü.
• Baskakov, N. Aleksandrovich (1997). Türk Kökenli Rus Soyadları (Çev. Prof. Dr. Samir Kazımoğlu), Ankara, Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Bayraktar, Nesrin (2003). “Yabancılara Türkçe Öğretiminin Tarihsel Gelişimi”, Dil Dergisi, S:119, s.62.
• Bayram, Bülent (2009). “Turkish Studies International Periodical For the Languages”, Literature and History of Turkish or Turkic, Number 8, s.712.
• Bozkurt, Fuat (2005). Türklerin Dili, İstanbul, Kapı Yayınları.
• Buran, Ahmet (2009). “Turkish Studies International Periodical For the Languages”, Literature and History of Turkish or Turkic, Number 3, s.431-432.
• Caferoğlu, Ahmet (2000). Türk Dili Tarihi, İstanbul, Enderun Yayınları.
• Canım, Rıdvan (2001). “Yirmibirinci Asrın Başında Balkanlarda Yaşayan ve Türkçe Yazan Şairler”, A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, S:16, s.81.
• Cigitov, Salican (2006). “Kırgız yazı Dilinin Ortaya Çıkması ve İlk Edebi Örnekler”, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi / Journal of Turkish World Studies, S:5, s.521.
• Çağatay, Saadet (1994). “Codex Cumanicus Sözlüğünün Basılışı Dolayısiyle”, Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Dergisi, S:2, s.761- 762.
• Doğan, Candemir (2008). “Ortadoğu‟da Türkçe Öğretim Kitaplarının Tarihsel Gelişimi ve Günümüzdeki Durumu”, Alatoo Academic Studies, S:1, s.31.
• Dolunay, S. Kürşad (2005). “Türkiye ve Dünyadaki Türkçe Öğretim Merkezleri ve Türkoloji Bölümleri Üzerinde Bir Değerlendirme”, XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi, 28–30 Eylül:Denizli.
• Efendiyeva, Çiçek (2001). “Eski Rusça “Geçmiş Yılların Hikâyesi” Adlı Eserdeki Eski Türk Kökenli Kelimeler Üzerine Bir İnceleme”, bilig, S:16, s.83-95.
• Egamberdiyev, Mirzahan (2005). “Çarlık Rusyası‟nın Türkistan‟daki Eğitim Politikası (1870-1917)”, G. Ü. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, S:6, s.106.
• Ercilasun, A. Bican (2007). Makaleler Dil-Destan-Tarih-Edebiyat, Ankara, Akçağ.
• Eren, Hasan (1987). Balkan Ülkelerinde ve Macaristan’da Türkoloji Çalışmaları. Dünyada Türklük Araştırmaları ve Türkiye, İstanbul: Marmara Üniversitesi Yayınları
• Eren, Hasan (1998). Türklük Bilimi Sözlüğü I. Yabancı Türkologlar, Ankara, Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Erdem, İlhan (2009). “Yabancılara Türkçe Öğretimiyle İlgili Bir Kaynakça Denemesi”, Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Number 3, s.759-772.
• Ergin, Muharrem (2007). Üniversiteler İçin Türk Dili, İstanbul, Bayrak Basım/Yayım/Tanıtım.
• Esen, Minera Aliyeva (2008a). “Rus Dilindeki Türkçe Kelimeler Üzerine Bir Tasnif Denemesi”, Turkish Studies. International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Number 7, p.365-366.
• Esen, Minera Aliyeva (2008b). “Rus Dilindeki Türkçe Kelimeler Üzerine Bir Tasnif Denemesi”, Turkish Studies. International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Number 7, p.366.
• Filan, Kerima (2001). “Dil ve Kültür İlişkisi: Bosna‟da Türk Dili Öğretimindeki Yeri”, Avrupa'da Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Sempozyumu, 25-26 Ekim: Ankara.
• Gömeç, Saadettin (2000). “İslam Öncesi Türk Tarihinin Kaynakları Üzerine”, A.Ü. DTCF. Tarih Araştırmaları Dergisi, S:20, s.76.
• Gülensoy, Tuncer (2010). Türkçe El Kitabı, Ankara, Akçağ Yayınları.
• Güngör, Ebubekir (2008). “Çarlık Döneminde Türkistan‟da Fikir Akımları”, Türkiye Manas Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi, Bişkek.
• İnayet, Alimcan (2008). “Turkish Studies International Periodical For the Languages”, Literature and History of Turkish or Turkic, Number 1, p.294.
• Jeltyakov, A. D (1970). Türkologiçeskiy Sbornik, Moskova: Akademiya Nauk SSCB.
• Kadıu, Spartak ve Abdıu, Xhemile (2009). “Türkçe Yapım Eklerinin Arnavutçada Yapım Eklerine Etkisi”, Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 4(3), s.1230
• Kafesoğlu, İbrahim (1988). Türk Milli Kültürü, İstanbul, Boğaziçi Yayınevi.
• Karaağaç, Günay (2004). Türkçenin Dünya Dillerine Etkisi, Ankara, Akçağ Yayınları.
