Discourse of the Debates on the 1948 Liquidation in Press and in the Parliament

Yıl 2011, Cilt: 14 (1) Sayı: 27, 105 - 134, 01.06.2011

Halise Karaaslan Şanlı

Öz

In 1948 Prof. Pertev Naili Boratav, Assoc. Prof. Niyazi Berkes and Assoc. Prof. Behice Boran’s chairs in Ankara University Faculty of Languages, History and Geography were abolished and this liquidation resulted in their expulsion from the university. In this article discursive elements of this event’s angling in the print media and criticism in The Grand National Assemblyare focused on. 1948 liquidation is chosen as an example in terms of knowledge/power relations or of the relations of scientists and political power. It is considered as an event that exemplifies two power blocks’, namely the press’ and the Assembly’s intervention  in academic freedom and autonomy

Anahtar Kelimeler

Ankara University Faculty of Languages,  History and Geography,  the 1948 liquidation,  academic freedom and autonomy

Basında ve Mecliste 1948 Tasfiyesine İlişkin Tartışmaların Söylemi

Öz

1948 yılında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde yaşanan ve Prof. Pertev Naili Boratav, Doç. Niyazi Berkes ve Doç. Behice Boran’ın kürsülerin lağvedilerek, “üniversiteden ihraçları” ile sonuçlanan tasfiye sürecinin konu edildiği bu makalede, olayın yazılı basında haberleştirilmesi ve Türkiye Büyük Millet Meclisinde tartışılmasının söylemsel özellikleri açığa çıkarılmaya çalışılmıştır. Bilgi iktidar ya da bilim adamları ve kadınları ile siyasal iktidar ilişkileri açısından örnek olay olarak seçilen 1948 tasfiyesi, basın ve meclisin yani iki iktidar bloğunun üniversite özerkliğine ve bilim adamlarının akademik özgürlüklerine yönelik müdahale örneklerinden biri olarak ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi,  1948 tasfiyesi,  akademik özerklik ve özgürlük

Kaynakça

• Atılgan, Gökhan (2009). Behice Boran - Öğretim Üyesi, Siyasetçi, Kuramcı. İstanbul: Yordam.
• Berkes, Niyazi (1997). Unutulan Yıllar. Ruşen Sezer (yay.haz.). İstanbul: İletişim.
• Çavdar, Tevfik (2004). Türkiye’nin Demokrasi Tarihi. Ankara: İmge.
• Çelebi, Aykut (1990). Söylem Çözümlemesi, Gazetelerin Haber Oluş ve Gündem Belirleme İşlevlerine Eleştirel Bir Yaklaşım. (yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çetik, Mete (1998). Üniversitede Cadı Kazanı-1948 DTCF Tasfiyesi ve Pertev Naili Boratav’ın Müdafaası. İstanbul: Tarih ve Yurt Yayınları.
• Bağış, Erten ve Atilla Lök (2004). “1933 Reformu ve Yabancı Öğretim Üyeleri.” Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce-Cilt 3.Murat Güntekingil ve Mete Tunçay (der.) içinde. İstanbul: İletişim. 537-544.
• Hatiboğlu, M. Tahir (2000). Türkiye Üniversite Tarihi. Ankara: Selvi.
• Hirsch E., Ernst (1998). Dünya Üniversiteleri ve Türkiye’de Üniversitelerin Gelişmesi- Cilt 2. Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları, No: 211.
• Tunçay, Mete (2005). Eleştirel Tarih Yazıları. Ankara: Liberte.
• van Dijk, Teun (1998). News as Discourse. NJ: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
• van Dijk, Teun (2003). “Söylem ve İdeoloji: Çok Alanlı Bir Yaklaşım.” Söylem ve İdeoloji. Barış Çoban ve Zeynep Özarslan (der.) içinde. İstanbul: Su. 14-112.
• TBMM Zabıt Cenderesi, Cilt 11, Dönem VIII, İçtima: 2, s.247-252.
• TBMM Tutanak Dergisi, Cilt 12, Dönem VII, Toplantı: 2, s.753-775.
• TBMM Tutanak Dergisi, Cilt 12, Dönem VII, Toplantı: 1, s.783-857.
• Ulus, Cumhuriyet, Vatan, Kudret, Hürriyet, Son Posta ve Akşam gazeteleri (01.01.1948- 30.07.1948).