GEBELERİN EĞİTİM GEREKSİNİMLERİNİN GEBELİKTE OLAĞAN YAKINMALAR VE YAŞAM KALİTESİNE ETKİSİNİN BELİRLENMESİ: MUŞ ÖRNEĞİ

Year 2025, Volume: 27 Issue: 1, 29 - 36, 26.04.2025

Şirvan Özçelik , Özden Tandoğan

https://doi.org/10.24938/kutfd.1567376

Abstract

Amaç: Bu çalışma, gebelik sürecinde kadınların eğitim ihtiyaçlarının, gebelikle ilişkili olağan yakınmalar ve yaşam kalitesi üzerindeki etkilerini incelemeyi amaçlamaktadır.
Gereç ve Yöntemler: Araştırma, tarama modelinde, kesitsel olarak tanımlayıcı tasarımda uygulandı. Çalışmanın örneklemi, 302 gebe bireyden oluşmaktadır. Verilerin toplanmasında, "Tanıtıcı Bilgi Formu" ve "Gebelikte Olağan Yakınmalar ve Yaşam Kalitesi Ölçeği (GYYKÖ)" kullanılmıştır.
Bulgular: GYYKÖ yakınmalar alt ölçeği için hesaplanan puan ortalaması 49,33±17,97 olarak, gebelikte yaşam kalitesi alt ölçeği için ise 27,61±12,47 olarak belirlenmiştir. Eğitim seviyesi ile gebelikte yaşanan yakınmalar ve yaşam kalitesi arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmamış, ancak yakınmalar ile yaşam kalitesi arasında pozitif yönde bir ilişki gözlemlenmiştir (p<0,001).
Sonuç: Gebelerin eğitim gereksinimlerinin, gebelikteki olağan yakınmalar ve yaşam kalitesi üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi olmadığı bulunmuştur. Ancak, eğitim alan gebelerin yaşam kalitesinin, eğitim almayanlara göre minimal bir farkla daha yüksek olduğu gözlemlenmiştir.

Keywords

Gebelik, sağlık eğitimi, gebelik komplikasyonları, yaşam kalitesi

Educational Needs of Pregnant People During Pregnancy Usual Complaints and Quality of Life Determining the Effect

Abstract

Objective: This study aims to examine the impact of women's educational needs during pregnancy on common pregnancy complaints and quality of life.
Material and Methods: The study was applied in a crosssectional descriptive design in the survey model. The study sample consists of 302 pregnant women. Data were collected using the "Introductory Information Form" and the "Pregnancy- Related Complaints and Quality of Life Scale (PCQLS)."
Results: The mean score for the Pregnancy-Related Complaints subscale of the PCQLS was 49.33±17.97, while the mean score for the quality of life subscale during pregnancy was 27.61±12.47. No statistically significant relationship was found between educational level and pregnancy complaints or quality of life. However, a positive correlation was observed between complaints and quality of life (p<0.001). Conclusion: It was found that the educational needs of pregnant women did not have a statistically significant effect on usual complaints during pregnancy and quality of life. However, it was observed that the quality of life of pregnant women who received education was minimally higher than those who did not receive education.

