Duygusal Zekâsı Yüksek Bireyler Daha Mı Fazla Ses Çıkarır?

Yıl 2022, Cilt: 19 Sayı: 2, 839 - 851, 31.08.2022

Necmettin Gül , Parvın Bayramli

https://doi.org/10.33437/ksusbd.1064844

Öz

Bu araştırmanın amacı, çalışanların duygusal zekâ düzeylerinin çalışan sesliliği üzerinde etkisi olup olmadığının araştırılmasıdır. Araştırma Azerbaycan’da teknoloji ve yazılım alanında faaliyet gösteren firmalarda bulunan çalışanlar üzerinde anket tekniği uygulanarak yapılmıştır. Bu doğrultuda elde edilen verilerin analizinde SPSS paket programından yararlanılmıştır. Araştırma bulgularına göre, duygusal zekânın kendi duygularını anlama, diğerlerinin duygularını anlama ve duyguları kullanma boyutlarının çalışan sesliliği üzerinde anlamlı ve pozitif yönlü bir etkisinin olduğu bununla birlikte duyguları düzenleme boyutunun çalışan sesliliği üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Araştırma sonucuna göre, kendi duygularını anlayan, diğerlerinin duygularını anlayan ve duygularını kullanma yeteneğine sahip olan çalışanlar seslilik davranışı sergilemektedirler.

