Doğal ve Cerrahi Menopoza Giren Kadınlarda Cinsel Fonksiyon Bozukluklarının ve Depresyon Durumlarının Belirlenmesi

Year 2020, , 150 - 156, 05.06.2020

Ayşe Durukan Duran Özlem Sinan

https://doi.org/10.30934/kusbed.633350

Abstract

Amaç: Araştırma, doğal ve cerrahi yolla menopoza giren kadınların cinsel işlev bozukluğu ve depresyon durumlarını değerlendirmek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır.
Yöntem: Ankara'da özel bir hastanenin kadın doğum polikliniğine başvuran 71'i doğal ve 71'i cerrahi menopozda olan toplam 142 kadın çalışmaya alınmıştır. Verilerin toplanmasında; kadınların sosyo-demografik ve tanıtıcı özelliklerini belirlemeye yönelik soruları, Kadın Cinsel İşlev Ölçeği (KCİÖ) ve Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ) içeren veri toplama formu kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler ortalama, standart sapma, Mann Whitney U, Ki kare testi ve Spearman korelasyon katsayısı kullanılarak değerlendirilmiştir.
Bulgular: Araştırmada kadınların yaşları, eğitim düzeyleri, çalışma durumları, gelir düzeyleri ve sosyal güvence durumları her iki grupta da benzer bulunmuştur. Her iki grupta yer alan kadınların çoğunluğunun; menopoz öncesi cinsel sorunlarının olmadığı, menopoz sonrası cinsel yaşamla ilgili yaşanılan sorunların arttığı ve kadınların cinsel sorunlarıyla ilgili danışmanlık almadıkları saptanmıştır. Doğal yolla menopoza giren kadınların, KCİÖ puan ortalamalarının 19,95±6,35 olduğu, cerrahi menopozda olan kadınların ise puan ortalamalarının 17,48±7,28 olduğu bulunmuştur. Doğal menopozda olan kadınların BDÖ puan ortalamalarının 10,17±8,36 olduğu, cerrahi menopozda olan kadınların puan ortalamalarının ise 13,86±10,98 olduğu belirlenmiştir. Araştırmada kadınların KCİÖ ile BDÖ puan ortalamaları arasında bir ilişki bulunmamıştır (r=0,054, p>0,05). Kadınların KCİÖ'i cinsel istek, lubrikasyon, doyum ve ağrı alt boyutları ile depresyon durumları arasında ilişki olduğu saptanmıştır (p<0,05).
Sonuç: Doğal ve cerrahi menopozda olan kadınların cinsel işlev sorunları yaşadığı ve her iki grubun hafif şiddette depresyon aralığında olduğu belirlenmiştir. Bu nedenle, menopoz dönemindeki kadınlara cinsel yaşam ve depresyonla ilgili sağlık eğitimi ve danışmanlık hizmetlerinin sağlanması ve bu alanda hemşirelerin rol alması önerilmektedir.

Keywords

Cinsel işlev bozukluğu, depresyon, menapoz

Determination of Sexual Dysfunctions and Depression Situations in Women Suffering from Natural and Surgical Menopause

Abstract

Aim: The study was carried out as a descriptive study to evaluate the sexual dysfunctions and depression of women with natural and surgical menopause.
Methods: One hundred forty two women were included in this study, seventy one women were suffering from natural menopause, seventy one women were suffering from surgical menopause. Questionnaire was utilized which is containing questions to determine the socio-demographic and descriptive characteristics of women, Female Sexual Function Scale (IFSI) and Beck Depression Inventory (BDI) were used. The data obtained from the study were evaluated by using mean, standard deviation, Mann Whitney U, Chi-square
test and Spearman correlation coefficient.
Results: The ages of women, their level of education, working conditions, income levels and social security status were similar in both groups. The majority of women in both groups; were no pre-menopausal sexual problems, problems related to post-menopausal sexual life increased and women did not receive counseling on their sexual problems. The mean score of IFSI was 19.95 ± 6.35 and the mean score of the women with surgical menopause was 17.48 ± 7.28. The mean BDI scores of women with natural menopause were 10.17 ± 8.36, and the mean score of women with surgical menopause was 13.86 ± 10.98. In the study, no correlation was found between the mean scores of IFSI and BDI of women (r = 0.054, p> 0.05). It was determined that there was a relationship between sexual desire, lubrication, satisfaction and pain of IFSI sub-dimensions and depression status of women (p<0.05).
Conclusion: It was determined that women with natural and surgical menopause experienced sexual dysfunction and both groups had mild depression. For this reason, it is recommended that health education and counseling services related to sexual life and depression should be provided to women in menopause period and nurses should play a role in this area.

