SEMBOLİK ETKİLEŞİMCİLİK ÇERÇEVESİNDEN KORUNMAYA MUHTAÇ ÇOCUKLARDA BENLİK

Year 2021, Volume: 11 Issue: 1, 151 - 170, 29.01.2021

Lale İzci , İbrahim Mazman

Abstract

Sembolik Etkileşimcilik, ailenin çocuğun sosyalleşmesindeki rolünü ve çocuğun çevresiyle olan uyum arayışı sürecine işaret eder. Sembolik Etkileşimciliğin kurucusu Mead’e göre insanlar dünyayı temsil etmek üzere sembollerden oluşan bir anlam sistemi geliştirmektedir. Bu nedenle aile yüz yüze etkileşimin en yoğun olduğu toplumsal kurumlardan biri olarak, çocuğun sosyalizasyon sürecinde çocuğa dünyayı ve içinde yaşanılan toplumu kısacası toplumsal sembolleri öğreten ilk kurum özelliği de taşımaktadır. Aile içinde öğrenilen aile ve iletişim sembolleri çocuğun topluma sağlıklı katılımını sağlamaktadır. Benliğin oluşum sürecinde, aile ve toplum gibi sosyal çevreden edinilen rol modeller doğru öğrenilmediğinde çocuğun benlik algısı da düşük olacaktır. Bu nedenle aileye ve çocuğa atanan aile ve çocuk danışmanları, korunma altına alınan çocuklar için aile ortamı duygusunu hissettiren çocuk evleri ve koruyucu aile sistemi gibi politikalar korunmaya muhtaç çocuğun benliğinde sağlıklı bir aile ve hane düzeninin gelecekte doğru kurulması için oluşturulan uygulamalardır. Korunma ihtiyacı içindeki çocukların benlik algılarını doğru ve sağlıklı oluşturmaları ve topluma sağlıklı bireyler olarak katılmaları toplumsal uyumu da beraberinde getirecektir. Bu sebeple ailenin korunmasını esas alan çocuk koruma politikalarının yürütülmesi korunma ihtiyacı içindeki çocuklar için oldukça önemlidir. Ayrıca dezavantajlı gruplara girme riski altında bulunan çocukların psikolojik destek süreçleriyle güçlendirilerek terapötik yaklaşımların ülke genelinde yaygınlaştırılması ve ulaşılabilir olması çocuk koruma sistemini güçlendirecek politikalardır.