Anahtar Kelimeler

Duygusal Zekâ, Çalışan Sesliliği, Seslilik

Kaynakça

• Alici, İ. ve Yılmaz, H. (2017). Duygusal zekâ ve alt boyutlarının ilişki yönetimi üzerine etkisi: Ampirik bir uygulama. Örgütsel Davranış Araştırmaları Dergisi, 2(1), 70-89.
• Ashforth, B. E. ve Humphrey, R. H. (1995). Emotion in the workplace: A reappraisal. Human relations, 48(2), 97-125.
• Asiamah, N. (2017), The nexus between health workers’ emotional intelligence and job performance: Controlling for gender, education, tenureand in-service training. Journal of Global Responsibility, 8(1), 10-33.
• Ataç, L. O. (2020). Çalışan sesliliğinin öncülleri ve sonuçları: Türkiye örnekleminde gerçekleştirilen araştırmalar bağlamında ilgili yazının genel değerlendirmesi ve bir meta-analiz çalışması. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(2), 1739-1755.
• Aygün, B. ve Ozen, H. (2019). Öğretmenlerin çalışan sesliliğine yönelik algılarının incelenmesi: Fenomenolojik yaklaşım. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Eğitim Dergisi, 4(2), 1-21.
• Babadağ, M. ve Dalgın, T. (2020). Yaratıcı örgüt ikliminin çalışan sesliliği üzerindeki etkisinde duygusal zekânın destekleyici rolü. Alanya Akademik Bakış, 4(3), 1057-1081.
• Bowen, F., ve Blackmon, K. (2003). Spirals of silence: The dynamic effects of diversity on organizational voice. Journal of Management Studies, 40 (6), 1393-1417.
• Büyükşalvarcı, A. ve Gündoğan, H. (2018). Duygusal zeka ve yaratıcılık arasındaki ilişkiler: Üniversite öğrencileri üzerine bir çalışma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(61), 782-792.
• Cheng, J.-W. ve Lu, K.-M. (2019). Disentangling employee’s voice behavior process. http://www.myacme.org/ACMEProceedings09/p13.pdf (11.01.2021).
• Cordova, J. V., Gee, C. B. ve Warren, L. Z. (2005). Emotional skillfulness in marriage: Intimacy as a mediator of the relationship between emotional skillfulness and marital satisfaction. Journal of Social and Clinical Psychology, 24(2), 218-235.
• Çankır, B. (2019). Örgütlerde duygusal bağlılık ve performans ilişkisi. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6, 155-177.
• Çetin, Ş. ve Çakmakçı, C. (2012). Çalışan sessizliği ölçeğini türkçeye uyarlama çalışması. KHO Bilim Dergisi, 22(2), 1-19.
• Çınar, Ö. ve Özyılmaz, F. Z. (2018). Duygusal zekâ, yaşam tatmini ve iş performansı arasındaki ilişkilerin incelenmesi: Ağrı İbrahim Çeçen üniversitesinde ve Bayburt üniversitesinde çalışan akademisyenler üzerinde bir uygulama. Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(16), 131-149.
• Daley, D. ve Vasu, M. (2005). Supervisory perceptions of the impact of public sector personnel practices on the achievement of multiple goals: Putting the strategic into human resource management. The American Review of Public Administration, 35(2), 157-167.
• Demirel, Y. (2009). Örgütsel bağlılık ve üretkenlik karşıtı davranışlar arasındaki ilişki ve kavramsal yaklaşım. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 8(15), 115-132.
• Detert, J. ve Edmondson , A. (2006). Everyday failures in organizational learning: Explaining the high treshold for speaking up at work. Pennsylvania State University Working Paper, 6-24.
• Detert, JR (2003). Konuşmak ya da konuşmamak: Örgütlerde ses ve sessizlik üzerindeki çok düzeyli etkiler. [Yayımlanmamış doktora tezi], Harvard Üniversitesi.
• Dun, L. ve Jibao, G. (2018). Supervisor developmental feedback, job involvement and employee voice: the moderating role of employee emotional intelligence. Management Review, 30(3), 128.
• Ekrot, B., Rank, J. ve Gemuenden, H. G. (2015). Antecedents of project managers’ voice behavior: The moderating effect of organization-based self-esteem and affective organizational commitment. International Journal of Project Managment, 34(6), 1028-1042.
• Erdoğdu, Y. (2008). Duygusal zekânın bazı değişkenler açısından incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(23), 62-76.
• Eröz, S. S. (2013). Örgütlerde duygusal zekâ. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(29), 213-242.
• Goleman, D. (2000). İş başında duygusal zekâ. Varlık Yayınları.
• Goleman, D. (1995). Emotional intelligence: Why it can matter more than IQ. New York: Bantam Books.
• Göktaş, H. (2016). Çalışan sesliliği ile bazı kişisel ve örgütsel özellikler arasındaki ilişkinin belirlenmesi: Öğretim elemanları üzerine bir araştırma. Ege Akademik Bakış, 16(4) , 745-761.
• Hair, J., Black, W., Babin, B., ve Anderson, R. (2014). Multivariate data analysis. Pearson International New Edition.
• Hirschman, A. (1970). Exit, voice and loyalty. Cambridge, MA: Harvard University Press.
• Karabey, C. N. ve Alioğulları, Z. D. ( 2021). Etik liderlik, politik beceri ve güç mesafesi yöneliminin çalışan sesliliğine etkisi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24(Özel Sayı), 37-56.