Keywords

Sexual dysfunction, depression, menopause

References

• Özcan H, Oskay Ü. Menopoz döneminde semptom yönetiminde kanıta dayalı uygulamalar. Göztepe Tıp Dergisi. 2013; 28(4):157-163.
• Pasinoğlu T, Sis Çelik A. Klimakterik dönemde yaşanan semptomlar ve hemşirenin rolü. ERÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2013; 1(1) : 48-56.
• TNSA (Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması) 2013, Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü Ankara, Türkiye.
• Uludağ A, Çakır Güngör AN, Gencer M, Şahin EM, Coşar E. Kadınların hayatındaki başka bir dönem: Menopoz ve menopozun yaşam kalitesine etkisi. Türk Aile Hek Derg. 2014;18:25-30.
• Bozkurt Demirel Ö, Sevil Ü. Menopoz ve cinsel yaşam. CBU-SBED. 2016;3(4):497-503.
• Kızılkaya Beji N, Akarsu Höbek R. Kadın cinsel fonksiyon bozuklukları sınıflandırılmasında DSM-V kapsamında yapılan değişiklikler. Androl Bul. 2016; 18(65): 134–137.
• Ünsal A, Köşgeroğlu N,Sayıner FD, Özerdoğan N. 40–65 yaş grubu kadınlarda cinsel fonksiyon bozukluğu prevalansı, depresyon ve diğer ilişkili faktörler. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi. 2009;2(2): 46-59.
• Ege E, Akın B, Yaralı Arslan S, Bilgili N. Sağlıklı kadınlarda cinsel fonksiyon bozukluğu sıklığı ve risk faktörleri. TÜBAV Bilim Dergisi. 2010; 3(1): 137-144.
• Tuğut N. Cinsel işlev bozukluğu ve güncel yaklaşımlar. Türkiye Klinikleri J Obstet Womens Health Dis Nurs-Special Topics. 2016; 2(1): 70-75.
• Varma GS, Oğuzhanoğlu NK, Karadağ F, Özdel O, Amuk T. Doğal ve cerrahi menopozda depresyon ve anksiyete düzeyleri ile cinsel doyum arasındaki ilişki. Klinik Psikiyatri Dergisi. 2005; 8(3): 109-115.
• Çayköylü A, Yazıcı G, Aslan M ve Yiğit A. Menopozda psikiyatrik bozukluklar. Türk Fertilite Dergisi. 2003;11(1): 9-15.
• Yanıkkerem E, Goker A, Cakir O, Esmeray N. Effects of physical and depressive symptoms on the sexual life of Turkish women in the climacteric period. Climacteric. 2018; 2(21): 160-166.
• Heidari M, Ghodusi M, Rafiei H. Sexual self-concept and its relationship to depression, stress and anxiety in postmenopausal women. J Menopausal Med. 2017; 23(1): 42–48.
• Aygın D, Eti Aslan F. Kadın cinsel işlev ölçeğinin Türkçeye uyarlanması. Türkiye Klinikleri J Med Sci. 2005; 25: 393-399.
• Hisli N. Beck depresyon envanterinin üniversite öğrencileri için geçerliliği, güvenilirliği. Psikoloji Dergisi. 1989;7(23):3-13.
• Ambler DR, Bieber EJ, Diamond MP. Sexual function in elderly women: A review of current literature. Rev Obstet Gynecol.2012; 5(1):16-27.
• Jara D, Fuenzalida A, Figueroa R, Prado M, Flores D, Blümel JE, Chedraui P. Is the menopause rating scale accurate for diagnosing sexual dysfunction among climacteric women? Maturitas. 2009; 62:321-323.
• Karakuş A, Yanıkkerem E. Klimakterik dönemde cinsel disfonksiyon: Female sexual function index (FSFI) - Kadın cinsel fonksiyon indeksi ile yapılan son 5 yıllık çalışmalar. GÜSBD. 2016; 5(1): 64-85.
