Veysel Çolak’ın Şiirlerinde “İnsan”

Year 2025, Volume: 5 Issue: 1, 64 - 77, 30.06.2025

Şeyda Kazez

https://doi.org/10.54281/kundergisi.57

Abstract

Toplumcu gerçekçi bir şair-yazar olarak Veysel Çolak şiir ve şiir üzerine kaleme aldığı pek çok eserle tanınır durumdadır. Çolak’ın şiirlerinde, aşk, başkaldırı ve insan olmak üzere baskın olan üç tema tespit edilmiştir. Bunlar içerisinde insan, bu çalışmanın inceleme konusu olmuştur. Şiirlerinin merkezinde insan olan şairin şiirlerinde ideolojisi, oldukça görünür durumdadır. Veysel Çolak eserlerinde, ideolojileri doğrultusunda daha yaşanır bir dünya çizmiştir. Bu ütopik dünya, bazen yaşanması arzu edilmeyen durumlara, insanın ve yaşamın olumsuz yanlarına tepki ile görünür olmuştur. Dilediği gibi bir dünya, ancak şairin söylemleri hayat bulursa mümkün olacaktır. Adalet, eşitlik, barış kavramları Çolak için her zaman önemli olmuştur. Bunların eksik olduğu düşüncesi, şiirlerinde de yer yer belirgin olarak ortaya çıkmıştır. Aynı zamanda insani duyarlığı yüksek olan bir şiir öznesi görülen şiirlerinde, insandan yana daima umutlu olduğu bilinmektedir. Şairin yaşama bakışı ve ideolojisinin yanı sıra hayatı ve geçmişte yaşadıkları da şiirlerinin oluşmasında etkili olmuştur. Şiirlerin incelenmesi noktasında tüm bu bahsi geçenler önem arz ettiği için bu çalışmada da bunlar göz önünde bulundurulmuştur. Ayrıca şiirler incelenirken şairin, şiir üzerine yayımladığı eserlerindeki görüşleri de değerlendirilmiştir. Şairin bu eserleri ortaya çıkarmak noktasındaki hassasiyeti, onun için neredeyse şiir yazmak kadar önemli bir meseledir. Şiir düşünceleri üretmek, onun gelecekteki şiire çalıştığının göstergesidir. Veysel Çolak ayrıca, Dize Şiirde Öncü Yorum adlı şiir dergisini de on yedi yıl boyunca çıkarmıştır. Sözü geçen eserleri dışında bir çocuk kitabına ve bir romana da sahip olan Çolak, şiir ve şiir üzerine eserler vermeye ve atölye çalışmaları ile yeni şairler keşfederek Türk şiiri için çalışmaya devam etmektedir. Çalışmanın amacı, Veysel Çolak’ın temel meselelerinden biri olan “insan”ın, şiirlerinde ele alınış biçimlerini incelemek, onun şiire ve yaşama bakışı ile şiirlerini açıklamaktır. Bu makale yazarın, Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde hazırladığı Veysel Çolak’ın Şiirlerinde Yapı ve Tema adlı yüksek lisans tezinden üretilmiştir.

Keywords

İnsan, şiir, Toplumcu Şiir, Yenibütüncü Şiir, Veysel Çolak

“Human” In Veysel Çolak’s Poems

Abstract

As a social realist poet and writer, Veysel Çolak is known for his poetry and many works on poetry. In Çolak's poems, three dominant themes have been identified: love, rebellion and human. Among these, human has been the subject of this study. The ideology of the poet, whose poems are centered on humans, is quite visible in his poems. Veysel Çolak has drawn a more livable world in line with his ideologies in his works. This utopian world has sometimes been visible as a reaction to undesirable situations and the negative aspects of humans and life. A world as he wishes will only be possible if the poet's discourses come to life. The concepts of justice, equality and peace have always been important to Çolak. The idea that these are lacking has also emerged clearly in his poems. At the same time, he is seen as a subject of poetry with high human sensitivity, and it is known that he is always hopeful for humans in his poems. In addition to the poet's perspective on life and ideology, his life and past experiences have also been influential in the formation of his poems. Since all these mentioned issues are important in the analysis of poems, they have been taken into consideration in this study. In addition, while examining the poems, the poet's views in his published works on poetry were also evaluated. The poet's sensitivity in creating these works is almost as important a matter as writing poems for him. Producing poetic ideas is an indication that he is working on future poetry. Veysel Çolak also published the poetry magazine Dize Şiirde Öncü Yorum for seventeen years. In addition to the works mentioned, Çolak, who also has a children's book and a novel, continues to produce poetry and works on poetry and to work for Turkish poetry by discovering new poets through workshops. The aim of the study is to examine the ways in which "human", one of Veysel Çolak's fundamental issues, is addressed in his poems, to explain his perspective on poetry and life and his poems. This article was produced from the author's master's thesis titled Structure and Theme in Veysel Çolak's Poems, which he prepared at the Department of Turkish Language and Literature at Bandırma Onyedi Eylül University.

Keywords

Human, poetry, Socialist Poetry, Yenibütüncü Poetry, Veysel Çolak

References

• Adorno, Theodor W. Edebiyat Yazıları. İstanbul: Metis Yayınları. 2018.
• Aslan, Bahtiyar. Günebakan Yeni Türk Edebiyatı Değerlendirmeleri. İstanbul: Kesit Yayınları. 2012.
• Camus, Albert. Başkaldıran İnsan. Çev. Tahsin Yücel. İstanbul: Can Yayınları. 2013.
• Cassirer, Ernst. İnsan Üstüne Bir Deneme. Çev. Necla Arat. İstanbul: Remzi Kitabevi. 1980.
• Çolak, Veysel. Şiirden Önce, Şiirden Sonra. İstanbul: Hayal Yayınları. 2011.
• Çolak, Veysel. Şiir Nedir ve Nasıl Yazılır? İstanbul: İkaros Yayınları. 2016.
• Çolak, Veysel. Buna Aşk Demeli. İstanbul: Hayal Yayınları. 2020.
• Çolak, Veysel. Şimdi İsyan Şimdi Ateş. İstanbul: Hayal Yayınları. 2020.
• Çolak, Veysel. Yara İçinde Yara. İstanbul: Hayal Yayınları. 2020.
• Çolak, Veysel. İnsan Denen Cehennem. İstanbul: Hayal Yayınları. 2021.
• Çolak, Veysel. Şiirin Gizlisi Çok. Ankara: Klaros Yayınları. 2021.
• Çolak, Veysel. Hatırla Ne Güzeldin. İstanbul: Hayal Yayınları. 2022.
• Doğan, Mehmet Can. Şiirin Retoriği. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. 2022.
• Eyuboğlu, Sabahattin. Mavi ve Kara. İstanbul: Çan Yayınları. 1973.
• Gültaş, Veysel. Bir İnsan, Bir Şair, Bir Şiir Militanı! Ankara: Bilge Yayınevi. 2018.
• Karabulut, Selami. “Şiirin Uçbeyni: Veysel Çolak”. Veysel Çolak Şiir Diye Bir Kelime. Haz. Hatice Eğilmez Kaya. Ankara: Akdoğan Yayınevi. 2022. 203.
• Kazez, Şeyda. “Veysel Çolak’ın Şiirlerinde Yapı ve Tema”. Yüksek lisans tezi. Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi, 2023.
• Özcan, Tarık. Şiirin Kıyısında Bir Ömür Nurullah Ataç. İstanbul: Kesit Yayınları. 2016.
• Siméon, Jean-Pierre. Şiire Kısa Övgü. Çev. Hanife Güven. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. 2023.