Muhafazakâr Devrimin Gök Gürültüsü: Sezai Karakoç’un Diriliş Düşüncesi

Year 2025, Issue: 117, 73 - 94, 21.03.2025

Hüseyin Etil

https://doi.org/10.36484/liberal.1589264

Abstract

Bu makalede, Sezai Karakoç’un şiiri, düşünceleri ve politikasının “muhafazakâr devrim” kavramı ekseninde okunabileceği iddia edilecektir. Bu amaçla ilk olarak 1920’lerde Weimar Cumhuriyeti koşulları altında entelektüel ve kültürel bir hareket olarak ortaya çıkan “muhafazakâr devrimcilik” irdelenecektir. Batılılaşma ve modernleşme karşıtı bir hareket olarak “muhafazakâr devrim” kavramının gelenekselcilikten ve klasik muhafazakârlıktan farklılaştığı hususlara dikkat çekilecektir. Akabinde, modernleşmeye karşı estetik, entelektüel ve kültürel bir karşı çıkış hareketi olarak tanımlanacak olan muhafazakâr devrim kavramına Sezai Karakoç’un poetik ve politik niteliklerini anlamak açısından başvurulacaktır. İlk olarak Karakoç’un materyalist şiir karşısındaki metafizik şiir talebi anti-modernist bir poetika bağlamında değerlendirilecektir. Karakoç’un sembolist, metafizik şiir arzusunun tahayyülde, poetik alanda bir muhafazakâr devrim olduğu savunulacaktır. Sezai Karakoç’un “diriliş” metaforunun ilerleme karşısında ebedi ilkelere dönüş anlamına gelen muhafazakâr devrimci bir tutuma tekabül ettiği gösterilmeye çalışılacaktır. Böylelikle Karakoç’un hem poetik hem de politik planda arzuladığı Batıcılık ve modernite karşıtı diriliş programının mahiyeti muhafazakâr devrimcilik bağlamında yeniden yorumlanacaktır.

Keywords

Muhafazakâr devrim , Anti-modernizm , İlerleme , Diriliş , İslamcılık , Batıcılık.

Thunder of Conservative Revolution: Resurrection Thought of Sezai Karakoc

Abstract

In this article, it will be argued that Sezai Karakoç's poetry, thoughts and politics can be read through the concept of "conservative revolution". For this purpose, "conservative revolutionism", which emerged as an intellectual and cultural movement in the 1920s under the conditions of the Weimar Republic, will be analyzed first. As a movement against Westernization and modernization, the concept of "conservative revolution"
will be differentiated from traditionalism and classical conservatism. Subsequently, the concept of conservative revolution, which will be defined as an aesthetic, intellectual and cultural movement of opposition to modernization, will be applied to understand Sezai Karakoç's poetic and political qualities. First, Karakoç's demand for metaphysical poetry against materialist poetry will be evaluated in the context of an anti-modernist poetics. It will be argued that Karakoç's desire for symbolist, metaphysical poetry is a conservative revolution in the imagination, in the poetic field. It will be shown that Sezai Karakoç's metaphor of "resurrection" corresponds to a conservative revolutionary attitude that means a return to eternal principles in
the face of progress. In this way, the nature of Karakoç's anti-Westernism and antimodernity resurrection program, which he desires both poetically and politically, will be reinterpreted in the context of conservative revolutionism.

Keywords

Conservative revolution , Anti-modernism , Progress , Resurrection , Islamism , Westernism

References

• Bora, T. (2007). Türk Sağının Üç Hali: Milliyetçilik, Muhafazakârlık, İslâmcılık. İstanbul: Birikim Yayınları (4. Baskı).
• Bourdieu, P. (2018). Heidegger’in Politik Ontolojisi. Çev. Aslı Sümer. İstanbul: Monokl Yayınları.
• Büyükokutan, B. (2021). Bound Together: The Secularization of Turkey’s Literary Fields and the Western Promise of Freedom. Michigan: University of Michigan Press.
• Çiğdem, A. (1997). Muhafazakârlık Üzerine. Toplum ve Bilim, Sayı: 74. s.32-50.
• Çiğdem, A. (2023). Sadakat Güzergâhı. Ankara: Vulgus Yayınları.
• Dural, B. (2005). Başkaldırı ve Uyum: Türk Muhafazakârlığı ve Nurettin Topçu. İstanbul: Bir Harf Yayınları.
• Eroğlu, E. (1981). Sezai Karakoç’un Şiiri. İstanbul: Bürde Yayınları.
• İnce, Hilal Onur (2010). Muhafazakâr İdeoloji, Din, Siyaset. İstanbul: Alan Yayıncılık.
• Kahraman, H. B. (2009). Akp ve Türk Sağı. Söyleşi. Recep Yener. İstanbul Agorakitaplığı (İkinci Baskı).
• Karakoç, S. (2007). Çağ ve İlham 2. Sevgi Devrimi. İstanbul: Diriliş Yayınları. (6. Baskı).
• Karakoç, S. (2020). Gün Doğmadan: Şiirler. İstanbul: Diriliş Yayınları (27. Baskı).
• Karakoç, S. (1982). Edebiyat Yazıları 1. İstanbul: Diriliş Yayınları.
• Karakoç, S. (2012). Edebiyat Yazıları 2. Dişimizin Zarı. İstanbul: Diriliş Yayınları (4. Baskı).
• Karakoç, S. (2011). Edebiyat Yazıları 3. Eğik Ehramlar. İstanbul: Diriliş Yayınları (3. Baskı).
• Karakoç, S. (2013). İslâmın Dirilişi. İstanbul: Diriliş Yayınları (12. Baskı).
• Karataş, T. (1998). Doğu’nun Yedinci Oğlu: Sezai Karakoç. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Kaube, J. (2020). Max Weber. Çev. Öndercan Muti. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Mohler. A. (1989). Die Konservative Revolution in Deutschland 1918-1932. Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft.
• Nietzsche, F. (2007). İşte Böyle Dedi Zerdüşt. (Çev. A. Cemal). İstanbul: Kabalcı Yayınları.
• Özipek, B. B. (2011). Muhafazakârlık: Akıl, Toplum, Siyaset. (4.bs). İstanbul: Timaş Yayınları.
• Sarıtaş, S. (2017). Muhafazakâr Devrim: Alman Muhafazakârlığı ve Devrim. Ankara: Kesit Yayınları.
• Strauss, L. (1981). “Progress or Return. The Contemporary Crisis in Western Civilization”. Modern Judaism. Vol. 1. No. 1. May 1981. pp-17-45.
• Woods, R. (1996). The Conservatie Revolution in the Weimar Republic. London: Palgrave Macmillan.