ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN YAZDIĞI ÖYKÜLEYİCİ METİNLERİN EĞİTSEL İLETİLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2021, , 175 - 184, 31.12.2021

Erhan Şen , Ekrem Öbüz

https://doi.org/10.48066/kusob.957184

Öz

Bu araştırmanın amacı ortaokul öğrencilerinin yazdığı öyküleyici metinleri eğitsel iletiler açısından incelemektir. Bu çalışmada verilerin toplanması için doküman incelemesi yönteminden, verilerin çözümlenmesi için de içerik analizinden yararlanılmıştır. Çalışmaya Siirt ili Merkez 80.Yıl Ortaokulunda öğrenim gören 125 ortaokul öğrencisi katılmıştır. Bu öğrencilerin ürettiği 125 öyküleyici metin de çalışmanın veri kaynağını oluşturmaktadır.
Çalışmada ortaokul öğrencilerinin yazdığı öykülerin çözümlenmesi için farklı bir araştırmacı tarafından hazırlanmış bir kod listesinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda ortaokul öğrencilerinin oluşturduğu öyküleyici metinlerde toplamda 358 eğitsel ileti belirlenmiştir. Ortaokul öğrencilerinin yazdığı öyküleyici metinlerde en fazla psikolojik iletilere (f: 277) yer verildiği görülmektedir. Bunu da sıklık düzeyi açısından sırasıyla sosyolojik iletiler (f: 61) ekonomik iletiler (f: 15 ve etik iletiler (f: 5) izlemektedir. Bu bulguların birçok çalışmanın sonuçlarıyla örtüştüğü tespit edilmiştir. Bunun dışında ortaokul öğrencilerinin yazdığı öyküleyici metinlerdeki eğitsel iletilerin Türkçe Dersi Öğretim Programında (2019) dikkat çekilen kök değerleri içerdiği ve “Değerlerimiz” temasıyla da uyumlu bir nitelik sergilediği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Metin, öyküleyici metin, eğitsel iletiler, yazma becerisi

INVESTIGATION OF NARRATIVE TEXTS WRITTEN BY SECAONDARY SCHOOL STUDENTS IN TERMS OF EDUCATIONAL MESSAGES

Öz

The purpose of this research is to examine the narrative texts written by secondary school students in terms of educational messages. In this study, document analysis method was used to collect data and content analysis was used to analyze data. 125 secondary school students studying at the Merkez 80.Yıl Secondary School in Siirt province participated in the study. 125 narrative texts produced by these students also constitute the data source of the study. In the study, a predetermined code list was used to analyze the narrative texts. As a result of the research, a total of 358 educational messages were determined in the narrative texts created by secondary school students. It is seen that psychological messages (f: 277) are mostly included in the narrative texts written by secondary school students. This is followed by sociological messages (f: 61), economic messages (f: 15, and ethical messages (f: 5), respectively, in terms of frequency. These findings coincide with the results of many studies. Apart from that, educational messages in narrative texts written by secondary school students, it has been observed that the Turkish Course Curriculum (2019) includes the root values that have attracted attention and is compatible with the theme of "Our Values".