Keywords

Pregnancy, health education, pregnancy complications, quality of life

References

• Erenel A, Vural G. Hemşireler ve Ebeler için Perinatal Bakım. 1. baskı. İstanbul. İstanbul Tıp Kitabevi, 2020.
• Gangakhedkar GR, Kulkarni AP. Physiological changes in pregnancy. Indian J Crit Care Med Peer-Rev Off Publ Indian Soc Crit Care Med. 2021;25(3):S189-S192.
• Beji N. Kadın Sağlığı ve Hastalıkları. 3. Baskı. İstanbul. Nobel Kitabevi; 2019.
• World Bank. World Development Report 1993: Investing in Health, Volume1. The World Bank; 1993.
• World Health Organization. WHO recommendations on antenatal care for a positive pregnancy experience. World Health Organization; 2016.
• ESCRH. Declaration of Barcelona on the rights of mother and newborn. In: 2001. http://www.escrh.eu/sites/escrh.eu/files/attachments/declarationofbarcelonaontherightsof motherandnewborn.pdf
• Kadın ve Üreme Sağlığı Dairesi. Doğum öncesi bakım yönetim rehberi. Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü; 2018.
• Melender HL. Experiences of fears associated with pregnancy and childbirth: A study of 329 pregnant women. Birth Berkeley Calif. 2002;29(2):101-111.
• Saisto T, Toivanen R, Salmela-Aro K, Halmesmäki E. Therapeutic group psychoeducation and relaxation in treating fear of childbirth. Acta Obstet Gynecol Scand. 2006;85(11):1315-1319.
• Ayan R. Gebelerin olağan şikâyetleriyle başa çıkma yolları ve etkileyen faktörler (tez). İstanbul. Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2013.
• Öner, S., Turfan, E. Ç. Gebelere verilen planlı eğitimin genital hijyen davranışlarına ve idrar yolu enfeksiyonu semptomlarına etkisi. Van Sağlık Bil Derg. 2020;13(1):10- 18.
• Dı̇şsı̇z M, Gelebek N, Demı̇rbaş Ş, Mamuk R, Bı̇Lgı̇ç D. The effect of education given in prenatal education classes on birth satisfaction. Health Care Acad J. 2023;10(1):103-107.
• Foxcroft, KF, Callaway LK., Byrne NM, et al. Development and validation of a pregnancy symptoms inventory. BMC Pregnancy and Childbirth. 2013;13(3):1-9.
• Gür EY, Pası̇nlı̇oğlu T. Gebelikteki yakınmalar ve yaşam kalitesine etkisi ölçeği: Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. İnönü Üniv Sağlık Hizm MYO Derg. 2021;9(2):482-497.
• Arabacioğlu C. Gebelerde yaşam kalitesi ve eğitim gereksinimlerinin belirlenmesi (tez). İstanbul. Bilim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2012.
• Calikoglu EO, Akcay HB, Kavuncuoglu D, Tanriverdi EC, Yerli EB, Salcan S. Socio-demographic characteristics and quality of life among women in the 3rd trimester of pregnancy living in Erzurum city center. Fam Pract Palliat Care. 2018;3(1):33-38.
• Derya Y, Özşahı̇n Z, Uçar T, Erdemoğlu Ç, Ünver H. The relationship between impact of pregnancy complaints on the life quality of the pregnant women and their psychosocial health level. Turk J Fam Med Prim Care. 2018;12(3):171- 177.
• Babadağlı, B. Gebelik yaşının gebelikte yaşanan fizyolojik ve psikolojik değişikliklere etkisi. Anadolu Hemş Sağl Bil Derg. 2008;11(3), 96-105.
• Blümel, J EM, Castelo-Branco, C, Cancelo MJ, et al. Relationship between psychological complaints and vasomotor symptoms during climacteric. Maturitas, 2004:49(3),205-210.
• Kose Tuncer S, Karakurt P, Kasimoglu N. The correlation between distress in pregnancy and complaints and quality of life during pregnancy. J Midwifery Health Sci. 2023;5(3):114-121.
• Demı̇r E. Gebelerin sosyodemografik özelliklerinin gebelikte olağan yakınmalar ve yaşam kalitesine etkisinin belirlenmesi (tez). Erzincan. Binali Yıldırım Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2019.
• İncirkuş H. Son trimester gebelerin yaşam kalitesinin belirlenmesi (tez). İstanbul. Medipol Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2021.
• Akpinar F, Apay S. Gebelikte yaşanan distres ile gebelikteki yakınmalar ve yaşam kalitesi arasındaki ilişki. Jinekol- Obstet ve Neonat Tıp Derg. 2020;17(4):550-561.
• Yilmaz AN, Doğan Yüksekol Ö, Baltaci N, Ulucan M. Gebelikte fizyolojik yakınmalarla yaşam kalitesi ve gebeliğe uyum arasındaki ilişkinin incelenmesi: Bir üniversite hastanesi örneği. Mersin Üniv Tıp Fak Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folk Tıp Derg. 2023;13(2):408-418.
• Yazıcıoğlu B, Yavuz E. Gebe okulu eğitimlerinin doğum korkusu üzerine etkisi. Türkiye Aile Hek Derg. 2022;26(1):12-16.
• Yalçın Ş. Gebelikte alınan doğuma hazırlık eğitimi, algılanan sosyal destek ve sosyodemografik faktörlerin prenatal ve postpartum depresyona etkisi (tez). İstanbul. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; 2017.
• Yıkar S. Doğum öncesi dönemde verilen eğitimin gebelikte görülen yakınmalar ve yaşam kalitesine etkisi (tez.) Adana. Çukurova Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2017.
• Baktir HK. Gebe okulu eğitimi alan ve almayan gebelerin gebelik, doğum süreci ve doğum sonuçlarının değerlendirilmesi (tez), Trabzon. Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Kanuni Eğitim ve Araştırma Hastanesi; 2023.
• Altıparmak S, Coşkun AM. Doğum öncesi verilen eğitimin gebenin bilgi düzeyi ile memnuniyet durumuna etkisi. J Hum Sci. 2016;13(2):2610.
• Yenal K. Web ortamında yapılan gebe eğitim programının gebelerin günlük yaşam aktivitelerine etkisinin incelenmesi (tez). İzmir. Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2006.
• Serçekuş P, Mete S. Turkish women’s perceptions of antenatal education. Int Nurs Rev. 2010;57(3):395-401.
• Baransel ES, Uçar T. Riskli gebelerde fiziksel aktivite, gebelikte iyilik ve gebelikteki yakınmaların yaşam kalitesine etkisi: Karşılaştırmalı bir çalışma. Anatol J Health Res. 2021;2(3):101-106.
• Özkan T, Çankaya S. Erken doğum tehdidi olan ve olmayan gebelerin gebeliğe uyum ve prenatal bağlanma düzeyleri. Selçuk Sağl Derg. 2022;4(2):256-274.
• Lateef, M. A., Kuupiel, D., Mchunu, G. G., & Pillay, J. D. Utilization of antenatal care and skilled birth delivery services in Sub-Saharan Africa: A systematic scoping review. Int J Env Res Public Health. 2024;21(4):440.