BİST Sınai Endeksi’nde Yer Alan Şirketlerin Finansal Performans Analizi

Yıl 2016, Cilt: 13 Sayı: 2, 0 - 0, 11.10.2016

Ali Köse Demet Çekici

Öz

Küreselleşen dünyada işletmeler artık farklı boyutlar kazanmıştır. Sınırların ortadan kalktığı günümüz iş dünyasında işletmeler pazar paylarını artırarak büyümek, gelişmek ve rekabet avantajı sağlamak istemektedirler. İşletmeler bu doğrultuda hareket eder ve kararlar alırlar. Alınan bu kararların amaçlanan düzeyde gerçekleşip gerçekleşmediğini görmek içinde bazı göstergelere ihtiyaç duyarlar. İşletmeler performanslarına bakarak kararlarının etkinliğini görürler. Çalışmamızın amacı parametrik olmayan yöntemlerden biri olan veri zarflama analizini (VZA) kullanarak işletmelerin finansal performanslarını değerlendirmektir. Bu amaçla, 2011-2015 döneminin son yılı itibariyle BİST 100 Endeksi’nde bulunan BİST SINAİ Endeksi şirketlerinin finansal etkinlikleri parametrik olmayan yöntemlerden biri olan veri zarflama analizi (VZA) kullanılarak değerlendirilmiştir. Analize, BİST SINAİ Endeksi’ne kote olan ayrıca 2015 yılı itibariyle BİST 100 Endeksi’nde yer alan 30 şirket dahil edilmiştir. Bu bağlamda yöntem için gerekli olan girdi kümesi; Cari Oran, Stok Devir Hızı, Alacak Devir Hızı, Finansal Kaldıraç Oranı ve Finansman Oranından oluşurken; çıktı kümesinde PD/DD, ROA, ROE ve Fiyat Kazanç Oranı değişkenleri yer almaktadır. Analize uygun veri zarflama yöntemi olarak girdi odaklı ölçeğe göre değişken getirili model (BCC) seçilerekfinansal performans değerlendirmesi yapılmıştır. Sonuç olarak yıllar itibariyle etkin ve etkin olmayan şirketler belirlenmiştir. Bunun yanında, çalışmada etkin olmayan firmaların etkin hale gelebilmeleri için gerekli potansiyel iyileştirme oranları da hesaplanmıştır.Çalışmada etkin olmayan şirketlerin yüksek olan Cari Oranlarını düşürmeleri, Stoklarına daha az kaynak ayırmaları, Finansal Kaldıraç Oranı değerlerini azaltmaları, Karlılık değerlerini ve Hisse Senedi Fiyatlarını arttırıcı stratejiler uygulamaları durumunda etkin şirketler grubuna ulaşacakları tespit edilmiştir.