Okur Yorumlarında Otoriter Eğilimler: Diyarbakır Olaylarına İlişkin Haber Yorumları Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2009, Cilt: 12 (1) Sayı: 23, 65 - 94, 01.08.2009

İnan Özdemir

Öz

Bu çalışmada Diyarbakır'da 28 Mart 2006'da dört PKK'lının cenaze törenleri sırasında başlayan gösterilerde, göstericiler ile polis ve askeri birlikler arasındaki çatışmalara ilişkin gazete haberlerine internette yapılan yorumlar incelenmiştir. Çalışmada dört farklı gazetede yer alan 19 habere ilişkin toplam 473 okur yorumu, Frankfurt Okulu düşünürlerinin Otoriter Kişilik çalışmasının veri ve kategorilerinden hareketle incelenmeye çalışılmıştır. (Adorno, 2003) Bu amaçla Adorno'nun Otoriter Kişilik'te Politik Düşünüşün Biçimsel Bileşenleri (PDTB)  arasında saydığı öğeler ile F ölçeğinde bulunan unsurlar çalışmada birer kategori kabul edilmiş ve haber yorumları sıralanarak, bu kategorileri içerip içermedikleri saptanmak üzere SPSS programına kodlanmışlardır. Çalışmanın sonuçları okur yorumlarında Kürt sorununa ilişkin otoriter eğilimlerin önemli oranda yer aldığını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Otoriteryen kişilik, okur yorumları, Diyarbakır olayları, Kürt sorunu, Türkiye

Authoritarian Tendencies in the Readers’ Comments: An Examination of the Comments to the News on Diyarbakır Events

Öz

This paper examines readers' comments to news about the conflict between the PKK supporters and police and military forces between 28 March and 3 April 2006 in Diyarbakır, Mardin, Batman and Hakkari. The paper aims to investigate the authoritarian tendencies in comments. For this purpose, all national newspapers' web pages are examined and 19 related news and 473 comments are found. These comments are studied in the light of the Frankfurt School's “Studies in Prejudice” and coded using a scheme, based on the F-Scale and Formal Components of Political Thought (Adorno, 2003). The results indicate that the discourse of the comments is highly related with the state's discourse on the Kurdish problem and have authoritarian implications that are showed in F-scale. The results also suggest that the comments generally have a stereotyped and paranoiac point of view to the Kurdish problem, and they also have highly personalized, traditionalist and aggressive tone.

Anahtar Kelimeler

Authoritarian personality, readers' comments, Diyarbakır events, Kurdish problem, Turkey

