BİLİMSEL ARAŞTIRMA VE ETİK

Year 2003, Volume: 20 Issue: 1, 245 - 256, 01.01.2003

Mestan Küçük

Abstract

Wilson 1981 gerek fizyolojik gerekse toplumsal nedenlerden kaynaklansın insanın anlama, keşfetme ve merakla ilgili olarak bazı zihinsel gereksinimleri olduğunu belirtmektedir. İnsanoğlunun diğer fizyolojik gereksinimler gibi bilgiye olan bu ihtiyacı başka bir deyişle bu itici güç, doğru ve güvenilir bilgiler sağlayan bilimsel araştırmanın ve bilimin doğmasına ve gelişmesine yol açmıştır. Bilginin öneminin ve miktarının artması, bunların gelişen teknoloji aracılığıyla hızlı ve kolay bir şekilde iletilmesi aynı zamanda da paylaşılması bilimsel bilginin üretildiği eğitim, öğretim kurumlarının sorumluluklarını da arttırmıştır. Bu kurumlarda bilgi paylaşımı ve üretimi görevini üstlenen insanlara da yeni sorumluluklar yüklemiştir. Bu yeni oluşan durumda eğitim ve öğretim kurumlarındaki bilim insanlarının görevi, sürekli değişen ve gelişen bu bilgilerden haberdar olmak, insanları haberdar etmek ve onlara yeni yollar açmak olmuştur. Bilim insanları bu sorumluluklarını yerine getirirken dikkat etmeleri gereken en önemli konu ve başlıca dayanakları ise doğruluk ve erdemlik gibi nitelikleri kapsayan bilim etiğidir. Bu çalışmada, araştırmanın konusunu insan katılımcıların oluşturduğu durumlarda uyulması gereken kurallardan, bilimde etik dışı davranışlardan ve yazar adlarıyla ilgili etik kurallardan bahsedilmiştir.

Keywords

Bilimsel Etik, Bilim Etiği, Araştırma lifiği

SCIENTIFIC RESEARCH AND ETHIC

Abstract

Wilson 1981 indicates that human beings have mental needs, based on physiological and social reasons, such as comprehension, inquiry and curiosity. Like other physiological needs, necessity of information has brought about emergence and development of the scientific research and science that provide accurate and reliable information. 1ncreasing the importance and amaount of information along with fast and easy distribution ofthese information via developing technologies gives new responsibilities to academicians. In this new world it was expected that academicians are always aware of changes and developments in information, and they should inform people of these informations. While they fulfill these tasks, one ofthe main points that academicians must take into account is the scientific ethic, which includes honesty and virtuousness. This paper discusses the ethic rules related to the presentation of authors' names, to the scientific misconducts, and especially to the participants ' rights.

Keywords

Scientific Ethic, Ethic ofResearch

References

• Hamner, Vincent N. Misconduct In Science: Do Scientists Need A Professional
• Code OfEthics? 27 Ocak 2002 tarihinde http://www.chem.vt.edu/ethics/vinny/www ethx.html internet adresinden erişilmiştir
• Haynes, Felicity. Eğitimde Etik (1. Basım). İstanbul: Ayrıntı Yayınları. 2002. Karasar, Niyazi. Bilimsel Araştırma Yöntemi (9. Basım). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. 999.
• Kırcaali-İftar, Gönül. Bilimsel Araştırma Yöntemleri Ders Notları. Anadolu üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. 2002
• Trochim, William M. The Research Methods Knowledge Base, 2nd Edition. 27 Ocak 2002 tarihinde http://trochim.human.comell.edu/kb/index.htminternet adresinden erişilmiştir.
• TÜBA (2002). Bilimsel Araştırma ve Etik Sorunları. 25 Ocak 2002 tarihinde http://www.tuba.gov.tr/kitap34.html internet adresinden erişilmiştir.