Cam Kapların Mobil Uygulama ile 3B Modellenmesi: Aksaray Müzesinde Bulunan Amphoriskos ve Antropomorfik Kap Örneği

Yıl 2023, , 72 - 78, 31.12.2023

Şükran Tosun Çolak , Avşar Timuçin Çolak

https://doi.org/10.59127/kulmira.1381618

Öz

Kültürel miras, toplumların geçmişlerinden gelen değerli unsurları içeren ve gelecek nesillere aktarılan bir zenginlik kaynağıdır. Bu miras, tarih, sanat, gelenekler, el sanatları, dil, müzik, mimari ve en önemlisi arkeoloji olmak üzere daha birçok alanı içerir. Kültürel mirasın korunmasında arkeolojik anlamda bilimsel kazı çalışmaları sonucunda ortaya çıkan arkeolojik eserlerin belgelenmesi, iklim kontrolü, aydınlatma, sergileme, güvenlik, temizlik-bakım, ziyaretçi kontrolü vb. görevler müzelere düşmektedir. Bu çalışma ile Aksaray Müzesinde bulunan cam malzemeden üretilmiş Amphoriskos ve Antropomorfik Kap Örneği mobil uygulama (polycam) ile üç boyutlu (3B) modelleri oluşturulmuştur. Çalışma sonucunda cam eserlerin hassas ve kırılgan yapıları nedeniyle belgeleme işlemleri esnasında eser üzerinde hasar meydana gelme ihtimali gibi yaşanan olumsuz durumlar en aza indirgenmesi sağlanmıştır. LİDAR özellikli Iphone 14 Pro mobil telefon ve Polycam isimli mobil uygulama ile 3B modelleme yapılarak cam eserlerin kırılgan yapıları nedeni ile zarar meydana gelme ihtimali aza indirgenmiş, zamandan tasarruf sağlanmakla birlikte, oldukça yüksek çözünürlükte modellenen eserlerin saklanması, eserde meydana gelen yüzey ve kimyasal değişiklikler noktasında restorasyon çalışmaları için 3B veri imkânı sunmaktadır. Bununla birlikte 3B modelleme çalışmaları sonucunda obj. formatında elde edilen veri, video görüntüleme programı yardımı ile LCD (Liquid Crystal Display) ekranda Aksaray Müzesi teşhir salonunda sergilenmiş olup, çağdaş müzecilik anlayışına katkı sağlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

müzecilik, kültürel miras, cam kaplar, 3B Modelleme

3D Modeling of Glass Vessels with Mobile Application: Example of Amphoriskos and Anthropomorphic Vessels in Aksaray Museum

Öz

Cultural heritage is a source of wealth that contains valuable elements from the past of societies and is passed on to future generations. This heritage includes many areas such as history, art, traditions, crafts, language, music, architecture and most importantly archaeology. Documentation of archaeological artifacts unearthed as a result of scientific excavations in the archaeological sense in the protection of cultural heritage, climate control, lighting, exhibition, security, cleaning-maintenance, visitor control, etc. The duties fall on museums. In this study, three-dimensional (3D) models of the Amphoriskos and Anthropomorphic Vessel Samples made of glass in the Aksaray Museum were created with a mobile application (polycam). As a result of the study, negative situations such as the possibility of damage to the work during the documentation process were minimized due to the sensitive and fragile nature of the glass works. By performing 3D modeling with a LIDAR-enabled iPhone 14 Pro mobile phone and a mobile application called Polycam, the possibility of damage to glass works due to their fragile structure has been reduced to a minimum, saving time and preserving the works modeled in very high resolution, and restoration in terms of surface and chemical changes that occur in the work. It offers 3D data for your studies. However, as a result of 3D modeling studies, the object. The data obtained in the format was exhibited on the LCD (Liquid Crystal Display) screen in the Aksaray Museum exhibition hall with the help of the video display program, contributing to the understanding of contemporary museology.

