Tarihi Dokümanlar Işığında Maraş Halkevleri Bünyesindeki Müzik Faaliyetleri

Yıl 2024, Cilt: 21 Sayı: 1, 145 - 157, 30.04.2024

Orhan Doğan , Serap Yağmur İlhan

https://doi.org/10.33437/ksusbd.1438187

Öz

Bu araştırmanın amacı, 1934-1951 yılları arasında faaliyet göstermiş olan, Maraş için sanatsal ve kültürel bağlamda önem arz eden, Maraş Halkevleri (Maraş merkez ve ilçe halkevleri) bünyesinde yapılmış olan müziksel faaliyetleri incelemek ve bu faaliyetlerin Maraş’a ve Maraş halkına yönelik katkılarının tespit edilmesini sağlamaktır. Araştırma, bu alanda yeterince çalışma olmaması ve Maraş halkevleri müzik faaliyetlerinin Maraş müzik tarihine katkıları yönü ile önem taşımaktadır. Bu bakımdan, çalışmanın, ilgili literatüre katkı sağlayabileceği düşünülmektedir. Araştırma, nitel araştırma yöntemlerine dayalı olarak bir doküman incelemesi şeklinde tasarlanmıştır. Araştırma için 1934-1951 yıllarına dayalı olan yerel gazeteler, teftiş raporları, halkevi raporları ve devlet arşivleri gibi tarihsel kaynaklar taranmış olup Maraş halkevleri bünyesinde yapılmış olan müziksel faaliyetler analiz edilip yorumlanmıştır. Araştırmanın sonucunda, Maraş halkının Maraş Halkevleri bünyesinde yapılan müziksel faaliyetlere yoğun olarak katılım sağladığı anlaşılmıştır. Ayrıca devletin Maraş halkevleri bünyesindeki müzik faaliyetlerini birçok açıdan desteklediği görülmüştür. Maraş halkevlerinin müziksel faaliyetler açısından Maraş ve Maraş halkı adına önemli bir konumda olduğu bilinmektedir. Bahsedilen dönemlerde, bu halkevlerinin yetişkin ve çocuklara dayalı müzik kursları, koro etkinlikleri gibi birçok müziksel faaliyete ev sahipliği yaptığı görülmüştür. Ayrıca halkevlerinde belli günlerde yapılan toplantılarda konsepte uygun bir şekilde konser ve dinletiler de verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Maraş halkevleri, halkevlerinde müzik, halkevleri müzik faaliyetleri, Maraş halkevlerinde müzik, tarihte Maraş halkevleri

