Türkiye ve Avrupa Birliği Ülkelerinin Lojistik Performanslarının Konjonktürel Yaklaşımla Değerlendirilmesi

Yıl 2022, Cilt: 19 Sayı: "21. Uluslararası İşletmecilik Kongresi" Özel Sayısı, 73 - 88, 27.10.2022

Hayrettin Kesgingöz , Yağmur Matyar Tanır

https://doi.org/10.33437/ksusbd.1135165

Öz

Ülkelerin lojistik sektöründeki performanslarının değerlendirilmesi ve hedeflerinin gerçekleşip gerçekleşmediğinin görülebilmesi içinLojistik Performans Endeksi(LPI)’ne bakmak gerekir. Her iki senede bir Dünya Bankası’nın yayınladığı LPI listelerinde ülkeler, lojistik sektöründeki sıralamalarını görmektedirler. Bu sıralama ile ülkeler lojistik performansları hakkında detaylı bilgiye sahip olmaktadırlar. Ayrıca 2015’te imzalanan Paris İklim Anlaşması’nın temel amaçlarından biri olan sera gazı emisyonunun düşürülmesi ile Lojistik Performans Endeksi ve bileşenleri daha önemli hale gelmiştir. Sera gazı emisyonu lojistik sektörünün en önemli çıktısıdır. Bu çıktı LPI ile doğrudan ilişkilidir. Çalışmada Türkiye ve Avrupa Birliği ülkelerinin Lojistik Performanslarının konjonktürel yaklaşımla değerlendirilmiştir. Konjonktürel yaklaşımdaLPI ve sera gazı emisyon değerleri için ortalamalar hesaplanmıştır. Ortalamadan sapmalar ise konjonktün aşamalarını oluşturmuştur. Çalışmada 2007, 2010, 2012, 2014, 2016, 2018 yıllarındaki verilerle analiz yapılmıştır. Türkiye ve Avrupa Birliği ülkelerinin LPI değerleri ve seragazı emisyonları arasında ileri ve geriye doğru bağlantılar tespit edilmiştir. Analiz sonuçlarından hareketle LPI ve Sera gazı emisyon değerlerinin Türkiye ve AB ülkeleri için konjonktürel dalgalanmalarının aşamaları oluşturulmuştur. Tespit edilen aşamalar, ülkelerin LPI sıralamaları ile karşılaştırılmıştır. Ayrıca bu bağlantı kapsamında sera gazı emisyonu değerleri ve LPI değerlerinin eş anlı bir şekilde hareket ettiği görülmüştür. Bu eş anlı hareket yeşil lojistik lehine atılması gereken adımların gerekliliğini ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler

Lojistik Performansı, Konjonktürel Yaklaşım, Lojistik Performans Endeksi, Sera Gazı Emisyonu

