Ortaokul Müdürlerinin Çatışmalara İlişkin Görüşleri ve Çatışma Yönetimi Stratejileri

Yıl 2022, Cilt: 19 Sayı: 1, 44 - 61, 30.04.2022

Orhan Göçer , Ahmet Şahin

https://doi.org/10.33437/ksusbd.1065714

Cited By: 2

Öz

Bu araştırmanın amacı ortaokul müdürlerinin çatışmalara ilişkin görüşlerini ve çatışma yönetimi stratejilerini belirlemektir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseni kullanılmıştır. Çalışma grubunun belirlenmesinde ölçüt örnekleme ve maksimum çeşitlilik örnekleme yöntemleri bir arada kullanılmıştır. Çalışma grubuna 7 ortaokul müdürü dahil edilmiştir. Araştırmada kullanılan veri toplama araçları araştırmacı tarafından hazırlanmış 1 adet yarı yapılandırılmış görüşme formu ile 4 adet örnek olay formundan oluşmaktadır. Bu araştırmada veriler bireysel görüşmeler yoluyla toplanmıştır. Veriler nitel veri analizi yöntemlerinden birisi olan tematik içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Ortaokul müdürlerinin çatışma ve çatışma yönetimine ilişkin görüşleri incelendiğinde ortaokul müdürlerinin çoğunlukla çatışmayı bir iletişim problemi olarak gördükleri sonucuna ulaşılmıştır. Ortaokul müdürleri taraf oldukları çatışmalarda çoğunlukla hükmetme stratejisini kullanırken, taraf olmadıkları çatışmalarda çoğunlukla uzlaşma stratejisine yönelmektedirler. Yaşanan çatışmaların şiddeti arttıkça hükmetme stratejisi daha çok kullanılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Ortaokul Müdürü, Çatışma, Çatışma Yönetimi, Senaryo Çalışması

Kaynakça

• Abacıoğlu, M. (2005). Okul müdürlerinin çatışma yönetimi stilleri ile okul kültürü arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Arslantaş, İ., ve Özkan, M. (2012). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin görüşlerine göre okul müdürlerinin çatışma yönetimi yaklaşımlarının incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(2), 555-570.
• Alacapınar, F. G. (2015). Örnek olay yöntemi ve eğitimde örnek olaylar. Ankara: Anı Yayıncılık. Atay, A. (2014). Okul yöneticilerinin çatışma yönetimi stillerinin öğretmenlerin stres düzeyleriyle ilişkisinin incelenmesi: İstanbul ili Gaziosmanpaşa ilçesi örneği. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Aydın Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Arslan, G. (2020). Okul yöneticileri ve öğretmenlerin çatışma yönetimine ilişkin algıları. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2018). Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Casiadi, S. (2017). Öğretmenlerin okul müdürlerinin iletişim becerileri ve çatışma yönetimi konusunda görüşleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
• Creswell, J. W. (2002). Research design: Qualitative, quantitative and mixed methods approaches (2nd edition). USA: Sage.
• Demirkaya, G. (2003). İlköğretim okullarındaki öğretmenlerin yönetici ve öğretmenler arasında örgütsel çatışmaya neden olabilecek durumlara ilişkin algıları (Bolu ili örneği). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Demirkaya, Y. (2012). Okul müdürlerinin çatışma yönetimi stratejileri ve iletişim tarzlarına yönelik öğretmen algıları. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Eğitim Bilimler Enstitüsü, Burdur.
• Durak, M. A. (2010). İlköğretim okullarında örgütsel çatışma ve örgüt performansı üzerine etkisi: Niğde merkez ilköğretim okulları üzerine bir araştırma. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
• Erem, F. (2008). "Çatışma çözme eğitiminin" şiddet yönelimli öğrencilerin velilerinin çatışma çözme becerileri üzerindeki etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi).DokuzEylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Eren, E. (2004). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi. İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Genç, N. (2007). Yönetim ve Organizasyon. Ankara: Seçkin.
• Horata, S. C. (2013). İlköğretim okulu yöneticilerinin tercih ettikleri çatışma yönetimi stratejilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• İpek, C. (2012). Örgütsel Çatışma ve Çatışma Yönetiminde Uygulanabilecek Örgüt Geliştirme Aracıları. C. Elma ve K. Demir (Ed.), Yönetimde Çağdaş Yaklaşımlar içinde (s. 235-270). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Karip, E. (2000). Çatışma yönetimi. Ankara: Pegem yayınları.
• Kaymak, M. S. (2015). Okul yöneticilerinin iletişim becerileri ile çatışmayı yönetme stratejileri arasındaki ilişki (Kartal ilçesi örneği). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Okan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Koçel, T. (2013). İşletme Yöneticiliği. İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Köz, K. (2016). Eğitim yöneticilerinin çatışma yönetimine bakış açıları ve çatışma yönetim stratejileri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bahçeşehir Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). An expanded sourcebook: qualitative data analysis (second adition). Thousand Oaks: CA: SAGE Publications, Inc.
• Nergiz, B. (2018). Örgütsel çatışma ve çatışmaların yönetilmesinde moderasyon tekniklerin kullanılması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
• Neuendorf, K. A. (2002). The content analysis guidebokk. Chicago: Sage Publications.
• Polat, M. (2009). Çatışma yönetimi ve etkili iletişim: Karşılaşılan çatışma biçimleri; gereksinimler, beceriler, ve öğrencilerin çatışma yönetimine olan tutumu. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Rahim, A. (1992). Managing conflict in organizations . P. Fenn ve R. Gameson (Ed.), Constraction conflict managment and resolution içinde (s. 370-380). Manchester: E and Fn Spon.
• Rahim, M. A. (2001). Managing conflict in organization. third edition. Westport: Quorum Books.
• Roselle, D. C. (2018). Elementary school principals' perceptions of conflict with teachers in elementary schools: a phenomenological study. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Nova Southeastern University, Florida.
• Stroh, L., Northcraft, G. ve Neale, M. (2002). Organizational Behaviour. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
• Şahin, A. (2007). İlköğretim okulu yöneticilerinin kişiler arası iletişim becerileri ve çatışma yönetimi stratejileri arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
• Şimşek, M. Ş. (2002). Yönetim ve Organizasyon. Konya: Günay Ofset Matbaacılık.
• Tjosvold, D. ve Tjosvold, M. (2015). Building the team organization: how to open minds, resolve conflict and ensure the cooperation. London: Springer.
• Varlık, S. (2008). İlköğretim okullarında yöneticilerle öğretmenler arasındaki örgütsel çatışma ve uzlaşma alanları (Konya ili örneği). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Wall, J. A. ve Callister, R. R. (1995). Conflict and its managment. Journal of Managment, 21(3), 515-558.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldızoğlu, H. (2013). Okul yöneticilerinin beş faktör kişilik özellikleriyle çatışma yönetimi stili tercihleri arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Yılmaz, M. (2009). Çatışma yönetimi ve ilköğretim okulu yöneticileri üzerinde bir uygulama. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Yurdunkulu, A. (2016). İlköğretim okullarındaki öğretmenlerin çatışma durumları ve çatışma yönetimi stratejilerinin incelenmesi (Düzce - Merkez ilçe örneği). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
• Yüksel, Y. M. (2020). Okul müdürlerinin çatışma yönetim stillerinin öğretmen motivasyonu açısından incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.