Anahtar Kelimeler

Museology, cultural heritage, glass vessels, 3D modeling

Kaynakça

• Acıelma, B., & Güngör, Ş. (2021). Kültürel Mirasın Korunması ve Turizm İlişkisi Bağlamında Altınköy Açık Hava Müzesi. Kültürel Miras Araştırmaları Dergisi, 2(2), 72-77.
• Alanyalı, F., Çabuk, A., Deveci, A., Ergincan F., Avdan, U., & Akça, S. (2007). Arkeoloji ve Mimari Rekonstrüksiyon Çalışmalarında Yersel Fotogrametri ve Gerçek Zamanlı Küresel Konumlandırma Sistemi Uygulaması: Patara Hurmalık Hamamı ve Palestra Kompleksi Örneği. (TUBİTAKSOBAG 105K049 nolu proje.
• Aslan, İ., Kalaycı, E. & Tektaş, Y. (2022). Farklı veri kaynaklarından üretilen 3B modellerin kıyaslanması; Diyarbakır Ulu camii Musalla taşı ve Güneş saati örneği . Türkiye Fotogrametri Dergisi , 4 (2) , 52-57.
• Çelik, M.Ö., Yakar, İ., Hamal, S. N. G., Oğuz, G. M. & Kanun, E. (2020). Sfm Tekniği ile Oluşturulan 3B Modellerin Kültürel Mirasın Belgelenmesi Çalışmalarında Kullanılması: Gözne Kalesi Örneği. Türkiye İnsansız Hava Araçları Dergisi, 2(1), 22-27.
• Çolak, Ş. T., & Çolak, A. T. (2023). Aksaray Müzesinde Bulunan Asklepios ve Kartal Heykelinin 3B Modellemesi. Türkiye Fotogrametri Dergisi, 5(1),01-06.
• Er, Y. (2004). Klasik arkeoloji sözlüğü, Ankara: Phoenix yayinlari.
• Honey, William B. (1946). Glass: A Handbook for the Study of Glass Vessels of all Periods and Countries & A Guide to the Museum Collection, London.
• Miral Çavdırlı, C., & Adan Gök, Ö. (2020). Müzeler ve kültürel mirasın sürdürülebilirliği: Köstem Zeytinyağı Müzesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 8(3), 2241-2262.
• Oktay, S., Taş, N., Taş, M. (2020). Kültürel Miras Alanlarının Korunması ve Afet Yönetimi İlişkisi. Resilience, 4(2), 305-321.
• Türkoğlu, İ. (2020). Arkeolojik Küçük Buluntu Çizimi Teknikleri. Ege Yayınları, İstanbul.
• Ulvi, A., Yakar, M., Yiğit, A. Y., & Kaya, Y. (2019b). The Use of Photogrammetric Techniques in Documenting Cultural Heritage: The Example of Aksaray Selime Sultan Tomb. Universal Journal Of Engineering Science, 7(3), 64-73. DOI: 10.13189/Ujes.2019.070303.
• Ulvi, A., Yiğit, A. Y. & Yakar, M. (2019a). Modeling Of Historical Fountains by Using Close-Range Photogrammetric Techniques. Mersin Photogrammetry Journal, 1(1), 1-6.
• Uslu, A. (2016). Kültürel Mirasın Üç Boyutlu Modellenmesi ve Web Ortamında Sunulması. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Harita Mühendisliği Ana bilim Dalı (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Afyonkarahisar.
• Uslu, A., & Uysal, M. (2017). Arkeolojik Eserlerin Fotogrametri Yöntemi İle Üç Boyutlu Modellenmesi: Demeter Heykeli Örneği. Geomatik Dergisi, 2 (2), 60-65.
• Yakar, İ., Hamal, S. N. G., Çelik, M. Ö., & Bilgi, S. (2021). Kültürel mirasın dokümantasyonu çalışmalarında farklı yazılımların karşılaştırılması: Dikilitaş (Theodosius Obeliski) Örneği. Geomatik, 6(3), 217-226.
• Yakar, M., Yilmaz, H. M., Yildiz, F., Zeybek, M., Şentürk, H., & Çelik, H. (2010). Silifke-Mersin Bölgesinde Roma Dönemi Eserlerinin 3 Boyutlu modelleme Çalışması ve Animasyonu. Jeodezi ve Jeoinformasyon Dergisi, (101).
• Zeytün, B. (2014). Mimari Tasarımda Biyomorfik Yaklaşımlar, Yüksek Lisans Tezi, Yakındoğu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Lefkoşa.