Kaynakça

• Beysenbaev, R., & Dus, Y. (2020). Proposals for improving the logistics performance index. The Asian Journal of Shipping and Logistics, 36(1), 34-42.
• Blanco, E. E., & Sheffi, Y. (2017). Green logistics. Yann Bouchery, Charles J. Corbett, Jan C. Fransoo ve Tarkan Tan(Eds.) Sustainable Supply Chains A Research-Based Textbook on Operations and Strategy içinde (pp. 147-187). Los Angeles, ABD: Springer Series in Supply Chain Management
• Bozkurt, C., & Mermertaş, F. (2019). Türkiye ve G8 Ülkelerinin Lojistik Performans Endeksine Göre Karşılaştırılması. İşletme Ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 7(2), 107-117.
• Dereli, M., & Aytaç, A. (2019). Uluslararası Ticaret ve Çevre İlişkisi Kapsamında Yeşil Lojistik Kavramı: Avrupa Birliği Ve Türkiye. Ayhan Aytaç, Giray Saynır Derman, Mustafa Talas(Eds.). Sosyal Ve Beşeri Bilimlere Multidisipliner Bakış içinde(ss.68-101). İstanbul, Türkiye: Güven Plus Grup A.Ş.Yayınları
• Donval Y., Wohlfart M., ve Houot X.(2022, Şubat 20). BearingPoint Institute Report 2012 Erişim Adresi https://www.bearingpoint.com/files/BEI001-GreenSupplyChain-1.pdf?download=0&itemId=388418
• Dünya Bankası( 2022, Şubat 21) Connecting to Compete 2018 Trade Logistics in the Global Economy The Logistics Performance Index and Its Indicators. Erişim adresi: https://openknowledge.worldbank.org/bitstream/handle/10986/29971/LPI2018.pdf?sequence=1&isAllowed=y Dünya Bankası(2022, Şubat 10) Full LPI Dataset: 2007, 2010, 2012, 2014, 2016, 2018 Erişim adresi: https://lpi.worldbank.org/
• Eurostat.( 2022, Şubat 20). Energy, Transport And Environment Statistics 2020 Edition Statistical Books, Erişim adresi: https://ec.europa.eu/eurostat/web/products-statistical-books/-/ks-dk-20-001
• Eurostat.(2022, Şubat 20). Greenhouse gas emissions per capita. Erişim adresi: https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/T2020_RD300__custom_2150908/default/table?lang=en
• Göçer, A., Özpeynirci, Ö., & Semiz, M. (2021). Logistics Performance İndex-Driven Policy Development: An Application To Turkey. Transport Policy. 1-13.
• Hirschinger, M. (2016). The future of logistics in emerging markets–fuzzy clustering scenarios grounded in institutional and factor-market rivalry theory. In Essays on Supply Chain Management in Emerging Markets (pp. 9-42). Springer Gabler, Wiesbaden.
• İris, Ç. & Tanyaş, M. (2011). Analysis of Turkish Logistics Sector and Solutions Selection to Emerging Problems Regarding Criteria Listed in Logistics Performance Index (LPI). International Journal of Business and Management Studies, 3(1), 93-102.
• Karabulut, G. (2005). Konjonktürün Dönüm Noktalarının Tahmini İçin Bir Probit Modeli: Türkiye Örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(2), 1-9.
• Karagülle, A. Ö. (2012). Green business for sustainable development and competitiveness: an overview of Turkish logistics industry. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 41, 456-460.
• Karakaya, E. (2016). Paris iklim anlaşması: içeriği ve Türkiye üzerine bir değerlendirme. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(1), 1-12.
• Martí, L., Puertas, R., & García, L. (2014). The importance of the Logistics Performance Index in international trade. Applied economics, 46(24), 2982-2992.
• Mete, E. (2020). Sürdürülebilir Kalkınma Kapsamında Yeşil Lojistik: Avrupa Birliği ve Türkiye Örneği. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 12(23), 383-396.
• Nuttall, N. (2022, Şubat 21). UNEP 2012 Annual Report. Erişim Adresi: https://www.unep.org/resources/annual-report/unep-2012-annual-report
• Parasız, İ. ve Bildirici, M. (2006). Modern Konjonktür Teorileri. Bursa: Ezgi Kitabevi Yayınları.
• Parasız, D. İ &, Melike, D., (2014). Modern Konjonktür Teorileri, Konjonktürel Dalga Tahminleri Konjonktürel Dalgalanmalar Tarihi.
• Rezaei, J., van Roekel, W. S., & Tavasszy, L. (2018). Measuring the relative importance of the logistics performance index indicators using Best Worst Method. Transport Policy, 68, 158-169.
• Seroka-Stolka, O. (2014). The development of green logistics for implementation sustainable development strategy in companies. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 151, 302-309.
• Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı(2022, Şubat 18) Yeşil Mutabakat Eylem Planı 2021 Erişim adresi: https://ticaret.gov.tr/data/60f1200013b876eb28421b23/MUTABAKAT%20YE%C5%9E%C4%B0L.pdf
• Türkiye Cumhuriyeti Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı(2022, Şubat 20) 2019-2023 Stratejik Plan Erişim adresi: http://www.sp.gov.tr/upload/xSPStratejikPlan/files/Fad2O+uab-2019-2023-stratejik-plani-16-10-2019.pdf
• Ulutaş, A., & Karaköy, Ç. (2019). G-20 Ülkelerinin lojistik performans endeksinin çok kriterli karar verme modeli ile ölçümü. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(2), 71-84.
• Ünalan, M., & Yapraklı, T. Ş. (2017). Küresel lojistik performans endeksi ve Türkiye'nin son 10 yıllık lojistik performansının analizi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 31: 3