İki Farklı Epistemoloji İki Farklı Siyaset: Rasyonalist ve Ampirist Siyasetin Felsefi Kökenleri

Yıl 2008, Sayı: 52, 197 - 214, 01.09.2008

İlyas Söğütlü

Öz

Tarih boyunca siyasi iktidarlar, yönetilenler karşısında kendi konumlarını doğal göstermek için birbirinden oldukça farklı meşruiyet kaynakları inşa etme çabasında olmuşlardır. Kimi zaman tanrı buyruğu, doğuştan gelen özellikler, tanrı tarafından seçilmiş olma, kimi zaman ise bilgili ve erdemli olma iktidarı haklı göstermede bir araç olarak kullanılmıştır. Kabataslak bir biçimde söylersek, modern zamanlara kadar bu meşruiyet kurgularının çoğunluğunu, iktidarın kaynağını toplum dışında göstererek onu aşkınlaştırmaya çalışan teoriler oluşturmuştur.

Kaynakça

• Ağaoğulları, M. Ali, Kent Devletinden İmparatorluğa, İmge Yay., Ankara 1994.
• Aron, Raymond, Sosyolojik Düşüncenin Evrimi, 3.b.: Çev. Korkmaz Alemdar, Bilgi Yay., Ankara 1994.
• Arslan, Hüsamettin, “Pozitivizm-Bir Bilim İdeolojisinin Anatomisi”, Türk Aydını ve Kimlik Sorunu, Derl: Sabahattin Şen, Bağlam Yayınları, İstanbul 1995.,ss.541-583
• Barber, Bejamin, Güçlü Demokrasi, Çev. Mehmet Beşikçi, Ayrıntı Yay., İstanbul 1995.
• Berlin, Isıah, “İdeal Arayışı Üstüne”, Çev. Mustafa Erdoğan, Yeni Forum, Cilt 9, Sayı 209, 16-31 Mayıs 1988.
• Cassirer, Ernst, “Aydınlanma Çağının Düşünme Biçimi”, Çev. Doğan Özlem, Toplumbi- lim, Sayı 11, Temmuz 2000.
• Auguste Comte, Pozitivizmin İlmihali, Çev. Peyami Erman, M. E. G. S. B. Yay. , İstanbul 1986.
• Copleston, Frederic, Hume, Çev. Aziz Yardımlı, İdea Yay., İstanbul 1990.
• Çiğdem, Ahmet, Aydınlanma Düşüncesi, İletişim Yay., İstanbul 1997.
• Çizakça, Murat, Demokrasi Arayışında Türkiye, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara 2002.
• Davudoğlu, Ahmet, “Sosyal Bilimlerin Evrenselliğine Yönelik Metodolojik Bir Kritik ve Sosyal Bilimlerin İslamileşmesi Meselesi”, Bilgi-Bilim ve İslam 2, Yay. Haz: Ahmet Tabakoğ- lu-Sadık Çelenk, İlmi Neşriyat, İstanbul 1992.
• Erman, Peyami, “Mütercimin Önsözü”, Auguste Comte, Pozitivizmin İlmihali, Çev., Pe- yami Erman, M. E. G.S.B. Yay. , İstanbul-1986.
• Foucault, Micheal, “Aydınlanma Nedir?”, Çev. Eda Özgül-Özlem Oğuzhan, Toplumbi- lim, Sayı 11, Temmuz 2000.
• Giddens, Anthony, Siyaset, Sosyoloji ve Toplumsal Teori, Çev. Tuncay Birkan, Metis yay., İstanbul 2000.
• Gökberk, Macit, Felsefe Tarihi, 8.b., Remzi Kitabevi, İstanbul 1996.
• Hampson, Norman, Aydınlanma Çağı, Çev. Jale Parla, Hürriyet Vakfı Yay., İstanbul 1991.
• Hayek, Friedrich, Kanun, Yaşama Faaliyeti, Özgürlük, Çev. Atilla Yayla, Türkiye İş Ban- kası Kültür Yay., İstanbul 1994.
• Hume, David, İnsan Zihni Üzerine Bir Araştırma, Çev. Selmin Evrim, Milli Eğitim Bası- mevi, İstanbul 1945.