Kaynakça

• Adorno, Theodor W. vd. (1950). The Authoritarian Personality. New York, Evanston ve London: Harper&Row Publishers.
• Adorno, Theodor W. vd. (1989). “Introduction to The Authoritarian Personality.” Critical Theory and Society: A Reader. Stephen Eric Bronner ve Douglas MacKay Kellner (der.) içinde. London: Routledge. 219-232.
• Adorno, Theodor W. (2003). Otoritaryen Kişilik Üstüne. Çev., Doğan Şahiner. İstanbul: Om Yayınları.
• Alkan, Türker (1983). Saldırganlık, Önyargı ve Yabancı Düşmanlığı. İstanbul: Hil Yayınları
• Bothwell, Robert K. ve Kennison, Emily (2004).“The Authoritarian Personality and Attitudes toward War.” Peace Review. 16(4):467-470
• Bora, Tanıl (2006). Medeniyet Kaybı: Milliyetçilik ve Faşizm Üzerine Yazılar. İstanbul. Birikim Yayınları
• Cizre, Ümit (2003). “Demythologyzing The National Security Concept: The Case of Turkey.” Middle East Journal. 57(2): 213-22.
• Clayman, E. Steven (2004). “Arenas of Interaction in the Mediated Public Sphere.” Poetics. 32(2004):29-49
• Dağı, İhsan (2001). “Human Rights and Democratization: Turkish Politics in the European Context.” Southeast European and Black Sea Studie. 1(3): 51-68.
• Heper, Metin (1992). “The 'Strong State' and Democracy: The Turkish Case In Comparative and Historical Perspective.” Democracy and Modernity. S. N. Eisenstadt (der.) içinde. Köln: EJ. Brill. 142-163.
• Jay, Martin (2005). Diyalektik İmgelem. Çev., Ünsal Oskay. İstanbul: Belge Yayınları
• Kejanlıoğlu, D. Beybin (2005). Frankfurt Okulu'nun Eleştirel Bir Uğrağı: İletişim ve Medya. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları
• Köker, Levent (1994). “Kimlik, Meşruluk ve Demokrasi: Türkiye'de Yeni-Muhafazakâr Kültür Politikasının Eleştirisi.” Türkiye'de Demokratik Siyasal Kültür. Ergun Özbudun vd. (der.). Ankara: Türk Demokrasi Vakfı Yayınları. 71-89.
• Köker, Levent (1997). “National Identity and State Legitimacy: Contradictions of Turkey's Democratic Experience.” Civil Society, Democracy and the Muslim World. İstanbul: Swedish Research Institute. 63-72.
• Lavine, Howard vd. (2005). “Threat, Authoritarianism, and Selective Exposure to Information.” Political Psychology. 26(2): 219-244.
• Mardin, Şerif (2000). “Türk Siyasasını Açıklayabilecek Bir Anahtar: Merkez-Çevre İlişkileri.” Türkiye'de Politik Değişim ve Modernleşme. Ersin Kalaycıoğlu ve Ali Yaşar Sarıbay (der.) içinde. İstanbul: Alfa Yayınları. 79-104
• Oesterreich, Detlef (2005). “Flight into Security: A New Approach and Measure of the Authoritarian Personality.” Political Psychology. 26(2):275-298
• Perrin, J. Andrew (2005). “National Threat and Political Culture: Authoritarianism, Antiauthoritarianism, and the September 11 Attacks.” Political Psychology. 26(2): 167- 194.
• Robins, Philippe (1993). “The overlord state: Turkish policy and the Kurdish issue.” International Affairs. 69(4):657-676.
• Roiser Martin ve Willig, Carla (2002). “The Strange Death of The Authoritarian Rersonality: 50 Years of Psychological and Political Debate.” History of Human Sciences. 15(4):71-96
• Şahiner, Doğan (2005). “Sunuş.” Otoritaryen Kişilik Üstüne. Theodor W. Adorno. Çev., Doğan Şahiner (der.) içinde. İstanbul: Om Yay. 7-10
• Tessler, Mark ve Altınoğlu, Ebru (2004). “Political culture in Turkey: Connections Among Attitudes Toward Democracy, the Military and Islam.” Democratization. 11(1):21-50.
• Yeğen, Mesut (2003). Devlet Söyleminde Kürt Sorunu. İstanbul: İletişim Yayınları Internet Sayfaları:
• http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/haber.aspx?id=4164440&tarih=2006-03-29. Erişim tarihi: 20.06.2006.
• www.hurriyet.com.tr/gundem/4173024.asp. Erişim tarihi: 20.06.2006.
• http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/haber.aspx?id=4198702&tarih=2006-04-04. Erişim tarihi: 20.06.2006.
• http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/haber.aspx?id=4181386&tarih=2006-03-31. Erişim tarihi: 20.06.2006.
• http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/haber.aspx?id=4181386&tarih=2006-03-31. Erişim tarihi: 20.06.2006.
• http://teknoloji.milliyet.com.tr/detay.asp?id=1411. Erişim tarihi: 20.06.2006.
• http://sondakika.milliyet.com.tr/2006/03/31/son/sontur31.asp. Erişim tarihi: 20.06.2006.
• http://sondakika.milliyet.com.tr/2006/03/31/son/sontur31.as. Erişim tarihi: 20.06.2006.
• http://sondakika.milliyet.com.tr/2006/03/31/son/sonsiy18.asp. Erişim tarihi: 20.06.2006.
• www.aksam.com.tr/?tarih=30.03.2006#. Erişim tarihi: 20.06.2006.
• www.aksam.com.tr/?tarih=01.04.2006# . Erişim tarihi: 20.06.2006.
• www.aksam.com.tr/?tarih=31.03.2006#. Erişim tarihi: 20.06.2006.
• www.aksam.com.tr/haber.asp?a=34912,4&tarih=03.04.2006. Erişim tarihi: 20.06.2006.