• Roovers JP, van der Bom JG, van der Vaart CH, et al. Hysterectomy and Sexual Wellbeing: Prospective Observational Study of Vaginal Hysterectomy, Subtotal Abdominal Hysterectomy, and Total Abdominal Hysterectomy. BMJ. 2003; 327:774-778.
• Rodriguez MC, Chedraui P, Schwager G, Hidalgo L, Perez-Lopez FR. Assessment of sexuality after hysterectomy using the female sexual function index. Journal of Obstetrics and Gynaecology. 2012;32(2): 180-184.
• Bancroft J. The endocrinology of sexual arousal. J Endocrinol. 2005; 186:411–427.
• Nappi RE, Albani F, Santamaria V, Tonani S, Magri F, Martini E, et al. Hormonal and psycho-relational aspects of sexual function during menopausal transition and at early menopause. Maturitas. 2010; 67:78–83.
• Lindau ST, Schumm P, Laumann EO, Levinson W, Muircheartaigh CA, Waite LJ. A study of sexuality and health among older adults in the United States. N Engl J Med. 2007; 357:762–74.
• Kökçü A, Kurtoğlu E, Bıldırcın D, Çelik H, Kaya A, Alper T. Does surgical menopause affect sexual performance differently from natural menopause? J Sex Med. 2015; 12(6):1407-1414.
• Eftekhar T, Dashti M, Shariat M, Haghollahi F, Raisi F, Ghahghaei-Nezamabadi A. Female sexual function during the menopausal transition in a group of Iranian women. JFRH. 2016; 10(2): 52-58.
• Dennerstein L, Koochaki PE, Barton IP, Graziottin A. Hypoactive sexual desire disorder in postmenopausal women: A survey of Western-European Women. J Sex Med. 2007; 3: 212-222.
• Karlıdere T, Özşahin A. Menopozda semptom örüntüsünün anksiyete, depresyon düzeyleri ve sosyal destek ile ilişkisinin incelenmesi. Klinik Psikiyatri. 2008; 11: 159-166.
• Alpay N, Kıvanç ZE, Ulaşoğlu C. Menopoz dönemindeki kadınlarda hormon profilinin depresif belirtiler ile ilişkisi. Düşünen Adam the Journal of Psychiatry and Neurological Sciences. 2013; 26, 171–176. doi: 10.5350/DAJPN2013260207
• Mattar CN, Chong YS, Su LL, Agarwal AA, Choolani M. Care of women in menopause: Sexual function, dysfunction and therapeutic modalities. Ann Acad Med Singapore. 2008; 37:215-223.
• Bezircioğlu İ, Gülseren L, Öniz A, Kındıroğlu N. Menopoz öncesi ve sonrası dönemde depresyon-anksiyete ve yetiyitimi. Türk Psikiyatri Dergisi. 2004;15(3):199-207.
• Baksu A, Ayas B, Citak S, Kalan A, Baksu B, Goker N. Efficacy of tibolone and transdermal estrogen therapy on psychological symptoms in women following surgical menopause. Intl J Gynecol Obstet. 2005; 91(1): 58-62
• Fernandes T, Costa-Paiva LH, Pinto-Neto AM. Efficacy of vaginally applied estrogen, testosterone, or polyacrylic acid on sexual function in postmenopausal women: A randomized controlled trial. J Sex Med. 2014;11(5): 1262-1270.
• Alarslan D, Sarandol A, Cengiz C, Develioglu OH. Androgens and sexual dysfunction in naturally and surgically menopausal women. J Obstet Gynaecol Res. 2011;37(8): 1027-1034.
• Yangin HB, Sozer GA, Sengun N, Kukulu K. The relationship between depression and sexual function in menopause period. Maturitas. 2008;61(3): 233-237.