• Ionescu, Ghita, “Raymond Aron: Çağdaş Bir Klasikçi”, çev. Ayça Abakan, Çağdaş Siyaset Felsefecileri, Derl: Anthony De Crespigny- Keneth R. Minogue, Remzi Kitabevi, İstanbul 1981.
• Irzık, Gürol, “Sosyal Bilimlerde Alternatif Bir Paradigma Gerekli mi, Mümkün mü?”, Defter, Sayı 31, Sonbahar 1997.
• Korlaelçi, Murteza, Pozitivizmin Türkiye’ye Girişi, İnsan Yay., İstanbul-1986.
• Köker, Levent, İki Farklı Siyaset –Bilgi Teorisi- Siyaset Bilimi Açısından Pozitivizm ve Eleş- tirel Teori, Ayrıntı Yay., İstanbul- 1998.
• Köker, Levent, Modernleşme, Kemalizm ve Demokrasi, 3.b., İletişim Yay., İstanbul 1995.
• Linz, J. Juan, Otoriter ve Totaliter Rejimler, Çev. Ergun Özbudun, S Yay., Ankara 1984.
• Mills, C. Wright, Toplumbilimsel Düşün, Çev. Ünsal Oskay, Kültür Bakanlığı Yay., An- kara 1979
• Oakeshott, Micheal, “Siyasette Akılcılık”, Çev. Mustafa Erdoğan, Forum, Cilt: 8 Sayı 190,1 Ağustos 1987a.
• Oakeshott, Micheal, “Siyasette Akılcılık”, Çev. Mustafa Erdoğan, Forum, Cilt: 8. Sayı 192, 1 Eylül 1987b.
• Oakeshott, Micheal, “Siyasette Akılcılık”, Çev. Mustafa Erdoğan, Forum, Cilt: 8 Sayı 189, 15 Ekim 1987c
• Oakeshott, Micheal, “Siyasette Akılcılık”, Çev. Mustafa Erdoğan, Forum, Cilt: 8,Sayı 193 ,15 Eylül 1987d.
• Özipek, Bekir Berat, Muhafazakârlık, Liberte Yayınları, Ankara 2004.
• Özlem, Doğan, Max Weber’de Bilim ve Sosyoloji, Ara Yay., İstanbul 1990.
• Özlem, Doğan, Felsefe Yazıları, Anahtar Kitaplar, İstanbul 1993.
• Popper, Karl R., Açık Toplum ve Düşmanları, Cilt 1, Çev. Mete Tunçay, Remzi Kitabevi, İstanbul 1989.
• Popper, Karl R., “Özgürlük ve Entelektüel Sorumluluk” Çev. Sinan Gürtuncal, Türkiye Günlüğü, Sayı 61, Yaz-2000, ss.23-30.
• Reichenbach, Hans, Bilimsel Felsefenin Doğuşu, Çev., Cemal Yıldırım, Remzi Kitabevi, İstanbul 1981.
• Sartori, Giovanni, Demokrasi Teorisine Geri Dönüş, Çev. Tuncer Karamustafaoğlu- Meh- met Turhan, Türk Demokrasi Vakfı Yay., Ankara 1993.
• Sunar, İlkay, Düşün ve Toplum, Kültür Bak. Yay., Ankara 1979.
• Sunar, İlkay, “Sosyal Bilimlerde Alternatif Bir Paradigma Gerekli mi, Mümkün mü?”, Defter, Sayı 31, Sonbahar 1997.
• Timuçin, Afşar, “Aydınlanma Düşüncesi”, Toplumbilim, Sayı 11, Temmuz 2000,ss.51- 56.
• Tiryakian, Edward, “Emile Durkheim”, Çev. Ceylan Tokluoğlu, Sosyolojik Çözümlemenin Tarihi, Ed. Mete Tuncay- Aydın Uğur, Ayraç Yay., Ankara 1997.
• Türköne, Mümtaz’er, “Derin Devlet”, Doğu-Batı, Sayı 1, 1997.
• Ural, Şafak, Pozitivist Felsefe, Say Yayınları, İstanbul 2006.
• Vergin, Nur, “Pozitivist Optimizm ve Sosyolojinin Doğuşu”, Toplum ve Bilim, Sayı 43- 44, Güz 1988-Kış 1989, ss.111-121.
• Yayla, Atilla, Liberalizm, Turhan Kitabevi, Ankara- 1992.
• Yayla, Atilla, Özgürlük Yolu: Hayek’in Sosyal Teorisi, Liberte Yay., Ankara- 2000.
• Yumer, Ruhdan, “Hayekçi Liberalizmin Temel İlkesi” Sosyal&Siyasal Teori, Derl. Atilla Yayla, Siyasal Kitabevi, Ankara 1993.