Kırşehir Ekolojik Koşullarında Bazı Makarnalık Buğday Çeşitlerinin Verim ve Verim Bileşenleri Bakımından Değerlendirilmesi

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 1, 9 - 20, 29.10.2021

Gökçe Nur Çetin Ramazan Ayrancı

Öz

Bu araştırma Kırşehir ekolojik koşullarına uyumlu makarnalık buğday çeşitlerini belirlemek amacıyla,
2019-2020 yetiştirme yılında Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Ziraat Fakültesi araştırma ve uygulama
tarlalarında yürütülmüştür. Çalışma tesadüf blokları deneme desenine göre dört tekerrürlü olarak, yirmi
makarnalık buğday çeşidi ile kuru şartlarda kurulmuştur. Çalışmada, çeşitlerin tane verimi ile
metrekarede fertil başak sayısı, başak uzunluğu, başakta başakçık sayısı, başakta tane sayısı, başakta
tane ağırlığı ve hasat indeksi gibi verim bileşenleri incelenmiştir. Uygulanan varyans analizinde
değerlendirilen tüm özellikler için genotipler arasındaki farklılık istatistiki bakımdan önemli çıkmıştır.
Çeşitlerin tane verimi 1660-2330 kg ha-1
, metrekarede fertil başak sayısı 261-353 adet, başak uzunluğu
5.48-7.75 cm, başakta başakçık sayısı 13.75-17.33 adet, başakta tane sayısı 25.85-38.80 adet, başakta
tane ağırlığı 0.86-1.37 g ve hasat indeksi %22.52-32.41 arasında değişmiştir. En yüksek tane verimi
Ankara 98 (2330 kg ha-1
) çeşidinden elde edilmiş, bu çeşidi 2280 kg ha
-1 verimle İmren, Mirzabey 2000
ve Altıntaş 95 çeşitleri izlemiştir. Araştırma sonucunda, Ankara 98, İmren, Mirzabey 2000 ve Altıntaş
95 çeşitlerinin yörede halen yetiştirilmekte olan Kunduru 1149 ve Şahman çeşitlerine alternatif
olabileceği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Makarnalık buğday, tane verimi, verim bileşenleri, Durum wheat, grain yield, yield components

Evaluation of Yield Components and Grain Yield of Some Durum Wheat (Triticum durum Desf.) Varieties Under Kirsehir Ecological Conditions

Öz

This research was carried out in order to determine the durum wheat varieties compatible with Kirsehir
ecological conditions in the research and application fields of Kirsehir Ahi Evran University Faculty of
Agriculture in the 2019-2020 growing year. The study was set up in a randomized complete block design
(RCBD) with four replications, with twenty durum wheat cultivars. In the study, the grain yield of the
cultivars and yield components such as fertile spike number per square meter, spike length, spikelet
number per spike, grain number per spike, grain weight per spike and harvest index were investigated.
The difference between genotypes for all traits evaluated in the analysis of variance was statistically
significant. The average values among the durum wheat varieties ranged between 1660-2330 kg ha-1
in
grain yield, 261-353 in fertile spike number per square meter, 25.85-38.80 in grain number per spike,
0.86-1.37 g in grain weight per spike and 22.52-32.41% in harvest index. The highest grain yield was
obtained from Ankara 98 (2330 kg ha-1
) variety, followed by Imren, Mirzabey 2000 and Altıntaş 95
varieties with 2280 kg ha-1 yield. As a result of the research, it was determined that Ankara 98, Imren,
Mirzabey 2000 and Altıntaş 95 cultivars could be alternatives to Kunduru 1149 and Şahman cultivars
still grown in the region.

Anahtar Kelimeler

Durum wheat, grain yield, yield components