Anahtar Kelimeler

Text, narrative text, educational messages, writing skill

Kaynakça

• Adalı, O. (2011). Anlamak ve anlatmak. İstanbul: Pan Yayıncılık.
• Akbayır, S. (2006). Cümle ve metin bilgisi. Ankara: Pegem A Yayıncılık
• Akkaya, A. (2008). Mustafa Kutlu’nun hikâyelerindeki iletiler ve bu iletilerin çocuğa görelik ilkesi açısından incelenmesi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi.
• Aktaş, Ş. (2009) Şiir tahlili-uygulama. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Akyol, H. (2000). Yazı öğretimi. Millî Eğitim, 146, 37-48.
• Applebee, A.N., Bermudez, A. B., Blau S., Caplan, R., Elbow,P., Hyndys,S.,vd. (2002) The Language of literature. Boston: McDougal Littell.
• Beard, A. (2003). The language of literature. London: The Guildford Press.
• Demir, T. (2013). İlköğretim öğrencilerinin yaratıcı yazma becerileri ile yazma öz yeterlik algısı ilişkisi üzerine bir çalışma. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi (TEKE), 2(1), 84-114.
• Demirel, Ö. (2002). Türkçe ve sınıf öğretmenleri için Türkçe öğretimi. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Doğan, F.D. (2018). Ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki şiirlerin metinsellik ölçütleri bağlamında çözümlenmesi ve bu şiirlerin metinselliğine ilişkin öğretmen görüşleri. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi.
• Durdu, S. (2019). Halit Ziya Uşaklıgil’in “Kırk Yıl” adlı eserinde eğitsel iletiler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
• Glesne, C. (2012). Nitel Araştırmaya Giriş. A. Ersoy ve P. Yalçınoğlu (Çev.). Ankara: Anı Yayıncılık, Göğüş, B. (1978). Orta dereceli okullarımızda Türkçe ve yazın eğitimi. İstanbul: Gül Yayınevi.
• Gülgönül, B. (2014). Bilgin Adalı'nın hikâye ve romanlarında yer alan eğitsel iletiler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Günay, D. (2003). Metin Bilgisi. İstanbul: Multilingual Yayınları.
• Güneş, F. (2013) Türkçe öğretiminde metin seçimi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1 (1), 1-12.
• Kaplan, K. (2013). Hidayet Karakuş'un roman ve hikâyelerinde yer alan eğitsel iletiler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Afyonkarahisar: Afyon Kocatepe Üniversitesi.
• Küçük, E. E. (2005). İlköğretim 6., 7. ve 8. sınıflarda okutulan Türkçe kitaplarındaki düz yazı metinlerinin çocuğa görelik ilkesine ve metinlerin içerdiği eğitsel iletilere göre incelenmesi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi.
• Maltepe, S. (2006). Türkçe öğretiminde yazılı anlatım uygulamaları için bir seçenek: Yaratıcı yazma yaklaşımı. Ankara Üniversitesi Dil Dergisi, 132, 56–66.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2019) Türkçe Dersi Öğretim Programı. Ankara: MEB Yayınları.
• Onursal, İ. (2013). Türkçe Metinlerde Bağdaşıklık ve Tutarlılık. A.Kıran, E.Korkut, ve S.Aldere (Ed.), Günümüz Dil Bilimi Çalışmaları içinde (s.121-132). İstanbul: Multilingual Yayınları.
• Önder, G. (2019). Sulhi Dölek’in çocuklara yönelik hikâye ve romanlarındaki eğitsel iletiler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kayseri: Erciyes Üniversitesi.
• Özdemir, E. (1983). Okuma sanatı. İstanbul: İnkılap Yayınevi.
• Özdemir, E. (2007). Yazınsal türler. Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Schiller, A. (1954). The use of creative writing in the teaching of literature. College English, 16 (2), 110-117.
• Sever, S. (2004). Türkçe öğretimi ve tam öğrenme. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Sever. S. (2017). Çocuk ve edebiyat. İzmir: Tudem Yayınlar Şen, E. (2018). Metnin Yapısı. M. N. Kardaş ve R. Koç (Ed.), Kuram ve Uygulamada Türk Dili-1 içinde (s.125-169). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Tavşancıl, E. ve Aslan, E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon Yayınevi.
• Tiryaki, E.N. (2011) Üniversite öğrencilerinin tartışmacı metin yazma becerileri ile yazma kaygısı ve eleştirel düşünme becerileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Hatay: Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi.
• Yakıcı, A., Yücel, M., Doğan, M. ve Yelok, S. (2005). Üniversiteler için Türk dili ve kompozisyon bilgileri. Ankara: Bilge Yayınları.
• Yaylacık, A. (2014). Üstün Yetenekli beşinci sınıf öğrencilerinin öyküleyici metin yazma becerileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Hatay: Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.