MUHYÎ VE HAKÎKAT-İ MUHAMMEDİYYE KASÎDELERİ

Year 2016, Volume: 2 Issue: 1, 10 - 33, 16.02.2016

İdris Kadıoğlu

https://doi.org/10.20322/lt.89227

Cited By: 4

Abstract

Bu çalışmada 16. yüzyıl mutasavvıf şâirlerden Muhyî ve eserleri üzerinde durulmaktadır. Çalışmanın giriş bölümünde Muhyî’nin hayatı ve eserleri hakkında bilgi verilmiş, eserlerinden hareketle onun edebî kişiliği ortaya çıkarılmıştır. Sonra Şeyh Bâyezîd-i Rûmî tanıtılmış ve Bâyezîd’in Muhyî üzerindeki etkisi üzerinde durulmuştur.  Birinci bölümde şâirin Cihân-nümâ ve Temsîl-i Şecer adlı eserlerinde çizdiği dairelerin şekil ve içerikleri incelenmiştir. İkinci bölümde hakîkat-i Muhammedî, nûr-ı Muhammedî konusu değişik âlimlerin bakış açısıyla ele alınmış, üçüncü bölümde Muhyî’nin bu konudaki yorumlarına yer verilmiştir. Dördüncü bölümde Muhyî’nin “Hakîkat-i Muhammediyye” konulu şiirleri şekil ve içerik yönünden incelenmiştir. Cihân-nümâ dairesini şerh ve izah eden üç şiirin karşılaştırmalı metni sunularak çalışma tamamlanmıştır.

Keywords

-

References

• Açık, Turan; Kaçar Mücahit, (2013). “Sultan I. Ahmed’e Sunulan Nur-ı Muhammedî Konulu Bir Eser: Nûr-Nâme” Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 8/1 Winter.
• Cebecioğlu, Ethem (2005). Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri Sözlüğü, İstanbul: Anka Yayınları.
• Demirci, Mehmet (1983). “Nûr-ı Muhammedî”, DEÜ İlâhiyat Fakültesi Dergisi, C.I, s.239-257.
• Demirci, Mehmet (1997). Hakîkat-i Muhammediyye, İslâm Ansiklopedisi (DİA), c.15, s.179-180. İstanbul: TDV Yayınları.
• Eraydın, Selçuk (1989). “Hakîkat-ı Muhammediyye ve İlgili Beyitler”, Diyanet Dergisi, XXV/4, Ankara, s. 131-143.
• Güler, Zülfi (2006). “Yunus Emre’nin Nur-ı Muhammedî Anlatımının Türk Yaratılış Destanlarıyla Benzerliği” Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Fırat Üniversitesi, Journal of Social Science Cilt: 16, Sayı: 2, Sayfa: 63- 72, Elazığ.
• İltuş, Cüveyriye (2010). Muhyî ve Cihânnümâsı (İnceleme-Metin), Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı.
• Kadıoğlu, İdris (2008). Es‘ad-ı Bağdâdî Dîvânı, (İnceleme, Metin, Dizin) Malatya: Özserhat Yayıncılık.
• Kılıç, Mahmut Erol (1966). Muhyîddin İbnü'l-Arabî’de Varlık ve Mertebeleri, Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Meyveci, Asuman (1998). Bâyezîd-i Rumi’nin Sırr-ı Canan Mesnevisi: İnceleme-Metin, Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Muhyî, Cihân-nümâ (MCN), Milli Kütüphane 06 Mil. Yz. 2643/2.
• Muhyî, Devâʼirü’l-Maʻârif (MDM), Milli Kütüphane A-1724-0106.
• Muhyî, Temsîl-i Şecer (MTŞ), Mevlana Müzesi Abdülbaki Gölpınarlı Kütüphanesi No:22.
• Nursî, Bediüzzaman Said (1990). RNK’dan Mesnevî-i Nûriye/Habbe. İstanbul: Envâr Neşriyat.
• Solmaz, Süleyman (2009). Gülşen-i Şuʻarâ (Bağdatlı Ahdî), (http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/TR,78461/ahdi--- gulsen-i-suara.html) (ET.12.06.2015)
• Topçu, Mümin (hzl.)(1997). Dîvân-ı Rızâyî (Tenkitli Metin). Yüksek Lisans Tezi. Malatya: İnönü Üniversitesi.
• Türer, Osman (1992). Bâyezîd Halîfe, İslâm Ansiklopedisi (DİA), c. 5, s. 242, İstanbul: TDV Yayınları.