1930’lardan 1970’lere Türkiye’nin Gündelik Hayatında Yeni Bir Toplumsallaşma Aracı Olarak Radyo

Yıl 2012, Cilt: 15 (1) Sayı: 29, 37 - 72, 01.06.2012

Eda Çetinkaya

Öz

Radyo, 1920’li yılların sonlarından 1970’lere kadar Türkiye’nin gündelik hayatında farklı işlevlere sahip olmuştur. Radyo ve gündelik hayat arasındaki bağları açıklamaya çalışmak döneme dair pek çok özelliği de ortaya çıkarmaya olanak verebilir. Bu amaçla çalışmada 1930 ve 1970 yılları arasına odaklanılarak, 15 kişi ile görüşme yapılmış, dönemin radyo dergileri incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

radyo,  gündelik hayat,  modernleşme,  toplumsallaşma,  radyo yayınları.

From 1930’s to 1970’s Radio as a New Socialization Medium in Turkey’s Daily Life

Öz

Radio had different functions in Turkey’s daily life from the late 1920’s to 1970’s. Trying to figure out the connections between radio and daily life can make it possible to reveal a historical period’s features. For this aim this essay focuses on the timespan between 1930 and 1970, 15 people were interviewed  and radio magazines of the time were scanned

Anahtar Kelimeler

radio,  daily life,  modernization,  socialization,  radio broadcasts

Kaynakça

• Ahıska, Meltem (2005). Radyonun Sihirli Kapısı. Garbiyatçılık ve Politik Öznellik. İstanbul: Metis.
• Akçura, Gökhan (2002). Uzun Metin Sevenlerden Misiniz?. İstanbul: OM.
• Atauz, Sevil (1998). “Cumhuriyet’in İlk Yıllarında Gaziantep’te Gündelik Yaşamın Dönüşümü: Bir Sözlü Tarih Çalışması.” Bilanço 1923- 1998: Türkiye Cumhuriyeti’nin 75 Yılına Toplu Bakış” Uluslararası Kongresi. II. Cilt: Ekonomi- Toplum- Çevre. Ankara. ODTÜ. 217 – 229.
• Belge, Murat (1983). “Türkiye’de Günlük Hayat”. Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi. Cilt 3. İstanbul: İletişim. 837- 860.
• Belge, Murat (1983b). “Türkiye’de Günlük Hayat”. Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi. Cilt 4. İstanbul: İletişim. 861–876.
• Cankaya, Özden (2003). TRT. Bir Kitle İletişim Kurumunun Tarihi: 1927- 2000. İstanbul: Yapı Kredi.
• De Certau, Michel (2009). Gündelik Hayatın Keşfi I. Eylem, Uygulama, Üretim Sanatları. Çev., Lale Arslan Özcan. Ankara: Dost.
• Demir, Cengiz (2005). Bir Radyomuz Vardı… Ünlülerin Radyo Anıları. İstanbul: Pozitif.
• Deren, Seçil (2004). “Kültürel Batılılaşma”. Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce Cilt 3: Modernleşme ve Batıcılık. Tanıl Bora ve Murat Gültekingil (der.) içinde. İstanbul: İletişim. 382- 402.
• Dinçmen, Gülben (2007). Radyolu Yıllar. İstanbul: G Yayın Grubu.
• Duran, Ragıp (2005). “Bir Haber Medyası Olarak Radyo”. Radyo ve Radyoculuk. Sevda Alankuş (der.) içinde. İstanbul: IPS İletişim Vakfı. 113–130.
• Ersel, Hasan, vd. (2005). Cumhuriyet Ansiklopedisi. 1941-1960. Cilt 2. İstanbul: Yapı Kredi.
• Eryılmaz, Tuğrul (2005). “Radyo ve Radyoculuk”. Radyo ve Radyoculuk. Sevda Alankuş (der.) içinde. İstanbul: IPS İletişim Vakfı. 87–111.
• Gülizar, Jülide (1994). Haberler Bitti Şimdi Oyun Havaları. Ankara: Ümit.
• Kahraman, Hasan Bülent (2004). “Bir Zihniyet, Kurum ve Kimlik Kurucusu Olarak Batılılaşma”. Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce Cilt 3: Modernleşme ve Batıcılık. Tanıl Bora ve Murat Gültekingil (der.) içinde. İstanbul: İletişim. 125–140.
• Köker, Levent (1995). Modernleşme, Kemalizm ve Demokrasi. İstanbul: İletişim.
• Mert, Necati (1979). Gramofonlar, Radyolar, Teypler. İstanbul: Yansıma.
• Oskay, Ünsal (1971). Toplumsal Gelişmede Radyo ve Televizyon. Ankara: Sevinç.
• Özakman, Turgut (1969). Radyo Notları. Ankara: Ayyıldız.
• Özer, İlbeyi (2006). “Cumhuriyet Döneminde Devrimler, Toplumsal Yaşama Etkileri ve Gündelik Hayat”. Dünden Bugüne Türkiye’nin Toplumsal Yapısı. Memet Zencirkıran (der.) içinde. Ankara: Nova. 177–201.
• Tunç, Ayfer (2001). Bir Maniniz Yoksa Annemler Size Gelecek. 70’li Yıllarda Hayatımız. İstanbul: Yapı Kredi.
• Uluğ, Ragıp M. ve Nur, Orhan Salih (1939). 1940 Radyo Almanağı. İstanbul: Kanaat. Süreli Yayınlar
• Radyo. (1941, 1942, 1944, 1945)
• Radyo Gazetesi.(1953, 1954, 1955,1960)
• Radyo Haberleri. (1949, 1950)
• Radyo Magazin. (1950)
• Radyo Postası. (1954, 1955, 1956, 1957, 1958)
• Radyo Programı. (1937)