Etik Beyan

Etik Beyana gerek yok

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Kaynakça

• Akyüz, K. (1986). Türk Ocakları. Belleten, 50 (196), 201-228. 10.37879/belleten.1986.201
• Alpagut, U. (2013). Cumhuriyet’in ilk yıllarında müzik eğitiminin yaygınlaştırılması. Milli Folklor Dergisi, 12(97), 210-230.
• Anbarlı Bozatay, Ş. A. (2018). Türk Milliyetçiliğinin teşkilatlanmasında Türk Ocaklarının rolü 1912-1931. Uluslararası Medeniyet Çalışmaları Dergisi, 3(1), 121-135. 10.26899/inciss.112
• Arıkan, Z. (1999). Halkevlerinin kuruluşu ve tarihsel işlevi. Atatürk Yolu Dergisi, 6 (23).
• CHF. (1932). Halkevleri Talimnamesi, Hâkimiyeti Milliye Matbaası.
• CHP. (1932-1942). Halkevleri ve Halkodaları, 1932-1942.
• CHP. (1935). Halkevleri 1932-1935, Halkevi Geçen Yıllarda Nasıl Çalıştı.
• CHP. (1940). Halkevleri, Ulusal Matbaa.
• Creswell, J. W. (2017). Nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları araştırma deseni. (S. B. Demir, Çev. Ed.) Eğiten Kitap.
• Çavdar, T. (2008). Türkiye’nin Demokrasi Tarihi 1839-1950, İmge Kitabevi, Ankara.
• Çeçen, A. (1990). Atatürk’ün Kültür Kurumu halkevleri, Gündoğan Yayınları, Ankara.
• Çetin, S. (2018). Başbakanlık cumhuriyet arşivi belgelerine göre Maraş (1923-1950), [Yüksek lisans tezi], Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi.
• Doğan, H. (2017). Maraş Halkevi ve faaliyetleri, [Yüksek lsans tezi], Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi.
• Ergin, E. (2019). Türkiye’de sosyokültürel dönüşüm, çağdaşlaşma sürecinde halkevleri ve müzik çalışmaları, Eğitim Yayınevi.
• Gökçe, M. (2007). Koro müziğinin toplumsal işlevleri açısından Türkiye korolar şenliğinin kazandırışları üzerine genel bir değerlendirme. 38. Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi (ICANAS’38) Bildirisi, Müzik Eğitimi Yayınları, Ankara. s. 2-19. https://www.muzikegitimcileri.net /bilimsel/bildiri/M-Gokce.pdf
• Gümüşalan, N. (2014). Maraş Halkevi ve faaliyetleri. CTAD: Journal of Modern Turkish History Studies, 10(19).
• Güneş, M. (2012). Adnan Menderes ve halkevleri. Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, 12(25), 141-155.
• Güz, N. (2018, Eylül 5-8). Türk Ocakları’nın kapanması/kapatılması. Uluslararası Türk Kültürü ve Medeniyeti Kongresi, Internatıonal Congress Of Turkish Culture And Civilizatıon. Dr. Ahmet UYSAL (Ed.), Balıkesir. s. 1077-1087. file:///Users/yagmur/Downloads/Turk_Ocaklarinin_Kapanmasi_Kapatilmasi%20(1).pdf.
• Karasu, E. (2008). Ahmet Adnan Saygun'un besteciliği ve keman için bestelediği eserlerin incelenmesi, [Yüksek lisans tezi], Trakya Üniversitesi.
• Şentürk, N. (2012). Cumhuriyet‟ in özgün eğitim kurumları halk evleri ve köy enstitüleri bağlamında birlikte müzik yapmanın önemi. Cumhuriyet‟ in İnşa Sürecinde Atatürk ve Müzik, Yayına Hazırlayanlar: Temuçin F. Ertan ve Çağla D. Tağmat, Ankara Üniversitesi Basımevi.
• Toksoy, N. (2007). Türk İnkılâbında milli kültürün yeri ve halkevi çalışmaları. Electronic Turkish Studies, 2(1).
• Tombul, Y. (2019). Cumhuriyet Dönemi Maraş Basını ve bölgenin sosyo-ekonomik ve kültürel gelişiminin basındaki yansımaları (1923-1990) (Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi). file:///Users/yagmur/Downloads/yokAcikBilim_10244080.pdf
• Turan, N. S. ve Işıktaş, B., (2022). Erken Cumhuriyet Dönemi'nde ulusal kimlik ve kültür kurgusunda müziğin yeri. Yavuz S. Y., Yavuz Ü. (Ed.), Yüzüncü yılında Türkiye tarih, toplum, siyaset (ss. 113-163), Paradigma Yayınları. Özdemir, Y. ve Aktaş, E. (2011). Halkevleri (1932’den 1951’e). Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, (45), 235-262.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. Baskı), Seçkin Yayıncılık.
• Yurtseven, G. (2018). Türkiye Cumhuriyeti’nde müzik kurumlaşması ve kültürel kimlik değişimi. [Doktora tezi], Yıldız Teknik Üniversitesi.
• Yücel, H. (2016). Merzifon'un kültürel mirası: Merzifon türküleri. Journal Of International Social Research, 9(42).