• Karaman, Erdal (2009). “Rusçadaki Türkçe Ödünçlemeler”, Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Number 3, p.1376
• Karatay, Osman ve Kökdağ, A. Bilhehan (2006). Balkanlar El Kitabı. İstanbul: Araştırma ve Kültür Vakfı,
• Kartalcık, Vedat (2008). “Rus Klasiklerinde Türkçe Sözler”, bilig, S:44, s.211- 214
• Kayadibi, Fahri (2008). “Kaşgarlı Mahmud ve Divan-ı lügati‟t-Türk‟te Eğitim ile İlgili Kavramlar”, İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S:18, s.5.
• Kırbaç, Selçuk ve Kırbaç, A. Dedeic (2007a). (Türk Dilinin Balkan Dillerine Etkisi) Şar Dağlarındaki Genetik Şifreler Gora Abidesi. İstanbul:Ukid Yayınevi.
• Kırbaç, Selçuk ve Kırbaç, A. Dedeic (2007b). (Türk Dilinin Balkan Dillerine Etkisi) Şar Dağlarındaki Genetik Şifreler Gora Abidesi, İstanbul:Ukid Yayınevi.
• Kononov, A. Nikolayevic (1982). Istoriya Izuçeniya Tyurkskih Yazıkov v Rossiyi, Leningrad.
• Korkmaz, Zeynep (1995). Türk Dili Üzerine Araştırmalar, Ankara: TDK
• Kurat, A. Nimet (1972). IV-XVIII. Yüzyıllarda Karadeniz Kuzeyindeki Türk Kavimleri ve Devletleri, Ankara: A.Ü. Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yayınları.
• Menges, K. Heinrich (1951). “The Oriental Elements in the Vocabulary of the Oldest Russian Epics, The Igor' Tale, Supplement to Word”, v. 7, Monograph № 1. (русский перев.: К. Менгес, Восточные элементы в “Слове о полку Игореве”, Л., 1979) p.140-150
• Okumuş, Sait (2009):. “Turkish Studies International Periodical For the Languages”, Literature and History of Turkish or Turkic, Number 4, p.823.
• Oral, Mustafa (2004): “Türkoloji Tarihinde 1926 Bakû Türkiyat Kongresi”, Folklor/Edebiyat, S:37, s.17-37.
• Ortaylı, İlber - Ateş, Toktamış - Karakaş, Eser (2005). Barış Köprüleri / Dünyaya Açılan Türk Okulları 1, İstanbul: Ufuk Kitapları.
• Özdemir, Nebi (2005). “Almanya ve Berlin‟deki Türkoloji Araştırmaları Tarihi ve Freie Universitat Berlin Türkoloji Enstitüsü”, Millî Folklor, S:17, s.32.
• Özkan, Nevzat (2007). Türk Dilinin Yurtları, Ankara: Akçağ Yayınları.
• Özyetgin, A. Melek (2006). “Tarihten Bugüne Türk Dili Alanı”, (Conference) Chinese Academy of Social Science, Sino-Foreign Relationship Department of Institute of History, Beijing (CHINA) (23 January).
• Parhomenko, V. А. (1940). “Следы половецкого эпоса в летописях. - Проблемы источниковедения”, вып. III., -391 c.
• Rasonyi, Laszlo (1974). Tuna Köprüleri, Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları.
• Rasonyi, Laszlo (1988). Tarihte Türklük, Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları.
• Sarı, Mustafa (2008). Türkçenin Batı Dilleriyle İlişkisi, Ankara: TDK Yayınları.
• Şipova, E. Nikolaevna (1976). Slovar Turkizmov vı Ruskom Yazike, Alma- Ata: Nauka.
• Škaljić, Abdulah (1989). Turcizmi u srpskohrvatskom jeziku, Sarajevo.
• Tekin, Talat (1959). “Sovyet Rusya‟da Savaştan Sonra Türkoloji Çalışmaları”, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı “Belleten”, s.187.
• Tuna, Osman Nedim (1990). Sumer ve Türk Dillerinin Tarihi İlgisi İle Türk Dilinin Yaşı Meselesi. Ankara: TDK Yayınları.
• Tunca, E. Asude (2006). “Türk Harf Devriminin Halka Tanıtımı Çalışmaları”, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, S: 2, s.112.
• Türk Ansiklopedisi (1983). MEB Devlet Kitapları, Ankara: Milli Eğitim Basımevi, C.32.
• Uluoğlu, Suzan (2010). “Kulikova Savaşı Üzerine Yazılan Eserlerde Türkçe Kökenli Kişi Adları”, Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Sayı 28, s.143- 145.
• Yetişgin, Mehmet (2007). “Rusların Türk Toprakları Üzerinde Yayılmasının Sebepleri”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S:1, s.674.
• Zakiev, M. Z. ve Tumaşeva, D. G. (1964). “Türkolojinin Gelişiminde Kazan Üniversitesinin Vosotokovediniya, İzdatelstovo Universiteta, 9-20 c. Probelemı Tyrukologii i İstorii
• Zorlu, Kürşat (2011). “Türk Okulları”, Yeniçağ Gazetesi, 06 Haziran.