An Investigation on the Liability of Kutahya Region Lignites to Spontaneous Combustion

Year 2007, Volume: 46 Issue: 1, 15 - 23, 01.03.2007

Özer Ören Cem Şensöğüt

Abstract

Spontaneous combustion of coals has been pointed out as one of the most critical problems encountered
in coal mining for years. This event occurring in underground and open pits as well as in the coal – hole of
the apartments can cause severe fatalities together with loss of reserves and equipments. Spontaneous
combustion phenomenon can be reduced to a minimum degree by taking necessary precautions in time.
In order to carry out this important task, at first the susceptibility of coals to spontaneous combustion
should be determined and then colliery working conditions should be arranged according to these
findings. In this work, the spontaneous combustion liability of the coals taken from Western, Seyitömer
and Değirmisaz Lignite Corporations have been identified. The spontaneous combustion profiles of the
coals from Kütahya Region have been ascertained in general. Throughout the present work, the crossing
point method has been utilized. A total of 33 laboratory tests have been carried out. According to test
results, the coal samples taken from Seyitömer have “medium to high” risk for spontaneous combustion
while the coals from Western Lignite Corporation have shown “high” risk and the coals from Değirmisaz
Corporation have “medium” risk.

Keywords

Spontaneous Combustion, Oxidation of Coal, Crossing Point Method, Liability İndex

KÜTAHYA BÖLGESİ LİNYİTLERİNİN KENDİLİĞİNDEN YANMAYA YATKINLIKLARININ ARAŞTIRILMASI

Abstract

Kendiliğinden yanma olayı, yıllardır kömür madenciliğinin maruz kaldığı en büyük sorunlardan birisi
olarak gösterilmektedir. Kömür stoklarında, yeraltında, açık ocaklarda ve hatta apartman dairelerinde
bile gerçekleşebilen bu olay; üretim, makine ve donanım kayıplarının yaşanmasına ve en önemlisi
ciddi yaralanma ve ölümlere neden olabilmektedir. Kendiliğinden yanma olayı, zamanında gerekli
önlemlerin alınması ile en aza indirilebilir. Bu önlemlerin en başında ise; kömürlerin kendiliğinden
yanmaya yatkınlıklarının belirlenmesi, buna göre bir sınıflama yapılması ve kömürün kendiliğinden
yanmaya yatkınlığına göre işletme şartlarının ayarlanması gelmektedir. Yapılan bu çalışma ile daha
önce kendiliğinden yanma konusunda incelenmemiş olan Seyitömer ve Değirmisaz linyitlerinin
kendiliğinden yanma karakteristikleri belirlenerek ileride bu bölgelerde oluşabilecek ocak yangınları
üzerinde durulacaktır. Bu iki bölgeye ek olarak Garp Linyitleri İşletmesinin hem açık hem de yeraltı
ocaklarından alınan numuneler üzerinde kendiliğinden yanma deneyleri yapılarak, Kütahya bölgesi
kömürlerinin kendiliğinden yanmaya olan yatkınlığı tespit edilmiştir. Kendiliğinden yanmaya yatkınlığın
araştırılmasında kesişim noktası yöntemi kullanılmış, kömürler bu yöntemin gerektirdiği boyut dağılımına
indirilmiş ve her kömür örneğinin kimyasal analizleri yapılmıştır. Toplam olarak 33 adet kesişim noktası
deneyi gerçekleştirilmiştir. Deney sonuçlarına göre; Seyitömer Linyit İşletmeleri’ne ait kömür örnekleri
kendiliğinden yanma açısından “orta risk” grubunda yer alırken, Garp Linyitleri İşletmesi “yüksek risk”
ve Değirmisaz Linyit İşletmesi’ne ait kömürlerin ise “orta risk” e sahip kömürler arasında olduğu tespit
edilmiştir.

Keywords

Kendiliğinden Yanma, Kömür Oksidasyonu, Kesişim Noktası Yöntemi, Yatkınlık İndeksi