Büyük Mecidiye Camisi’nin Cephe Biçimlenmesi Ve Bezeme Elemanlarının İncelenmesi

Yıl 2019, Sayı: 8, 65 - 81, 31.08.2019

Eda Akyıldız , Berrin Alper

Öz

Günümüzde yaygın olarak
Ortaköy Camisi olarak anılan Büyük Mecidiye Camisi, Sultan Abdülmecid tarafından
yaptırılmış ve 1854 yılında ibadete açılmıştır .Osmanlı yönetiminin Boğaziçi’ne
taşındığı yıllarda inşa edilen bir sahil camisidir. Yapı gerek plan şemasıyla,
gerekse bezeme özellikleriyle Geç Dönem Osmanlı mimarisini temsil eder. Cami’nin
mimarı çoğu kaynakta Nigoğos Balyan olarak geçmektedir, ancak buna karşıt
görüşler de bulunmaktadır. Bu makalede Büyük Mecidiye Camisi’nin cephe
biçimlenmesi, mimari elemanlar  ve bezeme
ögeleri bağlamında incelenecektir. Sonuçta dönemin batılı olarak adlandırılan Avrupa
üsluplarının seçmeci bir yaklaşım ve yeni bir yorumla kullanıldığı Büyük
Mecidiye Camisi cephelerinin biçimsel analizi yapılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Büyük Mecidiye Camisi, Nigoğos Balyan, cephe biçimlenmesi, mimari elemanlar, bezeme

Kaynakça

• Batur, Afife. 1985, ‘’Batılılaşma Döneminde Osmanlı Mimarlığı’’, Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türkiye Ansiklopedisi, Cilt 4, İletişim Yayınları, İstanbul, s.1061.
• Batur,Afife. 1994, ‘’Ortaköy Camii’’, Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, Cilt 6, Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı ortak Yayını, İstanbul, s.143-144.
• Can Selman.2008,‘’ Ortaköy Camii’nin Asıl Mimarı…’’, 1453 İstanbul Kültür ve Sanat Dergisi, S:4,s.131,136.
• Cezar, Mustafa. 2002, Osmanlı Başkenti İstanbul, Erol Kerim Aksoy Vakfı Yayını, İstanbul, s.533,539.
• Çelik, Gözde. 2000, İstanbul'da 19. Yüzyıl Abdülmecid Camileri, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Y.L. Tezi, İstanbul,s.229.
• Esen Sıdıka. 1991, ‘’Ortaköy Büyük Mecidiye Camii Restorasyonu’’, Vakıf Haftası Dergisi, S:8 ,s.229-.230.
• Fletcher, Sir Banister. 1975, Sir Banister Fletcher’s a History Of Architecture, Athlone Press, Kitap ed. J.C.Palmes, Londra, s:52,241.
• Gündüz, Filiz. 2007, ‘’ Ortaköy Camii’’, 33. Cilt, Türkiye Diyanet Vakfı, İstanbul,s.408-409.
• Kuban, Doğan. 2007, Osmanlı mimarisi, YEM Yayın, s.609,610.
• Meyer, Franz. 1920, A handbook Of Ornament, The Architectural Book Publishing Company, Toronto, s.23,38,62, 91, 183,237,
• Norberg – Schulz, C. 1981, Meaning in Western Architecture, Rizzoli International Publications, İtalya,s.155.
• Saner Turgut ve Keskin Çağhan, 2014, ‘’Büyük Mecidiye (Ortaköy) Camii’nin Mimarisi’’, Büyük Mecidiye Camii ve Ortaköy, Kuveyt Türk Katılım Bankası Kültür Yayınları Dizisi:4, İstanbul, s.295-297.
• Sözen Metin ve Tanyeli Uğur. 2010, Sanat Kavram Ve Terimleri Sözlüğü, 17.basım, Remzi Kitabevi, İstanbul, s:18, 66,93, 112, 117, 123, 157, 161, 162, 164, 261, 277, 305, 306, 318, 326.
• Stefanos Yerasimos, 2000, İstanbul İmparatorluklar Başkenti, Tarih vakfı Yurt Yayınları, s.362
• Tunç Zeynep, 2016, Osmanlı Arşiv Belgelerinde Ortaköy Camii, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Türk Sanatı Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, İstanbul,s.144.