Keywords

Korunmaya Muhtaç Çocuk, Sembolik Etkileşim, Sosyal Politikalar, Benlik, Aile

References

• AÇSHB, (2019), “Yıl Sonu Verileri”, https://www.ailevecalisma.gov.tr/media/41553/kurumsal-istatistikler.pdf Erişim Tarihi: 03.10.2020.
• AİLE ve Sosyal Politikalar Bakanlığı (ASPB), (2017), “Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü 2017 Yılı Bülteni”, Ankara.
• AKDUMAN, G. G. (2007), “Suça Karışan 12-15 Yaş Grubundaki Çocuklarda Akran İstismarı ve Kendilik Algısının Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi”, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
• AYAN, S. (2012), “Hükümlü Çocukların Benlik ve İdeal Benlik Algı Düzeylerinin Sosyodemografik ve Ekonomik Değişkenler Açısından İncelenmesi”, Anadolu Psikiyatri Dergisi, 13(1), s:59-66.
• BALCI, E. (2019), “Türkiye’de Çocuk Hizmetleri ve Sosyal Hizmet”, Ed. Abidin Özdemir, Sosyal Hizmet Dergisi, Temmuz-Aralık, s:6-17.
• BOZKURT, V. (2009), “Değişen Dünyada Sosyoloji”, Ekin Yayınları, 4. Baskı, Bursa.
• DAVULCU, Ü.Ş ve MERT, K. (2019), “Çocuk Evleri Sitesinden Birinde Kalan Çocukların Algıladıkları Sosyal Destek ve Gelecek Beklentileri”, Koç Üniversitesi Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 16 (3), s: 210-216.
• DAVULCU, Ü.Ş. (2018), “Çocuk Evleri Sitesinde Kalan Çocukların Algıladıkları Sosyal Destek ve Beklentileri”, Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmış Bilim Uzmanlığı Tezi, Kocaeli.
• ERDOĞAN, M. (2014), “Sosyal Ekonomik Destek Hizmetlerinin Değerlendirilmesi Projesi, Sonuç Raporu”, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ve Gazi Üniversitesi ortaklığıyla, ISBN: 978-605-89604-4-2, Aralık, Özel Ofset, Ankara.
• ERKAL, M. (2000), “Sosyoloji”, Der Yayınları, 11. Basım, İstanbul.
• ERKAN, G. (1995), “Korunmaya Muhtaç Çocuklar: Çocuk Yuvalarında Bir Araştırma”, Yayl.y. Ankara.
• GİDDENS, A. (2000), “Sosyoloji”, Ayraç Yayınları, 1. Baskı, Ankara.
• GÜÇRAY, S. S. (1989), “Çocuk Yuvasında ve Ailesi Yanında Kalan 9-10 Ve 11 Yaş Çocukların Özsaygı Gelişimini Etkileyen Bazı Faktörler”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Hacettepe ÜniversitesiSosyal Bilimler Enstitüsü.
• GÜÇRAY, S. S. (1993), “Çocuk Yuvasında ve Ailesi Yanında Kalan 9-10 ve 11 Yaş Çocukların Özsaygı Gelişimini Etkileyen Bazı Faktörler”, Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Aile ve Toplum Dergisi, Sayı:3 Yıl:3 Cilt:1 Eylül-Aralık, s:58-66.
• GÜLAY, H. ve AKMAN, B. (2009) Okul Öncesi Dönemde Sosyal Becerile”, Pegem Akademi Yayınevi, Ankara.
• KARATAY, A. (2017), “Türkiye’de Koruyucu Aile: Kökenleri, Gelişimi ve Bugünü”, Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2017; sayı: 5, s: 389-427.
• KILIÇ, K.M. (2019), “Evlat Edinilen Çocuklarda Bağlanma”, Mediterranean Journal of Humanities, DOI: 10.13114/MJH.2019.460, s: 223-240.
• MARSHALL, G. (2005), “Sosyoloji Sözlüğü”, Çev. Osman Akınbay, Derya Kömürcü, Bilim Sanat Yay. Ankara.
• MEAD, G. H. (2017), “Zihin, Benlik ve Toplum”, Heretik Yay. 1. Baskı, Eylül, Ankara.
• ÖZATEŞ, Ö. S. ve ATAUZ, S., (2011), “Sosyal Hizmet Uzmanlarının Aileye Dönüş ve Aile Yanında Destek Projesine İlişkin Değerlendirmeleri”, Toplum ve Sosyal Hizmet, Cilt 22, Sayı 2, Ekim, s: 101-112.
• RİTZER G. ve STEPNİSKY J. (2014), “Sosyoloji Kuramları”, Çev. Himmet Hülür, De Ki Yayınları, Eylül. Ankara.
• SÜMER N. (2006). “Yetişkin Bağlanma Ölçeklerinin Kategoriler ve Boyutlar Düzeyinde Karşılaştırılması”, Türk Psikoloji Dergisi 21, s:1-22.
• SÜMER, N. ve ŞENDAĞ A. M. (2009), “Orta Çocukluk Döneminde Ebeveynlere Bağlanma, Benlik Algısı ve Kaygı”, Türk Psikoloji Dergisi, Haziran, 24 (63), s: 86-101.
• TÜRKMEN, B. (2005), “Sosyal Risk Altındaki Çocuklar, Gençler ve Yaşlılar”, Gazi Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, Mart, Cilt:13, No:1, s:11-22.
• ÜSTÜN, E. ve AKMAN B. (2002), “Korunmaya Muhtaç Çocukların Benlik Algısının İncelenmesi”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(23), s:229-233.
• YAMAN, F. (2019), “Yapay, Bir Çocuk Koruma Modeli Olarak Sos Çocuk Köyleri ve Türkiye’deki Uygulamaları”, Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, Sayı:45, Ekim - Aralık ISSN: 2148-9424, s: 935- 961.
• YAŞAR, E.Y. ve ÖZBEY, S. (2019), “Okul Öncesi Dönemdeki Korunmaya Muhtaç Çocukların Ahlâki Değer Yapılarının Çocuklara İlişkin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi”: Ankara Örneklemi, Değerler Eğitimi Dergisi, Cilt 17, No. 38, Aralık, s:41-70.
• YAZICI, E. (2012), “Korunmaya Muhtaç Çocuklar ve Çocuk Evleri”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 18, s. 499-525.