• Kerr, R., Garvin, J., Heaton, N. ve Boyle, E. (2006). Emotional intelligence and leadership effectiveness. Leadership ve Organization Development Journal, 27(4), 265-279.
• Kish-Gephart, J. J., Detert, J. R., Treviño, L. K. ve Edmondson, A. C. (2009). Silenced by fear:: The nature, sources, and consequences of fear at work. Research in Organizational Behavior, 29, 163-193.
• Koçak, D. (2021). Dönüştürücü liderler çalışanların ses davranışlarını nasıl etkilerler? İşe yabancılaşmanın rolü. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 23(41), 328-342.
• Law, K., Wong, C.-S. Ve Song, L. (2000). The construct and criterion validity of emotional intelligence and its potential utility for management studies. Journal of Applied Psychology, 89(3), 483–496.
• Lee, Y. H. (2019). Emotional intelligence, servant leadership, and development goal orientation in athletic directors. Sport management review, 22(3), 395-406.
• Lone, M. A., ve Lone, A. H. (2018). Does emotional intelligence predict leadership effectiveness? An exploration in non-Western context. South Asian Journal of Human Resources Management, 5(1), 28-39.
• Milliken, F., Morrison, E. ve Hewlin, P. (2006). An exploratory study of employee silence: issues that employees don’t communicate upward and why. Journal of Management Studies, 40, 1453–1473.
• Moon, J. (2021). Effect of emotional intelligence and leadership styles on risk intelligent decision making and risk management. Journal of Engineering, Project ve Production Management, 11(1), 71-81.
• Morrison, E. (2011). Employee voice behavior: Integration and directions for future research. The Academy of Management Annals, 5(1), 373-412.
• Mysirlaki, S. ve Paraskeva, F. (2020). Emotional intelligence and transformational leadership in virtual teams: Lessons from MMOGs. Leadership ve Organization Development Journal, 41(4), 551-566.
• Newsome, S., Day, A. ve Catano, V. (2000). Assessing the predictive validity of emotional intelligence. Personality and Individual Difference, 29(6), 1005-1016.
• Özyılmaz, B. ve Ataç, L. O. (2019). Paternalist liderlik algısının çalışan sesliliğine etkisi: Gıda sektörü çalışanları üzerine bir araştırma. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26(2), 397-410.
• Sadri, G. (2012). Emotional intelligence and leadership development. Public Personnel Management, 41(3), 535-548.
• Somuncuoğlu, D. (2005). Duygusal zekâ yeterliliklerinin kuramsal çerçevesi ve eğitimdeki rolü. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 270-293.
• Tan, Ö. ve Çetin, C. (2011). Performans değerlendirme sistemine ilişkin örgütsel adalet algısının sistemden duyulan memnuniyet üzerindeki etkisini belirlemeye yönelik bir araştırma. Marmara Üniversitesi, İ.İ.B.F., 9(35), 1-13.
• Travis, D., Gomez, R. ve Barak, M. M. (2011). Speaking up and stepping back: Examining the link between employee voice and job neglect. Children and Youth Services Review, 33(10), 1831-1841.
• Turhan, M. ve Çetinsöz, B. C. (2019). Duygusal zeka ve motivasyon arasındaki ilişki: Turizm programı öğrencileri üzerine bir araştırma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18(69), 268-287.
• Thorndike, E.L. (1920). Intelligence and its uses. Harper's Magazine, 140, 227-235.
• Tunçel, Ö. ve Taslak, S. (2017). Sigorta şirketlerindeki çalışanların duygusal zekâ becerilerinin örgütsel sessizlik davranışları üzerine etkisi: Ampirik bir çalışma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(20), 236-264.
• Uludağ, G. (2018). Örgütsel bağlılık ile işgören performansı ilişkisini incelemeye yönelik bir alan araştırması. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 171-193.
• Ulutürk, F. (2021). Çalışanların duygusal zekâ seviyeleri ile iş tatminleri ve iş performansları arasındaki ilişki: Ankara OSB'lerinde bir araştırma. [Doktora tezi]. İstanbul Gelişim Üniversitesi.
• Ural, A. ve Kılıç, İ. (2013). Bilimsel araştırma süreci ve spss ile veri analizi. Detay Yayıncılık.
• Van Dyne, L., Ang, S. ve Botero, I. (2003). Conceptualizing employee silence and employee voice as multidimensional constructs. Journal of Managment, 40(6), 1359-1392.
• Van Dyne, L. ve LePine, J. A. (1998). Helping and voice extra-role behaviors: Evidence of construct and predictive validity. Academy of Management journal, 41(1), 108-119.
• Withey, M. J. ve Cooper, W. H. (1989). Predicting exit, voice, loyalty, and neglect. Administrative science quarterly, 521-539.
• Wong, C.-S. ve Law, K. (2002). The effects of leader and follower emotional intelligence on performance and attitude: An exploratory study. The Leadership Quarterly, 13, 243–274.
• Yeşilyaprak, B. (2001). Duygusal zekâ ve eğitim açısından doğurguları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 25(25), 139-146.
• Yüksel, M. (2008). Çalışma ortamında duygusal zekâ: İş performansı, iş tatmini, örgütsel vatandaşlık, davranışı ve bazı demografik özelliklerle ilişkisi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9(2), 174-190.